Giáo án Hóa học 9 năm 2008 - Trường THCS Lê Quý Đôn

Giáo án Hóa học 9 năm 2008 - Trường THCS Lê Quý Đôn

MỤC TIÊU :

Thông qua tiết ôn tập, giúp học sinh :

* Hệ thồng lại những kiền thức cơ bản ở lớp 8, rèn luyện kỹ năng viết PTHH, kỹ năng lập công thức hóa học.

Ôn lại các bài tập tính theo CTHH và PTHH

* Rèn kỹ năng làm bài tập hóa học

A. CHUẨN BỊ :

GV : Hệ thống bài tập, câu hỏi, phiếu học tập

HS : Ôn lại các kiến thức cơ bản ở lớp 8

C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :

Hoạt động 1: Ôn lại các khái niệm và các nội dung lý thuyết cơ bản ở lớp 8 (15 phút)

 

doc 160 trang Người đăng hoaianh.10 Lượt xem 1120Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Hóa học 9 năm 2008 - Trường THCS Lê Quý Đôn", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tuần 1
Tiết 1.
ÔN TẬP ĐẦU NĂM
Ngày sọan : 24/08/2008
Ngày dạy : 25/08/2008
	MỤC TIÊU : 
Thông qua tiết ôn tập, giúp học sinh :
* Hệ thồng lại những kiền thức cơ bản ở lớp 8, rèn luyện kỹ năng viết PTHH, kỹ năng lập công thức hóa học.
Ôn lại các bài tập tính theo CTHH và PTHH
* Rèn kỹ năng làm bài tập hóa học
CHUẨN BỊ :
GV : Hệ thống bài tập, câu hỏi, phiếu học tập
HS : Ôn lại các kiến thức cơ bản ở lớp 8
C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
Hoạt động 1: Ôn lại các khái niệm và các nội dung lý thuyết cơ bản ở lớp 8 (15 phút)
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
GV : Nhắc lại cấu trúc, nội dung chính của SGK Hóa 8.
Hệ thống lại các nội dung chính ở lớp 8
Giới thiệu chương trình lớp 9
GV : Nhắc lại các khái niệm cơ bản ở lớp 8?
GV Cho HS nêu lại nội dung mỗi khái niệm và nhận xét, bổ sung những thiếu sót.
GV cho HS sinh hoạt nhóm, hoàn thành phiếu học tập sau:
Cho các hợp chất sau: CuO, Fe(OH)2, HCl, NaNO3, NaOH, P2O5, HNO3, NaHCO3, CuCl2. Hãy phân loại và gọi tên các hợp chất trên.
GV: Cho các nhóm báo cáo,nhóm khác nhận xét.
GV chốt lại và yêu cầu HS ôn lại định nghĩa, phân loại, tên gọi các loại hợp chất vô cơ: oxit, axit, bazơ, muối.
GV yêu cầu HS nhắc lại khái niệm vê dung dịch và nồng độ dung dịch.
HS : Lắng nghe và nhớ
HS : Trả lời :
*Các khái niệm cơ bản cần nhớ là : Chất, nguyên tử, phân tử, nguyên tố hóa học,đơn chất, hợp chất, hóa trị, phản ứng hóa học
HS : Thảo luận nhóm, trả lời:
* Oxit bazơ: CuO – Đồng (II) oxit
* Oxit axit: P2O5__ Điphotphopentaoxit
* Axit không có oxi: HCl – Axit clohiđric
* Axit có oxi: HNO3 – Axit nitric
* Bazơ tan: NaOH – Natri hiđroxit
* Bazơ không tan: Fe(OH)2 – Sắt (II) hiđroxit
* Muối trung hóa: NaNO3 – Natri nitrat
* Muối axit: NaHCO3 – Natri hiđrocacbonat
HS : Nêu định nghĩa dung dịch, dung dịch bão hòa, dung dịch chưa bão hòa, độ tan, nồng độ mol, nồng độ phần trăm.
Hoạt động 2 : Ôn lại các công thức cần nhớ (14 phút)
GV : yêu cầu các nhóm hệ thống lại các công thức thường dùng làm bài tập.
GV : Cho các nhóm báo cáo kết qủa, giải thích các ký hiệu, đơn vị của từng đại lượng.
HS : Thảo luận nhóm
HS : Trả lời : các công thức thường dùng :
1. m m
 n = — => m = n.M, M = —
 M n
2. MA 
 dA/B = — => MA = dA/B . MB
 MB 
 MA 
 dA/KK = — => MA = dA/KK . 29
 29 
3. ma . 100 C% . mdd
 C% = ——— , ma = ———
 mdd 100
 ma . 100
 mdd = ——— 
 C%
 n n
CM = — , n =CM.V,V = —
 V CM
Họat động 3 : Ôn lại một số dạng bài tập cơ bản ở lớp 8 (15 phút)
1. Bài tập tính theo CTHH :
Tính phần trăm khối lượng các nguyên tố trong hợp chất NH4NO3.
GV : Gọi HS nhắc lại các bước tính CTHH ?
Áp dụng làm bài tập
GV và HS nhận xét, sửa sai (nếu có).
2. Bài tập tính theo PTHH :
Đề : Hòa tan hòan tòan 2,8g Fe vào dd HCl 2M.
- Tính Vdd HCl cần dùng ?
- Tính VH2 sinh ra ở đktc ?
- Tính CM của dd thu được(giả sử Vdd thay đổi không đáng kể).
- GV : HS nhắc lại cách giải dạng bài tập tính theo PTHH ?
Gọi HS làm từng phần theo hệ thống câu hỏi gợi ý của GV.
- GV nhận xét, bổ sung
HS : Các bước làm BT tính theo CTHH:
- Tính khối lượng mol
- Tính % m của nguyên tố
HS : MNH4NO3 = 2.14 + 3.16 = 80(g)
Trong 1 mol NH4NO3 có` 2 mol N, 4 mol H, 3 mol O.
 28.100
%N = ——— = 35%
 80 
 4.100
%H = ——— = 5%
 80 
%O = 100% - (35% + 5%) = 60%
HS : Đọc đề, suy nghĩ 
- Nêu các bước giải BT tính theo PTHH
+ Đổi số liệu của đề bài(nếu có)
+ Viết PTPƯ
+ Thiết lập tỉ lệ về số mol của các chất trong phản ứng.
+ Tính tóan để ra kết qủa :
HS1 : Đổi số liệu : nFe = m/M = 2,8/56 = 0,05(mol)
HS2 : PTHH : Fe + 2HCl "FeCl2 + H2
HS 3 : Thiết lập tỉ lệ mol và tính tóan :
Theo PT :
a) nHCl = 2.nFe = 2.0,05 = 0,1(mol)
ta có : CMdd HCl = n/V => VddHCl = 0,1/2 = 0,05(lít)
b) nH2 = nFe = 0,05(mol)
=> VH2 = n.22,4 = 0,05.22,4 = 1,12(lít)
c) Dung dịch sau phản ứng có : FeCl2, theoPT :
nFeCl2 = nFe = 0,05(mol)
=> Vdd sau phản ứng = VHCl = 0,05(lít)
=> CMdd FeCl2 = n/V = 0,05/0,05 = 1M.
Họat động 4 : Dặn dò, củng cố ( 1 phút)
- Dặn dò HS ôn lại các khái niệm : ôxít, axít, bazơ, muối, phân lọai, tên gọi, lập CTHH. Các công thức tính tóan, các dạng BT cơ bản.
- Giải lại các BT liên quan đến CM, C%.
Phụ lục : Phiếu học tập
Bài tập 1 : Tính thành phần phần trăm về m của các nguyên tố trong hợp chất H2SO4.
Bài tập 2 : Hợp chất A có M = 142g . Thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố trong A là : %Na=32,3%, %S=22,54%, còn lại là oxi. Xác định công thức hóa học của A.
Bài tập 3 : Hòa tan m1 gam bột Zn cần dùng vừa đủ m2 gam dd HCl 1,46%. Phản ứng kết thúc thu được 0,896 lít khí(đktc).
a) Tính m1, m2 ?
b) Tính C% của dd thu được sau khi phản ứng kết thúc?
CHÆÅNG I - CAÏC LOAÛI HÅÜP CHÁÚT VÄ CÅ
Tiãút 2 .
TÊNH CHÁÚT HOÏA HOÜC CUÍA OXIT KHAÏI QUAÏT VÃÖ SÆÛ PHÁN LOAÛI OXIT
Ngaìy soaûn :28/08/2008 
Ngaìy daûy :29/08/2008
A. MUÛC TIÃU :
1. Kiãún thæïc : HS biãút âæåüc nhæîng tênh cháút hoïa hoüc cuía oxit bazå, oxit axit vaì dáùn ra âæåüc nhæîng phæång trçnh hoaï hoüc tæång æïng våïi mäùi tênh cháút. 
2. Kyî nàng : HS hiãøu âæåüc cå såí âãø phán loaûi oxit bazå vaì oxit axit laì dæûa vaìo nhæîng tênh cháút hoïa hoüc cuía chuïng. 
3. Thaïi âäü : Váûn duûng âæåüc nhæîng hiãøu biãút vãö tênh cháút hoïa hoüc cuía oxit âãø giaíi caïc baìi táûp âënh tênh vaì âënh læåüng. 
B. CHUÁØN BË CUÍA GV VAÌ HS 
GV: Chuáøn bë âãø mäùi nhoïm HS âæåüc laìm caïc thê nghiãûm sau : 
1) Oxit bazå taïc duûng våïi næåïc. 
2) Oxit bazå taïc duûng våïi axit .
* Duûng cuû: 
- Giaï äúng nghiãûm 
- ÄÚng nghiãûm (4 chiãúc) 
- Keûp gäù (1 chiãúc) 
- Cäúc thuíy tinh 
- ÄÚng huït 
* Hoïa cháút : 
- CuO, CaO (väisäúng), H2O 
- Dung dëch HCl 
- Quyì têm, dd phenolphtalein
C. TIÃÚN TRÇNH BAÌI GIAÍNG
Hoaût âäüng cuía GV
Hoaût âäüng cuía HS
Hoaût âäüng 1
1. TÊNH CHÁÚT HOÏA HOÜC CUÍA OXIT (30 phuït)
GV:Giåïi thiãûu näüi dung chênh cuía chæång, Yãu cáöu HS nhàõc laûi khaïi niãûm oxit bazå, oxit axit.
Pháön I : GV hæåïng dáùn HS keí âäi våí âãø ghi tênh cháút hoïa hoüc cuía oxit bazå vaì oxit axit song song ® HS dãù so saïnh âæåüc tênh cháút cuía 2 loaûi oxit naìy. 
GV: Hæåïng dáùn caïc nhoïm HS laìm thê nghiãûm nhæ sau:
- Cho vaìo äúng nghiãûm 1: bäüt CuO maìu âen.
- Cho vaìo äúng nghiãûm 2: máøu väi säúng CaO 
- Thãm vaìo mäùi äúng nghiãûm 2 ml næåïc, làõc nheû.
- Duìng äúng huït (hoàûc âuîa thuíy tinh ) nhoí vaìi gioüt cháút loíng coï trong 2 äúng nghiãûm trãn vaìo 2 máøu giáúy quyì têm vaì quan saït. 
GV: Yãu cáöu caïc nhoïm HS ruït ra kãút luáûn vaì viãút phæång trçnh phaín æïng.
GV: Læu yï nhæîng oxit bazå taïc duûng våïi næåïc åí âiãöu kiãûn thæåìng maì chuïng ta gàûp åí låïp 9 laì: Na2O, CaO, K2O, BaO ...
 ® Caïc em haîy viãút phæång trçnh phaín æïng cuía caïc oxit bazå trãn våïi næåïc. 
GV: 
Hæåïng dáùn caïc nhoïm HS laìm thê nghiãûm nhæ sau: 
- Cho vaìo äúng nghiãûm 1: mäüt êt bäüt CuO maìu âen
- Cho vaìo äúng nghiãûm 2: mäüt êt bäüt CaO (väi säúng) maìu tràõng. 
- Nhoí vaìo mäùi äúng nghiãûm 2 ml dung dëch HCl, làõc nheû ® quan saït. 
GV: Hæåïng dáùn HS so saïnh maìu sàõc cuía pháön dung dëch thu âæåüc åí äúng nghiãûm 1 (b) våïi äúng nghiãûm 1 (a) 
- ÄÚng nghiãûm 2 (b) våïi äúng nghiãûm 2 (a) 
GV: Maìu xanh laï laì maìu cuía dung dëch âäöng II clorua.
GV: Hæåïng dáùn HS viãút phæång trçnh phaín æïng. 
GV: Goüi 1 HS nãu kãút luáûn 
GV: Giåïi thiãûu: 
Bàòng thæûc nghiãûm ngæåìi ta âaî chæïng minh âæåüc ràòng: Mäüt säú oxit bazå nhæ CaO, BaO, Na2O, K2O ... taïc duûng våïi oxit axit taûo thaình muäúi. 
GV: Hæåïng dáùn HS caïc viãút phæång trçnh phaín æïng. 
GV: Goüi mäüt HS nãu kãút luáûn.
HS: Nhàõc laûi khaïi niãûm oxit bazå, oxit axit.
a) Taïc duûng våïi næåïc
HS: Caïc nhoïm laìm thê nghiãûm
HS: Nháûn xeït: 
- ÅÍ äúng nghiãûm 1: khäng coï hiãûn tæåüng gç xaíy ra. Cháút loíng coï trong äúng nghiãûm 1 khäng laìm cho quç têm chuyãøn maìu.
- ÅÍ äúng nghiãûm 2: Väi säúng nhaîo ra, coï hiãûn tæåüng toía nhiãût, dung dëch thu âæåüc laìm quç têm chuyãøn sang maìu xanh.
® Nhæ váûy: 
- CuO khäng phaín æïng våïi næåïc 
- CaO phaín æïng våïi næåïc taûo thaình dung dëch bazå: 
CaO (r) + H2O (l) ® Ca(OH))2(dd) 
Kãút luáûn: Mäüt säú oxit bazå taïc duûng våïi næåïc taûo thaình dung dëch bazå (kiãöm) 
HS: 
Na2O + H2O ® 2NaOH 
K2O + H2O ® 2KOH 
BaO + H2O ® Ba(OH)2 
b) Taïc duûng våïi axit 
HS: Caïc nhoïm laìm thê nghiãûm:
HS: Nháûn xeït hiãûn tæåüng: 
- Bäüt CuO maìu âen (äúng nghiãûm 1) bë hoìa tan trong dung dëch HCl taûo thaình dung dëch maìu xanh laï. 
- Bäüt CaO maìu tràõng (åí äúng nghiãûm 2) bë hoìa tan trong dung dëch HCl taûo thaình dung dëch trong suäút. 
HS: Viãút phæång trçnh phaín æïng: 
 CuO + 2HCl ® CuCl2 + H2O 
 (maìu âen) (dd) (dd maìu xanh)
 CaO + 2HCl ® CaCl2 + H2O
 (maìu tràõng) (dd) (khäng maìu)
 Kãút luáûn
Oxit bazå taïc duûng våïi axit taûo thaình muäúi vaì næåïc. 
c)Taïc duûng våïi oxit axit 
HS: Viãút phæång trçnh phaín æïng: 
BaO + CO2 ® BaCO3 
 (r) (k) (r)
HS: Mäüt säú oxit bazå taïc duûng våïi oxit axit taûo thaình muäúi.
2. TÊNH CHÁÚT HOÏA HOÜC CUÍA OXIT AXIT 
GV: Giåïi thiãûu tênh cháút vaì hæåïng dáùn HS viãút phæång trçnh phaín æïng.
- Hæåïng dáùn âãø HS biãút âæåüc caïc gäúc axit tæång æïng våïi caïc oxit axit thæåìng gàûp.
VD:Oxit axit Gäúc axit
SO2 = SO3
SO3 = SO4
CO2 = CO3
P2O5 = PO4
GV: Gåüi yï âãø HS liãn hãû âãún phaín æïng cuía khê CO2 våïi dung dëch Ca(OH)2 ® Hæåïng dáùn HS viãút phæång trçnh phaín æïng.
GV: Thuyãút minh:
Nãúu thay CO2 bàòng nhæîng oxit axit khaïc nhæ SO2, P2O5 ... cuîng xaíy ra phaín æïng tæång tæû.
GV: Goüi 1 HS nãu kãút luáûn:
GV: Caïc em haîy so saïnh tênh cháút hoïa hoüc cuía oxit axit vaì oxit bazå? (HS hoaût âäüng nhoïm )
GV: Yãu cáöu HS laìm baìi táûp:
Cäng thæïc
Phán loaûi 
Tãn goüi 
K2O
Fe2O3
SO3
P2O5
Oxit bazå 
Oxit bazå 
Oxit axit 
Oxit axit
Kali oxit 
Sàõt (III) oxit 
Læu huyình trioxit 
Âiphotpho pentaoxit 
Baìi táûp 1: Cho caïc oxit sau: K2O, Fe2O3, SO3, P2O5.
a) Goüi tãn, phán loaûi caïc oxit trãn (theo thaình pháön)
b) Trong caïc oxit trãn, cháút naìo taïc duûng âæåüc våïi:
- Næåïc ?
- Dung dëch H2SO4 loaîng ?
- Dung dëch NaOH ?
Viãút phæång trçnh phaín æïng xaíy ra.
a) Taïc duûng våïi næåïc
HS: Viãút phæång trçnh phaín æïng:
Kãút luáûn: Nhiãöu oxit axit taïc duûng våïi næåïc taûo thaình dung dëch axit.
b) Taïc duûng våïi bazå
HS : Viãút PTHH
CO2 + Ca(OH)2 ® CaCO3 + H2O
 (k) (dd) (r) (l)
Kãút luáûn: Oxit axit taïc duûng våïi dd bazå taûo thaình muäúi vaì næåïc.
c) Taïc duûng våïi mäüt säú oxit bazå (âaî xeït åí muûc c pháön 1)
HS: Thaío luáûn nhoïm räöi nãu nháûn xeït
HS: Laìm baìi táûp 1 vaìo våí
a)
+ Nhæîng oxit taïc duûng âæåüc våïi næåïc laì: K2O, SO3 , P2O5
K2O + H2O 2KOH
SO3 + H2O ® H2SO4
P2O5 + 3H2O ® 2H3PO4
+ Nhæîng oxit taïc duûng âæåüc våïi dung dëch H2SO4 loaîng laì: K2O, Fe2O3
K2O + H2SO4 ® K2SO4 + H2O
Fe2O3 + 3H2SO4 ® Fe2(SO4)3 + 3H2O
+ Nhæîng oxit taï ... ãúu lãn maìn hçnh) 
GV: Sæí duûng bçnh âiãûn phán dung dëch NaCl âãø laìm thê nghiãûm (GV nhoí vaìi gioüt phenolphtalein vaìo dung dëch) 
GV: Goüi mäüt HS nháûn xeït hiãûn tæåüng. 
GV: Hæåïng dáùn HS dæû âoaïn saín pháøm (dæûa vaìo muìi cuía khê thoaït ra, maìu häöng cuía dung dëch taûo thaình) vaì goüi HS viãút phæång trçnh phaín æïng. 
GV: Noïi vãö vai troì cuía maìng ngàn xäúp, sau âoï liãn hãû thæûc tãú saín xuáút åí Viãût Nam (nhaì maïy hoïa cháút Viãût Trç, nhaì maïy giáúy Baîi Bàòng ...)
HS: Nghe giaíng vaì ghi baìi: Trong cäng nghiãûp clo âæåüc âiãöu chãú bàòng phæång phaïp âiãûn phán dung dëch NaCl baîo hoìa (coï maìng ngàn xäúp) 
HS: Nãu hiãûn tæåüng: 
ÅÍ 2 âiãûn cæûc coï nhiãöu boüt khê thoaït ra. 
Dung dëch tæì khäng maìu chuyãøn sang maìu häöng. 
HS: Viãút phæång trçnh phaín æïng: 
2NaCl + 2H2O dp 2NaOH + Cl2 + H2
 coï maìng ngàn 
Hoaût âäüng 4
V. LUYÃÛN TÁÛP - CUÍNG CÄÚ (12 phuït)
t0
GV: Chiãúu âãö baìi táûp 1 lãn maìn hçnh vaì yãu cáöu HS laìm baìi táûp. 
Baìi táûp 1: Haîy hoaìn thaình så âäö chuyãøn hoïa sau: 
 1 HCl
 2 
 Cl2 5
 3
 4 NaCl 
GV: Chiãúu baìi laìm cuía HS lãn maìn hçnh vaì goüi HS nháûn xeït. 
 GV: Yãu cáöu HS laìm baìi luyãûn táûp 2 
(GV chiãúu lãn maìn hçnh). 
Baìi táûp: Cho m gam mäüt kim loaûi R (coï hoïa trë II) taïc duûng våïi clo dæ. Sau phaín æïng, thu âæåüc 13,6 gam muäúi. 
Màût khaïc, âãø hoìa tan m gam kim loüai R cáön væìa âuí 200ml dung dëch HCl 1M 
Viãút caïc phæång trçnh hoïa hoüc 
Xaïc âënh kim loaûi R ? 
® MR = = 65 
GV: Chiãúu baìi laìm cuía mäüt säú HS lãn maìn hçnh, vaì hæåïng dáùn HS tçm ra caïc caïch giaíi khaïc.
HS: Laìm baìi táûp 1:
1) Cl2 + H2 2HCl
t0
2) 4HCl + MnO2 MnCl2 + Cl + H2O
t0
 (dd âàûc)
3) Cl2 + 2Na 2NaCl
 (k) (r) (r) 
4) 2NaCl + 2H2O âiãûn phán coï maìng ngàn 2NaOH + Cl2+ H2 
5) HCl + NaOH ® NaCl + H2O 
 (dd) (dd) (dd) (l) 
HS: Laìm baìi táûp: 
t0
Phæång trçnh hoïa hoüc: 
R + Cl2 RCl2 (1) 
R + 2HCl ® RCl2 + H2 (2) 
nHCl = 0,2 x 1 = 0,2 (mol) 
* Theo phæång trçnh 2: 
nR = = = 0,1 (mol) 
 nHCl 0,2 
 2 2 
Vç khäúi læåüng R åí 2 phaín æïng bàòng nhau nãu nR (1) = nR (2) 
* Theo phæång trçnh 1: 
nR = nRCl2 = 0,1 (mol) 
® ta coï: 
mRCl2 = n x M = 0,1 x (MR + 71) 
 13,6 - 7,1 
 0,1 
Váûy R laì Zn.
Hoaût âäüng 5
DÀÛN DOÌ
GV: baìi táûp vãö nhaì: 7, 8, 9, 10 SGK trang 81
PHIÃÚU HOÜC TÁÛP 
Baìi táûp 1: 
Haîy hoaìn thaình så âäö chuyãøn hoïa sau
(ghi roî traûng thaïi cuía caïc cháút)
 1 HCl 
 2
Cl2 5 
 3
 4 NaCl 
Baìi táûp 2: 
Cho m gam mäüt kim loaûi R (coï hoïa trë II) taïc duûng våïi clo dæ. Sau phaín æïng, thu âæåüc 13,6 gam muäúi. 
Màût khaïc, âãø hoaì tan m gam kim loaûi Rcáön væìa âuí 200ml dung dëch HCl 1M. 
Viãút caïc phæång trçnh hoïa hoüc. 
Xaïc âënh kim loaûi R ? 
Tiãút 33
CACBON
Ngaìy soaûn : 15/12/2008
Ngaìy daûy : 16/12/2008
- Kê hiãûu hoïa hoüc: C
- Nguyãn tæí khäúi : 12
MUÛC TIÃU :
1. Kiãún thæïc: HS biãút âæåüc 
- Âån cháút cacbon coï daûng thuì hçnh chênh, daûng hoaût âäüng hoïa hoüc nháút laì caïc bon vä âënh hçnh.
- Så læåüc tênh cháút váût lê cuía 3 daûng thuì hçnh 
- Tênh cháút hoïa hoüc cuía cacbon: caïcbon coï 1 säú tênh cháút hoïa hoüc cuía phi kim. Tênh cháút hoaï hoüc âàûc biãût cuía cacbon laì tênh khæí åí nhiãût âäü cao. 
- Mäüt säú æïng duûng tæång æïng våïi tênh cháút váût lê vaì tênh cháút hoïa hoüc cuía cacbon. 
2. Kyî nàng: 
Biãút suy luáûn tæì tênh cháút cuía phi kim noïi chung, dæû âoaïn tênh cháút hoïa hoüc cuía cacbon.
Biãút nghiãn cæïu thê nghiãûm âãø ruït ra tênh háúp phuû cuía than gäù
Biãút nghiãn cæïu thê nghiãûm âãø ruït ra tênh cháút âàûc biãût cuía caïc bon laì tênh khæí.
CHUÁØN BË CUÍA GV VAÌ HS 
GV: Maïy chiãúu, giáúy trong, buït daû
* Máùu váût: 
- Than chç (vê duû: ruäüt buït chç ...) 
- Cacbon vä âënh hçnh (than gäù, than hoa ...) 
* Chuáøn bë duûng cuû, hoïa cháút âãø laìm caïc thê nghiãûm:
- Tênh háúp phuû cuía than gäù
- Cacbon taïc duûng våïi oxit kim loaûi 
- Cacbon chaïy trong oxi 
* Duûng cuû: Giaï sàõt, äúng nghiãûm, bä äúng dáùn khê, loü thuíy tinh coï nuït (thu sàôn khê O2), âeìn cäön, cäúc thuíy tinh, phãùu thuíy tinh, muäi sàõt, giáúy loüc, bäng 
* Hoïa cháút: Than gäù, Bçnh O2, H2O, CuO, Dung dëch Ca(OH)2
C. TIÃÚN TRÇNH BAÌI GIAÍNG
Hoaût âäüng cuía GV
Hoaût âäüng cuía HS
Hoaût âäüng 1
KIÃØM TRA BAÌI CUÎ - CHÆÎA BAÌI TÁÛP VÃÖ NHAÌ (10 phuït)
GV: Kiãøm tra lê thuyãút HS 1: 
Nãu caïch âiãöu chãú clo trong phoìng thê nghiãûm. Viãút phæång trçnh hoïa hoüc. 
GV: Goüi HS 2 chæîa baìi táûp 10 SGK trang 81.
GV: Goüi caïc HS khaïc nháûn xeït, sæía sai
HS : Traí låìi lê thuyãút 
HS 2: Chæîa baìi táûp säú 10
Phæång trçnh: 
2NaOH + Cl2 ® NaCl + NaClO + H2O 
nCl2 = = = 0,05 (mol) 
 V 1,12 
 22,4 22,4
Theo phæång trçnh:
nNaOH = 2 x nCl2 = 2 x 0,05 = 0,1 (mol) 
® V dung dëch NaOH = = = 0,1(lêt)
 n 0,1 
 CM 1
* Dung dëch sau phaín æïng coï NaCl, NaClO: 
nNaCl = nNaClO = nCl2 = 0,05 (mol) 
® CMnaCl = = = 0,5 M
 n 0,05 
 V 0,1
® CMnaClO = = = 0,5 M
 n 0,05 
 V 0,1 
Hoaût âäüng 2
I. CAÏC DAÛNG THUÌ HÇNH CUÍA CACBON (5 phuït)
GV: Giåïi thiãûu vãö nguyãn täú cacbon, giåïi thiãûu vãö daûng thuì hçnh. 
GV: Giåïi thiãûu vãö daûng thuì hçnh cuía cacbon. 
1. Daûng thuì hçnh laì gç? 
HS: Nghe giaíng vaì ghi baìi: 
Daûng thuì hçnh cuaí nguyãn täú laì daûng täön taûi cuía nhæîng âån cháút khaïc nhau do cuìng mäüt nguyãn täú hoïa hoüc taûo nãn. 
Vê duû: Nguyãn täú oxi coï 2 daûng thuì hçnh laì oxi (O2) vaì ozon (O3) 
2. Cacbon coï nhæîng daûng thuì hçnh naìo? 
cacbon vä
 âënh hçnh 
Kim cæång
Than chç
cacbon
GV: Yãu cáöu caïc HS âiãön caïc tênh cháút váût lê cuía mäùi daûng thuì hçnh cuía cacbon.
HS: Bäø sung âáöy âuí vaìo baíng.
cacbon
cacbon vä
 âënh hçnh 
- Xäúp 
- Khäng dáùn âiãûn
Kim cæång
- Cæïng, trong suäút 
- Khäng dáùn âiãûn 
Than chç
- Mãöm 
- Dáùn âiãûn 
GV: Nháún maûnh: Sau âáy, ta chè xeït tênh cháút cuía cacbon vä âënh hçnh. 
Hoaût âäüng 3
II. TÊNH CHÁÚT CUÍA CACBON
1. Tênh háúp phuû (5 phuït)
GV: Hæåïng dáùn HS laìm thê nghiãûm: 
- Cho mæûc chaíy qua låïp bäüt than gäù. 
Phêa dæåïi coï âàût mäüt chiãúc cäúc thuíy tinh nhæ hçnh 3.7 SGK trang 82. 
GV: Goüi âaûi diãûn 1 vaìi nhoïm HS nãu hiãûn tæåüng 
GV: Qua hiãûn tæåüng trãn caïc em coï nháûn xeït gç vãö tênh cháút cuía bäüt than gäù? 
(GV gåüi yï âãø HS nãu âæåüc âuïng tæì "háúp phuû") 
GV: Giåïi thiãûu: 
Bàòng nhiãöu thê nghiãûm khaïc, ngæåìi ta nháûn tháúy than gäù coï khaí nàng giæî trãn bãö màût cuía noï caïc cháút khê, cháút tan trong dung dëch. 
GV: kãút luáûn: than gäù coï tênh háúp phuû. 
GV: Giåïi thiãûu vãö than hoaût tênh vaì caïc æïng duûng cuía than hoaût tênh: duìng âãø laìm tràõng âæåìng, chãú taûo màût naûn phoìng âäüc ...
HS: Laìm thê nghiãûm theo nhoïm.
HS: Nãu hiãûn tæåüng:
- Ban âáöu, mæûc coï maìu âen (hoàûc xanh, têm ...) 
- Dung dëch thu âæåüc trong cäúc thuíy tinh khäng coï maìu. 
HS: Nháûn xeït: 
Than gäù coï tênh háúp thuû cháút maìu âen trong dung dëch. 
HS: Ghi kãút luáûn vaìo våí.
2) Tênh cháút hoaï hoüc (15 phuït)
t0
GV: Thäng baïo: cacbon coï tênh cháút hoïa hoüc cuía phi kim nhæ taïc duûng våïi kim loaûi, hiâro. Tuy nhiãn, âiãöu kiãûn xaíy ra phaín æïng ráút khoï khàn ® cacbon laì phi kim yãúu.
Sau âáy laì mäüt säú tênh cháút hoïa hoüc coï nhiãöu æïng duûng trong thæûc tãú cuía cacbon. 
GV: Hæåïng dáùn HS: Âæa 1 taìn âoïm âoí vaìo bçnh oxi ® goüi 1 HS nãu hiãûn tæåüng vaì viãút phæång trçnh phaín æïng. 
GV: Laìm thê nghiãûm:
t0
t0
t0
t0
- Träün mäüt êt bäüt âäöng II oxit vaì than räöi cho vaìo âaïy äúng nghiãûm khä coï äúng dáùn khê sang mäüt cäúc chæïa dung dëch Ca(OH)2 
- Âäút noïng äúng nghiãûm
GV: Goüi HS nháûn xeït hiãûn tæåüng. 
GV: 
- Vç sao næåïc väi trong váøn âuûc? 
- Cháút ràõn moïi âæåüc sinh ra coï maìu âoí laì cháút naìo? 
GV: Em haîy viãút phæång trçnh phaín æïng, ghi roî traûng thaïi, maìu sàõc cuía caïc cháút. 
GV: Giåïi thiãûu: 
ÅÍ nhiãût âäü cao, cacbon coìn khæí âæåüc mäüt säú oxit kim loaûi khaïc nhæ: PbO, ZnO, Fe2O3, FeO ...
Læu yï: C khäng khæí âæåüc oxit cuía caïc kim loaûi maûnh (tæì âáöu daîy hoaût âäüng hoaï hoüc âãún nhäm) 
(GV chiãúu lãn maìn hçnh)
GV: Caïc em haîy laìm baìi luyãûn táûp sau: 
Baìi táûp 1: Viãút caïc phæång trçnh phaín æïng hoïa hoüc xaíy ra khi cho cacbon khæí (åí nhiãût âäü cao) caïc oxit sau: 
a) Oxit sàõt tæì 
b) Chç (II) oxit 
c) Sàõt (III) oxit .
HS: Nghe giaíng
a) Taïc duûng våïi oxi
HS: Hiãûn tæåüng taìn âoïm buìng chaïy 
Phæång trçnh: 
C + O2 CO2 + Q 
(r) (k) (k) 
b) Cacbon taïc duûng våïi oxit cuía 1 säú kim loaûi 
HS: Quan saït thê nghiãûm
HS: Nãu hiãûn tæåüng: 
- Häùn håüp trong äúng nghiãûm chuyãøn dáön tæì maìu âen sang maìu âoí. 
- Næåïc väi trong váøn âuûc. 
HS: 
- Cháút ràõn âæåüc taûo thaình coï maìu âoí laì Cu 
- Dung dëch næåïc väi trong váøn âuûc, váûy saín pháøm coï khê CO2 
HS: Viãút phæång trçnh: 
2CuO + C 2Cu + CO2 
 (r) (r) (r) (k) 
(âen) (âen) (âoí) (khäng maìu) 
HS: laìm baìi táûp 1: 
a) Fe3O4 + 2C 3Fe + 2CO2 
b) 2PbO + C 2Pb + CO2 
c) 2Fe2O3 + 3C 4Fe + 3CO2
Hoaût âäüng 4
III. ÆÏNG DUÛNG CUÍA CACBON (5 phuït)
GV: Cho HS tæû âoüc SGK, sau âoï goüi HS nãu caïc æïng duûng cuí cacbon.
HS: Nãu caïc æïng duûng cuía cacbon (kim cæång, than chç, cacbon vä âënh hçnh) ...
Hoaût âäüng 5
CUÍNG CÄÚ - LUYÃÛN TÁÛP (5 phuït)
GV: Goüi 1 HS nhàõc laûi näüi dung chênh cuía baìi. 
GV: Chiãúu âãö baìi luyãûn táûp 2 lãn maìn hçnh. 
Baìi táûp 2: Âäút chaïy 1,5 gam mäüt loaûi than coï láùn taûp cháút khäng chaïy trong oxi dæ. Toaìn bäü khê thu âæåüc sau phaín æïng âæåüc háúp thu vaìo dung dëch næåïc väi trong dæ, thu âæåüc 10 gam kãút tuía.
a) Viãút caïc phæång trçnh phaín æïng hoïa hoüc. 
b) Tênh haình pháön pháön tràm cacbon coï trong loaûi than trãn. 
GV: Chiãúu baìi laìm cuía mäüt säú HS lãn maìn hçnh vaì goüi caïc HS khaïc nháûn xeït.
HS: Nãu caïc näüi dung chênh cuía tiãút hoüc 
HS: Laìm baìi táûp 2: 
t0
a) Phæång trçnh: 
C + O2 CO2 (1) 
CO2 + Ca(OH)2 ® CaCO3 ¯ + H2O (2)
nCaCO3 = = = 0,1 (mol)
b) Vç Ca(OH)2 dæ nãn kãút tuía thu âæåüc laì CaCO3
 m 10 
 M 100
Theo phæång trçnh 2: 
nCO2 = nCaCO3 = 0,1 (mol)
maì 
nCO2 (1) = nCO2 (2) = 0,1 (mol)
® mC = 0,1 x 12 = 1,2 
® % C = x 100% = 80% 
 1,2 
 1,5
Hoaût âäüng 6 (1 phuït)
GV: - Dàûn doì HS vãö nhaì laìm baìi táûp: 1, 2, 3, 4, 5, SGK trang 84
PHIÃÚU HOÜC TÁÛP
Baìi táûp 1: 
Viãút caïc phæång trçnh phaín æïng hoaï hoüc xaíy ra khi cho cacbon khæí (åí nhiãût âäü cao) caïc oxit sau: 
a) Oxit sàõt tæì 
b) Chç (II) oxit 
c) Sàõt (III) oxit
Baìi táûp 2: 
Âäút chaïy 15 gam mäütloaûi than coï láùn taûp cháút khäng chaïy trong oxi dæ. Toaìn bäü khê thu âæåüc sau phaín æïng âæåüc háúp thuû vaìo dung dëch næåïc väi trong dæ, thu âæåüc 10 gam kãút tuía. 
a) Viãút caïc phæång trçnh hoïa hoüc 
b) Tênh thaình pháön pháön tràm cacbon coï trong loaûi than trãn. 

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao an hoa 9 hkI.doc