Giáo án lớp 9 môn Lịch sử - Tiết 30 - Bài 24: Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân 1945 – 1946 (tiếp theo)

Ngµy so¹n: 25/02/2009.
Ngµy gi¶ng 9A: 26/12/2009.
	 9B: 26/12/2009.
Tiết 30. Bài24
 CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN 
DÂN CHỦ NHÂN DÂN 1945 – 1946 (tiếp theo).
	I. Mục tiêu bài học:
	1. Kiến thức: Häc sinh thÊy ®­ỵc :
 	- §øng tr­íc nh÷ng khã kh¨n v« cïng to lín cđa ngµy ®Çu ®éc lËp, §¶ng vµ Nhµ n­íc ViƯt Nam d©n chđ céng hoµ, đứng đầu là Chủ tịch Hå ChÝ Minh, đã phát huy thuận lợi, khắc phục khó khăn, thực hiện chủ trương và biện pháp xây dựng chính quyền d©n chđ nh©n d©n.
 - Sách lược đấu tranh chống ngoại xâm, chống nội phản, bảo vệ chính quyền c¸ch m¹ng.
	2. Tư tưởng: 
 - Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước, tinh thần c¸ch m¹ng, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, niềm tự hào dân tộc.
	3. Kỹ năêng: 
 - Rèn luyện cho HS khả năng phân tích, nhận định, đánh giá tình hình đất nước sau c¸ch m¹ng tháng tám và nhiệm vụ cấp bách trước mắt trong năm đầu của nước ViƯt Nam d©n chđ céng hßa.
	II. ChuÈn bÞ:
	1. Gi¸o viªn: Néi dung kªnh h×nh trong SGK.
	2. Häc sinh: §äc vµ chuÈn bÞ tr­íc bµi.
	III. Hoạt động dạy và học:
	1. Ổn định tỉ chøc: 
	2. Kiểm tra bài cũ: 
	H?: Tại sao nói: Tình hình nước ta sau C¸ch m¹ng tháng 8 là “ Ngàn cân treo sợi tóc” ?
	T.Lêi:Nªu ®­ỵc nh÷ng khã kh¨n cđa n­íc ta vỊ:
	- Qu©n sù...
	- ChÝnh trÞ...
	- Kinh tÕ...
	- Tµi chÝnh...
	- V¨n hãa - x· héi...
 3 Bài mới: 
 * GTB: Ngµy 23/9/1945, thực dân Pháp chính thức trở lại xâm lược nước ta. Chúng đánh úp trụ sở UBND Nam Bộ và cơ quan tự vệ thành phố Sài Gòn. Më ®Çu cho chiến tranh xâm lược nước ta lÇn thø hai. §øng tr­íc nh÷ng viƯc lµm ®ã cđa chĩng th× §¶ng vµ chÝnh phđ ta ®· cã nh÷ng chđ tr­¬ng g× ?...
HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
néi dung
Hoạt động 1: T×m hiĨu cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p x©m l­ỵc trë l¹i cđa nh©n d©n Nam Bé.
Yªu cÇu häc sinh ®äc nhanh 3 ®o¹n ®Çu vµ trë lêi c©u hái:
H?: Thùc d©n Ph¸p ®· tiÕn hµnh trë l¹i x©m l­ỵc ViƯt Nam nh­ thÕ nµo ?Th¸i ®é cđa nh©n d©n Nam Bé ra sao ?
 HS tr¶ lêi: - Đêm ngày 22, rạng sáng ngày 23/9/1945, thực dân Pháp đánh úp trụ sở UBND Nam Bộ và cơ quan tự vệ thành phố Sài Gòn.
- Quân dân Sµi Gßn ®· ®øng lên đánh địch bằng mọi vũ khí sẵn có trong tay với nhiều hình thức phong phú.
 - Đầu tháng 10/1945, tướng Lơ-cléc đến Sµi Gßn cùng lực lượng từ Pháp viện trợ mới sang mở rộng đánh chiếm các tỉnh Nam Bộ và Nam Trung Bộ...
 GV t­êng thuËt: Qu©n vµ d©n Sµi Gßn ®· anh dịng ®¸nh tr¶ qu©n x©m l­ỵc...
 Yªu cÇu häc sinh quan s¸t vµo H44 vµ ®äc nhanh phÇn cßn l¹i ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái: 
 H?: §¶ng, ChÝnh phđ vµ nh©n d©n ta cã th¸i ®é nh­ thÕ nµo tr­íc hµnh ®éng x©m l­ỵc cđa thùc d©n Ph¸p ?
 HS tr¶ lêi: - Trước tình hình đó, Trung ương Đảng, Chính phủ, Hồ Chủ tịch đã phát động phong trµo đng hộ Nam Bộ kháng chiến.
 - Tích cực đối phó với âm mưu mở rộng chiến tranh ra cả nước.
 GV giới thiệu H.44: H­ëng øng lêi kªu gäi cđa §¶ng, hµng v¹n thanh niªn ®· lªn ®­êng nhËp ngị vào Nam chiến đấu rất hăng hái và nhiệt tình...
 H?: Theo em t¹i sao Ph¸p l¹i quay trë l¹i x©m l­ỵc n­íc ta ?
 HS tr¶ lêi: Do cã sù hËu thuÉn cđa Anh vµ NhËt...
Hoạt động 2: T×m hiĨu cuéc ®Êu tranh chèng qu©n T­ëng vµ bän ph¶n c¸ch m¹ng cđa nh©n d©n ta.
 GV gi¶ng: Trong lúc chúng ta tiến hành kháng chiến ác liệt ở miền Nam, thì ở miền Bắc hơn 20 vạn quân Tưởng và bọn “ Việt Quốc”, “ Việt Cách” chống phá chúng ta. Chúng đòi ta phải mở rộng Chính phủ. Gạt những Đảng viên céng s¶n ra khỏi chính phủ Lâm thời.
Yªu cÇu häc sinh ®äc nhanh phÇn ch÷ nhá vµ cho biÕt những biện pháp đối phó của ta đối với quân Tưởng và bọn tay sai ?
 HS tr¶ lêi: - Nh­êng cho chĩng 70 ghÕ trong quèc héi...
 - Nh©n nh­ỵng mét sè quyỊn lỵi kinh tÕ.
 - Ra s¾c lƯnh trÊn ¸p chĩng.
 H?: Theo em t¹i sao ta l¹i nh­ỵng bé cho qu©n T­ëng ?
Häc sinh nªu ý kiÕn.
Häc sinh kh¸c nhËn xÐt, bỉ xung.
* GV nhËn xÐt, giải thích thêm:
 Trong lúc này, chúng ta không muốn cùng 1 lúc đánh 2 kẻ thù là Pháp và Tưởng, lực lượng ta còn non yếu. Cho nên với sách lược khôn khéo, Đảng ta đã chủ trương “Hòa hoãn với Tưởng”, tránh đụng độ, giao thiệp thân thiện với chúng để tập trung lực lượng chống Pháp ở miền Nam. Cho nên ta phải nhượng bộ 1 số yêu sách của Tưởng và bọn“ Việt Quốc”, “ Việt Cách”.
 Hoạt động 3: T×m hiĨu hiệp định Sơ bộ (6/3/1946) và tạm ước Việt – Pháp (14/9/1946).
Yªu cÇu häc sinh ®äc nhanh 3 ®o¹n ®Çu vµ cho biÕt:
chúng ta kí Hiệp định Sơ bộ ( 6/3/1946 ) víi thùc d©n Ph¸p trong hoµn c¶nh nµo ?
 HS tr¶ lêi: - 28/2/1946 chÝnh phđ Ph¸p vµ ChÝnh phđ T­ëng Giíi Th¹ch kÝ víi nhau hiƯp ­íc Hoa - Ph¸p...
 - Ta chủ trương chủ động đàm phán với Pháp để nhanh chóng đuổi 20 vạn quân Tưởng về nước, tranh thủ thời gian hòa hoãn để chuẩn bị lực lượng kháng chiến lâu dài chống thực dân Pháp.
 H?: T¹i sao ta l¹i quyÕt ®Þnh hßa ho·n víi Ph¸p ?
 HS tr¶ lêi: Ta chủ trương hòa hoãn với Pháp để đuổi 20 vạn quân Tưởng ra khỏi miền Bắc để chúng ta chỉ tập trung lực lượng đánh Pháp để có thời gian chuẩn bị lực lượng kháng chiến lâu dài.
 H?:Em hãy ®äc nhanh phÇn ch÷ nhá vµ trình bày nội dung Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946 ?
 HS tr¶ lêi: - Chính phủ Pháp công nhận nước VNDCCH là 1 nước tự do, có Chính phủ, nghị viện, quân đội, tài chính riêng nằm trong khối liên hiệp Pháp.
 - Chính phủ VNDCCH thỏa thuận cho 15.000 quân Pháp ra Bắc thay thế quân Tưởng trong vòng 5 năm, mỗi năm rút 1/5 số quân ấy về nước.
 - Hai bên thực hiện ngõng bắn ở Nam Bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc đàm phán chính thức ở Paris.
 H?: Sau Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946, thái độ của Pháp ra sao ?
 HS tr¶ lêi: - Sau Hiệp định Sơ bộ /3/1946, thực dân Pháp liên tiếp bội ước, gây xung đột vũ trang ở Nam Bộ, Lập Chính phủ Nam kì tự trị, âm mưu tách Nam Bộ ra khỏi VN.
 H?: §äc nhanh ®o¹n cuèi vµ cho biÕt trước tình hình thực dân Pháp liên tiếp bội ước, ta có chủ trương gì?
 HS tr¶ lêi: Ta kí với Pháp tạm ước 14/9/1946, nhượng thêm cho Pháp 1 số quyền lợi về kinh tế để kéo dài thời gian hòa hoãn, củng cố và xây dựng lực lượng, chuẩn bị kháng chiến lâu dài. 
IV. Nhân dân Nam Bộ kháng chiến chống thực dân Pháp trở lại xâm lược.
- 23/9/1945, thực dân Pháp đánh úp trụ sở UBND Nam Bộ và cơ quan tự vệ thành phố Sài Gòn.
- Quân dân Sµi Gßn ®· đứng lên đánh địch với nhiều hình thức phong phú.
- Đầu tháng 10/1945, chúng đã phá được vòng vây xung quanh Sµi Gßn, đánh rộng ra các tỉnh Nam Bộ và Nam Trung Bộ.
- Trước tình hình đó, Đảng đã phát động phong trµo ủng hộ Nam Bộ kháng chiến.
- Tích cực đối phó với âm mưu mở rộng chiến tranh ra cả nước cđa Ph¸p.
V. Đấu tranh chống quân tưởng và bọn phản c¸ch m¹ng.
- Quân Tưởng và bọn “ Việt Quốc”, “ Việt Cách” chống phá ta ở miền Bắc.
+ Chúng đòi ta phải c¶i tỉ Chính phủ.
+ Gạt những Đảng viên céng s¶n ra khỏi chính phủ Lâm thời.
- Ta đã mở rộng Chính phủ nhượng cho chúng 70 ghế trong Quốc hội và 1 số ghế bộ trưởng.
- Nhân nhượng cho Tưởng một số quyền lợi kinh tế.
- Chính phủ ban hành một số sắc lệnh trấn áp bọn phản c¸ch m¹ng, thẳng tay trừng trị bọn ngoan cố.
VI. Hiệp định Sơ bộ (6/3/1946) và tạm ước Việt – Pháp (14/9/1946).
* Hoµn c¶nh:
- Ngµy 28/02/1946, Pháp – Tưởng kÝ hiệp ước Hoa - Pháp, với néi dung: Pháp trả cho Tưởng 1 số tô giới của Pháp ở Trung Quèc và 1 số quyền lợi kinh tế khác. Tưởng để cho Pháp thay thế ở miền Bắc Việt Nam để giải giáp quân Nhật.
- Ta chủ trương hòa hoãn với Pháp để đuổi 20 vạn quân Tưởng ra khỏi miền Bắc; tập trung lực lượng đánh Pháp để có thời gian chuẩn bị lực lượng kháng chiến lâu dài.
* Nội dung cđa Hiệp định sơ bộ ( 6/3/1946).
- Chính phủ Pháp công nhận nước VNDCCH là 1 nước tự do.
- VNDCCH thỏa thuận cho Pháp ra Bắc thay thế quân Tưởng trong vòng 5 năm.
- Đình chỉ ngay chiến sự để đàm phán chính thức ở Paris.
- Sau Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946, thực dân Pháp liên tiếp bội ước.
- Ngµy 14/9/1946 ta kÝ t¹m ­íc ViƯt - Ph¸p để tranh thủ thời gian hòa hoãn kháng chiến lâu dài. 
	3. Củng cố: 
	- GV tỉ chøc cho häc sinh th¶o luËn theo nhãm 4 víi yªu cÇu: T¹i sao ta l¹i ph¶i kÝ víi Ph¸p HiƯp ®Þnh s¬ bé ( 06/3/1946 ) vµ t¹m ­íc ( 14/9/1946 ) ? ( Thêi gian 5 phĩt )
Häc sinh th¶o luËn.
§¹i diƯn nhãm b¸o c¸o.
Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bỉ xung.
	GV nhËn xÐt, kÕt luËn: Do chÝnh quyỊn cđa ta cßn non trỴ, cßn gỈp ph¶i v« vµn nh÷ng khã kh¨n sau khi giµnh ®­ỵc ®éc lËp ( ph©n tÝch theo tiÕt 29 ) nªn kh«ng thĨ cïng mét lĩc cã thĨ chèng träi víi nhiỊu kỴ thï. Ta ph¶i ®Êu tranh mỊm máng nh»m tõng b­íc lo¹i tõng kỴ thï...
	GV thu phiÕu kÕt qu¶ th¶o luËn cđa häc sinh ®Ĩ lÊy ®iĨm.
	- Nhân dân Nam Bộ đã kháng chiến chống thực dân Pháp như thế nào sau khi chúng trở lại xâm lược nước ta?
	- Chúng ta có những biện pháp gì để chống thù trong giặc ngoài?
	- Trình bày nội dung Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946?
	5. H­íng dÉn häc bµi: 
 - VỊ nhµ häc bµi vµ n¾m ®­ỵc cuéc ®Êu tranh b¶o vƯ vµ x©y dùng chÝnh quyỊn d©n chđ nh©n d©n cđa nh©n d©n ta trong nh÷ng n¨m 1945 - 1946.
	- ChuÈn bÞ bµi sau: Bài 25: Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thùc d©n Pháp (1946 – 1950).
	- Cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ nh­ thÕ nµo ?
	- Nêu nội dung chính Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chủ tịch.
	- Trình bày cuộc chiến đấu giam chân địch trong thành phố Hà Nội (19/12/1946 "17/12/1947).