Giáo án lớp 9 môn Lịch sử - Tiết 1: Liên Xô

Ngày soạn: 15/08/11
PHẦN I
 Ngày giảng: 9A:16/8/11
LỊCH SỬ THẾ GIỚI HIỆN ĐẠI TỪ 1945 ĐẾN NAY
CHƯƠNGI
BÀI 1:
LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU SAU
CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI
LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỶ XX
Tiết 1:
LIÊN XÔ
1/ MỤC TIÊU BÀI HỌC
a. Kiến thức: Học sinh cần hiểu được 
- Sau những tổn thất nặng nề của Liên Xô trong chiến tranh thế giới thứ hai, nhân dân Liên Xô đã nhanh chóng khôi phục kinh tế hàn gắn vết thương chiến tranh, tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất cho Chủ nghĩa xã hội.
- Liên Xô đã đạt được những thành tựu to lớn về kinh tế và khoa học kỹ thuật (Từ 1945 đến đầu những năm 70 của thế kỷ XX)
b. Kỹ năng:
- Rèn luyện cho học sinh kỹ năng phân tích, nhận định và đánh giá các sự kiện lịch sử trong những hoàn cảnh cụ thể.
c. Thái độ.
- Học sinh cần hiểu được những thành tựu to lớn trong công cuộc xây dựng Chủ nghĩa xã hội của Liên Xô từ 1945 đến đầu những năm 70 của thế kỷ XX đã tạo cho Liên Xô một thực lực để chống lại âm mưu phá hoại và bao vây của Chủ nghĩa đế quốc.
- Liên Xô thực sự là thành trì của lực lượng Cách mạng thế giới.
2/ CHUẨN BỊ
a. GV: Bản đồ Liên Xô (Bản đồ Châu âu) 
 Giáo án, SGK
b. HS: Chuẩn bị sách vở, xem trước nội dung bài.
3. PHẦN THỂ HIỆN TRÊN LỚP
a/ Kiểm tra bài cũ:(1’)
 Kiểm tra sách, vở, sự chuẩn bị bài của học sinh
Giới thiệu bài: Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, Liên Xô bị thiệt hại to lớn về người và của. Để khôi phục và phát triển kinh tế đưa đất nước tiến lên khẳng định vị thế của mình đối với các nước tư bản, đồng thời để có điều kiện giúp đỡ phong trào cách mạng thế giới Liên Xô phải tiến hành công cuộc khôi phục kinh tế và xây dựng Chủ nghĩa xã hội. Vậy quá trình đó được Liên Xô thực hiện như thế nào đó là nội dung bài học hôm nay.
b/ Bài mới. 
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
GV: Treo bản đồ chính trị thế giới sau chiến tranh thế giới thứ hai đến năm 1989. Giải thích ký hiệu.
Hỏi: Một em lên bảng xác định vị trí của Liên Xô trên bản đồ?
Hỏi: Thế chiến thứ hai đã tàn phá Liên Xô như thế nào?
Hỏi: Biểu hiện của những tổn thất đó?
GV giảng: Chiến tranh đã gây hậu quả nặng nề đối với nền kinh tế Liên Xô. Không một đất nước nào chịu mất mát năng nề như Liên Xô. Kẻ thù của Liên Xô tiên đoán rằng phải mất 50 năm Liên Xô cũng không thể khắc phục hậu quả của chiến tranh. Trong khi đó Mĩ và các nước đế quốc ra sức chạy đua vũ trang, tiến hành cuộc chiến tranh lạnh chống Liên Xô và các nước XHCN khác.
Hỏi: Trước tình hình đó nhiệm vụ chính trong đường lối đội nội của Liên Xô là gì?
GV giảng: Kế hoạch lần 1,2,3 được LX thực hiện từ năm 1928-> 1942 đã thu được những thành tựu lớn. Kế hoạch 5 năm lần 4 được Đảng và Nhà nước LX thông qua vào ngày 18/3/1946 với những những nhiệm vụ cơ bản : Khôi phục sản xuất CN và NN bằng mức trước chiến tranh sau đó vượt qua mức ấy. Đồng thời chú ý nâng cao trình độ kĩ thuật trong sản xuất, phát triển khoa học , kĩ thuật, tăng cường phòng thủ đất nước.
Hỏi: Trong quá trình khôi phục kinh tế Liên Xô đã đạt được những thành tựu gì?
Hỏi: Việc chế tạo thành công bom nguyên tử có ý nghĩa như thế nào?
Hỏi: Qua đây em có nhận xét gì về tốc độ tăng trưởng kt của Liên Xô trong thời kỳ khôi phục kinh tế?
GV giảng: Do có sự thống nhất về tu tưởng chính trị của XH Liên Xô, tinh thần tự lập, tự cường tinh thần chịu đựng gian khổ, lao động cần cù, quên mình của nhân dân Liên Xô. Bên cạnh những thành tựu đó LX cũng thực hiện một số cái cách tiến bộ như cải cách về tiền tệ, xoá bỏ chế độ tem phiếu(1947), đời sống chính trị của Đảng và quần chúng như Công đoàn, Đoàn thanh niên... dần dần được khắc phục
Hỏi: Thế nào là xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật của CNXH?
Giảng: Đây chính là việc tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất KT của CNXH mà chúng ta đã được tìm hiểu lớp 8.
Hỏi: Liên Xô xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật trong hoàn cảnh nào?
GV giảng: Mặt khác Liên Xô phải chi phí lớn cho quốc phòng, an ninh để bảo vệ thành quả công cuộc xây dựng CNXH giúp đỡ phong trào cách mạng thế giới cả về vật chất lẫn tinh thần. 
Hỏi: Hoàn cảnh đó ảnh hưởng như thế nào đến công việc xây dựng CNXH ở Liên Xô?
Hỏi: Vậy Liên Xô bắt tay vào công cuộc xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật như thế nào?
Hỏi: Mục đích và phương hướng của việc xây dựng kết hoạch dài hạn này là gì?
Hỏi: Những thành tựu về kinh tế của Liên Xô (1959 đến những năm 70 của thế kỷ XX)?
Gv giảng: KT đứng sau Mỹ- một số ngành vượt Mỹ như dầu mỏ, gang thép( SGK)
Yêu cầu HS quan sát H.1 
GV giảng: Đó là hình ảnh vệ tinh nhân tạo đầu tiên của loài người. Do Liên Xô phong lên vũ trụ 
 Hỏi: Việc Liên Xô phóng thành công vệ tinh nhận tạo vào vũ trụ có ý nghĩa gì?
GV giảng: Ngoài ra Liên Xô còn đạt nhiều tiến bộ trên lĩnh vực KH, VH ; GD - ĐT
Hỏi: Hãy kể một số chuyến bay của các nhà du hành vũ trụ LX mà em biết?
Hỏi: Chính sách đối ngoại của Liên Xô trong thời kỳ này là gì?
Hỏi: Hãy lấy một số ví dụ về sự giúp đỡ của Liên Xô đối với các nước trên thế giới trong đó có Việt Nam?
Hỏi: Ý nghĩa của những thành tựu mà Liên Xô đã đạt được?
Gv giảng : Bên cạnh những thành tựu đã đạt được LX cũng mắc phải những sai lầm khuyết điểm như: Bao cấp về kinh tế, chủ quan nóng vọi , đốt cháy giai đoạn, thiếu tôn trngj quy luật khách quan, mát cân đối trong nền kinh tế... Tuy vậy những thành tựu LX đạt được là rất lớn , củng cố lòng tin của ND vào sự lãnh đạo của Đảng.
Kết luận: Những thành tựu của nhân dân Liên Xô trong việc khôi phục kinh tế và công cuộc tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật của CNXH là rất to lớn, không thể phủ nhận được. Nhờ những thành tựu đó mà Liên Xô là trụ cột của các nước XHCN là thành trì của hoà bình, là chỗ dựa cho phong trào thế giới.
Xác định vị trí của LX trên lược đồ
Bị tổn thất nặng nề
- 27 triêu người chết
- 1710 thành phố, hơn 70 nghìn làng mạc, gần 32 nghìn xí nghiệp , nhà máy ...bị tàn phá
- Đất nước hoang tàn đổ nát
- Đảng và nhà nước Liên Xô đã ra kế hoạch khôi phục kinh tế.
+CN tăng 73%
+Nông nghiệp vượt trước chiến tranh
+1949 Chế tạo thành công bom nguyên tử. 
Phá vỡ thế độc quyền về bom nguyên tử của đế quốc Mỹ. Khẳng định sự nỗ lực vượt bậc về khoa học kỹ thuật của Liên Xô nói riêng và cũng là của hệ thống Xã hội chủ nghĩa nói chung.
- Tăng trưởng nhanh chóng.
Xây dựng một nền sản xuất cơ khí với công nghiệp hiện đại, KHKT tiên tiến, Văn minh trí tuệ( ngày nay)
- Các nước phương Tây luôn có âm mưu và hành động bao vây chống phá Liên Xô cả về KT, chính trị ,quân sự. 
- Ảnh hưởng trực tiếp đến việc xây dựng cơ sở vật chất của CNXH ở Liên Xô.
- Làm giảm tốc độ của công việc
- 1950-1970, Thực hiện thành công một loạt các kết hoạch dài hạn.
- Mục đích: Nhằm xây dựng cơ sở vật chất của CNXH.
- Phương hướng: Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng, thâm canh trong SX NN , Đẩy mạnh tiến bộ KH-KT, tăng cường quốc phòng
+Kinh tế: Liên Xô là cường quốc công nghiệp thứ 2 trên thế giới.
+ Khoa học kỹ thuật :
. 1957, phóng vệ tinh nhân tạo vào vũ trụ.
. 1961 đưa con người vào vũ trụ.
Quan sát- nghe giảng
- Mở dầu kỷ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người, ước mơ bay vào không trung đã được Liên Xô thực hiện. Khẳng định văn minh, trí tuệ của 
con người.
G.Ti-tốp, A.Ni-cô-lai-ép, Va-len-ti-na
- Thực hiện chính sách hoà bình, tích cực ủng hộ phong trào cách mạng.
- Đào tạo nhân lực
- Vũ khí, đạn dược, lương thực
- Giúp đỡ xây dựng các công trình lớn: Thuỷ điện Hoà Bình, Lăng Bác
 Uy tín chính trị và địa vị quốc tế của Liên Xô được đề cao. Liên Xô trở thành chỗ dựa cho hoà bình thế giới.
1/Công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh (1945-1950) (20’)
- Liên Xô chịu tổn thất nặng nề trong chiến tranh thế giới thứ 
-1946, Đảng và nhà nước Liên Xô đã ra kế hoạch khôi phục kinh tế.
- Thành tựu:
+1950, CN tăng 73%, NN vượt trước C.Tranh
+1949, chế tạo thành công bom nguyên tử. 
2/ Tiếp tục công cuộc xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật của CNXH (từ 1950 đến đầu những năm 70 của thế kỷ XX) 
- 1950-1970, Thực hiện thành công một loạt các kết hoạch dài hạn.
- Phương hướng: 
+Phát triển CN nặng 
+ Thâm canh trong sx nông nghiệp 
+ Đẩy mạnh tiến bộ KH-KT
+ Tăng cường quốc phòng
- Thành tựu:
+Kinh tế: Liên Xô là cường quốc công nghiệp thứ 2 trên thế giới.
+ Khoa học kỹ thuật :
 1957, phóng vệ tinh nhân tạo vào vũ trụ.
 1961, đưa con người vào vũ trụ.
- Đối ngoại: Thực hiện chính sách hoà bình, tích cực ủng hộ phong trào cách mạng.
c. Củng cố - Luyện tập 
Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời mà em cho là đúng.
Những thành tựu về KHKT của Liên Xô (từ 1945 đến những năm 70 của thế kỷ XX?
1949: chế tạo thành công bom nguyên tử.
1950: Đưa con người lên mặt trăng.
1961: Phóng thành công vệ tinh nhân tạo vào trái đất.
d/ Hướng dẫn học sinh học bài và làm bài tập ở nhà: (1’)
Học bài cũ. 
Trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa .
Chuẩn bị phần II: Liên Xô và các nước Đông Âu từ giữa những năm 70 đến đầu những năm 90 của thế kỉ XX.