Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Trường THCS Đông phu

Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Trường THCS Đông phu

- Mục tiêu của bài: Học xong bài này học sinh có khả năng:

 - Nêu được mục đích, nhiệm vụ, ý nghĩa của di truyền học

 - Nêu được phương pháp phân tích các thế hệ lai của men đen

 - Trình bày được một số thuật ngữ, kí hiệu trong di truyền học.

 - Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích để thu nhận kiến thức từ phương tiện trực quan.

 

doc 116 trang Người đăng HoangHaoMinh Lượt xem 1167Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Trường THCS Đông phu", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y
M«n : sinh häc líp 9
Ch­¬ng I: C¸c thÝ nghiÖm cña Men §en
Ngµy so¹n: 13/ 08/ 09
Ngµy d¹y:15/ 08/ 09
TiÕt 1: 
Men §en vµ di truyÒn häc
 I - Mục tiêu của bài: Học xong bài này học sinh có khả năng:
 - Nêu được mục đích, nhiệm vụ, ý nghĩa của di truyền học 
 - Nêu được phương pháp phân tích các thế hệ lai của men đen 
 - Trình bày được một số thuật ngữ, kí hiệu trong di truyền học.
 - Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích để thu nhận kiến thức từ phương tiện trực quan.
II - Phương tiên dạy học.
 Tranh phóng to: hình 1. 2.các cặp tính trạng trong thí nghiệm của men đen 
III, Tiến trình bài lên lớp:
1. Hoạt động 1: Tìm hiểu về di truyền học.
HS: ( ho¹t ®éng nhãm) đọc mục 1 SGK để trả lời câu hỏi:
- Di truyền là gì?
- §ối tượng, nội dung,ý nghĩa của di truyền học là gì?
GV: giải thích thêm di truyền và biến dị là hai hiện tượng // gắn liền với sinh sản.
GV: yêu cầu HS liên hệ bản thân để thấy những điểm giống và khác với bố mẹ theo bảng sau:
TÝnh tr¹ng
B¶n th©n HS
Bè
MÑ
- H×nh d¹ng tai.
- M¾t
- Mòi 
- Tãc
GV: yªu cÇu 1- 2 HS ®äc kÕt qu¶ vµ nhËn xÐt.
- Di truyền là hiÖn t­îng truyÒn ®¹t c¸c tÝnh tr¹ng tæ tiªn cho c¸c thÕ hÖ con ch¸u.
- Biến dị là hiÖn t­îng con sinh ra kh¸c víi bè mÑ vµ kh¸c nhau ë nhiÒu chi tiÕt. 
+ Di truyền học nghiªn cứu TV, §V, con người.
+ di truyền học nghiªn cứu cơ sở vật chất, cơ chế, tÝnh qui luật của hiện tượng di truyền và biến dị. 
+ ý nghĩa: di truyền học có vai trò quan trọng không chỉ vª lý thuyết mà còng cã gÝa trị về thực tiễn cho K. học chọn giống và y học đặc biệt là c«ng nghệ S.học.
2.Men đen người đặt nền móng cho di truyền học
.HS: Nghiên cứu hình 1.2 nêu và nhận xét từng cặp tính trạng đem lai.
HS: §ọc tt mục 2để trả lời câu hỏi 
Nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai của Men Den là gì?
GV: Giải thích thêm: men đen chọn đối tượng nghiên cứu là đậu hà lan vì:đậu hà lan có hoa lưỡng tính,tự thụ phấn khá nghiêm ngặt,thời gian sinh trưởng ngắn. 
Công trình của men đen công bố năm 1865mà đến năm 1890 mới được thừa nhận ( sau khi ông qua đời 16 năm )là do những hiểu biết về lĩnh vực tế bào học lúc bấy giờ rất han chế nên người ta chưa nhận thức được giá trị công trình.
- HS rút ra được đây là các cặp tt tương phản.( trơn – nhăn; vàng- xanh; xám – trắng ) 
 - Nội dung của phương pháp phân tích các thế hệ lai là:
+ Lai các cặp bố mẹ thuần chủng khác nhau về một hoặc 1số cặp ttrạng rồi theo dõi sự di truyền riêng rẻ của từng cặp tt đó ở con cháu 
+ Dùng toán thống kê để phân tích các số liệu thu được từ đó rút ra quy luật di truyền 
 3, Một số thuật ngữ và kí hiệu cơ bản của di truyền học.
HS: nghiên cứu tt SGK để phát biểu định nghĩa các thuật ngữ và các kí hiệu cơ bản của di truyền học.
- TÝnh trạng là những đặc điểm về h×nh th¸i,cấu tạo sinh lý của một cơ thể.
- Cặp tÝnh trạng tương phản là hai trạng th¸i tr¸i ngược nhau của một loại t.trạng.
- Nh©n tố di truyền (gen ) quy định c¸c tÝnh trạng của sinh vật.
- Giống (dïng) thuần chủng là giống cã đặc tÝnh di truyền đồng nhất, c¸c thế hệ sau giống thế hệ trước 
- C¸c ký hiệu: + p: Cặp bố mẹ xuÊt ph¸t 
 + x: Ký hiệu phÐp lai 
 + G: Ký hiệu giao tử 
 +F : Ký hiệu con (F1;F2 ) 
D- Củng cố và kiềm tra đánh giá.
- Yêu cầu 1à 2 HS đọc phần tóm tắt cuối bài 
- Nêu đối tượng, nội dung,ý nghĩa của di truyền học 
- Lấy ví dụ về các t.trạng ở người để minh họa cho cặp ttrạng tương phản.
DẶN DÒ: học thuộc tóm tắt cuối bài và trả lời câu hỏi 1,2,3,4,SGK.
Rót kinh nghiÖm: 
...........................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 2: 
LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG
I. Mục tiêu của bài: học xong bài này HS có khả năng:
 -Trình bày và phân tích được thí nghiệm lai một cặp tính trạng của men đen 
 - Nêu được các khái niệm kiểu hình, kiểu gen, thể đồng hợp, thể dị hợp.
 - Phát biểu được nội dung qui luật phân li 
 - Giải thích được kết quả thí nghiệm theo quan điểm của men đen.
 - Rèn luyện kỉ năng phân tích số liệu kênh hình.
II - Phương tiện dạy học 
 - Tranh phóng to hình 2.1 à 3 SGK.
III- Tiến trính bài lên lớp.
æn định lớp kiểm tra sĩ số 
Kiểm tra bài cũ.
1, Trình bày nội dung, ý nghĩa, đối tượng của di truyền học 
2, Nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai của men đen là gì?
Nội dung bài mới 
1, Thí nghiệm của men đen.
 HS: (ho¹t ®éng c¸ nh©n) quan s¸t h×nh 2.1 và th«ng tin mục 1 SGK.để x¸c định kiều h×nh ở F1 và tỉ lệ kiểu h×nh ở F2 bằng c¸ch hoàn thành bảng 2 SGK 
GV: TÝnh trạng biểu hiện ngay ở F1 là t.trạng trội; tÝnh trạng kh«ng biểu hiện ở F1 mà đến F2 biểu hiện là t.trạng lặn -à yªu cầu HS x¸c định t.trạng trội, tÝnh trạng lặn trong c¸c phÐp lai.
- Yªu cầu HS dựa vào kết quả bảng 2 và c¸ch gọi tªn c¸c t.trạng để điền c¸c từ hay cụm từ: đồng tÝnh, 3 trội:1 lặn vào chỗ trống ( bài tập SGK ). 
GV: Treo tranh phãng to h×nh 2.2 yªu cầu HS quan s¸t và rót ra kết luËn của thÝ nghiệm.
- Học sinh hoạt động cá nhân: đọc t.tin và quan sát hình 2.1SGK.để hoàn thành yêu cầu của GV. 
+ Kiểu hình F1: hoa đỏ, thân cao, quả lục.
+ Tỉ lệ kiểu hình ở F2: 3đỏ: 1 trắng 
 3 cao: 1thấp 
 3 lục:1 vàng 
Dưa vào kết quả của bảng 2 và cách gọi tên, thảo luận nhóm và hoàn thành điền vào chỗ trống lần lượt là: đồng tinh; 3trội; 1lặn 
2, Men đen giải thích kết quả thí nghiệm.
HS:(ho¹t ®éng nhãm) quan sát tranh hình 2.3 và nghiªn cứu SGK để trả lời c©u hỏi: 
- Men đen giải thÝch kết quả thÝ nghiệm như thế nào?
- Tỉ lệ c¸c loại giao tử ở F1 và tỉ lệ c¸c loại hợp tử ở F2 là bao nhiªu? 
- Tại sao F2 lại cã tỉ lệ 3 hoa đỏ: 1 hoa trắng ?
§¹i diÖn mét nhãm tr¶ lêi mét c©u hái, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ xung vµ thèng nhÊt.
GV lưu ý: - mỗi t.trạng trªn cơ thể do một cặp nhân tố di truyền qui định gọi là kiều gen.
- Trong tế bào dinh dưỡng c¸c nh©n tố di truyền tồn tại thành từng cặp và dùng chữ làm ký hiệu cho c¸c nh©n tố di truyền trong đã chữ c¸i in hoa qui định t.trạng trội cßn chữ c¸i in thường qui định tÝnh trạng lặn. 
+ ë c¸c thế hệ P, F1,F2, gen tồn tại thành từng cặp tương ứng tạo thành kiểu gen, kiểu gen qui định kiểu hình.
 Nếu kiểu gen chứa cặp gen tương ứng giống nhau gọi là thể đồng hợp ( AA là thể đồng hợp trội, aa là thể đồng hợp lặn).
 Nếu cặp gen chứa kiểu gen tương ứng khác nhau Aa gọi là thể dị hợp.
 + Trong quá trình phát sinh giao tử các gen phân ly về các tế bào con (giao tử) chúng được tổ hợp lại trong quá trình thụ tinh hình thành hợp tử.
+ Tỉ lệ các loại giao tử ở F1 là 1A: 1a nên tỉ lệ hợp tử ( kiểu gen ) ở F2 là 1AA: 2Aa:1aa
+ F2 có tỉ lệ 3 hoa đỏ:1 hoa trắng vì kiểu gen dị hợp Aa biểu hiện kiểu hình trội còn aa biểu hiện kiểu hình lặn ( trắng ). 
CỦNG CỐ VÀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ.
Yêu cầu 1à HS đọc lại phần tóm tắt cuối bài 
1 HS phát nội dung qui luật phân li.
 Đánh dấu + vào ô chỉ câu trả lời đúng nhất trong các câu sau: tại sao khi lai 2 bố mẹ thuần chủng khác nhau về một cặp tính trạng thuần chủng tương phản thì ở F2 phân li tính trạng theo tỉ lệ 3 trội: 1lặn 
A, các hợp tử tổ hợp một cách ngẩu nhiên trong quá trình thụ tinh.
B,cặp nhân tố di truyền được phân li trong quá trình phát sinh giao tử.
C, các giao tử mang gen trội át các giao tử mang gen lặn.
D, cả a và b.
Rót kinh nghiÖm: 
...........................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 3: 
LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG
I. Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh cã kh¶ n¨ng:
 - X¸c ®Þnh ®­îc néi dung,môc ®Ých,øng dông cña phÐp lai ph©n tÝch
 - Nªu ®­îc ý nghÜa cña ®Þnh luËt ph©n ly trong thùc tiÔn s¶n xuÊt
 - Ph©n biÖt ®­îc tréi hoµn toµn víi tréi kh«ng hoµn toµn.
 - RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch ®Ó thu nhËn kiÕn thøc.
II.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS.
1.GV. Tranh phãng to h×nh 3, tréi kh«ng hoµn toµn SGK.
2.HS.
III.TIẾN TRÌNH DẠY
1- KiÓm tra bµi cò:
a- Ph¸t biÓu néi dung qui luËt ph©n li?
b- Men §en ®· gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm trªn ®Ëu hµ lan nh­ thÕ nµo?
2- Néi dung bµi míi.
1: Lai ph©n tÝch.
GV: Giíi thiÖu kh¸i niÖm kiÓu gen. 
HS: §äc th«ng tin môc 1SGK vµ nghe th«ng tin cña GV ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña phÐp lai: 
P: ( hoa ®á) ( hoa tr¾ng) 
 AA aa
P (hoa ®á) (hoa tr¾ng) 
 Aa aa
HS: ho¹t ®éng nhãm vµ ®­a ra kÕt qu¶ 
GV:NhËn xÐt kÕt qu¶ vµ gݶi thÝch thªm: kÕt qu¶ nh­ vËy lµ do cã sù ph©n ly cña c¸c gÎn trong qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö vµ tæ hîp tù do cña chóng trong qu¸ tr×nh thô tinh.
-? Lµm thÕ nµo ®Ó x¸c ®Þnh kiÓu gen cña c¸ thÓ mang tÝnh tr¹ng tréi? 
HS: Quan sÊt kÕt qu¶ phÐp lai ®Ó tr¶ lêi 
GV: PhÐp lai trªn ®­îc gäi lµ phÐp lai ph©n tÝch 
Lai ph©n tÝch lµ g×?
HS hoµn thµnh ®o¹n tt SGK ®Ó rót ra kÕt luËn.
KiÓu gen chøa cÆp gen t­¬ng øng AA, Aa, aa.
+2 gen t­¬ng øng gièng nhau AA, aa lµ thÓ ®ång hîp –AA®ång hîp tréi; aa ®éng hîp lÆn. 
+ 2gen t­¬ng øng kh¸c nhau gäi lµ thÓ dÞ hîp Aa 
- AA aa Aa (hoµn toµn hoa ®á) 
-Aa aa 1Aa : aa 
 1hoa ®á:1hoa tr¾ng 
®Ó x¸c ®Þnh kiÓu gen cña c¬ thÓ mang tÝnh tr¹ng tréi ta cho lai víi c¬ thÓ ®ång hîp lÆn.
- Kh¸i niÖm phÐp lai ph©n tÝch.
2- T­¬ng quan tréi l¨n 
HS: t×m hiÓu th«ng tin SGK môc 2 ®Ó tr¶ lêi c©u hái:
- X¸c ®Þnh gièng thuÇn chñng hay kh«ng thuÇn chñng ta thùc hiÖn phÐp lai nµo? (HS ho¹t ®éng nhãm ) 
-Trong chän gièng nÕu dïng gièng kh«ng thuÇn chñng th× kÕt qu¶ sÎ nh­ thÕ nµo? 
- §Ó x¸c ®Þnh ®é thuÇn chñng cña gièng ta dïng phÐp lai ph©n tÝch.
- NÕu trong sx mµ dïng gièng kh«ng thuÇn chñng th× con ch¸u xuÊt hiÖn tÝnh tr¹ng lÆn nªn gièng mÊt ®ång nhÊt.
* T­¬ng quan tréi lÆn lµ hiÖn t­îng phæ biÕn ë sv trong ®ã tÝnh tr¹ng lÆn th­êng cã h¹i,tÝnh tr¹ng tréi th­êng cã lîi.Do vËy trong sx cÇn x¸c ®Þnh tÝnh tr¹ng tréi ®Ó ®­a vÒ mét k gen ®Ó taä ra gièng cã n¨ng xuÊt cao.
3- Tréi kh«ng hoµn toµn.
GV:Treo tranh H3. 
HS: quan s¸t ®Ó tr¶ lêi c©u hái: 
- T¹i sao F1 cã tÝnh tr¹ng trung gian? do Akh«ng ¸t ®­îc a.
- T¹i sao F2cã tØ lÖ kiÓu h×nh lµ 1:2:1
- ThÕ nµo lµ tréi hoµn toµn?
HS: ho¹t ®éng c¸ nh©n.vµ hoµn thµnh ®o¹n TT môc 3
- Men §en: + F1®ång tÝnh tréi 
 + F2: 3tréi: 1 lÆn 
 - Tréi kh«ng hoµn toµn: 
 F1 ®ång tÝnh trung gian 
 F2 ph©n li: 1tréi: 2 trung gian: 1lÆn 
* KÕt luËn vÒ hiÖn t­îng tréi kh«ng hoµn toµn.
C – Cñng cè bµi vµ kiÓm tra ®¸nh gi¸.
-Yªu cÇu 1,2 HS ®äc kÕt luËn cuèi bµi.
- Muèn x¸c ®Þnh ®­îc kgen cña c¬ thÓ mang tÝnh tr¹ng tréi ta ph¶i lµm g×? 
- Hoµn thµnh b¶ng 3 SGK. 
- Lµm bµi tËp 4.
Rót kinh nghiÖm: 
...........................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 4: 
LAI HAI CÆp TÝnh TR¹ng
 I - Môc tiÖu cña bµi: Häc xong bµi nµy häc sinh cã kh¶ n¨ng: 
 - M« t¶ ®­îc thÝ nghiÖm lai hai cÆp tÝnh tr¹ng cña Men §en.
 - Ph©n ®­îc kÕt qu¶ thÝ nghiÖm lai hai cÆp tÝnh tr¹ng.
 - HiÓu vµ ph¸t biÓu ®­ ... 3. B¶o vÖ hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp.
- HÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp cung cÊp l­¬ng thùc, thùc phÈm nu«i con ng­êi.
- B¶o vÖ hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp.
- Duy tr× hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp chñ yÕu: Lóa n­íc, c©y c«ng nghiÖp, l©m nghiÖp. 
- C¶i t¹o, ®­a gièng míi ®Ó cã n¨ng suÊt cao.
* KÕt luËn: HS ®äc kÕt luËn chung.
Ho¹t ®éng 3: Sù cÇn thiÕt ph¶i ban hµnh luËt.
V× sao ph¶i ban hµnh luËt b¶o vÖ rõng, m«i tr­êng.
NÕu kh«ng cã luËt b¶o vÖ m«i tr­êng th× hËu qu¶ sÏ nh­ thÕ nµo?
GV: Trao ®æi c¸c nhãm vÒ hËu qu¶ kh«ng cã luËt b¶o vÖ m«i tr­êng.
Trao ®æi nhãm, thèng nhÊt ý kiÕn.
HS rót ra kiÕn thøc:
- LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng nh»m ng¨n chÆn, kh¾c phôc c¸c hËu qu¶ xÊu cña con ng­êi tíi m«i tr­êng.
- LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng ®iÒu chØnh viÖc khai th¸c, sö dông c¸c thµnh phÇn m«i tr­êng, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÌn v÷ng cña ®Êt n­íc.
Ho¹t ®éng 4: Mét sè néi dung c¬ b¶n cña LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng ë ViÖt Nam.
GV: Giíi thiÖu chung vÒ LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng gåm 7 ch­¬ng. Ph¹m vi bµi häc chØ nghiªn cøu ch­¬ng II vµ III.
GV: yªu cÇu 1,2 HS ®äc LuËt ®iÒu 13 → 20, ®iÒu 31, 34, 36.
Tr×nh bµy 2 néi dung vÒ phßng chèng suy tho¸i.
Em ®· thÊy sù cè m«i tr­êng ch­a, nÕu cã em ph¶i lµm g×?
C¸ nh©n tËp thÓ lµm « nhiÔm m«i tr­êng ph¶i båi th­êng.
KL:
- C¸ nh©n, tËp thÓ ph¶i cã tr¸ch nhiÖm gi÷ g×n m«i tr­êng xanh, s¹ch  ph¶i xö lý chÊt th¶i.
- CÊm nhËp khÈu chÊt th¶i vµo ViÖt Nam.
- Sö dông tiÕt kiÖm tµi nguyªn.
+ Khi cã sù cè vÒ m«i tr­êng ph¶i kh¾c phôc, xö lý kÞp thêi.
Ho¹t ®éng 5: Tr¸ch nhiÖm cña mçi ng­êi trong viÖc ch¸p hµnh LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng
HS ph¶i tr¶ lêi 2 c©u hái SGK.
GV nhËn xÐt, bæ sung, yªu cµu kh¸i qu¸t ho¸.
Trao ®æi nhãm, tù tr¶ lêi vÒ viÖc chÊp hµnh LuËt.
KL:
- Mçi ng­êi d©n ph¶i t×m hiÓu vµ n¾m v÷ng LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng.
- Tuyªn truyÒn ®Ó mäi ng­êi thùc hiÖn tèt LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng.
IV. KiÓm tra ®¸nh gi¸
	- V× sao ph¶i b¶o vÖ hÖ sinh th¸i. Nªu biÖn ph¸p b¶o vÖ hÖ sinh th¸i?
	- LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng ban hµnh nh»m môc ®Ých g×. B¶n th©n em ®· chÊp hµnh LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng nh­ thÕ nµo?
V. DÆn dß: 
	- VÒ nhµ lµm bµi tËp, tr¶ lêi c©u hái.
	- T×m ®äc môc: Em cã biÕt.
	- ChuÈn bÞ cho bµi thùc hµnh.
Rót kinh nghiÖm: 
...........................................................................................................................................
Ngµy so¹n: 20/4/2008
Ngµy d¹y: 24/4/2008
TiÕt 64: 
Thùc hµnh
VËn dông LuËt B¶o vÖ m«i tr­êng
vµo viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng ë ®Þa ph­¬ng
I. Môc tiªu:
 	- VËn dông nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng vµo t×nh h×nh cô thÓ ë ®Þa ph­¬ng. 
	- N©ng cao ý thøc cña HS b¶o vÖ m«i tr­êng ë ®Þa ph­¬ng.
II. §å dïng d¹y häc:
Tµi liÖu “LuËt b¶o vÖ rõng”.
GiÊy tr¾ng khæ to.
Bót d¹.
III. TiÕn hµnh:
Yªu cÇu HS n¾m ®­îc LuËt.
GV: chia thµnh 8 nhãm, mçi chñ ®Ò 2 nhãm cïng th¶o luËn.
Nh÷ng hµnh ®éng nµo hiÖn ®ang cßn vi ph¹m LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng.
Ng­êi d©n quª em ®· thùc hiÖn ®óng LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng ch­a?
ChÝnh quyÒn cÇn ph¶i lµm g×? Nh÷ng khã kh¨n trong viÖc thùc hiÖn LuËt nh­ thÕ nµo?. C¸ch kh¾c phôc?
Tr¸ch nhiÖm cña mçi HS ta lµ g×?
GV yªu cÇu c¸c nhãm treo tê giÊy lªn b¶ng vµ tr×nh bµy.
GV nhËn xÐt phÇn th¶o luËn theo chñ ®Ò cña nhãm cÇn bæ sung.
T­¬ng tù c¸c nhãm còng lªn lµm nh­ vËy.
Mçi nhãm nghiªn cøu kü néi dung.
Liªn hÖ thùc tª ®Þa ph­¬ng.
Thèng nhÊt ý kiÕn ghi vµo vë.
VD: chñ ®Ò kh«ng ®æ r¸c bõa b·i.
§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy. Nhãm kh¸c bæ sung.
IV. KiÓm tra ®¸nh gi¸
	- NhËn xÐt buæi thùc hµnh, ­u ®iÓm, khuyÕt ®iÓm.
V. DÆn dß: 
	- Yªu cÇu HS «n tËp néi dung SV vµ m«i tr­êng
Rót kinh nghiÖm: 
...........................................................................................................................................
Ngµy so¹n: 22/ 4 /2008
Ngµy d¹y: 28 / 4 / 2008
TiÕt 65: 
Bµi tËp
I. Môc tiªu
Gióp HS «n l¹i kiÕn thøc phÇn sinh th¸i trong m«i tr­êng
	- RÌn luyÖn tÝnh tù gi¸c khi tham gia thùc hµnh c¸c bµi tËp 
	- Gióp HS yªu thÝch thiªn nhiªn vµ b¶o vÖ m«i tr­êng trong s¹ch.
II. ChuÈn bÞ 
	B¶ng phô 
III. TiÕn tr×nh d¹y häc:
1. Bµi cò: 
	C©u hái SGK 
2. Bµi míi:
Bµi TËp 1:
	- H·y lÊy vÝ dô chøng minh c¸c c¸ thÓ trong quÇn thÓ hæ trî, c¹nh tranh lÉn nhau.
	- V× sao quÇn thÓ ng­êi l¹i cã mét sã ®Æc tr­ng mµ quÇn thÓ sinh vËt kh¸c kh«ng cã?
Bµi tËp 2:
	-ThÕ nµo lµ quÇn x· sinh vËt?QuÇn x· sinh vËt kh¸c víi quÇn thÓ sinh vËt nh­ thÕ nµo?
	- H·y lÊy vÝ dô vÒ mét quÇn x· sinh vËt mµ em biÕt. Tr¶ lêi c¸c c©u hái gîi ý sau:
	+ KÓ tªn c¸c loµi trong quÇn x· sinh vËt ®ã.
	+ C¸c loµi ®ã liªn hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo?
	+ Nªu khu vùc ph©n bè cña quÇn x· sinh vËt.
Bµi tËp 3: 
	- H·y cho vÝ dô vÒ mét hÖ sinh th¸i, ph©n tÝch c¸c thµnh phÇn chÝnh trong hÖ sinh th¸i ®ã.
Bµi tËp 4: 
	- H·y vÏ mét l­íi thøc ¨n, trong ®ã cã c¸c sinh vËt: Cá c©y, bä rïa, Õch nh¸i, r¾n, ch©u chÊu, diÒu h©u, nÊm, vi khuÈn, c¸o, gµ rõng, dª, hæ.
Bµi tËp 5:
 	- ThÕ nµo lµ chuçi thøc ¨n? LÊy vÝ dô.
 	- ThÕ nµo lµ l­íi thøc ¨n? LÊy vÝ dô.
IV. KiÓm tra ®¸nh gi¸
	- NhËn xÐt buæi lµm bµi tËp.
V. DÆn dß: 
	- DÆn HS vÒ nhµ «n tËp chuÈn bÞ kiÓm tra cuèi häc kú II.
Rót kinh nghiÖm: 
...........................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 66: 
«n tËp
I. Môc tiªu:
 	- HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ SV vµ m«i tr­êng. HS biÕt vËn dông kiÕn thøc vµo thù tiÔn SX vµ ®êi sèng.
	- Kü n¨ng so s¸nh tæng hîp, kh¸i qu¸t ho¸. Kü n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
	- N©ng cao ý thøc cña HS b¶o vÖ thiªn nhiªn, m«i tr­êng sèng.
II. §å dïng d¹y häc:
GiÊy tr¾ng khæ to.
Bót d¹.
III. TiÕn hµnh:
Ho¹t ®éng 1: HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc.
- Chia mçi bµn thµnh 1 nhãm. Ph¸t phiÕu c¸c b¶ng mµ GV ®· ph©n c«ng tõ tiÕt 65.
B¶ng 1: Nhãm 1, 2
B¶ng 2, 3: Nhãm 3, 4
B¶ng 4: Nhãm 5 → 8.
Sau ®ã gäi bÊt kú nhãm nµo lÇn l­ît lªn ch÷a bµi, nhãm kh¸c bæ sung.
GV hoµn thiÖn kiÕn thøc nÕu cÇn thiÕt.
C¸c nhãm bæ sung c©u hái vµ cã thÓ hái thªm
B¶ng 63.1: M«i tr­êng vµ c¸c nh©n tè sinh th¸i
M«i tr­êng
Nh©n tè sinh th¸i
C¸c vÝ dô minh ho¹
M«i tr­êng n­íc
 V« sinh
NTST
 H÷u sinh
¸nh s¸ng, nhiÖt ®é
§éng vËt – thùc vËt
M«i tr­êng trong ®Êt
 V« sinh
NTST
 H÷u sinh
®é Èm, nhiÖt ®é
§éng vËt – thùc vËt
M«i tr­êng trªn mÆt ®Êt
Kh«ng khÝ
 V« sinh
NTST
 H÷u sinh
¸nh s¸ng, ®é Èm, nhiÖt ®é
§éng vËt – thùc vËt
M«i tr­êng sinh vËt
 V« sinh
NTST
 H÷u sinh
§é Èm, nhiÖt ®é, dinh d­ìng
§éng vËt – thùc vËt
B¶ng 63.2: Sù ph©n chia nhãm SV dùa vµo giíi h¹n sinh th¸i
Nh©n tè sinh th¸i
Nhãm thùc vËt
Nhãm ®éng vËt
¸nh s¸ng
Nhãm c©y ­a s¸ng
Nhãm c©y ­a bãng
Nhãm ®éng vËt ­a s¸ng
Nhãm ®éng vËt ­a tèi
NhiÖt ®é
Thùc vËt biÕn nhiÖt
§éng vËt biÕn nhiÖt
§éng vËt h»ng nhiÖt
§é Èm
Thùc vËt ­a Èm
Thùc vËt chÞu h¹n
§éng vËt ­a Èm
§éng vËt ­a kh«
B¶ng 63.3: Quan hÖ cïng loµi vµ kh¸c loµi.
Quan hÖ
Cïng loµi
Kh¸c loµi
Hç trî
QuÇn tô c¸ thÓ
C¸ch ly c¸ thÓ
Céng sinh
Håi sinh
C¹nh tranh
C¹nh tranh thøc ¨n, n¬i ë
Con ®ùc, c¸i trong mïa c«ng sinh
C¹nh tranh ký sinh
VËt chñ, con måi, øc chÕ
C¶m nhiÔm
B¶ng 63.4: C¸c kh¸i niÖm.
Kh¸i niÖm
C¸c vÝ dô minh ho¹
- QuÇn thÓ: lµ tËp hîp c¸c c¸ thÓ cïng loµi sèng trong mét kh«ng gian nhÊt ®Þnh, ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, cã kh¶ n¨ng sinh s¶n.
- QuÇn thÓ th«ng §µ L¹t, cä Phó Thä
- QuÇn x·: lµ tËp hîp c¸c sinh vËt kh¸c loµi cïng sèng trong kh«ng gian nhÊt ®Þnh, cã quan hÖ g¾n bã mh­ mét thÓ thèng nhÊt nªn cã cÊu tróc t­¬ng ®èi æn ®Þnh, c¸c SV trong quÇn x· thÝch nghi víi m«i tr­êng sèng.
- QuÇn x· ao, quÇn x· rõng Cóc Ph­¬ng
- C©n b»ng sinh häc lµ tr¹ng th¸i mµ sè l­îng c¸ thÓ, mäi quÇn thÓ trong quÇn x· dao ®éng trong vÞ trÝ c©n b»ng nhê khèng chÕ sinh vËt.
- TV ph¸t triÓn → S©u ¨n TV t¨ng → Chim ¨n s©u t¨ng → S©u ¨n thùc vËt gi¶m.
- HÖ sinh th¸i bao gåm: QuÇn x· SV vµ khu vùc sèng. Trong ®ã sinh th¸i lu«n t¸c ®éng lÉn nhau vµ t¸c ®éng qua l¹i víi c¸c nh©n tè v« sinh cña m«i tr­êng t¹o thµnh mét hÖ thèng hoµn chØnh, t­¬ng ®èi æn ®Þnh.
- HÖ sinh th¸i rõng nhiÖt ®íi, hÖ sinh th¸i biÓn 
- Chuçi thøc ¨n: Lµ mét chuçi nhiÒu loµi SV cã quan hÖ dinh d­ìng víi nhau, mçi loµi lµ mét m¾t xÝch, võa lµ sinh vËt tiªu thô võa lµ SV bÞ tiªu thô
- Rau → S©u → Chim ¨n s©u.
- L­íi thøc ¨n: Lµ c¸c chuçi thøc ¨n cã m¾t xÝch chung
- HS lÊy VD vµ ph©n tÝch.
Ho¹t ®éng 2: Mét sè c©u hái «n tËp.
Cho HS nghiªn cøu c©u hái trang 190
IV. KiÓm tra ®¸nh gi¸
	- NhËn xÐt buæi «n tËp
V. DÆn dß: 
	- Yªu cÇu HS lµm bµi tËp vµ tr¶ lêi c©u hái.
Rót kinh nghiÖm: 
...........................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 67:
KiÓm tra häc kú II
(§Ò bµi chung cña phßng Gi¸o dôc)
Rót kinh nghiÖm: 
...........................................................................................................................................
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt 68 – 69 - 70: 
Tæng kÕt ch­¬ng tr×nh toµn cÊp
I. Môc tiªu:
 	- HS hÖ thèng ®­îc kiÕn thøc sinh häc vÒ c¸c nhãm SV. §Æc ®iÓm c¸c nhãm TV vµ nhãm §V,.
	- HS n¾m ®­îc sù tiÕn ho¸ cña giíi §V, Sù ph¸t sinh, ph¸t triÓn cña TV.
	- RÌn kü n¨ng vËn dông lý thuyÕt vµo thùc tiÔn, kü n¨ng t­ duy, so s¸nh. Kü n¨ng kh¸i qu¸t ho¸ kiÕn thøc.
II. §å dïng d¹y häc:
B¶ng phô.
III. TiÕn hµnh:
Ho¹t ®éng 1: §a d¹ng sinh häc.
GV chia líp thµnh 4 nhãm.
Yªu cÇu hoµn thµnh c«ng viÖc trong 10 phót.
HS tiÕn hµnh néi dung c«ng viÖc ®­îc ph©n c«ng.
 C¸c nhãm yiÕn hµnh tr×nh bµy n«i dung cña nhãm nµ liªn hÖ thùc tÕ. Nhãm kh¸c chuÈn bÞ bæ sung.
Ho¹t ®éng 2: Sù tiÕn ho¸ cña §éng vËt vµ Thùc vËt.
KÕt luËn néi dung c¸c b¶ng theo SGK
KL: 
- Sù ph¸t triÓn cña Thùc v©t (SGK sinh häc 6)
- TiÕn ho¸ cña giíi ®éng vËt
1-d; 2-b; 3-a; 4-e; 5-c; 6-i; 7-g; 8-h.
Ho¹t ®éng 3: Sinh häc c¬ thÓ.
GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 65.1 vµ 65.2
Cho biÕt chøc n¨ng cña c¸c hÖ c¬ quan ë thùc vËt vµ ng­êi?
§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.
KÕt luËn:
Thùc vËt: RÔ, th©n , l¸, hoa, qu¶, h¹t.
§éng vËt: HÖ h« hÊp, vËn ®éng, bµi tiÕt, tuÇn hoµn, tiªu ho¸, da, thÇn kinh, gi¸c quan, tuyÕn néi tiÕt, sinh s¶n 
Ho¹t ®éng 4: Sinh häc tÕ bµo.
GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 65.3; 65.4 vµ 65.5
Cho biÕt mèi quan hÖ gi÷a qu¸ tr×nh h« hÊp vµ quang hîp?
GV ch÷a bµi cho HS, GV ®¸nh gi¸ gióp HS hoµn thµnh b¶ng
KÕt luËn: Néi dung trong b¶ng.
Ho¹t ®éng 5: Di truyÒn vµ biÕn dÞ.
GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 66.1; 66.2; 66.3 vµ 66.4
KÕt luËn: Néi dung trong b¶ng.
Ho¹t ®éng 6: Sinh vËt vµ m«i tr­êng.
Cho HS gi¶i thÝch s¬ ®å H66 theo chiÒu mòi tªn vµ hoµn thµnh b¶ng 66.5
KÕt luËn: Néi dung trong b¶ng.
IV. KiÓm tra ®¸nh gi¸
	- NhËn xÐt kÕt qu¶ cña c¸c nhãm.
V. DÆn dß: 
	- Yªu cÇu HS lµm bµi tËp vµ tr¶ lêi c©u hái.
Rót kinh nghiÖm: 
...........................................................................................................................................

Tài liệu đính kèm:

  • docSinh 9.doc