Giáo án Hóa học 9 năm 2008 - Tiết 58: Chất béo

3/04/09 hoá học 9
 Tiết 58 : CHẤT BÉO 
MỤC TIÊU :
1/ Kiến thức :
 -Nắm được định nghĩa chất béo .
 -Nắm được trạng thái tự nhiên, tính chất lí học, hoá học và ứng dụng của 
 chất béo .
 -Viết được công thức phân tử của glixerol, công thức tổng quát của chất béo .
2/ Kĩ năng :
Viết được PTHH của phản ứng thuỷ phân của chất béo ở dạng tổng quát .
CHUẨN BỊ :
Tranh vẽ một số loại thức ăn, trong đó có loại chứa nhiều chất béo ( đậu lạc, thịt ,bơ)
Dầu ăn , ben zen, nước .
Oáng nghiệm .
LÊN LỚP :
1Oån định :
2/Kiểm tra bài cũ : ( Sửa bài kiểm tra một tiết )
3/ Bài mới :
Bài ghi
Giáo viên
Học sinh
I)Chất béo có ở đâu ?
Chất béo có nhiều trong mô mỡ của động vật, trong một số loại hạt và quả .
II)Chất béo có tính chất vật lí quan trọng nào ?
-Nhẹ hơn nước , không tan trong nước .
-Tan được trong benzen, xăng ,dầu hoả,..
III)Chất béo có thành phần và cấu tạo như thế nào?
Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với các axit béo và có công thức chung là :
( R-COO)3C3H5
+ Glixerol : C3H5(OH)3
+ Axit béo : C15H31COOH : axit béo no 
 C17H35COOH: axit béo no 
C17H33COOH : Không no
+ Chất béo :
 ( C15H31COO)3C3H5
IV)Tính chất hoá học :
Phản ứng thuỷ phân :
Đun nóng chất béo với nước có axit làm xúc tác tạo ra glixerol và các axit béo .
(R-COO)3C3H5 + 3H2O 
 C3H5(OH)3 + 3RCOOH
2.Phản ứng xà phòng hoá 
Đun nóng chất béo với dung dịch kiềm ,tạo ra glixerol và muối các axit béo.
(R-COO)3C3H5 + 3NaOH 
 C3H5(OH)3 + 3RCOONa
V) Chất béo có ứng dụng gì?
Là thành phần cơ bản trong thức ăn của người và động vật .
HOẠT ĐỘNG 1 :
-GV cho HS quan sát tranh vẽ một số loại thức ăn, hỏi :
+ Những loại thực phẩm nào chứa nhiều chất béo ?
+ Chất béo được sử dụng hàng ngày là gì ?
+ Chất béo có ở đâu ? Cho ví dụ
HOẠT ĐỘNG 2 :
 -GV:Em hãy cho biết chất béo có tính chất vật lí gì ?
-GV làm thí nghiệm minh hoạ
(Thử tính tan của chất béo )
-Ghi bài
HOẠT ĐỘNG 3:
-GV cho HS viết chất tạo thành của phản ứng sau:
C2H5OH + CH3COOH H2SO4 đ 
 CH3COOC2H5 + H2O 
-GV hỏi : +CH3COOC2H5 là loại hợp chất gì? (este) 
+ Este được tạo thành từ những chất nào?
-GV giới thiệu chất béo là hh este của glixerol (rượu) và các axit béo ( R-COOH)
-GV giới thiệu CTCT của một vài este chất béo :
 ( C17H35COO)3C3H5
-GV yêu cầu HS lên viết một vài CTCT khác ,viết CTCT chung.
HOẠT ĐỘNG 4:
-GV hỏi : + Cơ thể chúng ta hấp thụ chất béo như thế nào ?
-GV : chúng ta cũng thuỷ phân được chất béo trong dung dịch axit à glixerol và axit béo
+ Yêu cầu HS lên viết PTHH:
( C15H31COO)3C3H5 + H2O
(R-COO)3C3H5 + H2O 
-GV tiếp tục giới thiệu chất béo cũng bị thuỷ phân trong môi trường kiềm à glixerol và muối các axit béo .
+ Yêu cầu HS viết phương trình :
( C15H31COO)3C3H5 + NaOH
(R-COO)3C3H5 + NaOH
HOẠT ĐỘNG 5:
-GV hỏi : + châùt béo có vai trò gì đối với cơ thể người và động vật ?
- GV kết luận và giới thiệu cách bảo quản chất béo .
-HS quan sát tranh trả lời .
-HS khác bổ sung 
-GV hoàn thiện kiến thức ,ghi bài .
-HS phát biểu 
-HS quan sát thí nghiệm
(ghi bài )
-HS viết chất tạo thành của phản ứng 
-HS trả lời câu hỏi
-HS nghe GV giảng bài .
-HS viết CTCT của vài este chất béo .
-HS viết công thức chung của chất béo 
-HS phát biểu .
-HS viết PTHH
(ghi bài )
-HS viết PTHH
-HS phát biểu
4/ Củng cố :
 Bài tập 1,2,3 trang 147
5/ Về nhà : +Hoàn thành các bài tập vào vở , GV hướng dẫn giải bài tập 4
 + Học thuộc bài, viết được CTHH của glixerol, axit béo , chất béo 
 dạng chung.
 + Soạn bài mới : Oân lại các kiến thức về rượu etylic,axitaxxetic, 
 chất béo : công thức cấu tạo, tính chất vật lí , tính chất hoá học 
 Thúc Đào