Giáo án Hình học lớp 9 - Học kỳ I - Năm học 2008 – 2009 - Tiết 22: Hàm số bậc nhất

Tuần 11:	Ngày soạn: 02/11/2008
Tiết 22:	Ngày giảng: 03/11/2008
LUYỆN TẬP
§2: HÀM SỐ BẬC NHẤT
***
A. MỤC TIÊU
Củng cố định nghĩa hàm số bậc nhất, tính chất của hàm số bậc nhất.
Tiếp tục rèn luyện khả năng “định dạng” hàm số bậc nhất, kỹ năng áp dụng tính chất hàm số bậc nhất để xem hàm số đó đồng biến hay nghịch biến trên R (xét tính biến thiên của hàm số bậc nhất), biểu diễn điểm trên mặt phẳng tọa độ.
B. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS 
GV: 	- bảng phụ tờ giấy trong vẽ sẵn hệ tọa độ Oxy có lưới ô vuông.
 	- Giấy trong ghi bài giải bài 13 SGK và các đề bài tập.
 	- Thước thẳng có chia khoảng, ê ke, phấn màu.
HS: 	- Bút dạ, giấy trong (hoặc bảng nhóm).
- Thước kẻm ê ke
C. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC 
1- Ổn định lớp :
2- Kiểm tra bài cũ: 
	GV gọi HS lên bảng kiểm tra
HS1: hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức y = ax + b trong đó a, b là các số cho trước và a ≠ 0.
y = 5 – 2x2 không là hàm số bậc nhất vì khôngcó dạng y = ax + b.
y = là hàm số bậc nhất vì có dạng y = ax + b ; a = 
Hàm số đồng biến vì a > 0 
y = Là hàm số bậc nhất vì có dạng y = ax + b, 
a = 
Hàm số đồng biến vì a > 0
3- Bài mới:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Hoạt động 2 
LUYỆN TẬP (30 phút)
Bài 12 trg 48 SGK.
Cho hàm số bậc nhất y = ax + 3. Tìm hệ số a biết rằng khi x = 1 thì y = 2,5 
- Em làm bài này thế nào?
Bài 8 tr 57 SBT
Cho hàm số y = 
a) Hàm số là đồng biến hay nghịch biến trên R? Vì sao?
b) Tính giá trị tương ứng của y khi x nhận các giá trị sau:
0 ; 1 ; ; 3 + ; 3 - 
c) Tính giá trị tương ứng của x khi y nhận các giá trị sau:
 0 ; 1 ; 8 ; 2 + ; 2 - .
GV hướng dẫn HS làm một phần:
Sau đó gọi 2 HS lên bảng giải tiếp 2 trường hợp:
y = 1 ; y = 2 + 
Bài13 trg 48 SGK: Với những giá trị nào của m thì mỗi hàm số sau là hàm số bậc nhất?
a) 
b)
Bài 11 trg 48 SGK.
Hãy biểu diễn các điểm sau trên mặt phẳng toạ độ: A(-3 ; 0), B(-1 ; 1), C(0 ; 3), D(1 ; 1), E(3 ; 0), F(1 ; -1), G(0 ; -3), Hàm số(-1 ; -1);
GV gọi 2 HS lên bảng, mỗi embiểu diễn 4 điểm, dưới lớp HS làmbài vào vở .
- Sau khi HS hoàn thành câu a 
GV đưa lên màn hình câu b. Trong bảng dưới đây, hãy gép một cột bên trái với một cột bên phải để được kết quả đúng .
Trả lời câu hỏi trắc nghiệm:
Mọi điểm trên mặt phẳng tọa độ có tung độ bằng O
Mọi điểm trên mặt phẳng tọa độ có hoành độ bằng O
Bất kì điểm nào trên mặt phẳng toạ độ có hoành độ và tung độ bằng nhau
Bất kì điểm nào trên mặt phẳng toạ độ có hoành độ và tung độ đối nhau
Đáp án ghép
A -1: B – 4: C – 2: D – 3
Sau đó GV khái quát 
Trên mặt phẳng toạ độ Oxy.
- Tập hợp các điểm có tung độ bằng O là trục hoành, có phương trình là y = 0.
- Tập hợp các điểm có hoành độ bằng O là trục tung, có phương trình là x = 0
- Tập hợp các điểm có hoành độ và tung độ bằng nhau là đường thẳng y = x
- Tập hợp các điểm có hoành độ và tung độ đối nhau là đường thẳng y =-x 
(Các kết luận trên đưa lên bảng phụ).
HS: Ta thay x = 1 ; y = 2,5 vào hàm số y = ax + 3.
2,5 = a . 1 + 3
Û -a = 3 – 2,5
Û -a = 0,5
Û a = -0,5 ¹ 0 
Hệ số a của hàm số trên là a = 0,5.
HS trả lời miệng 
a) Hàm số là đồng biến vì a = 3 - 
b) 	x = 0 Þ y = 1 
	x = 1 Þ y = 4 - 
	x = Þ y = 3 - 1 
	x = 3 + Þ y = 8 
	x = 3 - Þ y = 12 - 6
( 3 - )x + 1 = 0 
Û (3 - )x = -1
c) hai HS lên trình bày:
HS1: 
HS2: 
HS hoạt động nhóm.
Bài làm
a) Hàm số 
 là hàm số bậc nhất
b) Hàm số là hàm số bậc nhất khi:
 Tức là m + 1 ¹ 0 và m - 1 ¹ 0 
Þ m ¹ ± 1
1. Đều thuộc trục hoành Ox, có phương trình là y = 0
2. Đều thuộc tia phân giác của góc phần tư I hoặc III, có phương trình là y = x
3. Đều thuộc tia phân giác của góc phần tư II hoặc IV, có phương trình là y = -x
4. Đều thuộc trục tung Oy, có phương trình là x = 0
HS ghi lại kết luận vào vở
D. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ (2phút)
Bài tập về nhà số 14 tr 48 SGK
Số 11, 12ab, 13ab tr 58 SBT
Oân tập các kiến thức: Đồ thị hàm số là gì?
Đồ thị của hàm số y = ax là đường như thế nào? Cách vẽ đồ thị hàm số 
y = ax (a ¹ 0) đã học ở lớp 7