Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Di truyền và biến dị (tiết 65)

	Tiết 1
DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
CHƯƠNG 1: CÁC THÍ NGHIỆM CỦA MEN ĐEN
BÀI 1: MEN ĐEN VÀ DI TRUYỀN HỌC
A/ MỤC TIÊU: Học xong bài này học sinh phải:
1. Kiến thức :
- Nêu được mục đích, ý nghĩa, nhiệm vụ của DTH.
- Trình bày được phương pháp phân tích cơ thể lai của Men Đen.
- Hiểu được một số thuật ngữ, kí hiệu trong DTH.
2. Kỹ năng:
- Phát triển kỹ năng quan sát, phân tích, so sánh, tổng hợp kiến thức.
- Rèn kỹ năng liên hệ thực tế.
3. Thái độ:
- Có ý thức vươn lên trong học tập, có niềm tin vào khoa học, vào bản thân.
B/ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY
Giải quyết vấn đề, vấn đáp, hợp tác nhóm.
C/ CHUẨN BỊ:
Giáo viên: Đèn chiếu, phim trong ảnh chân dung của Men đen, phim trong hình 1.2.
D/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp.
II.Kiểm tra bài cũ: 
III. Nội dung bài mới:
1/ Đặt vấn đề.
Tại sao gà chỉ đẻ ra gà mà không đẻ ra vịt? Hiện tượng đó gọi là gì? Ngành khoa học nào nghiên cứu những hiện tượng đó?
2/ Triển khai bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1: 
GV: Hãy thử dự đoán xem hiện tượng con cái sinh ra mang những đặc điểm giống bố mẹ là di truyền hay biến dị?
HS suy nghĩ, trả lời từ đó GV khái quát thành khái niệm di truyền và biến dị.
GV thông báo: DT và BD là 2 hiện tượng song song, gắn liền với nhau và với quá trình sinh sản. Từ đó GV cho HS thử xác định nhiệm vụ, ý nghĩa của DTH.
Liên hệ bản thân:
GV phát phiếu học tập cho mỗi HS yêu cầu hoàn thành
Tính trạng
Bản thân 
học sinh
Bố
Mẹ
Màu mắt
Màu da
Hình dạng tai
Hình dạng mắt
...
HS hoàn thành phiếu, trình bày trước lớp, tự rút ra những đặc điểm di truyền, biến dị của bản thân.
Hoạt động 2:
GV cho HS xem ảnh chân dung của Men đen, nói sơ lược về tiểu sử, nghiên cứu của Men đen.
GV nhấn mạnh phương pháp nghiên cứu đọc đáo của Men đen.
GV chiếu tranh H.1.2 cho HS quan sát, nêu những ưu điểm của đậu Hà Lan thuận lợi cho công tác nghiên cứu của Men đen.
GV: Có nhận xét gì về đặc điểm của mỗi cặp tính trạng?
Các nhóm thảo luận, trình bày
GV thống nhất ý kiến của các nhóm. HS tự rút ra kết luận.
Hoạt động 3
GV đưa ra các ví dụ, yêu cầu HS khái quát thành khái niệm và lấy thêm một vài ví dụ cho mỗi thuật ngữ.
GV có thể giải thích xuất xứ của từng kí hiệu để giúp HS dễ nhớ.
1-3 HS đọc kết luận chung SGK.
1. Di truyền học
- Di truyền là hiện tượng con cái sinh ra mang những đặc điểm giống bố mẹ, tổ tiên.
- Biến dị là hiện tượng con cái sinh ra mang những đặc điểm khác nhau và khác với bố mẹ, tổ tiên ở nhiều chi tiết.
2.Men đen - Người đặt nền móng cho DTH (1822 - 1884)
* Kết luận: Các tính trạng trong cùng một cặp có sự tương phản với nhau gọi là cặp tính trạng tương phản.
3. Một số kí hiệu và thuật ngữ cơ bản của DTH.
* Một số thuật ngữ:
- Tính trạng: là những đặc điểm về hình thái, cấu tạo, sinh lí của cơ thể. Ví dụ: Mắt đen, hạt vàng,...
- Cặp tính trạng tương phản: là hai trạng thái biểu hiện trái ngược nhau của cùng một loại tính trạng. Ví dụ: Hạt trơn và hạt nhăn,...
- Nhân tố di truyền (gen) quy định các tính trạng của sinh vật. Ví dụ: nhân tố di truyền quy định màu sắc hoa,... 
- Giống thuần chủng: là giống có đặc tính di truyền đồng nhất thế hệ sau giống thế hệ trước.
* Một số kí hiệu:
P (parentes): Thế hệ bố mẹ.
Dấu X kí hiệu phép lai.
G (gamete): Giao tử
F (filia): Thế hệ con
♀: Cá thể (giao tử) cái
♂: Cá thể (giao tử) đực
* Kết luận chung: SGK
V. Củng cố:
- Lấy ví dụ về các cặp tính trạng tương phản ở người?
V. Dặn dò:
- Học bài theo câu hỏi SGK.
- Đọc: "Em có biết?".
- Đọc bài: "Lai một cặp tính trạng".
	Tiết 2
BÀI 2: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG
A/ MỤC TIÊU: Học xong bài này học sinh phải:
1. Kiến thức :
- Trình bày và phân tích được thí nghiệm lai một cặp tính trạng của Men đen.
- Nêu được các khái niệm kiểu hình, kiểu gen, thể đồng hợp, thể dị hợp.
- Phát biểu được nội dung qui luật phân li và giải thích được qui luật theo quan điểm của Men đen.
2. Kỹ năng:
- Phát triển kỹ năng quan sát, phân tích số liệu và kênh hình.
- Rèn kỹ năng liên hệ thực tế.
3. Thái độ:
- Quan điểm duy vật biện chứng, tình yêu và lòng tin vào khoa học.
B/ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY
Giải quyết vấn đề, vấn đáp, hợp tác nhóm.
C/ CHUẨN BỊ:
Giáo viên: Đèn chiếu, phim trong hình 2.1 - 3
D/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp.
II.Kiểm tra bài cũ: Đậu Hà lan có những cặp tính trạng tương phản nào?
III. Nội dung bài mới:
1/ Đặt vấn đề.
Khi nghiên cứu đối tượng đậu Hà lan Men đen đã tiến hành rất nhiều thí nghiệm. Một trong những thí nghiệm cơ bản đầu tiên giúp ông tìm ra các qui luật di truyền là phép lai một cặp tính trạng. Vậy lai một cặp tính trạng là phép lai như thế nào? Men đen đã phát biểu định luật ra sao?
2/ Triển khai bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC
GV: chiÕu h×nh 2.1 SGK, giíi thiÖu c¸ch thô phÊn nh©n t¹o trªn hoa ®Ëu Hµ lan.
GV: V× sao ph¶i c¾t nhÞ trªn hoa cña c©y chän lµm mÑ? V× sao kh«ng cÇn c¾t nhôy trªn hoa cña c©y chän lµm bè?
Ho¹t ®éng 1: X¸c ®Þnh tØ lÖ kiÓu h×nh ë F2
GV yªu cÇu HS nghiªn cøu phÇn th«ng tin SGK môc 1 vµ néi dung b¶ng 2 th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c¸c c©u hái:
KiÓu gen lµ g×? KiÓu h×nh lµ g×? TØ lÖ c¸c lo¹i kiÓu h×nh ë F2 nh­ thÕ nµo?
GV l­u ý cho HS kh¸i niÖm KG, KH trong thùc tÕ nghiªn cøu.
Ho¹t ®éng 2: §iÒn tõ vµo « trèng
Dùa vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng 1, GV ph¸t phiÕu häc tËp yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn ®iÒn c¸c côm tõ thÝch hîp vµo « trèng ®Ó hoµn thiÖn néi dung ®Þnh luËt.
GV cho HS ®äc l¹i néi dung kh¸i niÖm.
GV ®­a qua c¸c quan niÖm vÒ sù di truyÒn ®­¬ng thêi Men ®en. Men ®en cã quan ®iÓm nh­ thÕ nµo?
Ho¹t ®éng 3: X¸c ®Þnh tØ lÖ GF1 vµ F2 
GV yªu cÇu HS th¶o luËn t×m tØ lÖ c¸c lo¹i giao tö ë F1 vµ tØ lÖ kiÓu gen ë F2.
V× sao ë F2 tØ lÖ kiÓu h×nh lµ 3:1
GV chiÕu h×nh 2.3 chèt l¹i c¸ch gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cña Men ®en.
1-3 HS ®äc kÕt luËn chung SGK.
1. Di truyÒn häc
- KiÓu gen lµ tæ hîp tÊt c¶ c¸c gen cña c¬ thÓ.
- KiÓu h×nh lµ tæ hîp toµn bé c¸c tÝnh tr¹ng cña c¬ thÓ.
§¸p ¸n: Tõ cÇn ®iÒn
1/ §ång tÝnh
2/ 3 tréi : 1 lÆn
2.Men ®en gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm
- Nh©n tè di truyÒn.
- Giao tö thuÇn khiÕt.
* KÕt luËn chung: SGK
V. Cñng cè:
- §äc néi dung ®Þnh luËt ph©n li?
- Lµm bµi tËp 4 SGK?
V. DÆn dß:
- Häc bµi theo c©u hái SGK.
- §äc: "Em cã biÕt?".
- §äc bµi: "Lai mét cÆp tÝnh tr¹ng" (tt). KÎ b¶ng 3 vµo vë bµi tËp.
	Tiết 3
Ngµy so¹n: 07/ 9/ 2006
BÀI 3: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG (TT)
A/ MỤC TIÊU: Học xong bài này học sinh phải:
1. Kiến thức :
- Hiểu, trình bày được mục đích, nội dung và ứng dụng của phép lai phân tích.
- Giải thích được các điều kiện nghiệm đúng của ĐLPL, biết được ý nghĩa của định luật trong sản xuất.
- Phân biệt được sự di truyền tội hoàn toàn và trội không hoàn toàn.
2. Kỹ năng:
- Phát triển kỹ phân tích, so sánh.
- Rèn kỹ năng liên hệ thực tế.
3. Thái độ:
- Có tình yêu và lòng tin vào khoa học, ý thức đúng trong lao động sản xuất.
B/ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY
Giải quyết vấn đề, vấn đáp, hợp tác nhóm.
C/ CHUẨN BỊ:
Giáo viên: Đèn chiếu, phim trong hình 3 SGK trang 12
D/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp.
II.Kiểm tra bài cũ: 1/ Phát biểu nội dung qui luật phân li?
 2/ Viết sơ đồ lai giải thích qui luật phân li của Men đen?
III. Nội dung bài mới:
1/ Đặt vấn đề.
Trong kết quả lai một cặp tính trạng của Men đen xuất hiện 3 kiểu hình trội. Làm thế nào để biết cá thể nào thuần chủng, cá thể nào không?
2/ Triển khai bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1:
GV chiếu lại H.2.3, lưu ý HS các khái niệm: Thể đồng hợp, thể dị hợp.
GV yêu cầu HS xác định kết quả 2 phép lai ở lệnh▼ thứ nhất?
Cá nhân HS nghiên cứu, hoàn thành lệnh. GV gọi đại diện HS lên bảng trình bày.
Từ kết quả trên, GV yêu cầu HS thảo luận nhóm hoàn thành bài tập điền từ.
GV cho HS đọc lại nội dung phép lai phân tích.
Hoạt động 2: 
GV lấy một vài ví dụ về tương quan trội lặn trên vật nuôi, cây trồng và con người.
GV nhấn mạnh: Muốn xác định tương quan trội lặn của một cặp tính trạng cần tiến hành phương pháp phân tích thế hệ lai của Men đen. 
GV: Muốn xác định độ thuần chủng của một giống thì phải sử dụng phép lai nào?
Hãy nêu rõ nội dung của phép lai đó?
Hoạt động 3: 
GV đưa ra ví dụ:
Pt/c: Hoa đỏ X Hoa trắng
 AA aa
F1 Aa (Hoa hồng) 
Hãy nhận xét về kết quả của phép lai và tính trạng xuất nhiện ở F1?
Hãy cho biết kết quả ở F2 sẽ như thế nào nếu cho F1 tự thụ phấn? Kết quả này có đúng với đụnh luật phân li của Men đen hay không?
GV chiếu tranh H.3 SGK yêu cầu HS thực hiện lệnh.
Lớp thống nhất ý kiến. GV giúp HS hoàn thiện
1-3 HS đọc kết luận chung SGK.
3. Lai phân tích
* PL1: 
P: Hoa đỏ X Hoa trắng
 AA aa
GP: A a
F1: Aa (Hoa đỏ)
* PL2: 
P: Hoa đỏ X Hoa trắng
 Aa aa
GP: A,a a
F1: 1Aa (Hoa đỏ) : 1aa (Hoa trắng)
* Phép lai phân tích là phép lai giữa cá thể mang tính trạng trội cần xác định kiểu gen với cá thể mang tính trạng lặn. Nếu kết quả của phép lai là đồng tính thì cá thể mang tính trạng trội có kiểu gen đồng hợp, còn nếu kết quả của phép lai là phân tính thì cá thể mang tính trạng trội có kiểu gen dị hợp.
4. ý nghĩa tương quan trội lặn
- Dùng phép lai phân tích, tức là đem cơ thể mang tính trạng trội lai với cơ thể mang tính trạng lặn để xác định kiểu gen của cơ thể mang tính trạng trội
5. Trội không hoàn toàn 
Trội không hoàn toàn là hiện tượng di truyền trong đó kiểu hình của cơ thể lai F1 biểu hiện tính trạng trung gian giữa bố và mẹ, còn ở F2 có tỉ lệ kiểu hình là 1 : 2 : 1.
Kết luận chung: SGK
V. Củng cố:
- Hoàn thành bảng 3 SGK trang 13
V. Dặn dò:
- Học bài theo câu hỏi SGK, làm bài tập 4 trang 13 SGK
- Đọc bài: "Lai hai cặp tính trạng". Kẻ bảng 4 vào vở bài tập.
	Tiết 4
BÀI 4: LAI HAI CẶP TÍNH TRẠNG (T1)
A/ MỤC TIÊU: Học xong bài này học sinh phải:
1. Kiến thức :
- Mô tả được thí nghiệm lai hai cặp tính trạng của Men đen, biết phân tích thí nghiệm
- Phát biểu được nội dung quy luật PLĐL, giải thích được khái niệm biến dị tổ hợp.
2. Kỹ năng:
- Phát triển kỹ phân tích kết quả nhận định.
3. Thái độ:
- Có tình yêu và lòng tin vào khoa học, bản thân.
B/ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY
Giải quyết vấn đề, vấn đáp, hợp tác nhóm.
C/ CHUẨN BỊ:
Giáo viên: Đèn chiếu, phim trong hình 4 SGK.
Học sinh: Kẻ phiếu học tập trang 15 SGK.
D/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp.
II.Kiểm tra bài cũ: Muốn biết một cơ thể mang tính trạng trội có kiểu gen như thế nào thì phải làm gì? Làm như thế nào?
III. Nội dung bài mới:
1/ Đặt vấn đề.
Khi lai hai cặp tính trạng thì sự di truyền của mỗi cặp tính trạng sẽ như thế nào? Chúng có phụ thuộc vào nhau hay không?
2/ Triển khai bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1:
GV giới thiệu qua tranh phóng to H.4 SGK toàn bộ thí nghiệm của Men đen. Yêu cầu HS tóm tắt thí nghiệm bằng sơ đồ.
Các nhóm thảo luận hoàn thành bảng 4 SGK.
GV yêu cầu và hướng dẫn HS phân tích sự di ... g dÉn : C¸c nhãm th¶o luËn ph¶i dùa trªn thùc tÕ ë ®Þa ph­¬ng vµ qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng.
HS th¶o luËn trong 15', tr×nh bµy lªn giÊy r« ki, d¸n lªn b¶ng ®Ó c¶ líp cïng trao ®æi, thèng nhÊt tõng vÊn ®Ò.
GV nhËn xÐt kÕ qu¶ cña tõng nhãm.
Ho¹t ®éng 3
Hoµn thµnh bµi thu ho¹ch theo mÉu SGK
1. N¾m v÷ng luËt BVMT
2. Th¶o luËn theo chñ ®Ò
HS tiÕn hµnh th¶o luËn theo tõng chñ ®Ò ®· chän d­íi dù h­íng dÉn cña gi¸o viªn
3. Thu ho¹ch
HS hoµn thµnh bµi thu ho¹ch
V. Cñng cè:
- Tr¸ch nhiÖm cña mçi HS trong viÖc thùc hiÖn luËt BVMT ë ®Þa ph­¬ng lµ g×?
V. DÆn dß:
- Lµm c¸c bµi tËp trong vë bµi tËp sinh häc 9.
Tiết 65
	Ngµy so¹n: 17/ 4/ 2007
BÀI TẬP
Ngày soạn: 19/ 4/ 2007
Tiết 66
	Bài 63:	 ÔN TẬP HỌC KỲ II
A. MỤC TIÊU: Học xong bài này học sinh phải:
1. Kiến thức :
- Hệ thống lại kiến thức và khắc sâu các kiến thức đã học.
2. Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng diễn đạt, trình bày và giải quyết vấn đề.
3. Thái độ:
- Có ý thức học tập nghiêm túc.
B/ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY
Hợp tác nhóm, đàm thoại.
C/ CHUẨN BỊ:
Giáo viên: Máy chiếu, phim trong ghi nội dung các bảng phụ.
Học sinh: Các phiếu học tập.
D/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp.
II. Kiểm tra bài cũ: Không
III. Nội dung bài mới: 
1/ Đặt vấn đề.
Sau khi học xong phần Sinh vật và môi trường các em đã nhận thức được những vấn đề gì? Vận dụng vào đời sống những kiến thức nào?
2/ Triển khai bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC
Ho¹t ®éng 1:
GV yªu cÇu HS nhí l¹i kiÕn thøc ®· häc, hoµn thµnh c¸c b¶ng 63.1 - 6.
GV chia líp thµnh 6 nhãm, hoµn thµnh 6 b¶ng.
C¸c nhãm tæ chøc th¶o luËn, hoµn thµnh néi dung b¶ng ®· ®­îc ph©n c«ng ®ång thêi nghiªn cøu, t×m hiÓu qua néi dung c¸c b¶ng cßn l¹i ®Ó nhËn xÐt, bæ sung cho c¸c nhãm kh¸c.
GV tæ chøc cho c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ vµ th¶o luËn toµn líp lÇn l­ît tõng b¶ng, th¶o luËn ®Õn b¶ng nµo GV cÇn chèt ngay b¶ng ®ã. HS tù söa ch÷a (nÕu cÇn).
Ho¹t ®éng 2
GV yªu cÇu HS trao ®æi ®Ò c­¬ng tr¶ lêi c¸c c©u hái «n tËp.
HS ®­a ra nh÷ng th¾c m¾c trong tõng c©u hái cô thÓ.
Líp suy nghÜ, trao ®æi ý kiÕn, GV nhËn xÐt, bæ sung ®Ó hoµn thiÖn c©u tr¶ lêi.
1. HÖ thèng hãa kiÕn thøc
* KÕt luËn:
Néi dung c¸c b¶ng 63.1 - 6 (Phô lôc)
2. Tr¶ lêi c©u hái «n tËp
HS hoµn chØnh ®Ò c­¬ng «n tËp ngay t¹i líp
V. Cñng cè:
- GV nhËn xÐt th¸i ®é hîp t¸c cña tõng c¸ nh©n, ho¹t ®éng cña mçi nhãm.
V. DÆn dß:
- ¤n tËp tèt, chuÈn bÞ kiÓm tra häc kú II.
- §äc bµi 64. ¤n tËp l¹i kiÕn thøc Sinh häc 6, 7.
VII. Phô lôc
B¶ng 63.1: M«i tr­êng vµ c¸c nh©n tè sinh th¸i
M«i tr­êng
Nh©n tè sinh th¸i
VÝ dô
N­íc
- Nh©n tè v« sinh
- Nh©n tè h÷u sinh
- N­íc, bïn, kh«ng khÝ,
- R«ng rªu, t«m, c¸,
Đất
- Nhân tố vô sinh
- Nhân tố hữu sinh
- Đất, đá, nước, không khí
- Cỏ cây, côn trùng,
Không khí
- Nhân tố vô sinh
- Nhân tố hữu sinh
- Không khí, bụi
- Chim, côn trùng, vi khuẩn
Sinh vật
- Nhân tố vô sinh
- Nhân tố hữu sinh
- Không khí, 
- Các sinh vật bao quanh
Bảng 63.2: Các nhóm sinh vật phân chia theo giới hạn sinh thái
NTST
Nhóm Thực vật
Nhóm Động vật
Ánh s¸ng
- TV ­a s¸ng
- TV ­a bãng
- §V ­a s¸ng
- §v ­a tèi
NhiÖt ®é
- TV biÕn nhiÖt
- §V biÕn nhiÖt
- §V h»ng nhiÖt
§é Èm
- TV ­a Èm
- TV chÞu h¹n
- §V ­a Èm
- §V ­a kh«
B¶ng 63.3: Quan hÖ gi÷a c¸c sinh vËt
Quan hÖ
Cïng loµi
Kh¸c loµi
Hç trî
- QuÇn tô c¸ thÓ
- C¸ch ly c¸ thÓ
- Céng sinh
- Héi sinh
§èi ®Þch
- C¹nh tranh vÒ n¬i ë, sinh s¶n
- ¡n thÞt nhau
- C¹nh tranh gi÷a c¸c loµi cã nhu cÇu gièng nhau
- KÝ sinh, nöa kÝ sinh
- SV ¨n SV kh¸c
B¶ng 63.4: HÖ thèng hãa c¸c kh¸i niÖm
Kh¸i niÖm
§Þnh nghÜa
VÝ dô minh häa
QuÇn thÓ
TËp hîp c¸c c¸ thÓ cïng loµi cïng sèng trong mét kh«ng gian x¸c ®Þnh, vµo mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, cã kh¶ n¨ng giao phèi sinh ra con c¸i b×nh th­êng
- QuÇn thÓ tr©u rõng
- QuÇn thÓ chim c¸nh côt
- QuÇn thÓ c©y d­¬ng xØ
QuÇn x·
TËp hîp c¸c quÇn thÓ kh¸c loµi cïng sèng trong mét kh«ng gian x¸c ®Þnh. C¸c sinh vËt trong quÇn x· cã m«i quan hÖ g¾n bã chÆt chÏ nh­ mét thÓ thèng nhÊt.QuÇn x· cã cÊu tróc t­¬ng ®èi æn ®Þnh
- QuÇn x· rõng m­a nhiÖt ®íi
- QuÇn x· sinh vËt biÓn
- QuÇn x· rõng ngËp mÆn
HÖ sinh th¸i
Bao gåm quÇn x· vµ khu vùc sèng cña quÇn x·. C¸c sinh vËt trong HST cã sù t¸c ®éng lÉn nhau vµ t¸c ®éng víi c¸c NTVS cña m«i tr­êng
- HST rõng m­a nhiÖt ®íi
- HST rõng ngËp mÆn
- HST n«ng nghiÖp
Tiết 67
Ngµy so¹n:
KIỂM TRA HỌC KỲ IINgày soạn: 24/ 4/ 2007
Tiết 68
	Bài 64:	 TỔNG KẾT CHƯƠNG TRÌNH TOÀN CẤP
A. MỤC TIÊU: Học xong bài này học sinh phải:
1. Kiến thức :
- Hệ thống lại kiến thức và khắc sâu các kiến thức đã học.
2. Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng diễn đạt, trình bày và giải quyết vấn đề.
3. Thái độ:
- Có ý thức học tập nghiêm túc.
B/ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY
Hợp tác nhóm, đàm thoại.
C/ CHUẨN BỊ:
Giáo viên: Máy chiếu, phim trong ghi nội dung các bảng phụ.
Học sinh: Các phiếu học tập.
D/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp.
II. Kiểm tra bài cũ: Không
III. Nội dung bài mới: 
1/ Đặt vấn đề.
Sau khi học xong phần Sinh vật và môi trường các em đã nhận thức được những vấn đề gì? Vận dụng vào đời sống những kiến thức nào?
2/ Triển khai bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC
Ho¹t ®éng 1:
GV yªu cÇu HS nhí l¹i kiÕn thøc ®· häc, hoµn thµnh c¸c b¶ng 63.1 - 6.
GV chia líp thµnh 6 nhãm, hoµn thµnh 6 b¶ng.
C¸c nhãm tæ chøc th¶o luËn, hoµn thµnh néi dung b¶ng ®· ®­îc ph©n c«ng ®ång thêi nghiªn cøu, t×m hiÓu qua néi dung c¸c b¶ng cßn l¹i ®Ó nhËn xÐt, bæ sung cho c¸c nhãm kh¸c.
GV tæ chøc cho c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ vµ th¶o luËn toµn líp lÇn l­ît tõng b¶ng, th¶o luËn ®Õn b¶ng nµo GV cÇn chèt ngay b¶ng ®ã. HS tù söa ch÷a (nÕu cÇn).
Ho¹t ®éng 2
GV yªu cÇu HS trao ®æi ®Ò c­¬ng tr¶ lêi c¸c c©u hái «n tËp.
HS ®­a ra nh÷ng th¾c m¾c trong tõng c©u hái cô thÓ.
Líp suy nghÜ, trao ®æi ý kiÕn, GV nhËn xÐt, bæ sung ®Ó hoµn thiÖn c©u tr¶ lêi.
1. HÖ thèng hãa kiÕn thøc
* KÕt luËn:
Néi dung c¸c b¶ng 63.1 - 6 (Phô lôc)
2. Tr¶ lêi c©u hái «n tËp
HS hoµn chØnh ®Ò c­¬ng «n tËp ngay t¹i líp
V. Cñng cè:
- GV nhËn xÐt th¸i ®é hîp t¸c cña tõng c¸ nh©n, ho¹t ®éng cña mçi nhãm.
V. DÆn dß:
- ¤n tËp tèt, chuÈn bÞ kiÓm tra häc kú II.
- §äc bµi 64. ¤n tËp l¹i kiÕn thøc Sinh häc 6, 7.
VI. Bæ sung, rót kinh nghiÖm:
VII. Phô lôc
B¶ng 63.1: M«i tr­êng vµ c¸c nh©n tè sinh th¸i
M«i tr­êng
Nh©n tè sinh th¸i
VÝ dô
N­íc
- Nh©n tè v« sinh
- Nh©n tè h÷u sinh
- N­íc, bïn, kh«ng khÝ,
- R«ng rªu, t«m, c¸,
Đất
- Nhân tố vô sinh
- Nhân tố hữu sinh
- Đất, đá, nước, không khí
- Cỏ cây, côn trùng,
Không khí
- Nhân tố vô sinh
- Nhân tố hữu sinh
- Không khí, bụi
- Chim, côn trùng, vi khuẩn
Sinh vật
- Nhân tố vô sinh
- Nhân tố hữu sinh
- Không khí, 
- Các sinh vật bao quanh
Bảng 63.2: Các nhóm sinh vật phân chia theo giới hạn sinh thái
NTST
Nhóm Thực vật
Nhóm Động vật
Ánh s¸ng
- TV ­a s¸ng
- TV ­a bãng
- §V ­a s¸ng
- §v ­a tèi
NhiÖt ®é
- TV biÕn nhiÖt
- §V biÕn nhiÖt
- §V h»ng nhiÖt
§é Èm
- TV ­a Èm
- TV chÞu h¹n
- §V ­a Èm
- §V ­a kh«
B¶ng 63.3: Quan hÖ gi÷a c¸c sinh vËt
Quan hÖ
Cïng loµi
Kh¸c loµi
Hç trî
- QuÇn tô c¸ thÓ
- C¸ch ly c¸ thÓ
- Céng sinh
- Héi sinh
§èi ®Þch
- C¹nh tranh vÒ n¬i ë, sinh s¶n
- ¡n thÞt nhau
- C¹nh tranh gi÷a c¸c loµi cã nhu cÇu gièng nhau
- KÝ sinh, nöa kÝ sinh
- SV ¨n SV kh¸c
B¶ng 63.4: HÖ thèng hãa c¸c kh¸i niÖm
Kh¸i niÖm
§Þnh nghÜa
VÝ dô minh häa
QuÇn thÓ
TËp hîp c¸c c¸ thÓ cïng loµi cïng sèng trong mét kh«ng gian x¸c ®Þnh, vµo mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, cã kh¶ n¨ng giao phèi sinh ra con c¸i b×nh th­êng
- QuÇn thÓ tr©u rõng
- QuÇn thÓ chim c¸nh côt
- QuÇn thÓ c©y d­¬ng xØ
QuÇn x·
TËp hîp c¸c quÇn thÓ kh¸c loµi cïng sèng trong mét kh«ng gian x¸c ®Þnh. C¸c sinh vËt trong quÇn x· cã m«i quan hÖ g¾n bã chÆt chÏ nh­ mét thÓ thèng nhÊt.QuÇn x· cã cÊu tróc t­¬ng ®èi æn ®Þnh
- QuÇn x· rõng m­a nhiÖt ®íi
- QuÇn x· sinh vËt biÓn
- QuÇn x· rõng ngËp mÆn
HÖ sinh th¸i
Bao gåm quÇn x· vµ khu vùc sèng cña quÇn x·. C¸c sinh vËt trong HST cã sù t¸c ®éng lÉn nhau vµ t¸c ®éng víi c¸c NTVS cña m«i tr­êng
- HST rõng m­a nhiÖt ®íi
- HST rõng ngËp mÆn
- HST n«ng nghiÖp
Bµi 61: LUẬT BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
A. MỤC TIÊU: Học xong bài này học sinh phải:
1. Kiến thức :
- Nêu được một số nội dung cơ bản của luật bảo vệ môi trường.
- Thấy được tầm quan trọng và sự cần thiết của luật bảo vệ moi trường.
- Xây dựng ý thức chấp hành luật bảo vệ môi trường.
2. Kỹ năng:
- Phát triển kỹ năng phân tích, liên hệ thực tế.
3. Thái độ:
- Có ý thức bảo vệ môi trường và chấp hành pháp luật.
B/ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY
Đặt - giải quyết vấn đề, hợp tác nhóm, đàm thoại.
C/ CHUẨN BỊ:
Giáo viên: Máy chiếu, phim trong ghi nội dung bảng 61, luật BVMT.
Học sinh: Đọc bài trước ở nhà, kẻ phiếu học tập.
D/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định lớp: Nắm sĩ số, nề nếp lớp.
II. Kiểm tra bài cũ: Vì sao cần bảo vệ đa dạng các HST? Cần bảo vệ các HST ở địa phương em như thế nào?
III. Nội dung bài mới: 
1/ Đặt vấn đề.
Trước tình hình ONMT ngày càng nghiêm trọng, các quốc gia trên thế giới phải có trách nhiệm bảo vệ và phục hồi môi trường. Việc bảo vệ và phục hồi môi trường cần phải có căn cứ pháp chế bằng văn bản và vì thế luật bảo vệ môi trường ra đời. Vậy, luật BVMT có những nội dung cơ bản và tầm quan trọng như thế nào?
2/ Triển khai bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC
Ho¹t ®éng 3
GV yªu cÇu:
+ B»ng kiÕn thøc thùc tÕ, thùc hiÖn lÖnh SGK trang185.
HS tù nghiªn cøu th«ng tin thùc tÕ, th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u hái.
GV nhËn xÐt, gîi ý, ®Þnh h­íng tr¸ch nhiÖm cho HS.
+ HS kÓ mét sè vÝ dô thùc tÕ vÒ viÖc vi ph¹m luËt BVMT ë ®Þa ph­¬ng. T×m biÖn ph¸p kh¾c phôc.
GV cÇn chó ý gi¸o dôc hµnh vi vµ x©y dùng ý thøc BVMT cho HS
3. Tr¸ch nhiÖm cña mçi ng­êi trong viÖc chÊp hµnh luËt BVMT
* KÕt luËn: 
- N¾m v÷ng néi dung luËt BVMT.
- Nghiªm tóc thùc hiÖn luËt BVMT.
- Tuyªn truyÒn, vËn ®éng mäi ng­êi cïng thùc hiÖn.
*KÕt luËn chung: SGK
V. Cñng cè:
- H·y nªu nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc t×nh tr¹ng vi ph¹m luËt BVMT ë ®Þa ph­¬ng em?
V. DÆn dß:
- Häc, tr¶ lêi c©u hái SGK.
- §äc bµi 62, chuÈn bÞ giÊy r«ki, bót d¹ theo nhãm
VI. Bæ sung, rót kinh nghiÖm:
VII. Phô lôc: B¶ng 61: Sù cÇn thiÕt ban hµnh luËt BVMT
Néi dung
LuËt BVMT qui ®Þnh
NÕu kh«ng cã luËt BVMT
Khai th¸c rõng
- CÊm khai th¸c bõa b·i.
- Kh«ng khai th¸c rõng ®Çu nguån
- Khai th¸c v« tæ chøc, 
- Khai th¸c rõng ®Çu nguån
S¨n b¾t §V hoang d·
- Nghiªm cÊm
- §V hoang d· sÏ c¹n kiÖt
§æ chÊt th¶i
- Qui ho¹ch b·i r¸c, cÊm ®æ chÊt th¶i ®éc h¹i ra m«i tr­êng
- G©y ONMT
Sö dông ®Êt
- Cã qui ho¹ch sö dông, c¶i t¹o ®Êt
- G©y l·ng phÝ, tho¸i hãa ®Êt
Sö dông chÊt phãng x¹ vµ chÊt ®éc h¹i
- Cã biÖn ph¸p sö dông an toµn 
- Xö lý b»ng c«ng nghÖ thÝch hîp
- G©y nguy hiÓm cho con ng­êi vµ c¸c SV kh¸c
Khi vi ph¹m luËt BVMT
- C¬ së, c¸ nh©n bÞ xö lý hµnh chÝnh
- Kh«ng cã tr¸ch nhiÖm bßi th­êng vµ kh¾c phôc