Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Đỗ Bá Hoàng Trọng Nam

Ngày soạn: 12/8/2011
 Tiết 1-2: PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH
 (Lê Anh Trà)
I.Mục tiêu: Giúp HS
-Hiểu được vẻ đẹp trong phong cách Hồ chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại,dân tộc và nhân loại,vĩ đại và bình dị.Thấy đựơc một số biện pháp nghệ thuật góp phần làm nổi bật phong cách Hồ Chí Minh.
- Bồi dưỡng HS lòng kính yêu Bác, có ý thức học tập, tu dưỡng, rèn luyện theo gương Bác.
-Cảm nhận được vẽ đạp trong phong cách HCM: Sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, vĩ đại và bình dị thanh cao và khiêm tốn
- Rèn kĩ năng phân tích văn bản nghị luận.
II. Phương tiện và phương pháp dạy học:
1. Phương tiện: Những mẫu chuyện về Chủ tịch Hồ Chí Minh, tranh ảnh về Bác.
2. Phương pháp: thảo luận, vấn đáp
III. Tiến trình dạy học:
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra: Kiểm tra việc chuẩn bị bài của HS.
 3. Giới thiệu bài mới.
 . Bài mới:
HĐ của Thầy và trò
Ghi bảng 
HĐ1. Em hãy kể lại một vài mẫu chuyện ngắn về Chủ tịch Hồ chí Minh?
HĐ2. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm
- Giới thiệu về tác giả Lê Anh Trà
Cho biết xuất xứ của văn bản?
HĐ3. Đọc, tìm hiểu chung
- Hướng dẫn cách đọc: Giọng kể, chậm rãi, chú ý nhấn mạnh những câu đoạn sử dụng nghệ thuật đối lập.
HĐ4. Tìm hiểu văn bản. 
1.H d HS tìm hiểu phần .
Những tinh hoa văn hoá nhân loại đến với Hồ Chí Minh trong hoàn cảnh nào?
- Chốt ý, nhắc lại quá trình ra đi tìm đường cứu nước của Người.
Hồ Chí Minh đã làm cách nào để có được vốn tri thức văn hoá của nhân loại? Người đã tiếp thu vốn tri thức ấy như thế nào?
- Giải thích, chốt ý.
- Giảng kết hợp với kể các mẫu chuyện về cuộc đời hoạt động của Bác ở nước ngoài.
Em có nhận xét gì về sự tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại của Hồ Chí Minh?
2. Hd HS tìm hiểu phần 2
Tác giả đã tập trung trình bày những khía cạnh nào trong lối sống của Bác Yêu cầu Hs nêu lên các dẫn chứng cụ thể, nhận xét.
- Giảng, liên hệ bài thơ Thăm cõi Bác xưa của Tố Hữu.
Tác giả đã so sánh lối sống của Bác với các vị hiền triết danh nho xưa. Theo em điểm giống và khác nhau đó là gì? HS
- Kể một số mẫu chuyện ngắn về Hồ Chủ Tịch.
Em có nhận xét gì về những nét đẹp trong lối sống của Bác? HS
3. Hd HS tìm hiểu phần 3
Để làm nổi bật những vẻ đẹp phong cách Hồ Chí Minh, tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào? HS
- Phân tích các biện pháp nghệ thuật, nêu tác dụng.
HĐ 5. Tổng kết. 
Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật trong văn bản? Thông qua nghệ thuật ấy nhằm làm nổi bật nội dung gì? HS
HĐ 6. Luyện tập. 
Hỏi: Sau khi học văn bản, mỗi chúng ta phải làm gì để học tập rèn luyện theo gương Bác?
- Giảng, liên hệ giáo dục HS.
I.Đọc, tìm hiểu chung.
1. Tác giả, tác phẩm.
 (SGK)
2. Bố cục: 2 phần.
- Hồ Chí Minh với việc tiếp thu tinh hoa văn hoá của nhân loại.
- Những nét đẹp trong lối sống của Hồ Chí Minh.
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Hồ Chí Minh với việc tiếp thu tinh hoa văn hoá của nhân loại.
- Hoàn cảnh tiếp thu: trong cuộc đời hoạt động cách mạng đầy gian nan vất vả.
- Cách tiếp thu:
 + Qua công việc, lao động mà học hỏi.
 + Tiếp thu có chọn lọc.
 + Tìm hiểu đến mức sâu rộng.
-> Hồ Chí Minh tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại dựa trên nền tảng văn hoá dân tộc.
2. Những nét đẹp trong lối sống của Hồ Chí Minh.
- Nơi ở và làm việc: nhỏ bé và mộc mạc.
- Trang phục giản dị, đồ đạc đơn sơ.
- Ăn uống đạm bạc, dân dã, bình dị.
* Một lối sống giản dị nhưng lại vô cùng thanh cao và sang trọng.
.
IV. Tổng kết.
Ghi nhớ: SGK
V. Luyện tập.
, Vẻ đẹp của Bác trong lối sống, làm việc. là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại,dân tộc và nhân loại, vĩ đại và bình dị thanh cao và khiêm tốn
 Chính điều này đã tạo nên phong cách Hồ Chí Minh.
4. Củng cố -dặn dò: 
 - Đọc lại mục ghi nhớ
 -Học bài, xem bài mới: Các phương châm hội thoại. 
Ngày soạn: 13/8/2011
Tiết 3 . CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI.
I. Mục tiêu: Giúp HS
	- Nắm nội dung của 2 phương châm hội thoại, đó là phương châm về chất và phương châm về lượng.
	- Vận dụng hai phương châm hội thoại này trong giao tiếp, luyện tập thực hành về hai phương châm hội thoại trên.
	- Giáo dục HS khi giao tiếp cần phải đúng, đủ, có 
II. Chuẩn bị:
	1. GV: Bảng phụ ghi nội dung bài tập. Một số ví dụ liên quan.
	2. HS: Soạn bài.
III. Tiến trình tổ chức các hoạt động.
	1. Ổn định.
	2. Kiểm tra: Kiểm tra việc chuẩn bị bài của HS
	3. Bài mới:
HĐ của Thầy và trò
Nội dung chính
HĐ1
- Nêu tình huống: Nếu không biết chắc vì sao bạn nghĩ học thì em có trả lời với thầy cô là bạn nghĩ học vì ốm không?
- Rút ra một số qui tắc khi giao tiếp. Dẫn vào bài.
HĐ2.Tìm hiểu nội dung bài học
1. Tìm hiểu phương châm về lượng.
- Yêu cầu Hs đọc đoạn đối thoại SGK.
Nhận xét về câu trả lời của bạn trong đoạn hội thoại? Từ đó rút ra bài học gì khi giao tiếp? HS.
- Yêu cầu HS đọc truyện cười Lợn cưới, áo mới.
Vì sao truyện lại gây cười?
Vậy khi giao tiếp cần tuân thủ những yêu cầu gì? HS
HD3.
- Yêu cầu Hs đọc truyện cười Quả bí khổng lồ.
Truyện cười nhằm phê phán điều gì? Vậy trong giao tiếp, điều gì cần tránh? HS
.
- Yêu cầu Hs đọc ghi nhớ SGK.
HĐ 4 Luyện tập 1. Yêu cầu Hs đọc bài tập 1.
Các câu trên mắc lỗi diễn đạt như thế nào? HS
- Nhận xét, giải thích, kết luận nội dung bài tập.
2. Yêu cầu hs chọn từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống.
- Nhận xét, giải thích các phương châm hội thoại liên quan.
- Kết luận nội dung bài tập.(bảng phụ)
3. Yêu cầu hs đọc truyện cười. Chỉ ra phương châm hội thoại nào không tuân thủ? HS
- Nhận xét, giải thích, kết luận nội dung bài tập.
4. Giải thích dùng cách diễn đạt.
- Yêu cầu Hs thảo luận nhóm, trả lời.
- Nhận xét, kết luận nội dung bài tập.
5. Giải thích nghĩa các thành ngữ.
Hd về nhà làm.
I. Bài học.
1. Phương châm về lượng.
a.Ví dụ :
b.Ghi nhớ: sgk
- Khi giao tiếp nội dung cần đáp ứng đúng yêu cầu giao tiếp.
- Nội dung giao tiếp cần phải đầy đủ, không thiếu, không thừa.
 2. Phương châm về chất.
a. Ví dụ:
b. Ghi nhớ: sgk
II. Luyện tập:
1. Lỗi diễn đạt: Thông tin thừa.
a. nuôi ở nhà.
b. có hai cánh.
2. Điền vào chỗ trống.
a. nói có sách, mách có chứng.
b. nói dối.
c. nói mò.
d. nói nhăng nói cuội.
e. nói trạng.
3. Không tuân thủ phương châm về lượng.
4. Giải thích cách diễn đạt
a. Thể hiện nội dung mang tính chủ quan của người nói.
b. Tránh nêu lại thông tin thừa.
5. Giải thích thành ngữ.
* Củng cố, dặn dò: - Gọi hs đọc ghi nhớ.
 - Luyện tập.
 - Học bài, xem bài mới: Sử dụng một số..thuyết minh.
Ngày soạn:13/8/2011
Tiết 4	 SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT 
 TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH.
I. Mục tiêu: Giúp HS
	- Nắm được một số biện pháp nghệ thuật thường đượ sử dụng trong văn bản thuyết minh và tác dụng của nó.
	- Vặn dụng các biện pháp nghệ thuật để viết bài thuyết minh hoàn chỉnh.
	- Giáo dục hs thông qua nội dung các bài tập.
II. Phương pháp và phương tiện dạy học:
 GV: Các đề bài thuyết minh, bảng phụ, các đoạn văn mẫu.
 Làm việc nhóm, gợi mở
III. Tiến trình tổ chức các hoạt động:
1. Ổn định:
2. Kiểm tra: Kiểm tra việc chuẩn bị bài của HS.
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Ghi bảng
HĐ 1. - Nêu một số đề bài thuyết minh: Thuyết minh về con trâu Việt nam, cây lúa Việt Nam...
Hỏi: Nêu những điểm giống và khác nhau giữa thuyết minh và miêu tả trong các đề bài trên?
HĐ 2. Tìm hiểu việc sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh
- Ôn văn bản thuyết minh: Thuyết minh là gì? Nêu các phương pháp thuyết minh thường gặp? HS
- Yêu cầu hs đọc văn bản: Hạ Long-Đá và Nước.
- Yêu cầu hs thảo luận: Đối tượng thuyết minh? Văn bản có cung cấp tri thức khách quan về đối tượng không? Phương pháp thuyết minh chủ yếu là gì? Sử dụng các biện pháp nghệ thuật nào? HS
- Nhận xét, giải thích.
- Nêu một số câu tiêu biểu vd.
Văn bản thuyết minh có thể sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào? Tác dụng? HS
- Chốt kiến thức.
- Yêu cầu hs đọc ghi nhớ SGK
HĐ 3. Luyện tập
1. Yêu cầu hs đọc văn bản Ngọc Hoàng xử tội Ruồi xanh.
- Yêu cầu thảo luận câu hỏi SGK.
Nhân xét, giải thích, chốt nội dung bài tập.
2. Yêu cầu hs đọc đoạn văn. Nêu nhận xét về biện pháp nghệ thuật sử dụng.
I. Tìm hiểu việc sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh.
1. Ôn tập văn thuyết minh.
2. Viết văn bản thuyết minh có sử dụng biện pháp nghệ thuật.
Văn bản: Hạ Long-Đá và Nước.
- Đối tượng thuyết minh: Sự kì diệu của hạ Long.
- Phương pháp thuyết minh: giới thiệu, giải thích, liệt kê...
Các biện pháp nghệ thuât: Kể chuyện kết hợp so sánh, nhân hoá.
II. Ghi nhớ:
 (SGK)
III. Luyện tập:
1.Văn bản Ngọc Hoàng xử tội Ruồi xanh.
- Phương pháp thuyết minh: giải thích, liệt kê.
- Các biện pháp nghệ thuật sử dụng: kể chuyện, đối thoại, dùng biện pháp so sánh, nhân hoá.
- Tác dụng: nổi bật đặc điểm, chủng loại, tác hại của Ruồi. Bài văn sinh động, gây hứng thú.
2. Đoạn văn thuyêt minh.
Biện pháp nghệ thuật: kể chuyện theo lối tự thuật, đối thoại.
4. Củng cố, dặn dò:
Các biện pháp nghệ thuật sử dụng trong văn bản thuyết minh là gì ? Tác dụng?
Chuẩn bị: Luyện tập.
Ngày soạn: 17/8/2011
Tiết 5. 
LUYỆN TẬP SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. Mục tiêu: Giúp HS
- Củng cố, nắm vững kiến thức đã học về văn thuyết minh và sử dụng biện pháp nghệ thuật trong văn thuyết minh.
- Rèn kĩ năng kết hợp các phép lập luận: giải thích, tự sự, kể chuyện trong văn bản thuyết minh.
- Giáo dục hs thông qua nội dung bài tập.
II. Phương tiện và phương pháp dạy học:
- Đề bài, bảng phụ ghi dàn ý chi tiết.
- Thảo luận nhóm, gợi mở
III. Tiến trình tổ chức các hoạt động.
1. Ổn định:
2. Kiểm tra 
 Cho biết các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong văn thuyết minh? Tác dụng?
3.Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
 Ghi bảng
HĐ 1. 
- Đọc phần mở đầu văn bản đọc thêm: Họ nhà Kim.
Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để thuyết minh?
HĐ 2.Lyện tập
- Cho đề bài: Thuyết minh về cái bút.
Nêu yêu cầu về nội dung và hình thức đối với đề bài?
- Yêu cầu hs thảo luận 5', lập dàn ý cho đề bài.
- Nhận xét, bổ sung, hoàn chỉnh dàn bài . Yêu cầu hs dựa vào dàn ý viết các đoạn văn:
- Phần mở bài.
- Nhận xét, sửa chữa, nêu đoạn văn vd.
- Phần thân bài.
- Nhận xét, sửa chữa, nêu đoạn văn vd.
- Phần kết bài.
- Nhận xét, sửa chữa, nêu đoạn văn vd.
- Yêu cầu hs đọc văn bản đọc thêm Họ nhà Kim.
Đề: Thuyết minh về cái bút.
1. Yêu cầu:
- Nội dung: Nêu cấu tậo, chủng loại, nguồn gốc, công dụng của cái bút.
- Hình thức: Vận dụng một số biện pháp nghệ thuật như kể chuyện, tự thuật, hỏi đáp theo lối ẩn dụ, nhân hoá...
2. Dàn ý:
a. Mở bài: Giới thiệu về cái bút và tầm quan trọng của cái bút .
b. Thân bài: 
- Nêu nguồn gốc cái bút.
- Các loại bút.
- Cấu tạo và công dụng từng loại.
- Cách sử dụng và bảo quản bút.
c. Kết bài: Khẳng định vai trò của cái bút đối với con người.
3. Viết bài:
a, Mở bài: 
Vd: Trong các loại dụng cụ của các bạn học sinh, chúng tôi là một thứ đồ dùng không thể thiếu. Đố các  ... n chieán ñaáu cuûa ngöôøi meï Taø-oâi. Gioïng thô ngoït ngaøo, trìu meán, giaøu nhaïc tính.
24. Vieáng laêng Baùc.
1976
Vieãn Phöông
Tình caûm nhôù thöông, kính yeâu, töï haøo veà Baùc. Lôùi thô tha thieát aân tình giaøu nhaïc tính.
25. Aùnh traêng
1978
Nguyeãn Duy
Nhaéc nhôû veà nhöõng naêm thaùng gian lao cuûa ngöôøi lính, nhaéc nhôû thaùi ñoä soáng uoáng nöôùc nhôù nguoàn. Gioïng thô taâm tình, töï nhieân, hình aûnh giaøu söùc bieåu caûm.
26. Muøa xuaân nho nhoû
1980
Thanh Haûi
Caûm xuùc tröôùc muøa xuaân cuûa thieân nhieân, vuõ truï vaø khaùt voïng laøm muøa xuaân nho nhoû daâng hieán cho ñôøi. Hình aûnh ñeïp, gôïi caûm, so saùnh vaø aån duï saùng taïo. Gaàn guõi daân ca
27. Noùi vôùi con
1985
Y Phöông
Tình caûm gia ñình aám cuùng, truyeàn thoáng caàn cuø , söùc soáng maïnh meõ cuûa queâ höông vaø daân toäc, söï gaén boù vôùi truyeàn thoáng. Töø ngöõ, hình aûnh giaøu söùc gôïi caûm.
28. Sang thu
1998
Höõu Thænh
Nhöõng caûm nhaän tinh teá cuûa taùc giaû veà söï chueån bieán nheï nhaøng cuûa thieân nhieân töø cuoái haï sang thu. Hình aûnh thô giaøu söùc gôïi caûm.
NGHÒ LUAÄN
1. Thueá maùu
1925
Nguyeãn Aùi Quoác
Toá caùo thöïc daân ñaõ bieán ngöôøi ngheøo ôû caùc nöôùc thuoäc ñòa thaønh vaät hi sinh cho caùc cuoäc chieán tranh taøn khoác. Laäp luaän chaët cheõ, daãn chöùng xaùc thöïc.
2. Tieáng noùi cuûa vaên ngheä
1948
Nguyeãn Ñình Thi.
Vaên ngheä laø sôïi daây ñoàng caûm kì dieäu. Vaên ngheä giuùp con ngöôøi soáng phong phuù vaø töï hoaøn thieän nhaân caùch. Baøi vaên coù laäp luaän chaët cheõ, giaøu hình aûnh vaø caûm xuùc.
3. Tinh thaàn yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta.
1951
Hoà Chí Minh
Khaúng ñònh ca ngôïi tinh taàhn yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta. Laäp luaän chaët cheõ, gioïng vaên tha thieát soâi noåi, thuyeát phuïc.
4. Söï giaøu ñeïp cuûa Tieáng Vieät.
1967
Ñaëng Thaùi Mai
Töï haøo veà söï giaøu ñeïp cuûa Tieáng Vieät treân nhieàu phöông dieän, bieåu hieän cuûa söùc soáng daân toäc. Laäp luaän chaët cheõ coù söùc thuyeát phuïc cao.
5. Ñöùc tính giaûn dò cuûa Baùc Hoà
1970
Phaïm Vaên Ñoàng
Giaûn dò laø ñöùc tính noåi baät cuûa Baùc trong ñôøi soáng, trong caùc baøi vieát. Nhöng coù söï haøi hoaø vôùi ñôøi soáng tinh thaàn phong phuù, cao ñeïp. Lôøi vaên tha thieát coù söùc truyeàn caûm.
6. Phong caùch Hoà Chí Minh.
1990
Leâ Anh Traø.
Söï keát hôïp haøi hoaø giöõa truyeàn thoáng vaên hoaù daân toäc vaø tinh hoa vaên hoaù nhaân loaïi, giöõa thanh cao vaø giaûn dò laø phong caùch Hoà Chí Minh.
7. YÙ nghóa vaên chöông
1998
Hoaøi Thanh
Nguoàn goác cuûa vaên chöông laø vò tha, vaên chöông laø hình aûnh cuûa cuoäc soáng phong phuù. Loái vaên nghò luaän chaët cheõ coù söùc thuyeát phuïc.
8. Chuaån bò haønh trang vaøo theá kæ môùi.
2001
Vuõ Khoan
Choã maïnh vaø yeáu cuûa tuoåi treû Vieät Nam. Nhöõng yeâu caàu khaéc phuïc caùi yeáu ñeå böôùc vaøo theá kæ môùi. Lôùi vaên huøng hoàn thuyeát phuïc.
KÒCH
1. Baéc Sôn
1946
Nguyeãn Huy Töôûng
Phaûn aùnh maâu thuaãn giöõa caùch maïng vaø keû thuø cuûa caùch maïng. Theå hieän dieãn bieán noäi taâm nhaân vaät Thôm. Ngheä thuaät theå hieän maâu thuaãn vaø tình huoáng.
2. Toâi vaø chuùng ta.
1994
Löu Quang Vuõ
Quaù trình ñaáu tranh cuûa nhöõng nguôøi daùm nghó daùm laøm, coù trí tueä vaø baûn lónh ñeå phaù boû caùch nghó vaø cô cheá laïc haâu ñem haïnh phuùc cho moïi ngöôøi. Caùh khai haùc tình huoáng kòch ñaëc saéc.
4. Củng cố- dặn dò : OÂn taäp kó nhöõng kieán thöùc cô baûn theo baûng toång hôïp.
Ngaøy soaïn: 26/4/2012	Ngaøy daïy: 28/4/2012
Tiết 169	TOÅNG KEÁT VAÊN HOÏC (TIEÁP)
I. Muïc tieâu caàn ñaït :
Giuùp hoïc sinh :
- Heä thoáng hoaù kieán thöùc vaên hoïc veà : caùc boä phaän hôïp thaønh cuûa vaên hoïc, tieán trình lòch söû vaên hoïc, neùt ñaëc saéc noåi baät cuûa vaên hoïc Vieät Nam, moät soá theå loaïi vaên hoïc
- Boài döôõng tình caûm vaø traùch nhieäm ñoái vôùi vaên hoïc daân toäc. CAÛm nhaän ñöôïc nhöõng giaù trò truyeàn thoáng cuûa vaên hoïc daân toäc.
 Baøi môùi : GV giôùi thieäu baøi môùi. 
HĐ 1:Gv cho học sinh thảo luận nhóm cùng thực hiện các bài tập
HĐ 2:HS đọc mục I.2 sgk
Văn học viết Việt Nam xuất hiện từ thế kỉ nào?
Hs
Lớp thảo luận các yêu cầu ở sgk
 Nhóm trình bày , nhận xét, bổ sung
I. Nhìn chung veà vaên hoïc Vieät Nam :
1. Caùc boä phaän hôïp thaønh cuûa neàn vaên hoïc Vieät Nam :
a. Vaên hoïc daân gian :
- Hoaøn caûnh ra ñôøi : Trong lao ñoäng saûn xuaát, ñaáu tranh xaõ hoäi 
- Ñoái töôïng saùng taùc : Chuû yeáu laø nhöõng ngöôøi lao ñoäng ôû taàng lôùp döôùi à Vaên hoäc bình daân, saùng taùc mang tính coäng ñoàng.
- Ñaëc tính : Tính taäp theå, tính truyeàn mieäng, dò baûn, tieáp dieãn xöôùng.
- Theå loaïi : Phong phuù (Truyeän, ca dao daân ca, veø, caâu ñoá, cheøo  ) coù vaên hoaù daân gian cuûa caùc daân toäc (Möôøng, Thaùi, Chaêm )
- Noäi dung saâu saéc goàm : 
+ Toá caùo xaõ hoäi cuõ, thoâng caûm vôùi nhöõng noãi ngheøo khoå.
+ Ca ngôïi nhaân nghóa, ñaïo lí.
+ Ca ngôïi tình yeâu queâ höông, ñaát nöôùc, tình baïn beø, gia ñình
+ Öôùc mô cuoäc soáng toát ñeïp, theå hieän loøng laïc quan yeâu ñôøi, tin töôûng ôû töông lai
b. Vaên hoïc vieát :
- Veà chöõ vieát : Coù nhöõng saùng taùc baèng chöõ Haùn, chöõ Noâm, chöõ Quoác Ngöõ, tieáng Phaùp (Nguyeãn Aùi Quoác). Tuy vieát baèng tieáng nöôùc ngoaøi nhöng noäi dung vaø neùt ñaëc saéc ngheä thuaät vaãn thuoäc veà daân toäc à mang tính daân toäc ñaäm ñaø.
- Veà noäi dung : Baùm saùt cuoäc soáng, bieán ñoäng cuûa moïi thôøi kì, moïi thôøi ñaïi.
+ Ñaáu tranh choáng xaâm löôïc, choáng phong kieán, choáng ñeá quoác.
+ Ca ngôïi ñaïo ñöùc nhaân nghóa, duõng khí.
+ Ca ngôïi loøng yeâu nöôùc vaø anh huøng.
+ Ca ngôïi lao ñoäng döïng xaây .
+ Ca ngôïi thieân nhieân.
+ Ca ngôïi tình baïn beø, tình yeâu, tình vôï choàng, meï cha
HĐ 3: Gv gợi ý và cho hs thảo luận tieán trình lòch söû vaên hoïc Vieät Nam : (Chuû yeáu laø vaên hoïc vieát )
a. Töø theá kæ X ñeán theá kæ XIX :
Laø thôøi kì vaên hoïc trung ñaïi, trong ñieàu kieän xaõ hoäi phong kieán suoát 10 theá kæ cô baûn vaãn giöõ ñöôïc neàn ñoäc laäp töï chuû.
- Vaên hoïc yeâu nöôùc choáng xaâm löôïc (Lyù- Traàn- Leâ- Nguyeãn) Coù Lí Thöôøng Kieät, Traàn Quoác Tuaán, Nguyeãn Traõi, Nguyeãn Ñình Chieåu).
- Vaên hoïc toá caùo xaõ hoäi phong kieán vaø theå hieän khaùt voïng töï do, yeâu ñöông, haïnh phuùc (Hoà Xuaân Höông, Nguyeãn Du, Nguyeãn Khuyeán, Tuù Xöông)
b. Töø ñaàu theá kæ XX ñeán 1945 :
- Vaên hoïc yeâu nöôùc vaø caùch maïng 30 naêm ñaàu theá kæ (tröôùc khi ÑCSVN ra ñôøi) coù TAÛn Ñaø, Phan Boäi Chaâu, Phan Chu Trinh, vaø nhöõng saùng taùc cuûa Nguyeãn Aùi Quoác ôû nöôùc ngoaøi.
- Sau 1930: Xu höôùng hieän ñaïi trong vaên hoïc vôùi vaên hoïc laõng maïn “Nhôù röøng”, vaên hoïc hieän thöïc “Taét ñeøn”, vaên hoïc caùch maïng “Khi con tu huù”.
c. Töø 1945 ñeán 1975 :
- Vaên hoïc vieát veà khaùng chieán choáng Phaùp (Ñoàng Chí, Ñeâm nay BAÙc khoâng nguû, Caûnh khuya, Raèm thaùng gieâng)
- Vaên hoïc vieát veà khaùng chieán choáng Mó (Baøi thô veà tieåu ñoäi xe khoâng kính, nhöõng ngoâi sao a xoâi, Aùnh traêng)
- Vaên hoïc vieát veà cuoäc soâng lao ñoäng (Ñoaøn thuyeàn ñaùnh caù, Vöôït thaùc)
d. Töø sau 1975 :
- Vaên hoïc vieát veà chieán tranh (Hoài öùc, kæ nieäm)
- Vieát veà söï ngieäp xaây döïng ñoåi môùi (Laëng leõ Sa Pa)
3. Maáy neùt ñaëc saéc noåi baät cuûa vaên hoïc Vieät Nam :
a. Tö töôûng yeâu nöôùc : Chuû ñeà lôùn, xuyeân suoát tröôøng kì ñaáu tranh giaûi phoùng daân toäc (caêm thuø giaëc, quyeát taâm chieán ñaáu, daùm hi sinh vaø xaû thaân, tình ñoàng chí ñoàng ñoäi, nieàm tin chieán thaéng).
b. Tinh thaàn nhaân ñaïo : Yeâu nöôùc vaø thöông yeâu con ngöôøi ñaõ hoaø quyeän thaønh tinh taàhn nhaân ñaïo. (Toá caùo boùc loät, thoâng caûm ngöôøi ngheøo khoå, leân tieáng beânh vöïc quyeàn lôïi con ngöôøi – nhaát laø ngöôøi phuï nöõ, khaùt voïng töï do vaø haïnh phuùc 
c. Söùc soáng beàn bæ vaø tinh thaàn laïc quan : Traûi qua caùc thôøi kì döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc, lao ñoäng vaø ñaáu tranh, nhaân daân Vieät Nam ñaõ theå hieän söï chòu ñöïng gian khoå trong cuoäc soáng ñôøi thöôøng vaø trong chieán tranh à Taïo neân söùc maïnh chieán thaéng.
- Tinh thaàn laïc quan, tin töôûng cuõng ñöôïc nuoâi döôõng töø trong cuoäc soáng ñaày gian khoå, hy sinh vaø cuõng raát haøo huøng. Laø baûn lónh cuûa ngöôøi Vieät, laø taâm hoàn ngöôøi Vieät Nam.
d. Tính thaåm mó cao : Tieáp thu truyeàn thoáng vaên hoaù daân toäc, tieáp thu tinh hoa vaên hoaù nöôùc ngoaøi (Trung Quoác, Phaùp, Anh) Vaên hoïc Vieät Nam khoâng coù nhöõng taùc phaåm ñoà soä, nhöng vôùi nhöõng taùc phaåm quy moâ vöøa vaø nhoû, chuù troïng caùi ñeïp tinh teá, haøi hoaø, giaûn dò (Nhöõng caâu ca dao tuïc ngöõ, nhöõng pho söû thi, tieåu thuyeát, thô ca)
* Toùm laïi : 
- Vaên hoïc Vieät Nam goùp phaàn boài ñaép taâm hoàn, tính caùch tö töôûng cho caùc theá heä ngöôøi Vieät Nam.
- Laø boä phaän quan troïng cuûa vaên hoaù daân toäc theå hieän nhöõng neù tieâu bieåu cuûa taâm hoàn, loái soáng, tính caùch vaø tö töôûng cuûa con ngöôøi Vieät Nam, daân toäc Vieät Nam trong caùc thôøi ñaïi.
HĐ 4:. Sô löôïc veà moät soá theå loaïi vaên hoïc :
1. Moät soá theå loaïi vaên hoïc daân gian :
a. Thô ca daân gian: Ca dao daân ca, veø, tuïc ngöõ, caâu ñoá, 
b. Truyeän daân gian : Coå tích, truyeàn thuyeát, thaàn thoaïi, nguï ngoân, truyeän cöôøi, anh huøng ca
2. Moät soá theå loaïi vaên hoïc trung ñaïi :
a. Caùc theå thô : 
- Caùc theå thô coù nguoàn goác thô ca Trung Quoác: Theå coå phong vaø theå thô Ñöôøng Luaät 
+ Goàm Coân Sôn ca, Chinh phuï ngaâm
+ Thô töù tuyeät, thaát ngoân baùt cuù (Hoà Xuaân Höông, Hoà Chí Minh)
+ Caùc theå thô coù nguoàn goác daân gian : Truyeän Kieàu, Thô Toá Höõu.
b.Caùc theå truyeän kí : - Truyeän truyeàn kì. Tieåu thuyeát chöông hoài
c. Truyeän thô Noâm : - Truyeän Kieàu, Luïc Vaân Tieân.
d. Vaên nghò luaän : Goàm caùc theå ; Hòch, chieáu, caùo, taáu.
4.Moät soá theå loaïi vaên hoïc hieän ñaïi :
- Goàm truyeän ngaén, thô, kòch, tuyø buùt
HĐ 5: Gv hướng dẫn hs luyeän taäp
Baøi taäp 3 : Baøi “Qua ñeøo Ngang” cuûa Baø Huyeän Thanh Quan
Böôùc tôùi ñeøo ngang boùng xeá taø	T 	T 	B 	B 	T 	T 	B
Coû caây chen ñaù laù chem hoa	T 	B 	B 	T 	T 	B 	B
Löa thöa döôùi nuùi tieàu vaøi chuù	B 	B 	T 	T 	B 	B 	T 
Laùc ñaùc beân soâng chôï maáy nhaø	T 	T 	B 	B 	T 	T 	B
Nhôù nöôùc ñau loøng con quoác quoác 	T 	T 	B 	B 	B 	T 	T
Thöông nhaø moûi mieäng caùi gia gia	B 	B 	T 	T	 T 	B 	B
Döøng chaân ñöùng laïi trôøi non nöôùc	B 	B 	T 	T 	B 	B 	T
Moät maõnh tình rieâng ta vôùi ta	T 	T 	B 	B 	B 	T 	B
Baøi taäp 5 : Ca dao vaø truyeän Kieàu (luïc baùt) coù khaû naêng bieåu hieän taâm traïng, keå chuyeän, thuaät vieäc.
+ Ca dao : 	Con coù maø ñi aên ñeâm
	Ngöôøi ta ñi caáy laáy coâng 
+ Truyeän Kieàu : 	Caûnh ngaøy xuaân
	Taøi saéc chò em Thuyù Kieàu.
:
4. Củng cố- dặn dò : Naém vöõng nhöõng noäi dung toång keát. Chuaån bò baøi kieåm tra toång hôïp cuoái naêm.