Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Phạm Thị Hạnh - Tuần 11 - Tiết 22 - Bài 21: Đột biến gen

Tuần: 11 Ngày soạn: 27/10/2009
Tiết : 22	 Ngày dạy: /11/2009
BÀI 21 :	CHƯƠNG IV : BIẾN DỊ
 ĐỘT BIẾN GEN
	-------*-------*-------*--------*----------
A/ MỤC TIÊU :
Kiến thức :
* HS trình bày được khái niệm và nguyên nhân phát sinh đột biến gen .
* Trình bày được tính chất biểu hiện và vai trò của đột biến gen đối với sinh vật và con người
Kỹ năng :
* Phát triển kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình
Thái độ : Giáo dục : HS thấy được tác hại của chiến tranh.
B/ TRỌNG TÂM :
* Các dạng đột biến gen :mất , thêm hoặc thay thế cặp nuclêôtit.
* Tác động của ngoại cảnh vào quá trình tự nhân đôi của AD N
C/ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
* Tranh phóng to H.21.1
* Các tranh minh họa : đột biến có hại cho bản thân sinh vật và đột biến có lợi cho cả sinh vật và con người.
D/ HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC :
	Oån định tổ chức (2’)
91 
92 
Kiểm tra bài cũ (5’)
GV phát bài kiểm tra 45’ cho HS, nhận xét bài làm của các em.
Dạy bài mới: (32’)
ðVÀO BÀI: (2’) Giới thiệu hiện tượng biến dị à khái niệm biến dị di truyền và biến dị không di truyền theo sơ đồ sau :
	 Biến dị tổ hợp
 Di truyền
 Biến dị Đột biến : Gen ( AD N ) ; NST 
 Không di truyền 
 ( thường biến )
	àĐể giúp các em hiểu rõ đột biến gen là gì ta cùng tìm hiểu bài 21
ðTIẾN TRÌNH BÀI DẠY: (30’)
HĐ1: (13’)
I/ TÌM HIỂU CÁC DẠNG ĐỘT BIẾN GEN :
- Mục tiêu : HS xác định cấu trúc của đoạn ADN ban đầu và nhận biết 3 dạng biến đổi cấu trúc của gen 
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
-GV cho HS quan sát H.21.1, thảo luận câu hỏi ‚/ 62 trong 3’
-Sau khi HS thảo luận GV cho đại diện một nhóm lên báo cáo, các nhóm khác bổ sung. GV chốt lại.
-HS quan sát H.21.1 à thảo luận nhóm theo nội dung của GV yêu cầu :
Y/c trả lời : 
-Đột biến gen gồm các dạng :
* Mất 1 cặp nuclêôtit ( H.21b)
* Thêm 1 cặp Nu ( H.21c )
* Thay thế 1 cặp Nu ( H.21d)
-Khái niệm đột biến gen:Đột biến gen là những biến đổi về số lượng, thành phần, trình tự các cặp nuclêôtit , xảy ra tại 1 điểm nào đó trên phân tử ADN.
I/ ĐỘT BIẾN GEN LÀ GÌ ?
* Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen 
	* Các dạng đột biến : mất, thêm hoặc thay thế 1 cặp nuclêôtit.
HĐ2:(5’)
II/ TÌM HIỂU NGUYÊN NHÂN GÂY ĐỘT BIẾN GEN :
- Mục tiêu : HS nêu được nguyên nhân gây đột biến gen
?:Nêu những nguyên nhân gây đột biến gen ?
-GV nhấn mạnh thêm : Trong điều kiện tự nhiên do sao chép nhầm của phân tử ADN dưới tác động của môi trường.
- HS tự thu thập thông tin 
* Do ảnh hưởng của môi trường
* Do con người gây đột biến nhân tạo.
II/ NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH ĐỘT BIẾN GEN :
 *TỰ NHIÊN : do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
 *THỰC NGHIỆM : con người gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí,hóa học.
HĐ3(12’)
III/ TÌM HIỂU VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN :
- Mục tiêu : HS nắm được tính chất biểu hiện và vai trò của đột biến gen đối với sinh vật và con người
GV
HS
Nội dung
-GV cho HS nghiên cứu SGK/62 –64 và thảo luận câu hỏi ‚/ 63 trong 3’
?:Trong các đột biến thể hiện trên H.21.2 à H.21.4 , đột biến nào có lợi, đột biến nào có hại cho bản thân sinh vật và con người ?
?:Do đâu những đột biến gen đa số là có hại ?
-GV giải thích thêm : cũng có những đột biến gen có lợi cho bản thân sinh vật. Mặt khác qua giao phối nếu gặp tổ hợp gen thích hợp, một đột biến vốn là có hại sẽ trở thành có hại.
GV liên hệ thêm: 
-Cơ sở khoa học và nguyên nhân của một số bệnh ung thư ở người: do cơ thể thường xuyên chịu các tác động bên trong và ngoài cơ thể dẫn đến các rối loạn trong gen, NST gây ra các bệnh ung thư , khối u
-Giáo dục thái độ đúng trong việc sử dụng hợp lí thuốc bảo vệ thực vật, bảo vệ môi trường đất, nước
-HS quan sát Hình + thu thập thông tin à trả lời câu hỏi của GV :
* Các đột biến thể hiện ở H.21.2 và H.21.3 à đột biến có hại cho bản thân sinh vật và con người.
* Đột biến thể hiện ở H.21.4 là đột biến có lợi cho sinh vật và con người.
* Đột biến gen à biến đổi cấu trúc prôtêin à có thể gây biến đổi kiểu hình.
* Đột biến gen phá vỡ cấu trúc hài hòa trong kiểu gen đã được chọn lọc lâu đời nên thường biểu hiện ra kiểu hình có hại, biểu hiện thành tính trạng của cơ thể.
III/ VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN :
Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật.
Đột biến gen đôi khi có lợi cho con người à có ý nghĩa trong chăn nuôi, trồng trọt.
Củng cố: (4’)
Câu 1: Đột biến gen là gì ? Kể tên các dạng đột biến gen ?
* Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen 
* Các dạng đột biến : mất, thêm hoặc thay thế 1 cặp nuclêôtit.
Câu 2 : Đánh dấu X vào ô của câu trả lời cho là đúng nhất trong các câu sau :
Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật?
Vì đột biến gen làm phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen và gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin.
Đột biến gen làm giảm khả năng thích ứng của sinh vật với môi trường.
Đột biến gen gây rối loạn quá trình TĐC của sinh vật.
Cả b và c đều đúng
ĐÁP ÁN : Câu a
Dặn dò: (2’)
* Học bài ( khung hồng / sgk / trang 64 )
* Làm câu 3 / trang 64
* Đọc bài 22 à phân biệt đột biến NST với đột biến GEN.