Giáo án Lớp 9 môn Sinh học - Trường phổ thông cấp 2-3 Võ Thị Sáu - Tuần : 14 - Tiết 28: Thường biến

Ngày soạn : 14/ 11/ 10Trường PT Cấp 2-3 Võ Thị Sáu Giáo án sinh 9
 Tuần : 14 Tiết:28 THƯỜNG BIẾN
I/ Mục tiêu:
- Trình bày khái niệm thường biến, sự khác nhau giữa thường biến và đột biến về 2 phương diện: khả năng di truyền và sự biểu hiện bằng kiểu hình .
- Trình bày khái niệm mức phản ứng và ý nghĩa của nó trong chăn nuôi trồng trọt.
- Trình bày ảnh hưởng của môi trường đối với tính trạng số lượng, ứng dụng trong chăn nuôi và trồng trọt.
- Quan sát tranh,thảo luận nhóm.
- Yêu khoa học, thích bộ môn.
II/ Chuẩn bị:
Tranh phóng to H25 SGK
III/ Tiến trình dạy học:
1.Kiểm tra bài cũ: - Đa bội là gì? Cơ chế hình thành thể đa bội. Ứng dụng trong chọn giống cây trồng.
2/ Mở bài: - GV đặt vấn đề vào bài: Tại sao cùng một giống cây trồng nhưng trồng ở môi trường khác nhau lại có kiểu hình khác nhau?...
NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
I/ Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường:
- Thường biến là những biến đổi kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
- Thường biến xuất hiện đồng loạt theo hướng xác định, tương ứng với điều kiện ngoại cảnh và không di truyền được.
- Thường biến giúp cơ thể sinh vật thích nghi với môi trường sống.
II/ Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình.
-Trong quá trình di truyền bố mẹ không truyền cho con những tính trạng đã hình thành sẵn mà truyền cho con kiểu gen qui định cách phản ứng trước môi trường.
Kiểu gen + Môi trường => Kiểu hình 
- Trong sản xuất người ta chia làm2 loại tính trạng:
+ Tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng nhiều điều kiện môi trường.
+ Tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen.
III/ Mức phản ứng:
Mức phản ứng là giới hạn thường biến của một kiểu gen.
VD: SGK
*HĐ1: Tìm hiểu sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường.
GV đặt vấn đề: Tại sao có những loại cây cùng một kiểu gen nhưng sống ở môi trường khác nhau? Gv nêu câu hỏi lệnh SGK để dẫn dắt và phân tích một VD cho học sinh nắm được:
- Các cây rau mác có cùng một kiểu gen, nhưng lá ngập trong nước thì có hình dài, mãnh để không bị nước cuốn đi; lá trên bờ mặt nước rộng giúp cho lá dễ nỗi, tang diện tích tiếp xúc với ánh sáng; lá nhô lên khỏi mặt nước có hình mũi mác tránh gió cuốn.
GV theo dõi, nhận xét bổ sung và xác nhận đáp án đúng. 
* HĐ2: Tìm hiểu mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình.
Gv yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK, thảo luận nhóm trả lời câu hỏi: Các em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình? Hãy viết sơ đồ mối quan hệ đó?
- Những tính trạng nào phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen? Cho VD?
- Những tính trạng nào thường chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường? Cho VD?
* HĐ3: Tìm hiểu mức phản ứng:
GV đặt vấn đề: Cùng một kiểu gen qui định tính trạng số lượng có thể phản ứng thành nhiều kiểu hình khác nhau tùy vào điều kiện môi trường. Nhưng khả năng đó không phải là vô hạn. Vì sao vậy?
Yêu cầu học sinh nghiên cứu mục III SGK trả lời câu hỏi:
- Giới hạn năng suất của giống lúa DR2 do giống hay do kĩ thuật trồng trọt qui định?
- Mức phản ứng là gì?
 2 8 GV: Triệu Thị Thu Vân
GV theo dõi bổ sung và xác nhận đáp án.
VI/ Củng cố:Cho học sinh đọc phần tóm tắt cuối bài.
GV yêu cầu học sinh lập bảng so sánh giữa thường biến và đột biến
 V/ Dặn dò:
Bài vừa học: - Học và trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK.
Bài sắp học: Chuẩn bị bài thực hành " Nhận biết vài dạng đột biến"
Học sinh sưu tầm một số mẫu về đột biến như SGK.
 29 GV: Triệu Thị Thu Vân