Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Tiết số 38: Ôn tập truyện ký Việt Nam hướng dẫn làm bài kiểm tra văn

Tiết 38. 	 Ngày dạy: 21/10/08
ÔN TẬP TRUYỆN KÝ VIỆT NAM
HƯỚNG DẪN LÀM BÀI KIỂM TRA VĂN
I. Mục tiêu cần đạt:
 Học sinh:
- Củng cố, hệ thống hoá kiến thức phần truyện ký hiện đại Việt Nam học ở lớp 8: những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật. Từ đó bước đầu thấy được một phần quá trình hiện đại hoá văn học Việt Nam đã hoàn thành về cơ bản vào đầu thế kỷ XX.
-Rèn kỹ năng ghi nhớ, so sánh hệ thống hoá, khái quát và trình bày nhận xét kết luận trong quá trình ôn tập
 II. Chuẩn bị:
 - Lập bảng hệ thống so sánh (câu 1)Viết thành đoạn văn (câu 3)
III. Tiến trình lên lớp:
 1. Ổn định: 8a / 29 ( vắng)
 2. Kiểm tra: Phần lập bảng thống kê ( 5 em )
 3. Bài mới: 
* Hoạt động 1: Lập bảng thống kê
Văn bản
Tác giả, thể loại
Phương thức biểu đạt
Đặc sắc nghệ thuật
Nội dung chủ yếu
H Tôi đi học
Thanh Tịnh
Tự sự
Tự sự kết hợp với trữ tình, kể chuyện kết hợp miêu tả biểu cảm
Những kỷ niệm trong sáng của
ngày đầu tiên đi học được khắc
sâu trong lòng tác giả.
Trong lòng mẹ 
(1940)
Nguyên Hồng
(1918-1982)
Hồi ký.
Tự sự
(xen trữ tình)
Văn hồi ký chân thực trữ tình thiết tha 
Nỗi đắng cay, tủi cực và tình yêu thương mãnh liệt của bé Hồng khi xa mẹ, khi được nằm trong lòng mẹ.
Tức nước vỡ bờ 
(1939)
Ngô Tất Tố (1893 -1954)
Tiểu thuyết
(trích)
Tự sự
 Khắc hoạ nhân vật và miêu tả hiện thực một cách chân thực, sinh động.
Phê phán chế độ tàn ác, bất nhân và ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông thôn.
Lão Hạc
(1943)
Nam Cao 
(1915
 -1951)
Truyện ngắn
(trích)
Tự sự xen
trữ tình
- Nhân vật được đào sâu tâm lý, cách kể chuyện tự nhiên, linh hoạt vừa chân thực vừa đậm chất triết lý và trữ tình.
Số phận bi thảm của người nông dân cùng khổ và nhân 
phẩm cao đẹp của họ.
Gv
Gv
Hs
Gv
Hs
Gv
* Hoạt động 2: Nêu những nét giống và khác nhau về nội dung và nghệ thuật của 3 văn bản trên.
- Hãy chỉ ra nét giống nhau và khác nhau về nội dung và nghệ thuật của ba tác phẩm?
* Giống nhau:
+ Thể loại?
+ Đề tài?
+ Giá trị tư tưởng?
+ Nghệ thuật?
* Khác nhau:
+ Dựa vào bảng thống kê để so sánh
* Hoạt động 3: Về nhân vật hay đoạn văn em thích nhất.
- Giáo viên khơi gợi nhằm đánh giá năng lực cảm thụ văn chương và kiến thức của học sinh. Làm thế nào để học sinh thâm nhập văn bản, sống với nhân vật và câu chuyện để có những rung cảm thật sự.
- Đó là đoạn văn.?Trong văn bản? Của tác giả ..?
- Lý do yêu thích: Về nội dung tư tưởng; về hình thức nghệ thuật; Những lý do khác
+ Viết đoạn văn vào giấy nháp, trình bày.
* Hoạt động 4: Hướng dẫn làm bài kiểm tra Văn.
Nêu một số lưu ý khi làm kiểm tra
- Nội dung kiểm tra chủ yếu là những tác phẩm truyện đã được học.
- Phần kiểm tra gồm trắc nghiệm và tự luận
+ Trắc nghiệm có 3 dạng: Lựa chọn câu đúng trong 4 ý, nối vế phù hợp và điền khuyết ( chủ yếu về nghệ thuật, thể loại, nội dung, giái trị tư tưởng) 
+ Tự luận: Có hai câu ( một câu có thể là tóm tắt, câu còn lại chủ yếu là nêu cảm nhận, cảm nghĩ về các nhân vật, đoạn trích đã học)
- Cần phân thời gian hợp lí cho mỗi phần
2. Điểm giống và khác nhau về nội dung và nghệ thuật ở các bài 2, 3, 4:
* Giống nhau:
 + Thể loại: Đều là văn bản tự sự, truyện ký hiện đại (đều được sáng tác thời kỳ 1930-1945)
 + Đề tài: Lấy đề tài về con người và cuộc sống xã hội đương thời của tác giả; đều đi sâu miêu tả số phận cực khổ của những con người bị vùi dập.
 + Giá trị tư tưởng: Đều chan chứa tinh thần nhân đạo(yêu thương trân trọng những tình cảm, phẩm chất tốt đẹp của con người; tố cáo những gì tàn ác xấu xa)
 + Nghệ thuật: Lối viết chân thực gần với đời sống, ngôn ngữ giản dị, cách kể chuyện và miêu tả, tả người tả tâm lý cụ thể hấp dẫn
* Khác nhau:
3. Đoạn văn (hoặc nhân vât) em yêu thích nhất:
Ví dụ: (Bảng phụ )
4. Hướng dẫn làm bài:
 - Kiến thức.
 - Kĩ năng.
 - Thời lượng.
4. Củng cố:
- Kể tên các văn bản vừa ôn tập? Nêu giá trị nội dung và nghệ thuật? 
5. Hướng dẫn - dặn dò:
- Ôn bài chuẩn bị cho kiểm tra 1 tiết ( vào thứ 7: 25 /10 )
- Chuẩn bị bài: “Thông tin về Ngày trái đất năm 2000” 
 + Nhà em có sử dụng bao bì nilong thường xuyân không, tính ưu việt và tác hại? Cách xử lí sau khi sử dụng?
 + Thử tìm hiểu những gia đình trong xóm, làng, địa phương em về việc sử dụng bap bì nilong.
 + Đến thư viện hoặc truy cập Intơnet ở trường tím những hình ảnh, thông tin về rác thải nilong.
*******************************