Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Trường THCS Trưng Vương - Tiết 2: Lai một cặp tính trạng

Tiết PPCT : 02 LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG 
Ngày dạy : 
 1/ Mục tiêu :
	a- Kiến thức :
	- Nêu được các thí nghiệm của Menđen và rút ra nhận xét.
	- Phát biểu được nội dung quy luật phân li.
	- HS giải thích được kết quả thí nghiệm theo quan niệm của Menđen.
	b- Kĩ năng :
- Phát triển kĩ năng quan sát và phân tích kênh hình để giải thích được các kết quả thí nghiệm của Menđen.
c- Thái độ :
Củng cố niềm tin vào khoa học khi nghiên cứu tính qui luật của hiện tương sinh học.
 2/ Chuẩn bị :
	a- Giáo viên : Tranh phóng to hình 2.1; 2.3 SGK.
	b- Học sinh :
	- Đọc trước bài 2.
 3/ Phương pháp dạy học :
	- Trực quan, Trao đổi nhóm.
 4/ Tiến trình :
	4.1 On định tổ chức :
	Kiểm tra sỉ số HS. Dụng cụ học tập.
	4.2 Kiểm tra bài cũ :
	Câu 1: Nội dung cơ bản của phương pháp lai, phân tích các thế hệ lai của Menđen gồm những điểm nào? (10đ)
	- Lai các cặp bố mẹ khác nhau về một hoặc một số cặp tính trạng thuần chủng tương phản rồi theo dõi sự di truyền riêng rẽ của từng cặp tính trạng đó trên con cháu của từng cặp bố mẹ.(5đ)
	- Dùng toán thống kê để phân tích số liệu thu được. Từ đó rút ra qui luật di truyền các tính trạng.(5đ)
	4.3 Giảng bài mới :	
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
Giới thiệu bài :
I/ HOẠT ĐỘNG 1:
* Mục tiêu : Nêu được các thí nghiệm của Menđen và rút ra nhận xét.
- Yêu cầu HS đọc thông tin.
+ Cá nhân đọc thông tin.
+ Cá nhân trả lời
- GV treo tranh H 2.1 yêu cầu HS mô tả thí nghiệm của Menđen.
+( Nội dung thí nghiệm / SGK)
- Tại sao Menđen lại cắt bỏ nhị của cây làm mẹ?
+ Ngăn cản sự thụ phấn.
- Kiểu hình là gì? Cho ví dụ?
+ Kiểu hình là tổ hợp toàn bộ các tính trạng của cơ thể.
- GV treo bảng 2/8 SGK.
- Yêu cầu HS đọc tỉ lệ kiểu hình ở F2 ?
+ Cá nhân thực hiện.
- Quan sát bảng 2 nhận xét kiểu hình ở F1
- Tính trạng được thể hiện ở kiểu hình F1 gọi là tính trạng gì?
+ Mang tính trạng của bố hoặc mẹ → tính trạng trội.
- Tính trạng của bố hoặc mẹ không được thể hiện ở F1 gọi là gì?
+ Tính trạng lặn.
- Vậy khi ta thay đổi vị trí làm bố hoặc mẹ thì kết quả ở F1 có thay đổi không?
+ Cá nhân trả lời.
- GV chốt lại vai trò di truyền của bố và mẹ như nhau.
- Yêu cầu Hs quan sát H 2.2 điền cụm từ vào chỗ trống → HS đọc lại.
- Cá nhân thực hiện.
 + Đồng tính.
 + 3 trội : 1 lặn.
II/ HOẠT ĐỘNG 2 :
* Mục tiêu : HS giải thích được kết quả thí nghiệm theo quan niệm của Menđen.
- GV thông báo : Menđen cho rằng mỗi cặp tính trạng do cặp gen qui định và ông dùng chữ cái biểu thị gen.
+ Chữ in hoa: gen trội → tính trạng trội.
+ Chữ in thường: gen lặn → tính trạng lặn.
- GV treo tranh H 2.3.
+ HS quan sát hình.
- Yêu cầu thảo luận:
- Tỉ lệ các loại giao tử F1 và tỉ lệ hợp tử ở F2?
- Tại sao F2 có tỉ lệ 3 hoa đỏ : 1 hoa trắng?
- Tại sao F1 có kiểu gen Aa nhưng biểu hiện hoa đỏ?
+ Thảo luận nhóm.
+ F1: ♂ 1 loại , ♀ 1 loại.
+ F2: Mỗi cơ thể ♂ , ♀ cho 2 loại giao tử .
+ A là gen quyết định tính trạng trội.
+ Đại diện trả lời → nhóm khác bổ sung.
- GV thông báo:
+ Sự kết hợp giao tử A và giao tử a tạo F1 có hiểu kiểu gen Aa ( thể dị hợp).
+ Sự kết hợp giao tử a và giao tử a tạo kiểu gen ở F2: aa (thể đồng hợp lặn) → biểu hiện tính trạng lặn.
- Hỏi: Thế nào là thể đồng hợp, thể dị hợp?
- Ở trạng thái nào tính trạng lặn được thể hiện ra kiểu hình?
+ Cá nhân trả lời.
- GV thông báo qua H 2.3 → Kết quả thí nghiệm được giải thích bằng sự phân li và tổ hợp của cặp nhân tố di truyền qua quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh. 
I- THÍ NGHIỆM CỦA Menđen:
1/ Thí nghiệm:
- Lai hai giống đậu Hà Lan khác nhau về một cặp tính trạng thuần chủng tương phản.
- VD: 
P : hoa đỏ x hoa trắng
F1: hoa đỏ
F2: 3 hoa đỏ : 1 hoa trắng
(kiểu hình có tỉ lệ 3 trội : 1 lặn).
2/ Kết luận:
Khi lai hai cặp bố mẹ khác nhau về một cặp tính trạng thuần chủng tương phản thì F1 đồng tính về tính trạng của bố hoặc mẹ còn F2 có sự phân li tính trạng theo tỉ lệ trung bình 3 trội : 1 lặn .
3/ Các khái niệm:
- Kiểu hình : là tổ hợp toàn bộ các tính trạng của cơ thể.
- Tính trạng trội: là tính trạng biểu hiện ở F1.
- Tính trạng lặn: là tính trạng đến F2 mới được biểu hiện.
II/ Menđen – GIẢI THÍCH KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM:
Nội dung quy luật: Trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng của P.
4.4 Củng cố luyện tập :
- Trình bày thí nghiệm lai một cặp tính trạng và giải thích kết quả thí nghiệm theo Menđen?
 - Phân biệt tính trạng trội, tính trạng lặn và cho ví dụ minh hoạ?
 	4.5 Hướng dẫn HS tự học ở nhà:
 	- Học bài ,trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK.
 	- Làm bài tập 4 ( GV hướng dẫn HS cách qui ước gen và viết sơ đồ lai).
	- Chuẩn bị: 
	+ Tìm hiểu về phép lai phân tích, ý nghĩa của tương quan trội lặn.
 5- Rút kinh nghiệm:
--------------›&š-------------