Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Tuần học 25

Tuần 25 Soạn: 16/02/2010
Tiết 121. Văn bản Dạy :
 Sang thu
( Hữu Thỉnh)
A. Mục tiêu baì dạy :
- HS cảm nhận được những cảm nhận tinh tế của tác giả về sự trước sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ sang thu. 
- Tích hợp với một số bài thơ về mùa thu.
- Rèn luyện kĩ năng cảm thụ, phân tích hình ảnh thơ và ý nghĩa của bài thơ.
B. Chuẩn bị:
 1. Thầy : Soạn giao án
 2. Trò : Soạn bài
C.Tiến trình tổ chức bài học
1. Tổ chức lớp: (1')
2. Kiểm tra bài cũ :(4’) 
2 .1. Đọc thuộc bài thơ ‘’Mùa xuân nho nhỏ’’ của Thanh Hải?
2.2 . Nêu giá trị nội dung, nghệ thuật của bài thơ?
 3. Bài mới (35’)
 Hoạt động của Thầy và trò
 Nội dung
?Nêu vài nét khái quát về nhà thơ Hữu Thỉnh ?
*GV bổ sung:Thơ Hữu Thỉnh ấm áp tình người và giàu sức gợi cảm. Hữu Thỉnh là nhà thơ chiến sĩ, viết nhiều, viết hay về những con người, cuộc sống nông thôn, về mùa thu. Nhiều vần thơ thu của ông mang cảm xúc bâng khuâng, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng. 
? Sang thu là khoảnh khắc giao thời như thế nào?
?Nêu hoàn cảnh ra đời tác phẩm?
*GV:Bài thơ ra đời gần cuối năm 1977, khi đất nước mới thống nhất, hoà bình.
*GV hướng dẫn đọc, đọc mẫu
Lưu ý :đọc diễn cảm, âm điệu nhẹ nhàng, tha thiết
? Sự biến đổi của đất trời sang thu được nhà thơ cảm nhận bắt đầu từ đâu? Qua những hình ảnh, hình tượng gì? Cảm nhận bằng những giác quan nào?
?Các hình ảnh sự vật này có gì khác so với hình ảnh, sự vật của thơ xưa, Thơ Mới?
+Không có lá rụng, không có sắc vàng: Lá vàng trước gió sẽ đưa vèo(Nguyễn Khuyến) ;Với áo mơ phai dệt lá vàng(Xuân Diệu); Lá vàng kêu xào xạc(Lưu Trọng Lư)=> Cảm nhận rất riêng, rất mới.
-Câu thơ: Sương chùng chình qua ngõ.Hình như thu đã về sử dụng biện pháp nghệ thuật nào?Nêu tác dụng của nó?
- Vậy ở bốn câu thơ đầu, khung cảnh thiên nhiên lúc giao mùa hiện lên như thế nào?Em nhận thấy tâm trạng tác giả như thế nào?
+Tâm trạng nhà thơ: ngỡ ngàng, bất ngờ, bâng khuâng.
*GV nêu câu hỏi:
? Cái bỡ ngỡ ban đầu vụt tan biến đi nhừng chỗ cho sự rung cảm mãnh liệt trước mùa thu. Hãy phân tích sự cảm nhận tinh tế ấy trong khổ 2?
-Đ1:Sương chùnh chình, thu về
Đ2: Sông dềnh dàng, chim vội vã, mây vắt nửa mình sang thu
? Sử dụng biện pháp nghệ thuật nào? Có giá trị gì cho bài thơ?
tiết trời sang thu?Phân tích tính biểu cảm-
?Bức tranh vào thu còn được nhấn mạnh ở những điểm nào? Có đúng thực tế mùa thu Bắc bộ không?
?Nắng cuối hạ đầu thu vẫn còn nồng nàn, còn nắng nhưng đang nhạt dần, những cơn mưa rào ào ạt, bất ngờ của mùa hè cũng đã ít dần đi và cả những tiếng sấm bất ngờ cũng bớt dàn, thưa nhỏ dần.
? Như vậy , cả ba khổ thơ, hãy trình bày cảm nhận của em và nêu quan điểm, suy nghĩ cảu tác giả trước mùa thu ở hai câu cuối? Tác giả dùng biện pháp nghệ tuật nào?
* *GV chốt lại vấn đề : Bức tranh thu lúc giao mùavà tình cảm của tác giả;Nghệ thuật bài thơ
*GV cho HS đọc nghi nhớ
I. Giới thiệu chung
 1.Tác giả (1942) tên đầy đủ Nguyễn Hữu Thỉnh quê ở huyện Tam Dương tỉnh Vĩnh Phúc
 -Hoạt động văn nghệ từ khi vào bộ đội(1963)
hiện là tổng thư kí hội nhà văn Việt Nam
2. Tác phẩm :
 1977, in trong tập Từ chiến hào đến thành phố(1991) viết theo thể thơ năm chữ.
II-Đọc –Hiểu văn bản
1.Đọc, tìm hiểu chú thích 
2. Bố cuc ;3 khổ mạch cảm xúc thể hiện quan sát, cảm nhận nối tiếp nhau 
3.Phân tích
a.Khổ thơ đầu
+Bỗng, hình như: ngạc nhiên, ngỡ ngàng
+ hương ổi, gió se, sương=> thu về – hình ảnh sự vật là đặc trưng của mùa thu vùng Bắc bộ.
+ Cảm nhận nhạy bén, bất ngờ “bỗng nhận ra”, chợt nhận ra tín hiệu của sự chuyển mùa bắt đầu từ ngọn gió se nhẹ, khô, hơi lạnh, mang theo hương ổi chua giòn đang độ chín.
 Cảm nhận từ khứu giác(hương ổi) =>xúc giác(gió se)=>thị giác(sương)=>cảm nhận của lí trí(thu về)
+ Nhân hoá ( Sương)- cảnh vật sống động, có hồn
Kl ;Bằng vài nét chấm phá với những hình ảnh riêng, mới, khung cảnh thiên nhiên lúc mới giao mùa hiện lên trong cảm nhận tinh tế của tác giả thật sống động, có hồn
b.Khổ thơ 2
Dòng sông- dềnh dàng : mưa it dần 
Chim- vội vã : tránh rét nhân hóa
Có đám mây mùa hạ 
Vắt nửa mình sang thu => gạch nối ân tình thu - hạ 
( dòng sông trôi êm ả, cánh chim vội vã trước hoàng hôn, đám mây còn vương lại làn nắng ấm áp của mùa hè)
Kl : Cảm giác giao mùa được diễn tả thú vị về cả không gian và thời gian ,hình ảnh mới lạ trong cảm nhận của tác giả. Mùa thu như tràn ra, hoà vào cảnh vật xung quanh. Cả đất trời như đang rùng mình thay áo mới.
c.Khổ thơ 3
Vẫn còn bao nhiêu nắng Qui luật của tự nhiên 
Đã vơi dần cơn mưa 
Sấm bớt bất ngờ ẩn dụ : Qui luật về 
Trên hàng cây đứng tuổi đời người => 
+ ẩn dụ, nhân hoá: sấm-hiện tượng thiện nhuên=> những va chạm bất thường của ngoại cảnh, cuộc đời; hàng cây đứng tuổi: hàng cây lâu năm=> người từng trải
-Nhân hoá hàng cây không bị bất ngờ, giật mình vì sầm – hình ảnh tượng trung
KL: Với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện tượng thiên nhiên này, nhà thơ muốn gửi gắm suy nghĩ của mình: Khi con người đã từng trải thì sẽ vững vàng hơn trước những biến động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời.
III-Ghi nhớ
IV-Luyện tập
1.Đọc một số bài thơ viết về mùa thu?
2.Kết thúc bài thơ Chiều ssông thương, nhà thơ Hữu Thỉnh viết
“Nắng thu đangsang sông” hình ảnh cảm xúc ở khổ thơ này có điểm gì gần gũi, tương đồng với hình ảnh và cảm xúc của bài Sang thu?
4. Củng cố:(3')
- Đọc diễn cảm bài thơ ?Nhắc lại nội dung, nghệ thuật của văn bản ?
- Bình một khổ thơ.
 5. Hướng dẫn về nhà:(2')
- Học thuộc nội dung, nghệ thuật của bài thơ
- Học thuộc lòng bài thơ, làm bài tập trong sgk .
- Soạn : Nói với con .
 Soạn: 16/02/2010
Tiết 122. Văn bản Dạy :
 Nói với con
( Y Phương)
A. Mục tiêu bài dạy :
- HS cảm nhận được tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối với con cáI, tình yêu quê hương sâu sắc cùng với sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của dân tộc mình qua lời thơ của Y Phương.
- Rèn luyện kĩ năng cảm thụ, phân tích hình ảnh thơ và ý nghĩa của bài thơ, bước đầu hiểu được cách diễn tả độc đáo, giàu hình ảnh, cụ thể, gợi cảm của thơ ca miền núi.
B. Chuẩn bị:
1. Thầy : Soạn giáo án , chân dung Y Phương.
2. Trò : Soạn bài.
C.Tiến trình tổ chức bài học
1. Tổ chức lớp: (1')
2. Kiểm tra bài cũ :(4’) 
2.1. Đọc thuộc bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh?
2.2. Nêu giá trị nội dung, nghệ thuật của bài thơ?
 3. Bài mớiL35’)
 Hoạt động của Thầy và trò
 Nội dung
? Nêu những hiểu biết về tác giả Y Phương ?
*GV bổ sung, giới thiệu chân dung tác giả : -Đi bộ đội 1968,đến 1981 công tác sở văn hóa thông tin Cao Bằng. Thơ mang phong cách tư duy nguoi miền núi.
*GV: Bài thơ là khúc tâm tìnhcủa người cha dặn dò con, thể hiện lòng thương yêu con của người miền núi và ước mong con cháu phát huy truyền thống.
*GV hướng dẫn đọc: Giọng nhẹ nhàng, tha thiết , tâm tình.
-Tìm hiểu các chú thích
* GV : Mượn lời nói với con, tác giả gợi về cội nguồn sinh dưỡng mỗi con người, bộc lộ niềm tự hào về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của quê hương.
? Bài thơ có bố cục như thế nào ?
+ Bố cục này cho thấy bài thơ đi từ tình cảm ra đình, mở rộng ra là tình yêu quê hương từ những kỉ niệm gần gũi, tha thiết mà nâng lên lẽ sống. Cảm xúc chủ đề bài thơ được bộc lộ, dẫn dắt tự nhiên, có tầm khái quát nhưngvẫn thấm thía.
 ?Cho biết nội dung 4 câu thơ đầu?
? Nhận xét về ngôn ngữ thơ mà tác giả sử dung?
? Qua đó tác giả tái hiện được điều gì?
GV: Hình ảnh cụ thể-hình ảnh một gia đình với không khí đầm ấm, quấn quýt : từng bước đi, lời nói tiếng cười của con đều được cha mẹ chăm chút, mừng vui đón nhận. ( Gia đình là cái nôi đầu tiên ...)
? Nhận xét về nghệ thuật sử dụng?
 HS; Động từ,hình ảnh đẹp...
? "Người đồng mình"?
 Là người cùng sống trong một quê hương cùng một dân tộc.
? Người cha đã nói về những đức tính cao đẹp gì của người đồng mình, từ đó nhắc nhở con trên đường đời phải như thế nào?
*GV: Qua ca ngợi đức tính tốt đẹp của người đồng mình, người cha dăn dò con cần kế tục, phát huy một ccách xứng đáng truyền thống quê hương
? Em có cảm nhận gì về tình cảm người cha với con qua bài thơ ? Điều lớn lao nhất mà cha muốn truyền cho con là gì ?
- Nêu nội dung, nghệ thuật của tác phẩm?
*GV nhấn mạnh NT: Giọng thơ tha thiết trìu mến, xây dựng hình ảnh cụ thể mà có tính khái quát, mộc mạc mà giàu chất thơ, bố cụ chặt che, dẫn dắt tự nhiên.
HS tự bộc lọ qua ngôn ngữ riêng của các em.
VD: Con đã hiểu những tình cảm mà cha suy nghĩ bấy lâu ,những điều trăn trở ấy chính là bài học gioá dục cho những thế hệ mai sau như chúng con.Con sẽ giữ gìn những gì mà cha và người đồng mình nâng niu quý trọng.
I. Giới Thiệu chung
1.Tác giả : Y Phương(1948) tên thật Hứa Vĩnh Sước dân tộc Tày quê ở huyện Trùng Khánh - Cao Bằng.
2.Tác phẩm: in trong tập thơ (1945-1875)
 - Thơ tự do
II.Đọc-Hiểu văn bản
1.Đọc, tìm hiểu chú tích
2.Bố cục: 2phần
Đoạn 1: Từ đầu đến “đẹp nhất trên đời” Con lớn lên trong tình yêu thương, sự nâng đỡ của cha mẹ trong cuộc sống lao độngnên thơ của quê hương
Đoạn 2.Còn lại: Phẩm chất ngơừi đồng mình lòng tự hào về quê hương và niềm mong ước của cha.
3.Phân tích 
a,Đoạn 1:
+ Bốn câu đầu: " Chân phải bước tới cha
 Chân trái bước tới mẹ
 Một bước chạm tiếng nói
 Hai bước tới tiếng cười "
=> Ngôn ngữ thơ tự nhiên , gần với lời ăn tiếng nói người miền núi.
KL :Con lớn lên từ tình yêu thương, trong sự nâng đón và mong chờ của cha mẹ. Con trưởng thành trong cuộc sống lao động, trong thiên nhiên thơ mộng, nghĩa tình của quê hương.
+ Đan lờ cài nan hoa
 Vách nhà ken câu hát
 Rừng cho hoa
 Con đường cho những tấm lòng
 Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưói
 Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.
=> NT : Động từ (ken,cài)
 Người đồng mình: đan lờ, cài nan hoa, vách nhà ken câu hát=> hình ảnh đẹp, cụ thể, nói lên sự gắn bó quấn quýt
- Rừng cho hoa, con đường cho tấm lòng => núi rừng quê hương thật thơ mộng, nghĩa tình, đã che chở và nuôi dưỡng con người quê hương cả về tâm hồn lối sống.
b, Đoạn 2: Những đức tình cao đẹp của người đồng mình và mong ước của cha qua lời tâm tình với con.
 thương lắm con ơi
Người đồng mình cao đo nỗi buồn
 xa nuôi chí lớn
- Sống trên đá không chê đá gập ghềnh 
 sống trong thung không chê thung nghèo khó
NT: Từ trái nghĩa , lặp 
Kl : Người đồng mình thương lắm - không sợ cực nhọc=> người đồng mình không sợ vất vả, mạnh mẽ, khoáng đạt, bền bỉ gắn bó với quê hương dẫu quê hương còn cực nhọc đói nghèo.
-> Cha mong con sống có tình nghĩa thuỷ chung với quê hương, biét chấp nhận vượt qua gian nan thử thách bằng ý chí, niềm tin.
+ Ngườinghe con: người đồng mình mộc mạc giàu ý chí, niềm tin, bằng lao động họ đãlàm nên quê hương với truyền thống tốt đẹp
->cha mong con biết tự hào về truyền thống quê hương, tự tin vững bức vào đời.
 * Ghi nhớ.
 IV.Luyện tập
Hãy đặt mình vào vai người con vieets đoạn văn trả lời người cha qua khổ cuối bài thơ.
4. Củng cố:(3')
- Đọc diễn cảm bài thơ ?Nhắc lại nội dung, nghệ thuật của văn bản ?
- Bình một đoạn thơ em thích ?
 5. Hướng dẫn về nhà:(2')
- Học thuộc nội dung, nghệ thuật của bài thơ
- Học thuộc lòng bài thơ, làm bài tập trong sgk .
- Soạn : Mây và sóng .
-Ôn tập về thơ.
 Soạn: 16/02/2010
Tiết 123. Tiếng Việt Dạy :
Nghĩa tường minh và hàm ý 
A. Mục tiêu bài dạy :
 - HS xác định đượcnghĩa tường minh và hàm ý trong câu, từ đó sử dung câu hợp lí khi nói viết.
 - Tích hợp với LLSPa và giáo dục môi trường sống trong ứng xử giao tiếp xã hội .
 - Rèn luyện kĩ năng sử dụng tiếng Việt.
B. Chuẩn bị:
 1. Thầy : Giáo án ,bảng phụ
 2. Trò : Chuẩn bị bài .
C.Tiến trình tổ chức bài học
1. Tổ chức lớp: (1')
2. Kiểm tra bài cũ :( kiểm tra 15’) 
Trình bày cảm nhận của em về hai câu thơ sau
“ Con dù lớn vẫn là con của mẹ
 Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con”
 (Chế Lan Viên - Con cò)
- Học sinh trình bày dưới dạng một đoạn văn .
- Đoạn văn đạt được những ý sau 
+ Từ hình tượng con cò nhà thơ đã khái quát một qui luật về đời người : Con dù lớn khôn dủ trưởng thành, dù ở địa vị xã hội nào con vãn là con của mẹ ,cần sự che chở của mẹ
+ khẳng định tình yêu của mẹ dành cho con không bao giờ thay đổi ,vượt qua cả thơì gian
 3. Bài mới : (35’)
Hoạt động của Thầy và trò
 Nội dung
*GV hướng dẫn HS tìm hiểu VD sgk
? Qua câu : Trời ơi chỉ còn có năm phút em hiểu anh thanh niên muốn nói điều gì ? Vì sao anh không nói thẳng điều đó với hoạ sĩ và cô gái ?
?Câu nói thứ 2 có chứa ẩn ý gì không?
?Vậy, nghĩa tường minh, hàm ý là gì? ?Phân biệt sự khác nhau giữa chúng?
GV Đặc tính: Hàm ý giải đoán được và hàm ý chối bỏ được.
*GV sử dụng bảng phụ để phân biệt đặc điểm
*GV khái quát kiến thức cơ bản
 Lấy ví dụ hàm ý:?
*GV hướng dẫn HS làm bài tập sgk
? Tìm hàm ý cho ccác câu văn sau?
- HS làm bài tập 2. Chú ý hàm ý ẩn trong lời nhân vật.
'
-HS làm bài tập 3, chú ý văn bản Chiếc lược ngà.
+ Câu 1. nói lảng tránh đề tài đang bàn.
+ Câu 2. câu nói dở dang.
I.Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý
 1. Ví dụ : sgk
 2. Nhận xét
+ Câu 1 : Hàm ý: - Tiếc nuối Thời gian trôi đi nhanh quá ,nhưng anh không nói thẳng điều đó vì ngại ngùng, vì muốn che dấu tình cảm của mình.
+ Câu 2 không chứa ẩn ý=> nghĩa tường minh
KL : - Nghĩa tường minh: nghĩa được diễn giải trực tiếp bằng câu, từ ngữ trong lời nói.
 - Hàm ý phần thông báo không được nói ra bằng từ ngữ trong lời, nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy.
3.Ghi nhớ(sgk)
II.Luyện tập
Bài tập 1. a) Hàm ý: 
Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi chưa muốn chia tay anh thanh niên( dùng hình ảnh diễn giảI ý của ngôn ngữ nghệ thuật)
b)Miêu tả cô gái: mặt đỏ ửng nhận lại chiếc khăn quay vội đi=> bối rối, vụng về( kín đáo tặng kỉ vật nhưng anh thanh niên thật thà trả lại)
Bài tập 2. Tuổi già cần nước chè, ở Lào Cai đi sớm quá( ông hoạ sĩ già chưa kịp uống nước chè ấy)
Bài tập 3. Cơm chín rồi( Hàm ý: ông vô ăn cơm đi)
Bài tập 4. Các câu in đậm đó đều không chứa hàm ý.
4. Củng cố:(3')
 - Phân biệt hàm ý và nghĩa tường minh? Cho ví dụ minh hoạ?
 5. Hướng dẫn về nhà:(2')
 -HS nắm vững kiến thức bài học.
- Soạn bài : Nghị luận về tác phẩm thơ.
- Chuẩn bị: Nghĩa tường minh và hàm ý( tiếp)
 Soạn: 16/02/2010
Tiết 124. Tập làm văn Dạy :
Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
A. Mục tiêu bài dạy :
 - HS hiểu rõ thế nào là một bài nghị luận về một bài thơ , đoạn thơ.
 - Nắm vững các yêu cầu với một bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ để có cưo sở tiếp thu, rèn luyện tốt kiểu bài này.
 - Tích hợp với á tiết 118-119 về văn nghị luận và các tác phẩm thơ đã học.
B. Chuẩn bị:
1. Thầy : soạn giáo án
2. Trò : chuẩn bị bài
C.Tiến trình tổ chức bài học
1. Tổ chức lớp: (1')
2. Kiểm tra bài cũ :(4’) 
1. Thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện(hoặc đoạn trích)?
2. Nêu cách nghị luận về tác phẩm truyện(hoặc đoạn trích)?
 3. Bài mới : (35’)
Hoạt động của Thầy và trò
 Nội dung
GV nêu câu hỏi:
? Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì?
? ăn bản đã nêu nên những luận điểm gì về hình ảnh mùa xuân trong bài thơ?
?Người viết đã sử dụng những luận cứ nào để làm sáng tỏ luận điểm?
*GV : Để chứng minh cho luận điểm, người viết đã lựa chọn giảng bình các câu thơ, hình ảnh đặc sắc, phân tích giọng điệu trữ tình, kết cấu bài thơ.
?Xác định bố cục văn bản và nhận xét?
- Cách diễn đạt của văn bản ( hoặc từng đoạn) có làm nổi bật luận điểm không?
+ Lời văn tự nhiên, tình cảm.
GV hệ thống kiến thức cơ bản
? Thế nào là NLvề tác phẩm thơ
HS: Trình bày nhận xét ,đánh giá của nmình về nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ bài thơ.
*GV hướng dẫn HD làm bài tập SGK
 Học sinh thảo luận nhóm.
.Tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ,bài thơ
1.Ví dụ 
Văn bản Khát vọng hoà nhập dâng hiến cho đời
2.Nhận xét
a. VĐ NL :Hình ảnh mùa xuân và tình cảm thiết tha của tác giả trong bài thơ.
b. Luận điểm: Hình ảnh mùa xuân trong thơ Thanh HảI mang nhiều tầng ý nghĩ, hình ảnh nào cũng gợi cảm đáng yêu.
+ Hình ảnh mùa xuân rạo rực của thiên nhiên đất nước trong cảm xúc của tg
+ Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng hoà nhập, dâng hiếnđược nối kết tự nhiên với hình ảnh mùa xuân thiên nhiên đất nước .
c. Bố cục 
MB:đáng trân trọng.
TB:h/a ấy trong mùa xuân.
KB: còn lại
+ Bố cục chặt chẽ, ngắn gọn, đủ ba phần.
d. Các phần của văn bản có sự liên kết tự nhiên về ý nghĩa và diễn đạt.
 3.Ghi nhớ( sgk)
 II.Luyện tập
 Ngoài các luận điểm trên bài thơ MXNN còn có có thể có những luận điểm nào nữa?
- Nhạc điệu của bài thơ
- Bức tranh xuân qua cảm nhận của nhà thơ
4. Củng cố:(3')
 -Thế nào là nghị luận về đoạn thơ, bài thơ?
- Yêu cầu nghị luận về đối tượng này như thế nào?
 5. Hướng dẫn về nhà:(2')
-Học thuộc ghi nhớ
-Làm bài tập trang 31.
-Chuẩn bị tiết sau: Cách làm bài văn nghị luận về tác phẩm thơ, đoạn trích.
 Soạn: 16/02/2010
Tiết 125. Tập làm văn Dạy :
Cách làm bài văn Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
A. Mục tiêu bài dạy :
 - HS biết cách viết bài nghị luận về một bài thơ , đoạn thơ cho đúng với các yêu cầu đã học.
 - Luyện kĩ năng thực hiện các bước khi làm bài nghị luận về một bài thơ đoạn thơ, cách tổ chức triển khai luận điểm.
B. Chuẩn bị:
 1. Thầy : soạn giáo án
 2. Trò : Chuẩn bị bài
C.Tiến trình tổ chức bài học
1. Tổ chức lớp: (1')
2. Kiểm tra bài cũ :(4’) 
 1. Thế nào là nghị luận về một bài thơ , đoạn thơ?
 2. Nêu cách nghị luận về một bài thơ , đoạn thơ?
 3. Bài mới : (35’)
 Hoạt động của Thầy và trò
 Nội dung
*GV hướng dẫn tìm hiểu đề văn.
? Các đề bài được cấu tạo như thế nào ?
? Các từ trong đề: phân tích, cảm nhận, suy nghĩ biểu thị những tyêu cầu gì đối với bài làm?
+GV: dạng đề nghị luận về đoạn thơ, bài thơ rất phong phú, đa dạng. Có những đề đã định hướng tương đối rõ, có những đề đòi hỏi ngưòi làm bài tự khuôn hẹp, tự xác định để tập trung và hướng nào, vào phương diện nào đáng chú ý nhất của đối tưọng( đ4,7) 
* GV hướng dẫn HS tìm hiêủ cách làm bài nghị luận..
Bước 1. tìm hiểu đề văn( sgk)
? Bài thơ sáng tác vào thời gian nào?
? Vấn đề nghị luận?
? Trình tự miêu tả?
? Lập dàn ý?
 ? MB? TB triển khai những luận điểm nào? 
*GV hướng dẫn HS tìm hiểu VB mẫu SGK trang 81
?Chỉ rõ bố cục VB và nhận xét?
*GV: VB có bố cục mạch lạc chặt chẽ.
?VB nêu những nhận xét gì về tình yêu quê hương...( cảnh ra khơi, trở về, ngôn từ, hình ảnh)?
?Những suy nghĩ, ý kiến đó được dẫn dắt, khẳng định bằng cách nào, liên kết với mở bài, kết bài ra sao?
? Những suy nghĩ, ý kiến của người viết luân được gắn với sự phân tích bình giảng cụ thể, hình ảnh, từ ngữ , giọng điệu của bài thơ.
?Nguyên nhân nào làm nên sự hập dẫn của văn bản?
+ VB trình bày nhận xét đánh giá về những giá trị đặc sắc nổi bật nhất về ND, NT của tp’.Bố cục mạch lạc, sáng rõ. Lòng yêy mến, rung cảm của người viết.
? Đọc lại bài thơ?
? Khổ 1 có những nội dung và nghệ thuật nào đánh chú ý?
GV cho học sinh đọc thêm các văn bản mẫu trong tiết học và yêu cầu các em tiếp tục nghiên cứu ở nhà.
I-Đề bài nghị luận về một đoạn thơ bài thơ
-HS tìm hiểu 8 đề văn sgk.
 + Đề có lệnh : 1,2,3,6,8,5 : cảm nhận , phân tích, suy nghĩ.
+ Đề không có lệnh : 2,7.
- Phân tích : nghiêng về lập luận
- Suy nghĩ : nghiêng về cảm nhận
 ( hs tham khảo SGK) 
II.Cách làm bài nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ
Đề bài : Phân tích tình yêu quê hương trong bài thơ cùng tên của Tế Hanh.
 1. Các bước tiến hành :
a. Tìm hiểu đề và tìm ý.
 - VĐNL :Tình yêu quê hương trong bài thơ
 - Tìm ý : Phân tíc bài thơ qua 3 nội dung 
 + Cảnh ra khơi
 + Cảnh trở về 
 + Tình cảm bộ lộ trực tiếp
b. Lập dàn ý.
A: MB - GT tác giả ,tác phẩm.
 B: TB : Phân tích những nội dung chính
 + Cảnh ra khơi
 + Cảnh trở về
 + Cảm xúc của nhà thơ
 - Phân tích những nét chính về nghệ thuật ( Thơ 8 chữ nhịp 3/3/2,so snhs ẩn dụ dộc đáo,nhiều hình ảnh thơ mang tính sáng tạo ,cảm hứng lãng mạn tươi sáng) 
C.KB : Đánh giá sức hấp dẫn cảu bài thơ
2. Cách tổ chức triển khai luận điểm
+ Bố cục :3 phần
MB :khởi đầu rực rỡ
TB :thành thực củaTH
KB : còn lại.
+ TB kết nối MB và KB chặt chẽ, tự nhiên.
- Phân tích chứng minh làm sáng tỏ nhận xét bao quát MB và khẳng định ở KB.
+ Người viết phân tích bình giảng ngay sự dặc sắc của các hình ảnh, nhịp điệu thơ tương ứng.
=> . ghi nhớ (sgk83)
IIi.Luyện tập
Phân tíc khổ thơ đầu bài : Sang thu (Hữu thỉnh).
MB: - GT tác giả,tác phẩm
 - Gt khổ 1
TB : - Cảm nhận về mùa thu đã về - khoảnh khắc giao thời bằng các giác quan tinh tế ..
 + khứu giác ( hương ổi , gió se)
 + Thị giác ( Sương chùng chình)
 + Phán đoán ( hình như)
- So sánh cảm nhận mùa thu trong thơ ca-> nét riêng biệt trong rhơ HT
KB : Khẳng định giá trị khổ thơ với toàn bài,với người đọc
 4 .Củng cố:(3')
 -Thế nào là nghị luận về đoạn thơ, bài thơ?
 - Cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ bài thơ như thế nào?
 5. Hướng dẫn về nhà:(2')
-Học thuộc ghi nhớ.
-Làm bài tập trang 31.
-Chuẩn bị tiết sau: Soan bài " Mây và Sóng".
 Tổ chuyên môn 
 Ban giám hiệu