Giáo án lớp 9 môn Lịch sử - Tiết 29 - Bài 24 : Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945-1946 )

Ngày soạn :25/2/2009
Ngày dạy ./2/2009 Dạy lớp 9A
 Chương IX
Ngày dạy ./2/2009 Dạy lớp 9B Ngày dạy ./2/2009 Dạy lớp 9C
VIỆT NAM TỪ SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM
ĐẾN TOÀN QUỐC KHÁNG CHIẾN
tiết 29 Bài 24 :cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945-1946 )
 1 . mục tiêu bài học 
a . kiến thức :Học sinh cần nắm được :
-Tình hình nước ta sau cách mạng tháng tám (thuận lợi ,khó khăn )
-Dưới sự lãnh đạo của đảng và Hồ Chủ Tịch chúng ta đã phát huy thuận lợi ,khắc phục khó khăn ,thực hiện những chủ trương và biện pháp để giữ vững và củng cố chính quyền dân chủ nhân dân 
-Sách lược đấu tranh chống ngoại xâm và nội phản để bảo vệ chính quyền Thành quả to lớn của cách mạng tháng 8 -1945 
b . Tư tưởng :
Giáo dục cho học sinh lòng yêu nước ,kính yêu lãnh tụ ,có tinh thần cách mạng ,tin tưởng vào sự lãnh đạo của đảng và lòng tự hào dân tộc 
c . Kỹ năng 
Rèn luyện cho học sinh kỹ năng phân tích ,tổng hợp ,nhận định đánh giá các sự kiện lịch sử 
 2 chuẩn bị 
 a. thầy :các trang ảnh về giai đoạn lịch sử 1945-1946 
 b. Trò :Đọc ,chuẩn bị trước bài ở nhà 
3 . Tiến trình tiết dạy 
 * . ổn định tổ chức : kiểm tra sĩ số : 9A 9B 9C
 a. kiểm tra bài cũ ? Hãy nêu ý nghĩa lịch sử của cách mạng tháng 8 -1945 ?
- Trong nước :
+ Cách mạng tháng tám thành công đã đập tan ách thống trị hơn 80 năm của thực dân Pháp và phát xít Nhật ,lật đổ chế độ phong kiến tồn tạo dai dẳng hàng ngàn năm trên đất nước ta 
++cách mạng tháng 8 thắng lợi mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc - kỷ nguyên độc lập tự do ,
quốc tế :
+đây là thắng lợi đầu tiên của một dân tộc nhược tiểu tự giải phóng khỏi ách đế quốc thực dân .
+ là nguồn cổ vũ lớn lao đối với phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
* Giới thiệu bài mới : sau cách mạng tháng tám ,chúng ta đã giành được chính quyền .nhưng “ giành chính quyền đã khó ,giữ chính quyền còn khó hơn ”nhà nước non trẻ của chúng ta gặp muôn vàn khó khăn ,thử thách .Trong tình trạng “ Ngàn cân treo sợi tóc ,”dưới sự lãnh đạo sáng suốt tài tình của đảng và đặc biệt là chủ tịch Hồ Chí Minh ,chúng ta đã vượt qua khó khăn ,nguy hiểm ,giữ vững và củng cố chính quyền dân chủ nhân dân .
Hôm nay chúng ta học bài :Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyên dân chủ nhân dân (1945-1946 )
b. dạy bài mới 
H
?
T
?
H
T
?
H
T
?
H
T
T
?
H
T
?
H
T
T
?
H
T
H
H
T
?
H
T
(đọc SGK phần I )
Ngay sau khi cách mạng tháng Tám thành công nước ta đã phải đứng trước những âm mưu xâm lược của giặc ngoại xam nào ?
theo những toả thuận trong khuôn khổ của hội nghị I –An – ta quân Anh và quân Tưởng sẽ vào giải giáp khí giới quân Nhật ở Việt Nam .
Khi quân anh ,tưởng vào nước ta chúng sẽ gây ra những khó khăn gì ?
Dựa vào SGK để trả lời ,gọi H sinh khác nhận xét ,bổ xung ,giáo viên kết luận .
Từ vĩ tuyến 16 trở ra bắc 20 vạn quân tưởng giới thạch ồ ạt kéo vào ,kéo theo bọn tay sai nằm trong các tổ chức phản động Việt Nam quốc dân Đảng ( việt Quốc) Việt Nam cách mạng Đồng Minh Hội (Việt cách ) với âm mưu thâm độc là tiêu diệt đảng ta ,phá tan mặt trận Việt Minh và lật đổ chính Quyền Hồ Chí Minh .
- còn từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam ,quân Anh cũng kéo vào ,không chỉ giải giáp khí giới quân Nhật mà còn dọn đường cho thực dân Pháp trở lại xâm lược nước ta ,trong khi đó hơn 6 vạn quân Nhật chờ giải giáp còn câu kết với các lực lượng đế quốc chống lại lực lượng vũ trang của ta ,ta còn phải cung cấp lương thực cho chúng trong khi nhân dân ta đang bị nạn đối hoành hành .
Tình hình kinh tế nước ta sau cách mạng tháng Tám như thế nào ?
(Trả lời theo SGK )
Nhận xét ,bổ xung : hậu quả của chính sách thống trị của Nhật-Pháp đã gay ra nạn đói cuối năm 1944 đầu năm 1945 làm hơn 2 triệu người chết vẫn chưa được khắc phục ,sản xuất đình đốn ,đời sống nhân dân cực khổ 
Tình hình tài chính nước ta có khó khăn gì ?
Dựa vào SGK để trả lời ,giáo viên nhận sét ,bổ xung và chốt vấn đề 
Về văn hoá ,xã hội ,chế độ thực dân phong kiến để lại hậu quả nặng nề ,hơn 90 % dân số mù chữ ,các tệ nạn xã hội tràn lan : mê tín dị đoan ,rượu chè ,cờ bạc .nghiện hút .
Như vậy nước ta lúc đó gặp khó khăn rất lớn về kinh tế ,chính trị xã hội ,đặc biệt là khó khăn về quân sự ,chưa bao giờ trên đất nước ta lại có nhiều giặc ngoại xâm như lúc này hơn nữa nhà nước non trẻ chưa được củng cố nạn đói khủng khiếp hoành hành ,ngân sách trống rỗng ,tệ nạn xã hội tràn lan cho nên nước ta trong tình trạng “Ngàn cân treo sợi tóc”
Một nhà nước vững mạnh phải được xây dựng toàn diện trên tất cả các lĩnh vực chính trị , kinh tế văn hóa ,quân sự ...nhưng trước hết và quan trọng nhất là xây dựng kinh tế vững mạnh .
Để xây dựng chính quyền nhà nước thì việc đầu tiên mà nhân dân ta phải làm sau cách mạng tháng Tám là gì ?
Chúng ta tiến hành tổng tuyển cử tự do trong cả nước 
Nhận xét ,bổ xung và kết luận ,đồng thời nêu rõ : Trong cuộc bầu cử đầu tiên này đã có hơn 90 % cử tri cả nước đi bầu ,nhiều nơi nhất là ở nam bộ ,nhân dân ta phải đổi bằng máu .
Giới thiệu hình 41 trong SGK “cử tri sài gòn bầu quốc hội khóa I ”
Sau bầu cử thắng lợi ngày 2-3-1946 quốc hội họp phiên đầu tiên tại Hà nội 
Em hãy cho biết nội dung của phiên họp đầu tiên của quốc hội ?
(dựa vào SGK để trả lời )
Sau cuộc bầu cử quốc hội ,các địa phương ở bắc bộ và trung bộ đã tiến hành bầu cử vào hội đồng nhân dân các cấp theo nguyên tắc phổ thông đầu phiếu và thành lập chính quyền các cấp .
Ngày 29-5=1946 hội liên hiệp quốc dân Việt Nam được thành lập với mục tiêu là tăng cường và mở rộng khối đoàn kết toàn dân . 
Chủ tịch Hồ Chí Minh nói “ Giặc đói ,giặc dốt là bạn đồng minh của giặc ngoại xâm ”
Để giải quyết nạn đói ,chính phủ và chủ tịch Hồ Chí Minh đã có những biện pháp gì ?
-giải quyết khó khăn trước mắt 
- giải quyết khó khăn lâu dài ...
(thảo luận ,đại diện nhóm trả lời câu hỏi ,đại diện nhóm khác nhận sét ,bổ xung )
Ngoài việc đẩy mạnh tăng gia sản xuất ,chính quyền cách mạng còn tịch thu ruộng đất của đế quốc và việt gian chia cho nhân dân nghèo theo nguyên tắc công bằng và dân chủ ,ra thông tư giảm tô ,ra các sắc lệnh bãi bỏ thuế thân và các thứ thuế vô lý khác .
(quan sát hình 42 SGK nhân dân góp gạo chống “ giặc đói ”
Đảng và chính phủ ta có biện pháp gì để diệt giặc đói ?
Ngày 8-9-1945 chủ tịch Hồ Chí minh ký sắc lệnh thành lập cơ quan bình dân học vụ và kêu gọi nhân dân xóa mù chữ 
- các cấp học đều phát triển mạnh 
- Nội dung và phương pháp giáo dục bước đầu đổi mới theo tinh thần dân tộc ,dân chủ
Chủ tịch Hồ Chí Minh nói : “ một dân tộc dốt là một dân tộc yếu ”vì vậy Người đề ra chủ trương mở chiến dịch xóa nạn mù chữ ,sau một năm thực hiện chúng ta đã mở được 75805 lớp học 97666 người tham gia dạy học ,hơn 2,5 triệu người biết đọc ,biết viết .
(cho học sinh quan sát hình 43 :lớp học bình dân học vụ ) 
Đảng và chính phủ ta có biện pháp gì đẻ giải quyết khó khăn tài chính ?
Chính phủ kêu gọi tinh thần tự nguyện đóng góp của nhân dân .
- hưởng ứng xây dựng “quỹ độc lập ” và phong trào “tuần lễ vàng ”do chính phủ phát động ...
-ngày 31-1-1946 chính phủ ra sắc lệnh phát hành tiền Việt Nam .đến ngày 23-11-1946 quốc hội quyết định cho lưu hành tiền Việt Nam .
Sau “ tuần lễ vàng ” chúng ta thu được 370 kg vàng ,20 triệu đồng vào “ quĩ độc lập ”và 40 triệu đồng vào quĩ đảm phụ quốc phòng .
Như vậy sau cách mạng tháng Tám tình hình nước ta rất khó khăn ,có những lúc tưởng chừng không vượt qua được ,nhưng với nỗ lực cao nhất của đảng ,đứng đầu là chủ tịch Hồ Chí Minh , chúng ta đã giữ vững và củng cố chính quyền dân chủ nhân dân ,giải quyết được giặc đói ,giặc dốt ,khó khăn về tài chính,chuẩn bị lực lượng chống ngoại xâm 
I . Tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám 
-Các lực lượng đế quốc vào chống phá cách mạng :
 +Miền Bắc :20 vạn quân tưởng và bọn tay sai .
+Miền Nam :quân Anh dọn đường cho Pháp quay trở lại xâm lược .
- Sản xuất đình đốn ,nạn đói mới đe dọa đời sống nhân dân .
-Tài chính trống rỗng , chưa kiểm soát được ngân hàng Đông dương 
-Văn hóa ,giáo dục :90 % dân số mù chữ ,các tệ nạn xã hội tràn lan .
-Tóm lại :Nước ta khó khăn to lớn,lâm vào tình thế “ ngàn cân treo sợi tóc” 
II . Bước đầu xây dựng chế
độ mới 
-Ngày 6-1-1946 nhân dân cả nước đi bầu cử quốc hội với hơn 90% cử tri tham gia .
-Ngày 2-3-1946 quốc hội họp phiên đầu tiên ,thành lập chính phủ chính thức do Hồ Chí Minh làm chủ tịch 
Bầu cử hội đồng nhân dân các cấp và thành lập ủy ban hành chính các cấp ở các địa phương ‘
III . Diệt giặc đói ,giặc dốt và giải quyết khó khăn về tài chính 
- Diệt giặc đói :
+ Biện pháp trước mắt : chủ tịch Hồ chí minh kêu gọi lập các hũ
gạo cứu đói ,tổ chức “ngày đồng tâm để người có giúp người 
không ” 
+ Lâu dài : đẩy mạnh tăng gia sản xuất ,chia ruộng đất của địa chủ cho nông dân 
- Kết quả : nạn đói được đẩy lùi 
- Diệt giặc dốt : ngày 8-9-1945 chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh thành lập nha bình dân học vụ ,kêu gọi mọi người tham gia phong trào xóa nạn mù chữ .
+ Các trường học sớm được khai giảng :nội dung ,phương pháp dạy học bước đầu đổi mới .
+Kêu gọi nhân dân đóng góp xây dựng “quĩ độc lập ”tổ chức phong trào “ tuần lễ vàng ”
+ Phát hành tiền Việt Nam (25-11-1946) 
 c .Củng cố , Luyện tập 
 ? Tại sao nói :tình hình nước ta sau cách mạng tháng tám là “Ngàn cân treo sợi tóc ” ?
 Đáp án : nước ta lúc đó gặp khó khăn to lớn về kinh tế ,chính trị ,xã hội ,đặc biệt là khó khăn về quân sự ,chưa lúc nào trên đất nước ta lại có nhiều giặc ngoại xâm như lúc này ,hơn nữa nhà nước non trẻ chưa được củng cố ,nạn đói khủng khiếp hoành hành ,ngân sách trống rỗng ,tệ nạn xã hội tràn lan .
 d . Hướng dẫn học ở nhà .
 -học thuộc bài .
 -đọc trước phần IV : nhân dân nam bộ kháng chiến chống thực dân Pháp trở lại xâm lược
 ==============o O o===============