Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Tuần dạy 12

Ngày 28 tháng 10 năm 2009 
Tiết: 56
Tên bài dạy: BÕp löa
I.MỤC TIÊU BÀI DẠY.
a. Kiến thức: - Cảm nhận được những tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình - người cháu và hình ảnh người bà giàu tình yêu thương, giàu đức hi sinh trong bài thơ
b. Kĩ năng: - Thấy được nghệ thuật diễn tả cảm xúc thông qua hồi tưởng kết hợp miêu tả, tự sự, bình luận, của T/g trong bài thơ.
c. Thái độ: Tình cảm gia đình, quê hương
II. CHUẨN BỊ.
a. Của giáo viên: Tranh 
b. Của học sinh: Soạn bài
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
a. Ổn định tổ chức 1 phút.
b. Kiểm tra bài cũ:
Thời gian
Nội dung kiểm tra
Hình thức kiểm tra
Đối tượng kiểm tra
5
Đọc thuộc lòng bài "Đoàn thuyền...". nêu ND chính của bài?
miệng
kh
c. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng.
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
15
25
* Giới thiệu bài.
*Hoạt động 1.
?H/d H/s đọc: to, rõ, chính xác, chậm rãi, tình cảm, lắng đọng...
GV đọc mẫu - H/s đọc
?Giới thiệu những nét chính về T/g? T/p?
?Cho biết mạch cảm xúc của bài thơ?
?Tìm bố cục của bài thơ? Và nội dung chính của từng phần?
?Những kỉ niệm nào về tình bà cháu được gợi lên?
?Người cháu đã suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa ntn?
*Hoạt động 2. 
?Nét đặc sắc về NT của bài thơ?
?Qua bài thơ T/g muốn thể hiện chiều sâu tư tưởng gì?
*Hoạt động 3:
- Quê: Thạch Thất - Hà Tây
- Làm thơ từ đầu 1960
- Hiện là chủ tịch hội liên hiệp VHNT Hà Nội
sang tác năm 1963 - T/g đang là sinh viên học ngành Luật ở Liên Xô
"Năm ấy... đói mỏi
Bố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy"
"...năm ấy giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi"
có mối lo của giặc tàn phá xóm làng, có hình ảnh chung của nhiều gia đình ViÖt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp: mẹ và cha đi công tác xa
Bà không chỉ là người nhóm lửa, giữ lửa mà còn là người truyền lửa - ngọn lửa của sự sống, niềm tin cho các thế hệ nối tiếp.
I-TiÕp xóc v¨n b¶n:
1.Đọc:
2.Tìm hiểu chú thích (SGK/145)
*T¸c gi¶: Nguyễn Việt Bằng sinh 1941
- Quê: Thạch Thất - Hà Tây
- Làm thơ từ đầu 1960
- Hiện là chủ tịch hội liên hiệp VHNT Hà Nội
*Tác phẩm: sang tác năm 1963 - T/g đang là sinh viên học ngành Luật ở Liên Xô
II.Phân tích văn bản:
1.Những hồi tưởng về bà và tình bà cháu:
- Sự hồi tưởng được bắt đầu từ hình ảnh thân thương ấm áp về bếp lửa
-> Bóng đen của nạn đói năm 1945, có mối lo của giặc tàn phá xóm làng mẹ và cha đi công tác xa, 
- Kỉ niệm về bà và những năm tuổi thơ luôn gắn với hình ảnh bếp lửa, bếp lửa hiện lên như tình bà ấm áp, như chỗ dựa tinh thần, như sự cưu mang đùm bọc đầy chi chút của bà
+ Sự xuất hiện của tiếng chim tu hú: khiến lòng người trỗi dậy những hoài niệm nhớ mong 
2.Những suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa:
- Hình ảnh bà luôn gắn liền với hình ảnh bếp lửa, ngọn lửa
- Sự tần tảo, đức hi sinh 
"Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ
...Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm"
-> nhóm lên niềm yêu thương, niềm vui sưởi ấm, san sẻ và còn "nhóm dậy cả những tâm tình, tuổi nhỏ"
=> Bà không chỉ là người nhóm lửa, giữ lửa mà còn là người truyền lửa - ngọn lửa của sự sống, niềm tin cho các thế hệ nối tiếp.
IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: Ôn lại các biện pháp tu từ còn lại:
ChuÈn bÞ bµi:Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn l­ng mÑ
V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:
Ngày 28 tháng 10 năm 2009 
Tiết: 57
Tên bài dạy: Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn l­ng mÑ
I.MỤC TIÊU BÀI DẠY.
a. Kiến thức: T×nh yªu th­¬ng con th¾m thiÕt vµ ­íc väng cao c¶ cña ng­êi mÑ d©n téc Tµ -«i trong gian khæ cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu n­íc .
T×nh c¶m th­¬ng mÕn ,tr©n träng cña t¸c gi¶.
b. Kĩ năng: H×nh thøc h¸t ru víi giäng ngät ngµo,tha thiÕt vµ nh÷ng h×nh ¶nh s¸ng t¹o míi l¹ lµ vÎ ®Ñp h×nh thøc næi bËt cña v¨n b¶n nµy.
c. Thái độ: tự hào dân tộc
II. CHUẨN BỊ.
a. Của giáo viênổctanh 
b. Của học sinh: soạn bài
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
a. Ổn định tổ chức 1 phút.
b. Kiểm tra bài cũ:
Thời gian
Nội dung kiểm tra
Hình thức kiểm tra
Đối tượng kiểm tra
5
§äc thuéclßng bµi th¬ BÕp löa cña B»ng ViÖt
Cho biết nội dung chính
miệng
c. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng.
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
25
15
* Giới thiệu bài.
*Hoạt động 1.
HS ®äc bµi
T×m hiÓu thÓ lo¹i vµ bè côc cña bµi th¬?
HiÖn lªn ë lêi ru thø nhÊt lµ h×nh ¶nh ng­êi mÑTµ «i ®ang lµm g×?
Tõ lêi ru nµy ,mét ng­êi mÑ ntn ®· hiÖn lªn ? 
Trong lêi ru cña mÑ cã ®iÒu ­íc g× ?
Em suy nghÜ g× vÒ ®iÒu ­íc nµy?
Nh÷ng ®iÒu ­íc Êy ®· nãi víi ta vÒ mét ng­êi mÑ ntn?
Em c¶m nhËn nh­ thÕ nµo vÒ h×nh ¶nh mÆt trêi trong hai c©u th¬:
MÆt trêi cña b¨p th× n»m trªn ®åi.
MÆt trêi cña mÑ em n»m trªn l­ng.
Trong lêi ru tiÕp theo, mÑ cã ®iÒu g× day døt?
*Hoạt động 2. 
H×nh ¶nh ng­êi mÑ ë ®o¹n cuèi ®­îc kh¾c ho¹ qua nh÷ng chi tiÕt nµo?
Cã ®iÒu g× míi h¬n ë ng­êi mÑ nµy?
V× sao mÑ ph¶i lµm nh÷ng viÖc ®ã?
Trong lêi ru cuèi cã ®iÒu th­¬ng míi nµo?
MÑ mong ­íc ®iÒu g×?
Qua bµi th¬ t¸c gi¶ ca ngîi ai?
Khóc h¸t ru cã g× kÕ thõa vµ ®æi míi so víi nh÷ng khóc h¸t ru truyÒn thèng?
ThÓ lo¹i:Th¬ 8 ch÷
-Bè côc:Gåm 3 ®o¹n, mçi ®o¹n l¹i gåm 2 lêi ru (lêi ru cña nhµ th¬ vµ lêi ru cña mÑ)
Ng­êi mÑ chÞu th­¬ng chÞu khã vµ giµu ®øc hy sinh, ng­êi mÑ yªu con v« cïng.
-Con m¬ cho mÑ h¹t g¹o tr¾ng ngÇn
Mai sau con lín vung chµy lón s©n.
=>§iÒu ­íc Êy thËt gi¶n dÞ vµ cao quÝ,v× ®ã lµ ®iÒu mong mái cña ng­êi mÑ lao ®éng nghÌo dµnh cho kh¸ng chiÕn.
* Ng­êi mÑ giµu t×nh th­¬ng, giµu lßng yªu n­íc.
MÑ ®i chuyÓn l¸n mÑ ®i ®¹p rõng
MÑ ®Þu em ®Ó giµnh trËn cuèi
Tõ trªn l­ng mÑ em ®Õn chiÕn tr­êng
-MÑ th­¬ng ®Êt n­íc: MÑ th­¬ng A kay mÑ th­¬ng ®Êt n­íc. v× ®Êt n­íc ®ang gian lao chèng l¹i giÆc MÜ.
- MÑ ­íc ®­îc gÆp B¸c Hå, mÑ ­íc con ®­îc lµm ng­êi tù do.
*MÑ lµ ng­êi yªu n­íc nång nµn, tha thiÕt víi ®éc lËp tù do.
1.§äc bµi:
2, ThÓ lo¹i vµ bè côc:
-ThÓ lo¹i:Th¬ 8 ch÷
-Bè côc:Gåm 3 ®o¹n, mçi ®o¹n l¹i gåm 2 lêi ru (lêi ru cña nhµ th¬ vµ lêi ru cña mÑ)
3, H­íng dÉn t×m hiÓu néi dung bµi:
a,Khóc h¸t cña ng­êi mÑ th­¬ng con, th­¬ng bé ®éi.
MÑ gi· g¹o ,mÑ nu«i bé ®éi 
. . . vµ tim h¸t thµnh lêi
=>Ng­êi mÑ chÞu th­¬ng chÞu khã vµ giµu ®øc hy sinh, ng­êi mÑ yªu con v« cïng.
-Con m¬ cho mÑ h¹t g¹o tr¾ng ngÇn
Mai sau con lín vung chµy lón s©n.
=>§iÒu ­íc Êy thËt gi¶n dÞ vµ cao quÝ,v× ®ã lµ ®iÒu mong mái cña ng­êi mÑ lao ®éng nghÌo dµnh cho kh¸ng chiÕn.
* Ng­êi mÑ giµu t×nh th­¬ng, giµu lßng yªu n­íc.
b,Khóc h¸t ru cña ng­êi mÑ th­¬ng con, th­¬ng d©n lµng.
-¸nh s¸ng cña thiªn nhiªn nu«i sèng c©y cá
-§øa con, ¸nh s¸ng cña ®êi mÑ, nguån søc m¹nh gióp mÑ v­ît qua nh÷ng gian khã nhäc nh»n.
-MÑ th­¬ng A kay ,mÑ th­¬ng lµng ®ãi.
->MÑ th­¬ng d©n lµng
-Con m¬ cho mÑ h¹t b¾p lªn ®Òu,
Mai sau con lín vung chµy lón s©n.
*§iÒu ­íc gi¶n dÞ, ch©n thËt,v× Êm no cña mäi ng­êi. mÑ lµ ng­êi biÕt sèng v× ng­êi kh¸c.
c, Khóc h¸t ru cña ng­êi mÑ th­¬ng con th­¬ng ®Êt n­íc.
-MÑ kh«ng chØ yªu th­¬ng mµ cßn hµnh ®éng v× t×nh yªu th­¬ng.
-V× giÆc MÜ kh«ng ®Ó cho gia ®×nh b¶n lµng cña mÑ ®­îc sèng b×nh yªn =>MÑ lµ ng­êi can ®¶m ,dòng c¶m.
-MÑ th­¬ng ®Êt n­íc: MÑ th­¬ng A kay mÑ th­¬ng ®Êt n­íc. v× ®Êt n­íc ®ang gian lao chèng l¹i giÆc MÜ.
- MÑ ­íc ®­îc gÆp B¸c Hå, mÑ ­íc con ®­îc lµm ng­êi tù do.
*MÑ lµ ng­êi yªu n­íc nång nµn, tha thiÕt víi ®éc lËp tù do.
4. Tæng kÕt:
IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: -Häc bµi -ChuÈn bÞ bµi : Anh tr¨ng
V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:
Ngày 28 tháng 10 năm 2009 
Tiết: 58
Tên bài dạy: ¸nh tr¨ng
I.MỤC TIÊU BÀI DẠY.
a. Kiến thức: - HiÓu ®­îc ý nghÜa cña h×nh ¶nh vÇng tr¨ng, tõ ®ã thÊm thÝa c¶m xóc ©n t×nh víi qu¸ khø gian lao, t×nh nghÜa cña NguyÔn Duy vµ biÕt rót ra bµi häc vÒ c¸ch sèng cho m×nh.
- C¶m nhËn ®­îc sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a yÕu tè tr÷ t×nh vµ yÕu tè tù sù trong bè côc, gi÷a tÝnh cô thÓ vµ tÝnh kh¸i qu¸t trong h×nh ¶nh cña bµi th¬.
b. Kĩ năng: Phân tích thơ
c. Thái độ: không quên quá khứ.
II. CHUẨN BỊ.
a. Của giáo viên: chân dung
b. Của học sinh: soạn bài
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
a. Ổn định tổ chức 1 phút.
b. Kiểm tra bài cũ:
Thời gian
Nội dung kiểm tra
Hình thức kiểm tra
Đối tượng kiểm tra
5
“Khóc h¸t ru”, h×nh ¶nh ng­êi mÑ trong bµi th¬ hiÖn lªn nh­ thÕ nµo?
miệng
kh
c. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng.
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
15
10
20
* Giới thiệu bài.
*Hoạt động 1.
HD hs ®äc: to, râ, truyÒn c¶m, ng¾t nhÞp ®óng, thay ®æi giäng ®äc cho phï hîp víi néi dung cña bµi.
? Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶.
1 HS ®äc 3 khæ th¬ ®Çu.
? Sù thay ®æi t×nh c¶m cña t¸c gi¶ víi vÇng tr¨ng qua thêi gian thÓ hiÖn qua nh÷ng c©u th¬ nµo.
? Sù thay ®æi ®ã diÔn ra ntn.
? Theo em sù viÖc ë khæ thø 4 cßn cã ý nghÜa g×.(VÇng tr¨ng di qua ngâ- nh­ ng­êi d­ng qua ®­êng)
1HS ®äc l¹i khæ th¬ thø 4.
? NhËn xÐt g× vÒ viÖc sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶.
? T¸c dông cña viÖc sö dông c¸c TT,§T nµy.
? NhËn xÐt vÒ t­ thÕ, t©m tr¹ng, c¶m xóc cña t¸c gi¶ khi ®ét ngét gÆp l¹i vÇng tr¨ng.
? NX vÒ nghÖ thuËt cña t¸c gi¶ khi diÔn t¶ c¶m xóc, t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh.
? T¸c dông cña BPNT ®ã.
1HS ®äc khæ th¬ cuèi.
? H×nh ¶nh tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh” cã nh÷ng ý nghÜa g×.
? Ph©n tÝch tõ “giËt m×nh” trong c©u th¬ cuèi
*Hoạt động 2. 
? Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña bµi th¬.
? Nªu chñ ®Ò vµ kh¸i qu¸t ý nghÜa cña bµi th¬.
NguyÔn Duy NhuÖ.
- Quª: Ph­êng Thanh VÖ- thµnh phè Thanh Ho¸.
- N¨m 1966: gia nhËp qu©n ®éi.
- §­îc nhËn gi¶i nhÊt cuéc thi th¬ cña b¸o v¨n nghÖ n¨m 1972-1973.
 - “VÇng tr¨ng thµnh tri kû”
 - “Ngì kh«ng bao giê quªn 
 C¸i vÇng tr¨ng t×nh nghÜa”
 - “VÇng tr¨ng ®i qua ngâ 
 Nh­ ng­êi d­ng qua ®­êng”
Th×nh l×nh”: sù bÊt ngê ( kh«ng b¸o tr­íc)
 “Véi”, “bËt”, “tung”: sù khã chÞu vµ hµnh ®éng khÈn tr­¬ng, hèi h¶ ®Ó t×m nguån s¸ng.
 “§ét ngét”: tù nhiªn, bÊt ngê, ngì ngµng.
I-TiÕp xóc v¨n b¶n.
1-§äc:
2-T×m hiÓu chó thÝch: (SGK 156, 157)
*T¸c gi¶: NguyÔn Duy (sinh n¨m 1948)
*T¸c phÈm: Rót ra tõ tËp th¬ “Anh tr¨ng” ®­îc tÆng gi¶i A cña héi nhµ v¨n ViÖt Nam n¨m 1984.
II-Ph©n tÝch v¨n b¶n.
1-VÇng tr¨ng víi cuéc sèng tõ nhá ®Õn khi vÒ ë thµnh phè cña nhµ th¬.
 Håi nhá thêi chiÕn tranh sèng hån nhiªn, gÇn gòi víi thiªn nhiªn. th©n thiÕt ®Õn møc nh­ ®«i b¹n 
- Khi vÒ thµnh phè: coi th­êng , döng d­ng, v× kh«ng cßn cÇn ®Õn nã.( NT: ­íc lÖ)
 Khi thay ®æi hoµn c¶nh: ng­êi ta dÔ dµng l·ng quªn qu¸ khø, nhÊt lµ qu¸ khø nhäc nh»n, gian khæ. Tr­íc vinh hoa phó quý ng­êi ta dÔ cã thÓ thay ®æi t×nh c¶m víi nghÜa t×nh ®· qua, ph¶n béi l¹i chÝnh m×nh. 
2-Khi gÆp l¹i vÇng tr¨ng trong hoµn c¶nh ®iÖn t¾t.
 “Th×nh l×nh”: sù bÊt ngê ( kh«ng b¸o tr­íc)
 “Véi”, “bËt”, “tung”: sù khã chÞu vµ hµnh ®éng khÈn tr­¬ng, hèi h¶ ®Ó t×m nguån s¸ng.
 “§ét ngét”: tù nhiªn, bÊt ngê, ngì ngµng.
* Khi ®Ìn ®iÖn t¾t, nh©n vËt tr÷ t×nh véi v· ®i t×m nguån s¸ng th× bÊt ngê gÆp ¸nh tr¨ng cña tr¨ng, cña vÇng tr¨ng trßn vµnh v¹nh khi x­a.
3-C¶m xóc vµ suy ngÉm cña nh©n vËt tr÷ t×nh.
- “Ngöa m¾t lªn nh×n mÆt”
 T­ thÕ tËp trung chó ý, mÆt ®èi mÆt.
 T©m tr¹ng c¶m ®éng chît d©ng trµo khi gÆp l¹i vÇng tr¨ng, gîi nhí biÕt bao kû niÖm: nh÷ng n¬i anh ®· sèng, ®· g¾n bã, ®· ®i qua 
- “Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh”
 Ngoµi nghÜa ®en, cßn cã nghÜa t­îng tr­ng cho vÎ ®Ñp cña nghÜa t×nh qu¸ khø ®Çy ®Æn, thuû chung- “¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c” Nh©n ho¸, tõ l¸y.
 Nghiªm kh¾c nh¾c nhë, cã g× ®ã kh«ng vui, sù tr¸ch mãc trong im lÆng, sù tù vÊn l­¬ng t©m, con ng­êi cã thÓ l·ng quªn qu¸ khø nh­ng thiªn nhiªn nghÜa t×nh qu¸ khø th× lu«n trßn ®Çy bÊt diÖt.
IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: - Häc thuéc lßng + ®äc diÔn c¶m bµi th¬. - Ph©n tÝch bµi th¬.
V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:
Ngày 28 tháng 10 năm 2009 
Tiết: 59
Tên bài dạy: tæng kÕt tõ vùng
I.MỤC TIÊU BÀI DẠY.
a. Kiến thức: - BiÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ tõ vùng ®· häc ®Ó ph©n tÝch nh÷ng hiÖn t­îng ng«n ng÷ trong thùc tiÔn giao tiÕp, nhÊt lµ trong v¨n ch­¬ng.
b. Kĩ năng: 
c. Thái độ: 
II. CHUẨN BỊ.
a. Của giáo viên: bảng phụ
b. Của học sinh: soạn bài
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
a. Ổn định tổ chức 1 phút.
b. Kiểm tra bài cũ:
Thời gian
Nội dung kiểm tra
Hình thức kiểm tra
Đối tượng kiểm tra
Kiểm tra trong giờ
miệng
c. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng.
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
* Giới thiệu bài.
*Hoạt động 1.
HS ®äc yªu cÇu bµi tËp.
So s¸nh 2 dÞ b¶n cña c©u ca dao.
? NhËn xÐt c¸ch hiÓu nghÜa tõ ng÷ cña ng­êi vî trong truyÖn c­êi sau.
? V× sao ng­êi vî l¹i hái nh­ vËy.
-HS ®äc yªu cÇu cña bµi tËp.
C¸c tõ : vai , miÖng, ch©n, tay ®­îc dïng theo nghÜa gèc hay nghÜa chuyÓnPh­¬ng thøc Èn dô hay ho¸n dô?
- HS ®äc yªu cÇu bµi tËp.
VËn dông kiÕn thøc ®· häc vÒ tr­êng tõ vùng ®Ó ph©n tÝch c¸i hay trong c¸ch dïng tõ cña bµi th¬.?
-1HS ®äc yªu cÇu bµi tËp.
? T×m 5 VD vÒ nh÷ng sù vËt, hiÖn t­îng ®­îc gäi tªn theo c¸ch dùa vµo ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña chóng.
1HS ®äc ®Ò bµi.
§äc truyÖn c­êi.
? Chi tiÕt nµo trong truyÖn g©y c­êi.
*Hoạt động 2. 
HD hs lµm bµi tËp bæ sung.
+ ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n.
+ Tr×nh bµy miÖng tr­íc líp.
+ NhËn xÐt ®¸nh gi¸.
a- “R©u t«m.
 Chång chan vî hóp gËt ®Çu khen ngon”.
 “GËt ®Çu” : cói xuèng ngÈng lªn ngay, th­êng ®Ó chµo hái hay tá sù ®ång ý(®éng tõ).
b- R©u t«m .
 Chång chan, vî hóp gËt gï khen ngon.
 “GËt gï” §éng tõ, tõ l¸y t­îng h×nh (m« t¶ t­ thÕ)
 gËt nhÑ vµ nhiÒu lÇn, biÓu thÞ th¸i ®é ®ång t×nh, t¸n th­ëng.
 Nh­ vËy: gËt gï thÓ hiÖn thÝch hîp h¬n ý nghÜa cÇn biÓu ®¹t; tuy mãn ¨n rÊt ®¹m b¹c nh­ng ®«i vî chång ¨n rÊt ngon miÖng v× hä biÕt chia sÎ nh÷ng niÒm vui ®¬n s¬ trong cuéc sèng.
- Nh÷ng tõ ®­îc dïng theo nghÜa gèc: miÖng,.
 ch©n , tay.
- Nh÷ng tõ ®­îc dïng theo nghÜa chuyÓn.
+ Vai: ph­¬ng thøc ho¸n dô.
+ ®Çu: ph­¬ng thøc Èn dô (phÇn mòi sóng n¬i ®¹n ®­îc tho¸t ra).
- Xe cót kÝt: xe th« s¬ cã mét b¸nh gç 2 cµng, do ng­êi sö dông ®Èy, khi chuyÓn ®éng th­êng cã tiÕng kªu cót kÝt.
- Mùc: §éng vËt sèng ë biÓn, th©n mÒm, ch©n ë ®Çu cã h×nh tua, cã tói chøa chÊt láng ®en nh­ mùc.
1-Bµi tËp 1(SGK 158)
Bµi tËp 2 (SGK 158)
-Chång: + §éi nµy chØ cã mét ch©n sót.
 -Vî +râ khæ cã 1 ch©n th× cßn ch¬i bãng 
 Ng­êi vî kh«ng hiÓu c¸ch nãi cña ng­êi chång: Nãi theo biÖn ph¸p tu tõ ho¸n dô ( lÊy bé phËn chØ toµn thÓ) nghÜa lµ c¶ ®éi bãng chØ cã mét ng­êi giái ghi bµn. ë ®©y ng­êi vî hiÓu theo nghÜa ®en.
2-Bµi tËp 3: (SGK 159)
3-Bµi tËp 4(SGK 160)
- Nhãm tõ : ®á, xanh, hång n»m cïng tr­êng nghÜa.
- Nhãm tõ: löa, ch¸y, tro thuéc cïng tr­êng tõ vùng chØ löa vµ nh÷ng sù vËt, hiÖn t­îng cã quan hÖ víi löa.
 C¸c tõ thuéc 2 tr­êng tõ vùng l¹i cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. mµu ¸o ®á cña c« g¸i th¾p lªn trong m¾t chµng trai vµ bao ng­êi kh¸c ngän löa. Ngän löa ®ã lan to¶ trong con ng­êi anh say ®¾m, ngÊt ng©y.(®Õn møc cã thÓ ch¸y thµnh tro) vµ lan ra c¶ kh«ng gian, lµm kh«ng gian còng biÕn s¾c( C©y xanh ..theo hång)
 X©y dùng ®­îc nh÷ng h×nh ¶nh g©y Ên t­îng m¹nh mÏ v¬Ý ng­êi ®äc, qua ®ã thÓ hiÖn m¹nh mÏ t×nh yªu m·nh liÖt.
4-Bµi tËp 5 (SGK 159)
- C¸c sù vËt hiÖn t­îng ®ã ®­îc gäi tªn theo c¸ch dïng tõ ng÷ cã s½n víi mét néi dung míi dùa vµo ®Æc ®iÓm cña sù vËt, hiÖn t­îng ®­îc gäi tªn.
- VD: chim lîn: lµ loµi chim có cã tiÕng kªu eng Ðc nh­ lîn.
5-Bµi tËp 6: (SGK 160)
- Chi tiÕt g©y c­êi: “§õng  gäi b¸c sÜ , gäi cho bè «ng ®èc tê!” 
 Phª ph¸n thãi sÝnh dïng tõ ng÷ n­íc ngoµi cña «ng bè – dï ®· s¾p bÞ nguy hiÓm ®Õn tÝnh m¹ng.
IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: -Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp -So¹n bµi míi: LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù.
V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:
Ngày 28 tháng 10 năm 2009 
Tiết: 60
Tên bài dạy: luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn
I.MỤC TIÊU BÀI DẠY.
a. Kiến thức: 
b. Kĩ năng: -BiÕt c¸ch ®­a c¸c yÕu tè nghÞ luËn vµo bµi v¨n tù sù mét c¸ch hîp lý.
c. Thái độ: 
II. CHUẨN BỊ.
a. Của giáo viên: 
b. Của học sinh: 
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
a. Ổn định tổ chức 1 phút.
b. Kiểm tra bài cũ:
Thời gian
Nội dung kiểm tra
Hình thức kiểm tra
Đối tượng kiểm tra
Không kt
miệng
c. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng.
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
15
25
* Giới thiệu bài.
*Hoạt động 1.
? yÕu tè nghÞ luËn thÓ hiÖn ë nh÷ng c©u v¨n nµo.
? ChØ ra vai trß cña c¸c yÕu tè nghÞ luËn trong viÖc lµm næi bËt ND cña ®o¹n v¨n.
? NÕu l­îc bá c¸c yÕu tè nghÞ luËn ®ã ®i cã ®­îc kh«ng, v× sao.
? Bµi häc rót ra tõ ®oËn v¨n trªn lµ g×
? Em cÇn tr×nh bµy nh÷ng g× trong ®o¹n v¨n.
-Dùa vµo gîi ý viÕt thµnh ®o¹n v¨n.
-Tr×nh bµy miÖng tr­íclíp
HS kh¸c nhËn xÐt , bæ sung.
-GV®¸nh gi¸ 
? T×m yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n.
? YÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n cã vai trß g×.
- GV gîi ý häc sinh lµm bµi tËp. ViÕt vµo vë.
- GV ®¸nh gi¸
*Hoạt động 2. 
GV ®äc ®Ò bµi cho häc sinh chÐp.
HD häc sinh lµm bµi tËp.
1HS ®äc ®o¹n v¨n(SGK 160)
 Kh«ng ®­îc v× gi¶m ®i tÝnh t­ t­ëng cña ®o¹n v¨n.
1 HS ®äc yªu cÇu bµi tËp.
1HS ®äc yªu cÇu bµi tËp.
--§äc tham kh¶o v¨n b¶n “Bµ néi”.
- Tr×nh bµy tr­íc líp.
- HS kh¸c nhËn xÐt , bæ sung.
* ViÕt ®o¹n v¨n:
Gîi ý: + Ng­êi em kÓ lµ ai?
 + Ng­êi ®ã ®· ®Ó l¹i mét viÖc lµm, lêi nãi hay mét suy nghÜ? §iÒu ®ã diÔn ra trong hoµn c¶nh nµo?
 + Néi dung cô thÓ lµ g×? Néi dung ®ã gi¶n dÞ mµ s©u s¾c, c¶m ®éng nh­ thÕ nµo?
 + Suy nghÜ , bµi häc rót ra tõ c©u chuyÖn trªn.
I-Thùc hµnh t×m hiÓu yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù.
*§o¹n v¨n: “Lçi lÇm vµ sù biÕt ¬n”
- YÕu tè nghÞ luËn thÓ hiÖn ë c¸c c©u v¨n :
+ “Nh÷ng ®iÒu viÕt lªn c¸t sÏ mau chãng xo¸ nhoµ theo thêi gian, trong lßng ng­êi”.
 + “VËy mçi chóng ta ghi nh÷ng ©n nghÜa lªn ®¸”.
- Vai trß cña c¸c yÕu tè nghÞ luËn trªn:
Lµm cho c©u chuyÖn s©u s¾c, giµu tÝnh triÕt lý giµu tÝnh gi¸o dôc cao.
- Bµi häc rót ra tõ c©u chuyÖn lµ sù bao dung, lßng nh©n ¸i, biÕt tha thø vµ ghi nhí ©n nghÜa, ©n t×nh.
II-Thùc hµnh viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn.
1-Bµi tËp 1 (SGK 161)
-Buæi sinh ho¹t líp diÔn ra nh­ thÕ nµo?
+ thêi gian : tiÕt 5 ngµy thø 7
+§Þa ®iÓm :t¹i phßng häc cña líp 
+Ng­êi ®iÒu khiÓn: líp tr­ëng
+Kh«ng khÝ cña buæi sinh ho¹t : nghiªm tóc
2-Bµi tËp 2(SGK/ 161)
-YÕu tè nghÞ luËn:
+ “Ng­êi ta b¶o  h­ lµm sao ®­îc”.
+ “Bµ nãi nh÷ng c©u  nã g·y”
 Vai trß: thÓ hiÖn râ t×nh c¶m cña ng­êi ch¸u víi phÈm chÊt, ®øc hy sinh cña ng­êi bµ. §ång thêi thÓ hiÖn suy ngÉm cña t¸c gi¶ vÒ nguyªn t¾c gi¸o dôc.
IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: - Hoµn thµnh c¸c bµi tËp. - §äc , so¹n v¨n b¶n “Lµng”
V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG: