Giáo án lớp 9 môn Giáo dục công dân - Tiết thứ 23 - Bài 13: Quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế

Ngày soạn: 19/ 2/ 2011
Ngày giảng:
9A..
9B.. Tiết 23
Bài 13 . QUYỀN TỰ DO KINH DOANH VÀ NGHĨA VỤ ĐÓNG THUẾ
I. Mục tiêu bài học.
1. Kiến thức.
- Nêu được thế nào là quyền tự do kinh doanh, nội dung các quyền và nghĩa vụ của công dân trong kinh doanh.
- Nêu được thế nào là thuế và vai trò của thuế đối với việc phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.
- Nêu được nghĩa vụ đóng thuế của công dân.
2. Kĩ năng.
Biết vận động gia đình thực hiện tốt quyền, nghĩa vụ kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế.
3. Thái độ.
Tôn trọng quyền tự do kinh doanh của người khác, ủng hộ pháp luật về thuế của nhà nước.
II. Chuẩn bị. 
Giáo viên. Một số VD liên quan đến lĩnh vực kinh doanh và thuế.
Học sinh. Đọc trước bài ở nhà.
III. Tiến trình lên lớp.
1. Ổn định tổ chức. 9A  9B..
2. Kiểm tra bài cũ. Kiểm tra 15 phút.
Đề bài: Công dân VN có quyền và nghĩa vụ gì trong hôn nhân? Là HS, chúng ta phải có thái độ như thế nào đối với việc kết hôn?
Đáp án: Nam từ 20 tuổi, nữ từ 18 tuổi trở lên mới được kết hôn; kết hôn do hai bên tự nguyện và phải đăng kí tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
+ Cấm kết hôn đối với các trường hợp:
- Người đang có vợ hoặc có chồng.
- Người mất năng lực hành vi dân sự.
- Cùng dòng máu trực hệ, họ hàng trong phạm vi 3 đời.
- Giữa cha và con, bố chồng và con dâu, mẹ vợ với con rể...
- Giữa những người có cùng giới tính.
+ Là học sinh: Nghiêm chỉnh chấp hành luật hôn nhân và gia đình.( không kết hôn sớm, kết hôn với những người đã có gia đình..)
Không tán thành việc kết hôn sớm.
3. Bài mới.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung
HĐ1: Tìm hiểu vấn đề (sgk)
GV: Yêu cầu Hs đọc phần đặt vấn đề
HS: Đọc.
GV: Tổ chức cho HS thảo luận nhóm. Cử đại diện nhóm trình bày kết quả.
* Thảo luận nhóm:
- N1+3: Những hành vi như thế nào là vi phạm quy định của Nhà nước về kinh doanh.
HS: - Kinh doanh không đúng ngành, mặt hàng ghi giấy phép; kinh doanh hàng cấm; buôn lậu; trốn thuế; SX buôn bán hàng giả...
GV: Như vậy, nhân vật "X" trong vấn đề 1 là VPPL về tự do kinh doanh.
- N2+4: Theo em, vì sao Nhà nước ta lại qui định các mức thuế suất chênh lệch nhau nhiều như vậy đối với các mặt hàng?
HS: Khuyến khích phát triển SX trong nước và xuất khẩu hàng hóa; khuyến khích phát triển những ngành, hàng cần thiết (miễn thuế hoặc mức thuế rất thấp)
- Những mặt hàng nhập khẩu xa xỉ, không cần thiết thì đóng thuế cao (hạn chế nhập khẩu để các ngành, các loại hàng hóa tương tự trong nước phát triển).
GV: Hiện nay, nước ta đã gia nhập WTO, do đó một số mặt hàng cũng đã giảm mức thuế suất hoặc cắt bỏ thuế suất để phù hợp với quy định chung của Tổ chức này.
Hoạt động 2. Tìm hiểu nội dung bài học
H: Em hiểu thế nào là tự do kinh doanh?
HS: Trả lời.
- Kinh doanh là hoạt động sản xuất, dịch vụ và trao đổi hàng hóa nhằm mục đích sinh lợi.
GV: Kinh doanh có 3 hoạt động cơ bản: sản xuất; dịch vụ, trao đổi hàng hóa (lưu thông hàng hóa).
H: Thế nào là sản xuất?
H: Trao đổi hàng hóa là gì? (lưu thông hàng hóa)
- Làm ra sản phẩm, hàng hóa (của cải vật chất).
- DV là hoạt động phục vụ cho nhu cầu con người, xã hội (ăn uống, giải trí, thời trang...)
H: Thế nào là quyền tự do kinh doanh?
- Đem hàng hóa ra trao đổi, buôn bán.
H: Thế nào là quyền tự do kinh doanh?
- Quyền tự do kinh doanh là quyền của CD được lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế, ngành nghề và quy mô kinh doanh.
H: Theo em, có phải CD có quyền buôn bán, sản xuất bất cứ mặt hàng nào cũng được hay không?
HS: - Không được (chỉ những mặt hàng PL cho phép...)
H: Như vậy, tự do kinh doanh nhưng phải thực hiện như thế nào?
- Tuân theo PL
HS đọc điều 57 - HP 1992 (sgk)
H: Thế nào là KD tuân theo quy định của PL và sự quản lí của Nhà nước.
H: Kê khai đúng số vốn; kinh doanh đúng ngành nghề, mặt hàng ghi trong giấy phép; không SX, buôn bán hàng cấm, hàng giả... (đọc điều 157 - Bộ luật Hình sự - sgk)
H: Tại sao kinh doanh phải tuân theo PL và sự quản lí của Nhà nước?
HS: Để người kinh doanh biết được quyền và nghĩa vụ; biết được kinh doanh cái gì, không được kinh doanh cái gì, hạn chế sự xâm hại lẫn nhau, đừng tùng ngành kinh tế và nền kinh tế phát triển đúng hướng.
H: Thuế là gì?
HS: Thuế là một phần trong thu nhập mà CD và tổ chức kinh doanh có nghĩa vụ nộp vào ngân sách của Nhà nước để chi tiêu cho những công việc chung.
H: Những công việc chung nhà nước dùng thuế để thực hiện là những việc nào?
HS: An ninh quốc phòng, trả lương cho công chức, xây dựng các công trình phúc lợi xã hội 
H: Em hãy nêu một số loại thuế mà em biết?
- Thuế nông nghiệp, thuế nhà đất, thủy lợi phí, thuế doanh thu (SX, xây dựng, vận tải), thuế thu nhập cá nhân...
GV: Mỗi loại thuế đều có mức thuế suất khác nhau (tính theo %) tùy mặt hàng, thu nhập... (VD theo vấn đề 2 -sgk). Hiện nay, nhà nước đã thực hiện thuế thu nhập cá nhân (đối với những người có thu nhập cao trên 5 triệu đồng/tháng)
H: Những người nào được nhà nước giảm hoặc miễn thuế?
- Người già, tàn tật, thu nhập quá thấp.
H: Thuế có tác dụng gì?
- Thuế có tác dụng ổn định thị trường, điều chỉnh cơ cấu kinh tế, góp phần đảm bảo sự phát triển kinh tế theo đúng định hướng của nhà nước.
GV: nếu không có thuế thì cơ cấu kinh tế không phát triển hợp lí, thị trường không ổn định. VD: hàng hóa nước ngồi tràn vào quá nhiều sẽ làm kìm hãm hàng hóa trong nước hoạc các ngành phát triển mạnh sẽ lấm át các ngành khác...
H: CD có nghĩa vụ gì trong kinh doanh và đóng thuế?
- Nhận biết, tố cáo những hành vi vi phạm PL về TD KD; biết vận động gia đình và mọi xung quanh đóng thuế theo quy định của nhà nước.
H: Là HS, chúng ta cần phải có thái độ như thế nào đối với việc kinh doanh và đóng thuế?
HS: Nếu gia đình làm kinh doanh thì vận động gia đình thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ kinh doanh, nghĩa vụ đóng thuế.
Hoạt động 3. Luyện tập
GV: Yêu cầu HS làm bài tập 3
HS: Suy nghĩ làm bài.
GV: Gọi HS trình bày.
HS: Trình bày, nhận xét, bổ sung.
GV: Kết luận.
I. Đặt vấn đề.
* Những hành vi vi phạm quy định của Nhà nước về kinh doanh:
Kinh doanh không đúng ngành, mặt hàng ghi giấy phép; kinh doanh hàng cấm; buôn lậu; trốn thuế; SX buôn bán hàng giả...
* Nhà nước ta: - Khuyến khích phát triển SX trong nước và xuất khẩu hàng hóa; khuyến khích phát triển những ngành, hàng cần thiết (miễn thuế hoặc mức thuế rất thấp)
- Những mặt hàng nhập khẩu xa xỉ, không cần thiết thì đóng thuế cao (hạn chế nhập khẩu để các ngành, các loại hàng hóa tương tự trong nước phát triển
II. Nội dung bài học
1. Kinh doanh : Kinh doanh là hoạt động sản xuất, dịch vụ và trao đổi hàng hóa nhằm mục đích sinh lợi.
Quyền tự do kinh doanh:
- Quyền tự do kinh doanh là quyền của CD được lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế, ngành nghề và quy mô kinh doanh.
Tự do kinh doanh nhưng theo quy định của pháp luật và sự quản lí của nhà nước.
2. Thuế :
- Thuế là một phần trong thu nhập mà CD và tổ chức kinh doanh có nghĩa vụ nộp vào ngân sách của Nhà nước để chi tiêu cho những công việc chung.
- Thuế có tác dụng ổn định thị trường, điều chỉnh cơ cấu kinh tế, góp phần đảm bảo sự phát triển kinh tế theo đúng định hướng của nhà nước.
3. Nghĩa vụ của công dân trong kinh doanh và đóng thuế?
- Phải kê khai, đăng kí với cơ quan thuế, chấp hành nghiêm chỉnh chế độ sổ sách, kế toán, đóng thuế đủ và đúng thời hạn. 
- CD phải sử dụng đúng quyền TD KD và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng thuế, góp phần phát triển kinh tế đất nước, làm cho dân giàu, nước mạnh.
III. Bài tập
Bài tập 3.
Không đồng ý: a, b, d, đ
4. Củng cố.
H: CD có nghĩa vụ gì trong kinh doanh và đóng thuế?
5. Hướng dẫn về nhà:
- Học bài 
- Ghi bài tập vào vở. 
- Chuẩn bị trước bài 14.