Giáo án Lịch sử 9 - Tuần 24 - Năm học 2019-2020

 Tuần : 24, Tiết : 28 BÀI 23
Ngày soạn: 10/1/2020 TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG 8- 1945
 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ 
 CỘNG HÒA 
 I. Mục tiêu bài học.
 1.Kiến thức, thái độ, kĩ năng 
 - Kiến thức: Giúp H/s nắm được những kiến thức cơ bản sau.
 + Khi tình hình thế giới diễn ra vô cùng thuận lợi cho cách mạng nước ta, Đảng ta 
đứng đầu là Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã quyết định phát động tổng khởi nghĩa trong toàn 
quốc.
 + Cuộc khởi nghĩa nổ ra và nhanh chóng giành thắng lợi ở thủ đô Hà Nội cũng như 
khắp các địa phương trong cả nước, nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ra đời.
 + Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng 8-1945.
 - Thái độ: 
 Giáo dục cho học sinh lòng kính yêu Đảng, lãnh tụ Hồ Chí Minh, niềm tin vào sự 
thắng lợi của cách mạng và niềm tin tự hào dân tộc.
 - Kĩ năng:
 + Rèn luyện cho học sinh kỹ năng sử dụng tranh ảnh, bản đồ lịch sử.
 + Tường thuật diễn biến của cách mạng tháng 8-1945.
 + Rèn luyện kĩ năng phân tích, đánh giá các sự kiện lịch sử.
 2. Định hướng phát triển năng lực
 - Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề. 
 - Năng lực chuyên biệt
 + Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch 
sử. 
 + Quan sát lược đồ, trình bày diễn biến, ý nghĩa và phân tích các hoạt động cách 
mạng trước Cách mạng tháng 8 năm 1945. 
 II. Chuẩn bị 
 + Lược đồ tổng khởi nghĩa tháng 8-1945.
 + Ảnh cuộc mít tinh tại nhà hát lớn Hà Nội (19-8-1945)
 + Ảnh Hồ Chí Minh đọc tuyên ngôn độc lập (2-9-1945)
 + Các tài liệu về cách mạng tháng 8, về sự lãnh đạo của Đảng và Chủ Tịch Hồ Chí 
Minh...
 III. Tiến trình dạy và học.
 1.Ổn định tổ chức: 
 - Kiểm tra sĩ số
 - Tâm thế học sinh
 2. Kiểm tra bài cũ:
 ? Đảng cộng sản Đông Dương đã có những chủ trương và khẩu hiệu gì để đẩy phong 
trào cách mạng tiến tới.
 TL :Chủ trương của hội nghị ban thường vụ trung ương Đảng (12/ 3/ 1945) - Xác định kẻ thù chính, cụ thể, trước mắt và duy nhất của nhân dân Đông Dương: phát 
 xít Nhật.
 - Ra chỉ thị: "Nhật Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta"
 - Phát động cao trào "Kháng Nhật cứu nước."
 3. Bài mới. 
 Hoạt động 1: khởi động
 - Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản bước đầu của bài học cần 
 đạt được đó là biết được nguyên nhân, diễn biến chính, ý nghĩa của khởi nghĩa Cách mạng 
 tháng Tám năm 1945 đưa học sinh vào tìm hiểu nội dung bài học, tạo tâm thế cho học sinh 
 đi vào tìm hiểu bài mới. 
 - Phương pháp: Trực quan, phát vấn.
 - Thời gian: 3 phút.
 * Giới thiệu bài: Mặt trận Việt Minh ra đời trực tiếp chuẩn bị lực lượng cho cách 
 mạng tháng 8 1945 và tiến tới cao trào kháng Nhật cứu nước, làm tiền đề cho cuộc khởi 
 nghĩa tháng tám 1945.....
 * Dạy và học bài mới: 
 Hoạt động 2 : hình thành kiến thức
 Nhận biết được 
 - Mục tiêu: Biết được tình hình thế giới và Việt Nam trước cách mạng tháng 8.
 - Phương pháp: Trực quan, phát vấn, thuyết trình, nhóm.
 - Thời gian: 30 phút
 - Tổ chức hoạt động
 Hoạt động dạy và học Kiến thức cơ bản
Kiến thức 1 I. Lệnh tổng khởi nghĩa được ban 
Yêu cầu H tìm hiểu mục I SGK bố.
? Vào năm 1945 tình hình thế giới có gì đáng chú 1. Tình hình thế giới.
ý. - Tại Châu Âu: Phát Xít Đức đầu 
 hàng đồng minh không điều kiện 
 (5/1945)
 - ở Châu Á: quân phiệt Nhật đầu 
? Tình hình ở trong nước lúc này ra sao. hàng đồng minh không điều kiện 
 ? Lúc này Đảng ta đã nhận định thời cơ cách (8/1945)
mạng đã chín muồi, vậy thời cơ trong cách mạng 2. Trong nước
tháng 8-1945 là gì. - Quân Nhật hoang mang dao động 
 => CM tháng 8 nổ ra trong 1điều kiện chủ cực độ.
quan và khách quan hoàn toàn chín mùi .Nhận - Đảng và nhân dân ta chuẩn bị chu 
định rõ thời cơ có một không hai này , đáo, sẵn sàng nổi dậy.
 TH tư tưởng Hồ Chí Minh : “ Đây là thời cơ 
ngàn năm có một cho dân tộc vùng dậy. Lần này 
dù có phải thiêu cháy dãy Trường Sơn cũng 
quyết giành độc lập cho đất nước”. ? Trước tình hình thuận lợi đó, Đảng ta đã có chủ 
trương gì.
- Giáo viên đọc quân lệnh số 1: "Giờ tổng khởi 
nghĩa đã đến, cơ hội có 1 cho quân, dân VN cùng = > Ngày 14 15/8/1945 hội nghị 
giành lấy quyền độc lập của nước nhà. Chúng ta toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào 
phải hành động cho nhanh, với 1 tinh thần qủa (Tuyên Quang) quyết định tổng khởi 
cảm, vô cùng thận trọng.... cuộc thắng lợi hoàn nghĩa trong cả nước.
toàn nhất định sẽ về ta." - Uỷ ban khởi nghĩa được thành 
? Tại sao Đảng ta lại quyết định phát lệnh tổng lập và ra quân lệnh số 1.
khởi nghĩa trong cả nước khi quân Nhật đầu hàng - Ngày 16/8/1945, Đại hội Quốc dân 
đồng minh. họp ở Tân Trào, tiêu biểu cho ý chí, 
 ? Sau khi mệnh lệnh khởi nghĩa được ban bố, nguyện vọng của toàn dân.
Đảng ta đã làm gì để tiến tới tổng khởi nghĩa giành - Lập uỷ ban dân tộc giải phóng 
chính quyền. VN, do Hồ Chí Minh làm Chủ Tịch.
 GV: Đọc thư kêu gọi Tổng khởi nghĩa 8/1945 
của Chủ tịch HCM: -Chủ tịch HCM gửi thư tới đồng 
 “ Hỡi đồng bào yêu quý! bào cả nước kêu gọi nổi dậy tổng 
 Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã khởi nghĩa giành chính
đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta 
mà tự giải phóng cho ta.
 Nhiều dân tộc bị áp bức trên thế giới đang 
ganh nhau tiến bước giành quyền độc lập. Chúng 
ta không thể chậm trễ. Tiến lên! Tiến lên! Dưới lá 
cờ Việt Minh, đồng bào hãy dũng cảm tiến lên!”
 ? Sự kiện nào đã mở đầu cho cuộc Tổng khởi 
nghĩa giành chính quyền.
 ? Thị xã Thái Nguyên được giải phóng có ý 
nghĩa gì. - Chiều ngày 16/8/1945 giải phóng 
 => Là thắng lợi mở đầu có ý nghĩa quyết định thị xã Thái Nguyên.
cho việc giành chính quyền ở Hà Nội - Huế - Sài 
Gòn. 
 ? Em có suy nghĩ gì về chủ trương của Đảng 
(chủ trương sáng suốt, kịp thời).
Kiến thức 2
 - Giáo viên dùng bản đồ tường thuật: Miêu tả II. Giành chính quyền ở Hà Nội.
diễn biến cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội
 ? Từ sau ngày Nhật đảo chính Pháp, ở Hà Nội 
không khí cách mạng diễn ra như thế nào.
 => Đây chính là điều kiện thuận lợi cho khởi 
nghĩa ở HN - Chiều 15/8 mệnh lệnh tổng khởi 
 ? Cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội nghĩa về tới HN, sáng 16/8 truyền 
diễn ra như thế nào. đơn,biểu ngữ xuất hiện khắp mọi - Giáo viên giới thiệu kênh hình 29 ( Cuộc mít nơi, không khí ngày thêm sôi sục
tinh tại nhà hát lớn HN 19/8/1945)
 ? Quan sát hình 39 em thấy có những hình ảnh 
gì? Em có nhận xét gì về cuộc mít tinh.
 *GV: Đây là bức ảnh do nghệ sĩ nhiếp ảnh 
Nguyễn Bá Khoản chụp. Bức ảnh ghi lại K2 sôi 
động của ngày giành chính quyền ở thủ đô Hà Nội. 
Trong ảnh, biểu tượng trung tâm nổi bật là hình 
ảnh lá cờ đỏ sao vàng cỡ lớn phủ từ tầng 2 của nhà 
hát thành phố, làm nền cho lễ đài cuộc mít tinh và 
1 lá cờ đỏ sao vàng khác đang được kéo lên. Đó là 
lá cờ cách mạng đã thấm máu của các chiến sĩ và 
đồng bào ta trong sự nghiệp giải phòng dân tộc. 
Bức ảnh cũng cho ta thấy 1 rừng cờ và biển nguời 
tham gia cuộc mít tinh.
 Sáng 19/8/1945 cả thủ đô HN tràn ngập khí thế - Ngày 19/8/1945 khởi nghĩa thắng 
cách mạng, hàng chục vạn quần chúng ngoại lợi hoàn toàn ở HN.
thành, kéo qua các cửa ô, tiến vào nội thành phối 
hợp với quần chúng nội thành tiến hành cuộc mít 
tinh khổng lồ tại sân nhà hát lớn, hô vang các khẩu 
hiệu “ Đả đảo chính phủ bù nhìn”. “Ủng hộ Việt 
Minh”, “Việt Nam hoàn toàn độc lập” 
 Khoảng 11giờ 30’ cuộc mít tinh kết thúc, quần 
chúng chia thành nhiều toán, dưới sự lãnh đạo của 
Việt Minh, tỏa đi đánh chiếm các cơ quan đầu não 
của địch như: Phủ Khâm Sai, Tòa Thị Chính, sở * Ý nghĩa : - Cổ vũ mạnh mẽ đối với 
cảnh sát phong trào khởi nghĩa giành chính 
 ? Cuộc khởi nghĩa đã thu được kết quả gì. quyền trong cả nước.
? Cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội - Làm cho kẻ thù hoang mang, 
thắng lợi có ý nghĩa như thế nào. dao động.
Kiến thức 3
 - Giáo viên dùng Lược đồ Tổng khởi nghĩa III. Giành chính quyền trong cả 
tháng 8/1945. nước.
 ? Những tỉnh nào giành được chính quyền sớm 
nhất trong cả nước . - Từ 14 18/8/1945bốn tỉnh lị 
 GV tường thuật diễn biến các cuộc KN ở các giành chính quyền sớm nhất trong cả 
địa phương. nước là Bắc Giang, Hải Dương, Hà 
 - Hai tỉnh dành được chính quyền muộn nhất Tĩnh, Quảng Nam. 
là: Hà Tiên và Đồng Nai thượng => Đến 28/8 các - Ngày 23/8, Huế khởi nghĩa thắng 
tỉnh còn lại giành được chính quyền. lợi.
 * Lưu ý: 1 số nơi: Vĩnh Yên, Hà Gang, Lào - 25/8/1945 Sài Gòn khởi nghĩa 
Cai, Móng Cái, Lai Châu do quân Tưởng và bọn thắng lợi . phản động chống lại nên chính quyền cách mạng - 28/8/1945 tổng khởi thành công 
chưa được thành lập trong tổng khởi nghĩa tháng trong cả nước.
8. Cuộc đấu tranh giành chính quyền ở nhiều nơi 
này diễn ra gay go, phức tạp, 1 thời gian sau mới 
giành được độc lập.
? Em có nhận xét gì về diễn biến, lực lượng tham 
gia cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền. 
 + Tổng khởi nghĩa tháng 8 thành công nhanh 
chóng (chỉ trong vòng 15 ngày - (14 28/8). 
Trong đó khởi nghĩa thắng lợi ở HN, Huế, Sài Gòn 
có ý nghĩa quyết định đối với thắng lợi trong cả 
nước.
 + Lực lượng tham gia: toàn dân xuống đường, 
bao gồm cả lực lượng chính trị, và lực lượng vũ 
trang, trong đó lực lượng chính trị của quần chúng 
là chủ yếu.
 ? Vì sao tổng khởi nghĩa diễn ra giành thắng 
lợi nhanh chóng.
 + Nhờ tinh thần chủ động, khẩn trương của các 
địa phương trong việc chấp hành mệnh lệnh của 
Trung Ương.
 + Tinh thần sẵn sàng vùng lên giành lấy độc 
lập tự do của nhân dân trong cả nước.
 ? Nước VN DC được thành lập ngày tháng 
năm nào?
 - Giáo viên thuật diễn biến buổi lễ khai sinh 
nước VNDCCH (sgv - 126, 127). Đọc vài câu - 2/9/1945 CTHCM đọc tuyên ngôn 
trong tuyên ngôn độc lập.- Giáo viên giới thiệu độc lập, khi sinh ra nước VNDCCH.
H40: Chủ Tịch Hồ Chí Minh được tuyên ngôn độc 
lập (2/9/1945)
 => Ngày 2/9/1945 trở thành ngày quốc khánh 
của dân tộc ta.
Kiến thức 4 IV. ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân 
 ? ý nghĩa lịch sử của cách mạng Tháng 8 thành công của cách mạng tháng 
(Đối với trong nước và quốc tế) Tám:
 Giáo viên phân tích: 1. ý nghĩa lịch sử.
 + Đưa nước ta từ 1 nước thuộc địa, nửa * Trong nước.
phong kiến trở thành 1 nước Độc lập. - Cách mạng Tháng 8 thành công 
 + Đưa nhân dân ta từ thân phận nô lệ thành thành công đập tan ách thống trị hơn 
người làm chủ nước nhà Từ đây nhân dân 80 năm của TDP và Phát Xít Nhật, 
VN là chủ nhân của 1 quốc gia Độc Lập, TD, đổ CĐPK tồn tại hàng ngàn năm đất 
bình đẳng, hạnh phúc trong 1 nước cộng hoà: nước ta. nước của dân, do dân, vì dân. - Mở ra kỉ nguyên mới trong lịch 
 sử dân tộc- Kỉ nguyên độc lập tự do.
 * Quốc tế:
 - Là thắng lợi đầu tiên của 1 dân 
 tộc nhược tiểu, tự giải phóng khỏi 
 ách ĐQ thực dân.
 - Là quần cổ vũ lớn lao trước 
 phong trào đấu tranh giải phóng dân 
 tộc trên thế giới.
 ? Cách mạng Tháng 8 thành công là do 2.Nguyên nhân thắng lợi.
những nguyên nhân nào. (sgk - 95)
 * Giáo viên phân tích hoàn cảnh chủ quan, 
hoàn cảnh khách quan.
 Sự lãnh đạo kịp thời sáng tạo của Đảng 
cộng sản Đông Dương và Chủ Tịch Hồ Chí 
Minh trong cách mạng tháng 8 thể hiện ở 
những điểm nào.
 => Cách mạng Tháng 8 thành công là kết 
quả rưch rỡ của sự kết hợp chặt chẽ những 
điều kiện bên ngoài với những điều kiện bên 
trong. 
 Hoạt động 3, 4.: Luyện tập, tìm tòi, mở rộng
 - Gv sơ kết bài học. 
 Bài tập: Hãy nối 1 ô ở cột I (Thời gian) với 1 ô ở cột II (Sự kiện) bằng các mũi tên sao 
 cho đúng.
 Cột I (Thời gian) Cột II (Sự Kiện)
 14 15/8/1945 Khởi nghĩa thắng lợi ở HN.
 16/8/1945 Khởi nghĩa thắng lợi ở Huế.
 19/8/1945 Khởi nghĩa thắng lợi ở Sài Gòn.
 23/8/1945 Hồ Chí Minh đọc tuyên ngôn độc lập.
 Hội nghị toàn quốc của Đảng cộng sản Đông 
 25/8/1945
 Dương.
 2/9/1945 Đại hội quốc dân.
 Hoạt động 5 : Nối tiếp - Về nhà học bài nắm được thời cơ pháp lệnh tổng khởi nghĩa, DB khởi nghĩa ở HN, 
Huế, Sài Gòn.
 - Bài tập về nhà: Lập niên biểu những sự kiện chính về CM tháng 8.1945 - Đọc và tìm 
hiểu nội dung bài mới: .Bài 24: Cuộc đấu tranh bảo vệ và XD chính quyền dân chủ nhân 
dân (1945 - 1946) (T1)
 IV.Rút kinh nghiệm.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................. Tuần : 24 , Tiết : 29 Chương IV: 
Ngày soạn: 10/1/2020 VIỆT NAM TỪ SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM ĐẾN 
 TOÀN QUỐC KHÁNG CHIẾN
 BÀI 24
 CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG CHÍNH 
 QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945 – 1946)
 I. Mục tiêu bài học.
 1.Kiến thức, thái độ, kỹ năng 
 - Kiến thức : Giúp H/s nắm được những kiến thức cơ bản sau.
 + Tình hính nước ta sau cách mạng tháng 8 (Thuận lợi, khó khăn)
 + Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã phát huy thắng 
lợi, khắc phục khó khăn, thực hiện chủ trương và biện pháp XD chính quyền DCND.
 - Thái độ: 
 Giáo dục cho học sinh lòng yêu nước, tinh thần cách mạng, niềm tin vào sự lãnh đạo 
của Đảng, niềm tự hào dân tộc.
 - Kĩ năng:
 Rèn luyện cho học sinh kỹ năng phân tích, nhận định, đánh giá tình hình đất nước sau 
cách mạng tháng 8 và nhiệm vụ cấp báchtrước mắt trong năm đầu của nước VNDCCH.
 2. Định hướng phát triển năng lực
 - Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề. 
 - Năng lực chuyên biệt
 + Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch 
sử. 
 + Quan sát lược đồ, trình bày diễn biến, ý nghĩa và phân tích các hoạt động của 
nước ta sau cách mạng tháng 8 năm 1945.
 II. Chuẩn bị 
 Tranh ảnh (sgk).
 III. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. 
 1.Ổn định tổ chức: 
 - Kiểm tra sĩ số 
 - Tâm thế học sinh.
 2. Kiểm tra bài cũ: 
 ? ý nghĩa lịch sử của cách mạng tháng 8/ 1945.
 ý nghĩa lịch sử.
 * Trong nước.
 - Cách mạng Tháng 8 thành công thành công đập tan ách thống trị hơn 80 năm của 
TDP và Phát Xít Nhật, đổ CĐPK tồn tại hàng ngàn năm đất nước ta.
 - Mở ra kỉ nguyên mới trong lịch sử dân tộc- Kỉ nguyên độc lập tự do.
 * Quốc tế:
 - Là thắng lợi đầu tiên của 1 dân tộc nhược tiểu, tự giải phóng khỏi ách ĐQ thực dân.
 - Là quần cổ vũ lớn lao trước phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên thế giới.
3. Bài mới. Hoạt động 1: khởi động
 - Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản bước đầu của bài học cần 
đạt được đó là biết được tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đưa học 
sinh vào tìm hiểu nội dung bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. 
 - Phương pháp: Trực quan, phát vấn.
 - Thời gian: 3 phút.
 * Giới thiệu bài: Sau cách mạng tháng tám năm 1945, tình hình nước ta ví như “ 
Ngàn cân treo sợi tóc”. Vì sao như vậy? Chúng ta cùng tìm hiểu.
 * Dạy và học bài mới: 
 Hoạt động 2 : hình thành kiến thức
 Nhận biết được 
 - Mục tiêu: Biết được tình hình nước ta sau cách mạng tháng 8 và các biện pháp, 
chính sách khắc phục của Chính phủ...
 - Phương pháp: Trực quan, phát vấn, thuyết trình, nhóm.
 - Thời gian: 30 phút
 - Tổ chức hoạt động
 Hoạt động của thầy, trò Nội dung kiến thức cần đạt
 Kiến thức 1 I. Tình hình nước ta sau cách 
 - Học sinh chú ý "từ đầu phạm vi chiếm mạng tháng Tám.
đóng" (sgk - 96) 1. Khó khăn.
 ? Sau cách mạng tháng Tám, nước ta gặp 
những khó khăn và thuận lợi gì.
 - Giáo viên: Sử dụng bản đồ VN.
 Sau khi ra đời, Nước VNDCCH đứng trước - Ngoại xâm : 
tình thế hết sức hiểm nghèo như “Ngàn cân treo + Phía Bắc quân Tưởng và bọn 
sợi tóc”: Phải đối phó với 3 mối đe dọa lớn: tay sai Việt Quốc, Việt Cách.
 + Miền Bắc: ( Từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc) 20 + Phía Nam : TDP trở lại xâm lư
vạn quân Tưởng vào giải giáp quân Nhật và bọn ợc.
"Việt quốc" "Việt Cách" âm mưu lật đổ chính 
quyền cách mạng, thành lập chính quyền tay sai.
 + Miền Nam (Từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam): 1 - Nội phản :Bọn tay sai của quân 
vạn quân Anh mở đường cho Pháp trở lại xâm Tưởng, các lực lượng phản CM tă
lược nước ta. ng cường chống phá cách mạng.
 + Trên đất nước ta lúc đó còn có 6 vạn quân 
Nhật.
 + Bọn phản động ở MN: Đại Việt, Tờ -Rốt -
Kít (giả danh cách mạng) chống phá cách mạng, 
cướp chính quyền ở Yên Bái, Vĩnh Yên, Móng 
Cái, gây các vụ cướp bóc, giết người làm cho 
XH mất trật tự. ? Những khó khăn về kinh tế của nước ta thời - Nạn đói : đe dọa đời sống của 
kì này là gì. ND.
 ? Bên cạnh những khó khăn trên nước ta còn 
gặp những khó khăn nào khác. - Tài chính : Ngân quỹ trống rỗng, 
 + Chế độ thực dân, phong kiến để lại những giá cả tăng vọt.
hậu quả rất nặng nề về mặt văn hoá.
 VD: Nạn mê tín dị đoan, rượu chè, cờ bạc, 
nghiện hút... - Nạn dốt : Hơn 90 % dân số mù 
 - GV: Như vậy cùng 1 lúc trên đất nước đã chữ. Các tệ nạn xã hội tràn lan.
diễn ra 3 k2 lớn: (Nạn ngoại xâm, nạn đói-nạn => VN đứng trước tình thế "ngàn 
dốt) đang đe doạ sự sống còn của nhân dân VN. cân treo sợi tóc".
Chúng ta không thể tập trung giải quyết 1 mặt 2. Thuận lợi:
khó khăn nào đó mà xem nhẹ và giải quyết - Nhân dân tích cực xây dựng, 
những khó khăn khác. Bởi vì những k 2 ấy liên bảo vệ chính quyền cách mạng.
quan mật thiết với nhau. -ND Liên Xô và các lực lượng 
 Chủ Tịch Hồ Chí Minh nói: "Giặc đói, giặc dân chủ trên thế giới ủng hộ và cổ 
dốt là bạn đồng minh của giặc ngoại xâm". vũ ND ta.
 ? Vì sao Bác Hồ gọi "Giặc đói, giặc dốt là 
bạn đồng minh của giặc ngoại xâm".
 ? Tại sao nói nước VNDCCH ngay sau khi 
thành lập đã ở vào tình thế "Ngàn..... sợi tóc" 
 ? Bên cạnh những khó khăn đó, sau Cách 
mạng tháng Tám ta có những thuận lợi gì.
 HS trình bày theo SGK II. Bước đầu xây dựng chế độ 
 Kiến thức 2 mới.
? Hãy cho biết công việc đầu tiên mà chính 
quyền cách mạng phải làm là gì.
 - Công việc đầu tiên mà chính quyền CM phải 
làm là xây dựng chính quyền nhà nước vững 
mạnh, thực sự là của dân ,do dân, vì dân.
 ? Để XD chính quyền nhà nước vững mạnh thì 
công việc đầu tiên nhân dân ta phải làm gì.
 + Tiến hành tổng tuyển cử trong cả nước. - 6/1/1946 tổng tuyển cử trong cả 
 - Giáo viên giới thiệu H41: Cử tri Sài Gòn bỏ nước để bầu quốc hội.
phiếu bầu QH khoá I (Hăng hái, phấn khởi, vui 
vẻ, trật tự).
 ? Cho biết kết quả của cuộc tổng tuyển cử 
ngày 6.1.1946. (Bầu được 333 đại biểu vào 
quốc hội. Đại diện cho sự đoàn kết Bắc - Trung 
- Nam.)
 - Giáo viên dẫn chững chứng minh: "Ngày 
2/3/1946...Hồ Chí Minh đứng đầu" (sgk - 98) ? Tại các địa phương đã có những bước pháp 
gì để củng cố, kiên toàn chính quyền cách 
mạng.
 + Nam bộ không tiến hành bầu cử được vì 
trước đó TDP, được quân Anh tiếp tay, đã nổ 
súng mở đầu chiến tranh xâm lược.
 - 29/5/1946 Hội liên hợp quốc dân VN (Hội 
liên Việt) ra đời để tăng cường khối đoàn kết 
dân tộc.
 => Như vậy chỉ trong vòng 1 năm từ thủ đô 
HN đến tận thôn xã, chính quyền nhân dân đã 
được thiết lập, tạo nên 1 nguồn sức mạnh mới 
cho cách mạng .
 ? Thắng lợi của Tổng tuyển cử bầu QH và 
HĐND các cấp có ý nghĩa chính trị gì (thảo - Khắp các địa phương: Ở Bắc - 
luận) Trung Bộ tiến hành bầu cử HĐND 
 + Là đòn đánh mạnh vào âm mưu chia rẽ của các cấp.
kẻ thù.
 + Góp phần nâng cao uy tín của Đảng, của 
nước VNDCCH trên trường quốc tế.
 + Phát huy tinh thần yêu nước, ý chí làm chủ 
đối với nhà nước cách mạng.
 + Biểu lộ sức mạnh và ý chí sắt đá của khối 
đoàn kết toàn dân. III. Diệt giặc đói, giặc dốt và 
 Kiến thức 3 giải quyết khó khăn về tài 
 TH tư tưởng Hồ Chí Minh. chính.
? Để giải quyết nạn đói Chính phủ và chủ tịch 1. Diệt giặc đói.
HCM đã có những biện pháp gì. Kết quả. -Biện pháp trước mắt : Lập các 
 - Để giải quyết giặc đói đồng bào cả nước hũ gạo cứu đói. Tổ chức ngày đ
hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ Tịch Hồ Chí ồng tâm. 
Minh và noi gương người.
 + "Hũ gạo tiết kiệm" - Mỗi gia đình còn có 
gạo ăn, mỗi bữa bớt 1 nắm gạo cho vào hũ, 
khoảng 5 10 ngày cán bộ VMinh đi thu 
gom gạo đó để giúp những người đang bị đói.
 + "Ngày đồng tâm" - Là các gđ còn gạo ăn, 
đăng kí với cán bộ VMinh, 10 ngày nhịn ăn 1 
bữa, lấy số gạo đó ủng hộ những người đang - Biện pháp lâu dài :
bị đói. + Tăng gia sản xuất được đẩy 
 - Giáo viên giới thiệu kênh H42 (sgk - 98) mạnh.
Nhân dân góp gạo chống giặc đói . + Thực hiện khai hoang phục 
 + Giáo viên dẫn chứng sgk chứng minh (99) hoá. ? Với những cố gắng trên của nhân dân cả + Chia lại ruộng công, giảm tô...
nước đã thu được kết quả gì. => Nạn đói được đẩy lùi.
- GV : Thực hiện chính sách ngu dân là 1 trong 2. Diệt giặc dốt.
những biện pháp cực kì thâm độc của Thực dân 
Pháp nhằm cai trị nhân dân ta. Vì thế có tới trên 
90 % số dân mù chữ Chủ Tịch Hồ Chí Minh 
nói: "1 DT dốt là 1 DT yếu" vì thế xoá nạn mù 
chữ để nâng cao trình độ văn hoá cho ND cũng 
là 1 trong những nhiệm vụ cấp bách đã được 
phiên họp đầu tiên (3/9/1945) của hội đồng 
chính phủ nêu lên.
 ? Những biện pháp giải quyết nạn dốt là gì ? - 8/9/1945 CTHCM kí sắc lập 
Kết quả. thành lập cơ quan bình dân học vụ 
 - Sau lời kêu gọi của CTHCM, cả nước đã có kêu gọi toàn dân tham gia phong 
gần 10 vạn người tự nguyện dạy học không có trào xoá nạn mù chữ.
thù lao.
 + Hơn 7 vạn lớp được mở ở đình, chùa, nhà - Các cấp học đều phát triển, đổi 
máy, bệnh viện, chợ, bờ đê, gốc cây.... mới cả nội dung và P2.
 + Các cụ già cũng ngồi học với TN, các em 
nhỏ. Với phương châm người biết chữ dạy cho 
người chưa biết chữ.
 + Những lợp bình dân học vụ được mở trong 
điều kiện hoàn cảnh khó khăn ban ngày hầu hết 
phải đi làm, tham gia kháng chiến, ban đêm 
cùng ánh đèn dầu đến lớp để học (Giới thiệu 
kênh hình 43 - Lớp bình dân học vụ). 3. Giải quyết khó khăn về tài 
 ? Qua đây em có nhận xét gì về tinh thần học chính.
tập của ND ta. - Kêu gọi tinh thần đóng góp tự 
 => Chứng tỏ tinh thần rất ham học của nhân nguyện của nhân dân.
dân, tin tưởng vào Đảng, chính phủ. - Xây dựng "Quỹ độc lập" và 
 ? Với những biện pháp trên của CTHCM đã phong trào "Tuần lễ vàng"
thu được kết quả gì.
 (Chỉ trong 1 năm từ 9/1945 9/1946 có 2,5 
triệu người biết đọc, biết viết.) - 31/1/1946 chính phủ ra sắc lệnh 
 ? Đảng và chính phủ ta đã có những chủ trươ phát hành tiền VN.
ng gì để giải quyết khó khăn về tài chính. - 23/11/1946 tiền VN lưu phành 
 => Đồng bào cả nước đã hăng hái đóng góp trong cả nước.
tiền, của, vàng bạc. Kể cả những kỉ niệm quí giá 
nhất trong đời tư : Nhẫn cưới, hoa tai đều ủng 
hộ chính quyền cách mạng. Sau tuần lễ vàng 
chúng ta đã đóng góp được 20 triệu đồng quỹ 
độc lập và 40 triệu vào quỹ Bảo vệ quốc phòng và 370 kg vàng...
 Hoạt động 3,4 : Luyện tập, tìm tòi, mở rộng 
 ? Tại sao nói nhà nước VNDCCH là nhà nước của dân , do dân, vì dân.
 - Toàn dân tham gia tổng tuyển cử bầu Quốc Hội 
 - Tham gia giải quyết nạn đói bằng nhiều hình thức 
 -Tham gia xóa nạn mù chữ 
 Bài tập: Điền những từ thích hợp, những dữ liệu vào chỗ trống (...)
 + Thời gian tổng tuyển cử bầu QH....
 + Số cử tri đi bầu.........
 + Số đại biểu được bầu......
 + Thời gian quốc hội họp phiên đầu tiên......
 Hoạt động 5 : Nối tiếp
 - Về nhà học bài cũ đầy đủ.....
 - Bài tập 1: Tại sao nói nước VNDCCH ngay sau khi thành lập đã đi vào tình thế 
"Ngàn cân treo sợi tóc"
 - Bài tập 2: Chúng ta đã đặt được kết quả gì trong việc giải phóng nạn đói, nạn dốt và 
khó khăn về tài chính.
 - Đọc và tìm hiểu trước nội dung bài mới: Tiếp phần IV, V, VI.
 IV. Rút kinh nghiệm 
.................................................................................................................................................
........................................................................................................................
 Ký duyệt của tổ Địa - Sử
 Ngày ..... tháng 1 năm 2020
 Nguyễn Thị Thu Hoài