Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Tiết 9: Tập làm văn Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh

Tuần 02	Ngày soạn : 
Tiết 09	Ngày dạy :
Tập làm văn
SỬ DỤNG YẾU TỐ MIÊU TẢ
TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Giúp Hs:
- Nhận thức được vai trò của miêu tả trong văn bản thuyết minh. Yếu tố miêu tả làm cho vấn đề thuyết minh sinh động cụ thể hơn.
 - Rèn kỹ năng làm văn thuyết minh thể hiện sự sáng tạo và linh hoạt.
 Trọng tâm: Thực hành bài tập.
ĐỒ DÙNG THIẾT BỊ:
- Bài soạn, bảng phụ để viết ví dụ.
 - Một số bản thuyết minh có miêu tả.
TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
Ổn định lớp : KT sỉ số 
Kiểm tra bài cũ :
 Kiểm tra: 
? Những đối tượng thuyết minh nào cần sử dụng lập luận ? Nêu ví dụ cụ thể ? 
? Tác dụng của lập luận trong bản thuyết minh? 
3. Tổ chức hoạt động dạy – học 
Giới thiệu : 
Hoạt động của Thầy 
Ø Hoạt động 1: Kết hợp thuyết minh với miêu tả và bài thuyết minh.
G.V : Tổ chức cho HS đọc văn bản .
? Giải thích nhan đề bài văn?
Hỏi: Tìm và gạch dưới những câu thuyết minh về đặc điểm tiêu biểu của cây chuối?
Hỏi: Những câu văn nào miêu tả cây chuối ? Việc sử dụng câu miêu tả có tác dụng gì? (Giàu hình ảnh, gợi hình tượng hình dung về sự vật).
Ø Hoạt động 2: 
Hỏi: Hiểu vai trò, ý nghĩa của yếu tố miêu tả trong việc thuyết minh như thế nào?
Hỏi: Theo em những đối tượng nào cần sự miêu tả khi thuyết minh?
Hỏi : Em có nhận xét gì về đặc điểm thuyết minh qua bài Cây chuối? Rút ra yêu cầu gì về các đặc điểm thuyết minh?
GV khái quát cho HS đọc ghi nhớ.
Ø Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập.
Bài tập 1: HS đọc yêu cầu bài tập.
GV phân nhóm, mỗi nhóm thuyết minh một đặc điểm của cây chuối, yêu cầu vận dụng miêu tả.
GV gợi ý một số điểm tiêu biểu.
HS thảo luận trình bày:
Bài tập3: Cho HS đọc văn bản “Trò chơi ngày xuân”.
- Yêu cầu tìm những câu miêu tả ở trong đó?
- HS phát hiện, GV ghi lên bảng.
- HS nhận xét.
Hoạt động của Trò
- HS đọc bài cây chuối trong đời sống Việt Nam.
- HS chỉ ra các đặc điểm.
- Đặc điểm của chuối:
+ Chuối nơi nào cũng có (câu 1).
+ Cây chuối là thức ăn thức dụng từ thân, lá đến gốc 
+ Công dụng của chuối.
Cây chuối trong đời sống Việt Nam.
- Vai trò tác dụng của cây chuối với đời sống con người.
- Miêu tả:
Câu 1: Thân chuối mềm vươn lên như những trụ cột.
Câu 3: Gốc chuối tròn như đầu người.
- Miêu tả trong thuyết minh -> bài văn sinh động. Sự vật được tái hiện cụ thể.
- Đối tượng thuyết minh + miêu tả: Các loài cây, di tích, thành phố, mái trường, các mặt, 
- Đặc điểm thuyết minh: khách quan, tiêu biểu.
- Chú ý đến ích – hại của đối tượng.
-HS đọc 
- Thân cây thẳng đứng tròn như những chiếc cột nhà sơn màu xanh.
- Lá chuối tươi như chiếc quạt phẩy nhẹ theo làn gió. Trong những ngày nắng nóng đứng dưới những chiếc quạt ấy thật mát.
- Sau mấy tháng chắt lọc dinh dưỡng tăng diệp lục cho cây, những chiếc lá già mệt nhọc héo úa dần rồi khô lại. Lá chuối khô gói bánh gai thơm phức.
Bài tập 3 :
- Câu 1: Lân được trang trí công phu 
- Câu 2: Những người tham gia chia làm 2 phe.
- Câu 3: Hai tướng của từng bên đều mặc trang phục thời xưa lộng lẫy 
Câu 4: Sau hiệu lệnh những con thuyền 
Nội dung cần đạt
I. TÌM HIỂU YẾU TỐ MIÊU TẢ TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
1. Văn bản : Cây chuối trong đời sống Việt Nam
-Cây chuối gắn bó và có nhiều lợi ích trong đời sống.
- Đặc điểm của chuối:
+ Chuối nơi nào cũng có
+ Cây chuối là thức ăn thức dụng từ thân, lá đến gốc 
+ Công dụng của chuối.
- Miêu tả:
Câu 1: Thân chuối mềm vươn lên như những trụ cột.
Câu 3: Gốc chuối tròn như đầu người.
e Giàu hình ảnh, gợi hình tượng hình dung về sự vật.
Ghi nhớ SGK / 25
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1 :
- Thân cây thẳng đứng tròn như những chiếc cột nhà sơn màu xanh.
- Lá chuối tươi như chiếc quạt phẩy nhẹ theo làn gió. Trong những ngày nắng nóng đứng dưới những chiếc quạt ấy thật mát.
- Sau mấy tháng chắt lọc dinh dưỡng tăng diệp lục cho cây, những chiếc lá già mệt nhọc héo úa dần rồi khô lại. Lá chuối khô gói bánh gai thơm phức.
Bài tập 2 : Làm ở nhà .
Bài tập 3 :
Câu 1: Lân được trang trí công phu 
- Câu 2: Những người tham gia chia làm 2 phe.
- Câu 3: Hai tướng của từng bên đều mặc trang phục thời xưa lộng lẫy 
Câu 4: Sau hiệu lệnh những con thuyền 
4. Đánh giá :
? Vì sao phải sử dụng yếu tố miêu tả trong thuyết minh ?
5. Hướng dẫn học ở nhà
 - GV khái quát bài và nhắc HS nắm lại bài.
 - Giao bài tập 1.
 - Chuẩn bị bài: Luyện tập sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh.
G.v nhận xét và đánh giá giờ học .