Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Tuần 23 - Tiết 46 - Bài 42 : Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật

Tuần 23 Ngày soạn: 22/1/2010
 Tiết 46 Ngày dạy: 28/1/2010
Bài 42 : ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật 
I. Mục tiêu:
*Kiến thức: Học xong bài này học sinh có khả năng trình bày được sự ảnh hưởng của các nhân tố ánh sáng đến các đặc điểm hình thái, giải phẫu, sinh lí và tập tính của sinh vật.Giải thích nghi của sinh vật
*Kĩ năng: Quan sát, phân tích để thu nhận kiến thức từ hình vẽ. Nghiên cứu SGK, trao đổi nhóm
*Thái độ: Vai trò của ánh sáng lên đời sống sinh vật
II.Phương pháp: Trực quan, Đàm thoại, tự nghiên cứu SGK, hợp tác nhóm
III.Chuẩn bị:
 - Giáo viên: Tranh phóng to H: 42.1, 42.2 SGK
 - Học sinh: Xem trước bài nhà, chuẩn bị bảng phụ 42.1, 42.2
IV. Tiến trình lên lớp
1. ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số học sinh 
2.Kiểm tra bài cũ: Câu hỏi 1, 2, 3 SGK
3.Bài mới :
a.Mở bài: Có nhiều sinh vật sống ở nơi nhiều ánh sáng, nhưng có loài chỉ sống trong bóng râm. Khi chuyển những sinh vật đang sống trong bóng râm đến nơi có cường độ ánh sáng cao
b. Phát triển bài:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
*Hoạt động 1:Tìm hiểu ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật
GV :Treo tranh H: 42.1, 42.2 SGK
GV :Yêu cầu học sinh quan sát tranh, nghiên cứu SGK, trao đổi nhóm để trả lời câu hỏi
HS :Quan sát tranh, nghiên cứu SGK, trao đổi nhóm để hoàn thiện bảng 42.1
? So sánh đặc điểm của cây mọc ở nơi ánh sáng mạnh và nơi ánh sáng yếu hoàn thành bảng 42.1
GV :Treo bảng phụ 42.1
Đại diện nhóm HS :lên điền bảng( Một em điền vào cột cây sống nơi quang đãng, một em điền vào cột cây sống trong bóng râm)
- Nhóm khác theo dõi nhận xét bổ sung
- Giáo viên: Nhận xét đưa ra đáp án đúng
Thực vật chia làm 2 nhóm (cây ưa sáng và cây ưa bóng)
*Hoạt động II: Tìm hiểu ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật
? ánh sáng có ảnh hưởng tới thực vật như thế nào ?
? ánh sáng có ảnh hưởng tới động vật như thế nào ? 
( làm thay đổi những đặc điểm hình thái sinh lí của thực vật )
HS: Nghiên cứu SGK, trao đổi nhóm để trả lời câu hỏi
- Đại diện nhóm trả lời
- Em khác nhận xét bổ sung 
GV :Nhận xét đưa ra đáp án đúng: Kiến sẽ đi theo hướng ánh sáng do gương phản chiếu
- ánh sáng ảnh hưởng tới khả năng định hướng di chuyển của động vật
 - Giáo viên thông báo: Nhờ có khả năng định hướng di chuyển nhờ ánh sáng mà động vật có thể đi rất xa
- ánh sáng có ảnh hưởng tới đời sống của nhiề loài động vật ( nhịp độ chiếu sáng ngày và đêm, cũng như ở các mùa đều có ảnh hưởng đời sống sinh sản của động vật )
- Động vật chia làm 2 nhóm
+Nhóm động vật ưa sáng: Gồm động vật hoạt động ban ngày
+Nhóm động vật ưa tối: Gồm động vật hoạt động ban đêm
I.ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật
- ánh sáng có ảnh hưởng tới đời sống thực vật làm thay đổi những đặc điểm hình thái, sinh lí của sinh vật
- Có hai nhóm cây
+ Nhóm cây ưa sáng 
+ Nhóm cây ưa bóng
II. ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật
- ánh sáng ảnh hưởng tới khả năng định hướng di chuyển trong không gian, là nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động, khả năng sinh trưởng, sinh sản của động vật 
- Có nhóm động vật ưa sáng và động vật ưa bóng
c.Tổng kết : Học sinh đọc phần tóm tắt cuối bài
4. Kiểm tra đánh giá : 
? Nêu sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và thực vật ưa tối ? ánh sáng có ảnh hưởng tới động vật như thế nào ?
5 .Hướng dẫn học ở nhà: Về học kỹ phần tóm tắt SGK, trả lời 2 câu hỏi trang 124
- Xem trước bài: 43 ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật
chuẩn bị bảng phụ 43.1, 43.2 
 *Phụ lục 
Những ĐĐ của cây
Khi cây sống nơi quang đãng
Khi cây sống trong bóng râm, dưới tán cây khác, trong nhà
Đặc điểm hình thái
- Lá
- Thân
_ Số lượng cành cây
Tán lá rộng
Thân cây thấp
Số lượng cành cây nhiều
Tán lá rộng vừa phải, tầng cutin mỏng,mô dậu kém phát triển, ít lớp tế bào
 Thân cây cao: TB hoặc cao
Cành cây ít
Đặc điểm sinh lí
Quang hợp 
-Thoát hơi nước
- Hô hấp
Cao hơn 
Cao hơn
Cao hơn
Yếu hơn 
Yếu hơn
Yếu hơn
 V.Rút kinh nghiệm :