Giáo án lớp 9 môn Lịch sử - Bài 22 - Tiết 27: Cao trào cách mạng tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 ( tiếp theo)

Ngày soạn: 20/2/2010 Ngày giảng: 9a: 23/2/2010
 9b: 22/2/2010
Bài22 - Tiết 27: CAO TRÀO CÁCH MẠNG TIẾN TỚI TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 ( tiếp theo).
1. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
a. Kiến thức:
 - Giúp HS nắm được hoàn cảnh dẫn tới Đảng ta chủ trương thành lập Mặt trận Việt Minh và sự phát triển của lực lượng CM sau khi Việt Minh thành lập.
 - Những chủ trương của Đảng sau khi Nhật đảo chính Pháp và diễn biến của cao trào kháng Nhật, cứu nước, tiến tới Tổng khởi nghĩa tháng tám năm 1945.
b. Tư tưởng: 
 - Giáo dục HS kính yêu Chủ tịch HCM, lòng tin tưởng vào sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, đứng đầu là lãnh tụ HCM.
c. Kỹ năng: 
 - Rèn luyện cho HS khả năng: sử dụng tranh ảnh, lược đồ lịch sử. 
 - Tập dượt phân tích đánh giá sự kiện lịch sử.
2. CHUẨN BỊ
a. Gv:
 - Bức ảnh "đội VN tuyên truyền giải phóng quân”. Lược đồ “Khu giải phóng Việt Bắc”.
 - Các tài liệu về hoạt động của Chủ tịch HCM ở Pác Bó (Cao Bằng), Tân Trào (Tuyên Quang) và các tài liệu về hoạt động của Cứu quốc quân, VN tuyên truyền giải phóng quân, cao trào kháng Nhật....
b. HS:
- Học bài, chuẩn bị bài
3. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
a. Kiểm tra bài cũ: 5’
* Hỏi: Hoạt động chủ yếu của Mặt trận Việt Minh?
 * Trả lời:
 + Xây dựng lực lượng vũ trang:
 - Lực lượng vũ trang đầu tiên của CMVN là đội du kích Bắc Sơn.
 - Năm 1941, chuyển thành Cứu quốc quân 
 - Tháng 5/1944, Tổng bộ Việt Minh ra chỉ thị các cấp chuẩn bị khởi nghĩa
 - Ngày 22/12/1944, đội VN tuyên truyền giải phóng quân ra đời đã đánh thắng 2 trận liên tiếp là Phay Khắt và Nà Ngần.
 + Xây dựng lực lượng chính trị:
 - Cao Bằng là nơi thí điểm xây dựng các hội cứu quốc.
 - Sau đó UBViệt Minh liên tỉnh Cao, Bắc, Lạng được thành lập.
 - Chú ý xây dựng lực lượng chính trị trong công nông và các tầng lớp nhân dân khác
 - Báo chí của Đảng được lưu hành rộng rãi để tuyên truyền vận động quần chúng đấu tranh.
b.Bài mới: 
Giới thiệu bài: Gv nhắc lại nội dung bài học trước sau đó hướng học sinh và nội dung bài học.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Giảng:Cuối năm 1944 đầu năm 1945 CTTGII bước vào giai đoạn kết thúc, bọn phát xít thất bại liên tiếp trên khắp các mặt trận. cuối năm 1944 Liên Xô tiến sâu vào Béc lin truy kích phát xít đức đến tận sào huyệt. Một loạt các nước Đông Âu và Trung Âu được giải phóng.
Hỏi: Tại sao Nhật đảo chính Pháp?
Hỏi: Nhật đảo chính Pháp như thế nào?
GV: Sau khi hất cẳng Pháp, Nhật hoàng tuyên bố sẽ giúp đỡ nên độc lập của các dân tộc Đông Dương, nhưng sau đó, bộ mặt thật của phát xít Nhật và bọn Việt gian đã bị bóc trần.
- Nhân dân ta ngày càng căm thù bọn phát xít Nhật và tay sai.
Hỏi: Sau khi Nhật đảo chính Pháp, Đảng ta đã có chủ trương gì?
Giảng: Nội dung của chỉ thị nêu rõ:
+ Kẻ thù chính, cụ thể trước mắt của nhân dân Đông Dương lúc này và phát xít Nhật.
+ Hội nghị quyết định phát động 1 cao trào “Kháng Nhật cứu nước” làm tiền đề cho cuộc Tổng k/n tháng Tám năm 1945.
Hỏi: Hãy trình bày diễn biến của cao trào “Kháng Nhật cứu nước”.
Giảng: Ở Cao, Bắc, Lạng đội VN tuyên truyền GPQ và Cứu quốc quân phối hợp với lực lượng chính trị của quần chúng giải phóng hàng loạt các châu, xã.
+ Ở nhiều địa phương quần chúng CM đã cảnh cáo bọn quan lại, tổng lí, cường hào cố ý chống lại CM, trừng trị bọn Việt gian.
+ Ở nhiều thị xã, thành phố, ngay cả Hà Nội, Việt Minh đã trừ khử bọn tay sai đắc lực của địch, kích thích tinh thần CM của quần chúng.
Hỏi: Giữa lúc cao trào cách mạng đang lên cao thì có hội nghị nào diễn ra?
Giảng: Hội nghị đã quyết định những nội dung sau:
+ Mở trường đào tạo cán bộ Chính trị, quân sự.
+ Đề ra nhiệm vụ cần kíp là phát triển chiến tranh du kích, xây dựng căn cứ địa, tiến tới Tổng k/n.
Hỏi: UB quân sự Bắc Kì được thành lập có nhiệm vụ gì?
Khu giải phóng Việt Bắc ra đời gồm những tỉnh nào?
Gv YC HS chỉ các tỉnh thuộc khu giải phóng VB trên lược đồ.
Hỏi: UB lâm thời khu giải phóng VB đã thi hành những chính sách gì?
Giảng: Khu giải phóng trở thành căn cứ địa của cả nước và đó là hình ảnh thu nhỏ của nước VN mới.
Hỏi: Giữa lúc cao trào cách mạng dâng cao thì ở nước ta xảy ra tình trạng gì?
Giảng: Bầu không khí tiền khởi nghĩa lan tràn khắp cả nước báo trước giờ hành động quyết định sắp đến.
GV giới thiệu H.38: Khu giải phóng Việt Bắc (Cao, Bắc, Lạng, Thái, Hà, Tuyên).
GV kết luận: Như vậy, trước ngày Tổng k/n, cao trào kháng Nhật cứu nước đã diễn ra rất sôi nổi, quyết liệt trong toàn quốc với khí thế đoạt chính quyền.
 - Đầu năm 1945 Chiến tranh thế giới lần thứ 2 sắp kết thúc.
+ Nước Pháp được giải phóng.
+ Mặt trận Thái Bình Dương, Nhật rất khốn đốn trước những đòn tấn công của Anh – Mĩ - Đông Dương: Pháp ráo riết hoạt động chờ thời cơ lấy lại vị trí thống trị cũ.
- Đêm 9/3/1945, Nhật ừ đảo chính Pháp trên toàn cõi Đông Dương.
- Pháp chống cự yếu ớt, sau vài giờ đã đầu hàng Nhật.
 - Sau khi Nhật đảo chính Pháp, Thường vụ BCH TW Đảng đã họp hội nghị mở rộng (12/3/1945), hội nghị cho ra đời bản chỉ thị lịch sử “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”.
- Từ giữa tháng 3/1945 trở đi, CMVN đã chuyển sang cao trào. 
- Ptrào k/n từng phần và đấu tranh vũ trang xuất hiện ở nhiều địa phương.
- Giữa lúc cao trào kháng Nhật cứu nước đang cuồn cuộn dâng cao thì Hội nghị quân sự CM Bắc Kì đã họp ở Hiệp Hòa (Bắc Giang) quyết định thống nhất các lực lượng vũ trang VN thành VN GPQ phát triển lực lượng vũ trang và nửa vũ trang.
- UB quân sự CM Bắc Kì thành lập có nhiệm vụ chỉ huy và giúp đỡ quân sự các chiến khu miền Bắc và giúp đỡ chiến khu về mặt quân sự.
- Khu giải phóng Việt Bắc thành lập(4/6/1945), bao gồm các tỉnh: Cao Bằng, Bắc Cạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Hà Giang, Tuyên Quang và một số vùng lân cận khác: Bắc Giang, Phú thọ, Yên bái, Vĩnh Yên.
HS lên bảng chỉ
 - UB lâm thời khu giải phóng thành lập đã thi hành 10 chính sách lớn của VMinh nhằm đem lại quyền lợi cho nhân dân.
Nạn đói khủng khiếp xảy ra ở Bắc Kì và Bắc Trung Kì, Đảng ta đã kịp thời đưa ra khẩu hiệu: “Phá kho thóc, giải quyết nạn đói”, quần chúng tham gia ptrào đánh chiếm kho thóc của giặc Nhật chia cho dân nghèo. 
II . Cao trào kháng Nhật cứu nước - tiến tới Tổng k/n tháng Tám 1945.
1.Nhật đảo chính Pháp (9/3/1945):16’
a. Hoàn cảnh:
- Đầu năm 1945, chiến tranh thế giới lần thứ 2 sắp kết thúc, nước Pháp được giải phóng,
Nhật rất khốn đốn ở Thái Bình Dương.
- Ở Đông Dương Pháp ngóc đầu dậy chờ quân đồng minh vào sẽ đánh Nhật.
b. Diễn biến:
- Đêm 9/3/1945, Nhật đảo chính Pháp.
- Pháp chống cự yếu ớt, và đầu hàng Nhật, Nhật độc chiếm Đông Dương.
2 . Tiến tới Tổng k/n tháng Tám năm 1945:
* Hội nghị Thường vụ BCH TW Đảng: 20’
 ( 12/3/1945):
- Ra chỉ thị “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”.
- Xác định kẻ thù chính của nhân dân Đông Dương là phát xít Nhật.
- Phát động cao trào “Kháng Nhật cứu nước
*Diễn biến cao trào kháng Nhật cứu nước”
 - Giữa tháng 3/1945 ptrào k/n từng phần xuất hiện ở nhiều địa phương.
- 15/4/1945, Hội nghị quân sự CM Bắc Kì họp quyết định thống nhất các lực lượng vũ trang VN thành VN GPQ.
+ Phát triển lực lượng vũ trang và nửa vũ trang.
+ Mở trường đào tạo cán bộ Chính trị, quân sự.
+ Phát triển chiến tranh du kích, xây dựng căn cứ địa, tiến tới Tổng k/n.
- UB quân sự CM Bắc Kì thành lập 
- Khu giải phóng Việt Bắc ra đời
- UB lâm thời khu giải phóng thành lập đã thi hành 10 chính sách lớn của VMinh.
- Ptrào CM trong cả nước đang cuồn cuộn dâng cao, nạn đói khủng khiếp xảy ra ở Bắc Kì và Bắc Trung Kì, Đảng ta ra khẩu hiệu: “Phá kho thóc, giải quyết nạn đói”, 
 c. Củng cố: 3’ 
Hỏi: Cao trào kháng Nhật cứu nước ( Hoàn cảnh, diễn biến).
 	d.Hướng dãn học ở nhà: 1’
Học bài cũ, làm bài tập SGK+ SBT
 HS về nhà chuẩn bị bài 23 : Tổng k/n tháng tám năm 1945 và sự thành lập nước VNDCCH.