Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Tuần 16 - Tiết 31 - Di truyền học với con người

Ngày soạn : ..	 Tuần : 16
Ngày dạy : .	 Tiết : 31
DI TRUYỀN HỌC VỚI CON NGƯỜI
I. MỤC TIÊU : Học sinh phải :
- Hiểu được di truyền học tư vấn là gì và nội dung của lĩnh vực khoa học này.
- Giải thích được cơ sở di truyền học của việc cấm nam giới lấy nhiều vợ hoặc nữ giới lấy nhiều chống, cấm những người có quan hệ huyết thống trong vòng 4 đời không được kết hôn với nhau.
- Hiểu được tại sao phụ nữ không nên sinh con ở tuổi ngoài 35 và tác hại của ô nhiễm môi trường đối với cơ sở vật chất của tính di truyền của con người.
II. CHUẨN BỊ
- Bảng phụ.
III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP
1. Ổn định
- Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra
1. Nêu đặc điểm di truyền của bệnh bạch tạng, bệnh câm điếc bấm sinh và tật 6 ngón tay ở người?
2. Nêu các nguyên nhân phát sinh các tật, bệnh di truyền ở người và một số biện pháp hạn chế phát sinh các tật, bệnh đó?
3. Tiến trình bài giảng
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
I. Di truyền y học tư vấn
- GV yêu cầu HS thảo luận lệnh ▼SGK.
- GV gọi đại diện nhóm trả lời → GV nhận xét, bổ sung. Hỏi : Di truyền y học tư vấn là gì? Gồm những nội dung nào?
- GV hoàn thiện kiến thức:
* Di truyền y học tư vấn là một lĩnh vực của di truyền học kết hợp các phương pháp xét nghiệm, chuẩn đoán hiện đại về mặt di truyền kết hợp nghiên cứu phả hệ.
* Nội dung :
- Chẩn đoán.
- Cung cấp thông tin.
- Cho lời khuyên liên quan đến bệnh, tật di truyền.
II. Di truyền học với hôn nhân và kế hoạch hóa gia đình
1. Di truyền học với hôn nhân
- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK → thảo luận:
+ Tại sao kết hôn gần làm suy thoái nòi giống?
+ Tại sao những người có quan hệ huyết thống từ đời thứ 5 trở đi được phép kết hôn?
+ Giải thích quy định: “Hôn nhân 1 vợ, 1 chồng” bằng cơ sở khoa học.
+ Vì sao nên cấm chẩn đoán giới tính thai nhi?
* Kết luận : Di truyền học đã giải thích được cơ sở khoa học của các quy định.
- Hôn nhân 1 vợ, 1 chồng.
- Những người có quan hệ huyết thống trong vòng 4 đời không được kết hôn.
2. Di truyền học và kế hoạch hóa gia đình
- GV hướng dẫn HS nghiên cứu bảng 30.2 → trả lời câu hỏi:
+ Vì sao phụ nữ không nên sinh con ở tuổi ngoài 35?
+ Phụ nữ nên sinh con ở lứa tuổi nào để đảm bảo học tập và công tác?
- GV chốt lại đáp án.
* Phụ nữ sinh con trong độ tuổi từ 25 → 34 là hợp lí.
* Từ độ tuổi > 35 tỉ lệ sơ sinh bị bệnh Đao tăng rõ.
III. Hậu quả di truyền do ô nhiễm môi trường
- GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK và thông tin mục “Em có biết”.
→ Nêu tác hại của ô nhiễm môi trường đối với cơ sở vật chất di truyền? Ví dụ.
- GV tổng kết lại kiến thức.
Các tác nhân vật lí, hóa học gây ô nhiễm môi trường làm tăng tỉ lệ người mắc bệnh, tật di truyền.
- HS nghiên cứu ví dụ.
- Thảo luận nhóm, thống nhất câu trả lời.
+ Đây là bệnh di truyền.
+ Bệnh do gen lặn quy định vì có người trong gia đình đã mắc bệnh.
+ Không nên sinh con vì ở học có gen gây bệnh.
- Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- Hoàn chỉnh nội dung.
- Các nhóm HS đọc thông tin → thảo luận thống nhất đáp án.
+ Kết hôn gầm làm đột biến gen lặn, có hại biểu hiện → dị tật bẩm sinh tăng.
+ Từ đời thứ 5 → có sự sai khác về mặt di truyền.
+ HS phân tích số liệu về sự thay đổi tỉ lệ nam/nữ theo độ tuổi. Tỉ lệ nam/nữ ở độ tuổi từ 18 → 35.
→ Giải thích cơ sở khoa học.
+ Không chẩn đoán giới tính thai nhi sớm → hạn chế việc mất cân đối tỉ lệ nam/nữ.
- HS tự phân tích số liệu trong bảng để trả lời.
+ Phụ nữ sinh con sau tuổi 35 → con dễ mắc bệnh Đao.
+ Nêu sinh con ở độ tuổi từ 25 → 34 là hợp lí.
- Đại diện nhóm phát biểu các nhóm khác bổ sung.
- Ghi kết luận.
- HS nghiên cứu thông tin → trả lời:
+ Các tác nhân vật lí, hóa học gây ô nhiễm môi trường đặc biệt là chất phóng xạ, chất độc hóa học rãi trong chiến tranh, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ sử dụng quá mức → gây đột biến gen, đột biến NST.
- Hoàn chỉnh nội dung vào vở.
4. Củng cố :
1. Di truyền y học tư vấn có chức năng gì?
2. Tại sao cần phải đấu tranh chống ô nhiễm môi trường?
5. Dặn dò 
- Học bài và làm bài tập SGK.
- Xem trước bài : Công nghệ tế bào.
IV. RÚT KINH NGHIỆM