Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tuần 26, 27

Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tuần 26, 27

SANG THU

 (Hữu Thỉnh)

I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

 Hiểu được những cảm nhận tinh tế của nhà thơ về sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu.

II/ TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG

 1.Kiến thức:

 Vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa và những suy nghĩ mang tính triết lý của tc giả.

 2.Kĩ năng:

 -Đọc hiểu một văn bản thơ trữ tình hiện đại.

 -Thể hiện những suy nghĩ,cảm nhận về một hình ảnh thơ,một khổ thơ,một tác phẩm thơ.

III/ CHUẨN BỊ

1. Của gio vin: Bi giảng, chân dung nhà thơ Hữu Thỉnh

2. Của học sinh: Bi soạn (chuẩn bị kĩ), đọc trước bài thơ

 

doc 34 trang Người đăng honghoa45 Lượt xem 556Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tuần 26, 27", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày soạn: 6/2/2011
Tuaàn 26 -Tiết 126
SANG THU
 (Höõu Thænh)
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 Hiểu được những cảm nhận tinh tế của nhà thơ về sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu.
II/ TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
 1.Kiến thức:
 Vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa và những suy nghĩ mang tính triết lý của tác giả.
 2.Kĩ năng:
 -Đọc hiểu một văn bản thơ trữ tình hiện đại.
 -Thể hiện những suy nghĩ,cảm nhận về một hình ảnh thơ,một khổ thơ,một tác phẩm thơ.
III/ CHUẨN BỊ
1. Của giáo viên: Bài giảng, chân dung nhà thơ Hữu Thỉnh
2. Của học sinh: Bài soạn (chuẩn bị kĩ), đọc trước bài thơ
IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định:
2.KTBC: Ñoïc thuoäc loøng baøi thô “Mùùa xuân nho nhỏ”?
 Neâu nhöõng caûm nhaän veà noäi dung vaû ngheä thuaät cuûa baøi thô?
3.Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1
?Neâu nhöõng hieåu bieát cuûa em veà taùc giaû Höõu Thænh vaø hoaøn caûnh ra ñôøi cuûa baøi thô?
Hoaït ñoäng 2
Gv höôùng daãn hoïc sinh ñoïc: Gioïng chaäm raõi, roõ raøng, maïch laïc, phuø hôïp vôùi theå thô 5 chöõ.
Goïi h/s ñoïc baøi thô.
Höôùng daãn tìm hieåu moät soá chuù thích khoù.
Goïi h/s ñoïc laïi khoå 1.
?Phaân tích nhöõng hình aûnh hình töôïng theå hieän söï bieán ñoåi cuûa ñaát trôøi sang thu ôû khoå thô ñaàu?
GV:Nhöõng gioït söông trong suoát long lanh nhö nhöng gioït löu li ñaõ xuaát hieän vaøo nhöõng buoåi sôùm mai chuyeån ñoäng chaàm chaäm nôi ñöôøng thoân ngoõ xoùm.
?Em coù caûm nhaän ñöôïc gì qua caùc töø :boãng, hình nhö, phaû?
Gv:Khoå thô noùi leân nhöõng caûm nhaän ban ñaàu cuûa nhaø thô veà caûnh sang thu cuûa ñaát trôøi.Thieân nhieân ñöôïc caûm nhaän töø nhöõng gì voâ hình(höông, gioù), môø aûo(söông chuøng chình), nhoû heïp vaø gaàn (ngoõ).
Goïi hoïc sinh ñoïc khoå 2
?Em haõy phaân tích khoå thô 2 ñeå thaáy ñöôïc söï tinh teá cuûa nhaø thô veà nhöõng bieán chuyeån cuûa khoâng gian luùc sang thu?
?Hình aûnh naøo trong khoå thô thöù 2 naøy em thaáy aán töôïng nhaát?Vì sao?
Gv:Toùm laïi baèng söï caûm nhaän qua nhieàu giaùc quan, sö lieân töôûng thuù vò baát ngôø, vôùi taâm hoàn nhaïy caûm tinh teá cuûa taùc giaû, taát caû khoâng gian caûnh vaät nhö ñang chuyeån mình töø töø ñieàm tónh böôùc sang thu.
Hs ñoïc khoå 3
?Em hieåu veà caùi naéng cuûa thôøi ñieåm giao muøa naøy nhö theá naøo?Theo em, neùt rieâng cuûa thôøi ñieåm giao muøa haï-thu naøy ñöôïc taùc giaû theå hieän ñaëc saéc nhaát qua hình aûnh caâu thô naøo?
? Qua caùch mieâu taû söï chuyeån muøa, em coù nhaän xeùt gì veà caûm xuùc cuûa taùc giaû?
Hoaït ñoäng 3
?Haõy neâu nhöõng neùt khaùi quaùt veà noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa baøi thô?
-Nguyeãn Höõu Thænh sinh naêm 1942-queâ ôû Vónh Phuùc
-Baøi thô ñöôïc saùng taùc vaøo cuoái naêm 1977.
-H/s ñoïc baøi thô
-Tín hieäu cuûa muøa thu ñaõ veà(söï chuyeån muøa cuoái haï ñaàu thu)
+Gioù se:gioù khe kheõ, hôi laïnh chæ coù ôû muøa thu.
+Höông oåi:Ñaàu thu(cuoái thaùng 7 ñaàu thaùng 8)muøa oåi chín roä.
-Töø “phaû”:höông oåi ôû ñoä ñaäm nhaát thôm noàng quyeán ruõ, hoøa vaøo gioù heo may cuûa muøa thu lan toûa khaép khoâng gian taïo ra moät muøi thôm ngoït maùt cuûa nhöõng traùi oåi chín vaøng-höông thôm noàng naøn haáp daãncuûa nhöõng vöôøn caây sum sueâ traùi ngoït ôû noâng thoân VN
Cuøng vôùi gioù se laø nhöõng haït söông nhoû li ti giaêng maéc nheï nhaøng nhö coá yù chaäm laïi thong thaû nheï nhaøng chuyeån ñoäng chaàm chaäm sang thu
Söï keát hôïp caùc töø boång, hình nhö, phaû theå hieän taâm traïng ngôõ ngaøng, caûm xuùc baâng khuaâng.Caûm nhaän tinh teá cuûa taâm hoàn thi só bieán chuyeån nhòp nhaøng vôùi phuùt giao muøa cuûa caûnh vaät.Töøng caûnh sang thu cuûa taïo vaät ñaõ thaáp tghoaùng hoàn ngöôøi sang thu:chuøng chình, bòn ròn, löu luyeán, baâng khuaâng, chín chaén, ñieàm ñaïm.
-Doøng soâng thöôùt tha meàm maïi, hieàn hoøa troâi moät caùch nhaøn haï, thanh thaûn, gôïi leân veû ñeïp eâm dòucuûa böùc tranh thieân nhieân muøa thu.
-NHöõng caùnh chim chieåu baét ñaàu voäi vaõ tìm veà toå trong nhöõng buoåi hoaøng hoân(khoâng coøn nhôû nhô rong chôi hoaøi bôûi tieát trôøi muøa haï).
-Hình aûnh ñaùm maây muøa haï vôùi söï caûm nhaän ñaày thuù vò, söï lieân töôûng ñoäc ñaùo “vaét nöûa mình sang thu”:caûm giaùc giao muøa ñöôïc dieãn taû cuï theà vaø tinh teá baèng moät hình aûnh ñaùm maây cuûa muøa haï nhö ñang böôùc vaøo ngöôõng cöûa muøa thu vaäy.Döôøng nhö giöõa muøa haï vaø muøa thu coù moät ranh giôùi cuï theå, höõu hình,.Söï lieân töôûng ñaày thuù vò khoâng chæ caûm nhaän baèng thò giaùc maø coøn baèng chính caû taâm hoàn tinh teá, nhaïy caûm, yeâu thieân nhieân tha thieát cuûa Höõu Thænh.
-Naéng cuoái haï vaãn coøn noàng, coøn saùng nhöng ñaõ nhaït daàn, naéng ñaõ yeáu daàn bôûi gioù se ñaõ ñeán.Khoâng gian ñoù, caûm giaùc ñoù thaät thuù vò.
-Côn möa muøa haï thöôøng nhanh vaø baát ngôø, chôït ñeán roài ñi .Taùc giaû duøng töø “vôi” coù giaù trò gôïi taû nhö söï ñong ñeám nhöõng vaät coù khoái löôïng cuï theå ñeå dieãn taõ caùi soá löôïng voâ ñò6nh-dieãn taû caùi thö daàn, ít daàn, heát daàn nhöõng côn möa raøo aøo aït baát ngôø cuûa muøa haï.taát caû ñeàu chaàm chaäm, töø töø, khoânmg voäi vaõ, khoâng hoái haû.
-Hai caâu thô cuoái:
+YÙ nghóa taû thöïc:Hình töôïng saám xuaát hieän nhieàu vaø baát ngôø ñi lieàn vôùi nhöõng côn möa chæ coù ôû muøa haï(saám cuoái muøa, saám cuoái haï cuõng bôùt ñi, ít ñi luùc sang thu).Haøng caây coå thuï, caûnh vaät thieân nhieân vaøo thu khoâng coøn giaät mình , baát ngôø bôûi tieáng saám muøa haï.
+YÙ nghóa aån duï (ñaày tính suy gaãm): Saám:nhöõng vang ñoäng baát thöôøng cuûa ngoaïi caûnh, cuûa cuoäc ñôøi.Haøng caây ñöùng tuoåi: Hình aûnh gôïi taû nhöõng con ngöôøi töøng traûi, ñaõ töøng vöôït qua nhöõng khoù khaên, nhöõng thaêng traàm cuûa cuoäc ñôøi.Qua ñoù, con ngöôøi caøng trôû neân vöõng vaøng hôn.
-Thaû hoàn mình cuøng söï chuyeån muøa cuûa thieân nhieân, ñaát trôøi:coù moät chuùt ngôõ ngaøng, moät chuùt baâng khuaâng vaø bao truøm laø nieàm vui tröôùc taïo vaät.
-Quan saùt chaêm chuù, tinh teá
Ngheä thuaät:
-Theå thô 5 chöõ.Nhòp thô chaäm, aâm ñieäu nheï nhaøng.
-Nhieàu töø coù giaù trò gôïi taû, gôïi caûm saâu saéc.
-Söï caûm nhaän tinh teá, thuù vò, gôïi nhöõng lieân töôûng baát ngôø.
-Hình aûnh choïn loïc mang neùt ñaëc tröng cuûa söï giao muøa haï-thu.
Noäi dung:
Töø cuoái haï sang ñaàu thu, ñaát trôøi coù nhöõng chuyeån bieán nheï nhaøng maø roõ reät.Söï bieán chuyeån naøy ñaõ ñöôïc HÖÕu Thænh gôïi leân baèng nhöõng caûm nhaän tinh teá, qua nhöõng hình aûnh giaøu söùc bieåu caûm trong baøi Sang thu.
Loøng yeâu thieân nhieân tha thieát cuûa nhaø thô.
Nội dung: 
- Bài thơ thể hiện cảm nhận tinh tế và tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bân khuâng của nhà thơ khi chợt nhận ra tính hiệu báo sang thu.
- Những suy ngẫm sâu sắc mang tính triết lí về con người và cuộc đời của tác giả lúc sang thu làm nên đặc điểm của cái tôi trữ tình sâu sắc trong bài thơ.
Nghệ thuật:
Khắc họa được hình ảnh đẹp, gợi cảm, đặc sắc về thời điểm giao mùa hạ-thu ở nông thôn vùng đồng bằng Bắc bộ
Sáng tạo trong việc sử dụng từ ngữ.. phép nhân hóa phép ẩn dụ
I.Giôùi thieäu taùc giaû-taùc phaåm:
1.Taùc giaû: Nguyeãn Höõu Thænh sinh naêm 1942, queâ ôû Vónh Phuùc
2.Taùc phaåm:
 Baøi thô ñöôïc saùng taùc vaøo cuoái naêm 1977
II.Tìm hieåu baøi thô.
1.Söï bieán ñoåi cuûa ñaát trôøi sang thu.
-Taâm traïng ngôõ ngaøng, caûm xuùc baâng khuaâng cuûa taùc giaû tröôùc caûnhaà trôøi sang thu.
-Taát caû khoâng gian caûnh vaät nhö ñang chuyeån mình töø töø ñieàm tónh böôùc sang thu.
- Taát caû ñeàu chaàm chaäm, khoâng voäi vaõ, khoâng hoái haû sang thu
2.Caûm xuùc cuûa taùc giaû:
Coù moät chuùt ngôõ ngaøng, moät chuùt baâng khuaâng vaø bao truøm laø nieàm vui tröôùc taïo vaät.
III.Toång keát:
 Từ cuối hạ sang thu, đất trời có những chuyển biến nhẹ nhàng mà rõ rệt. Tac giả quan saùt chaêm chuù, tinh teá qua những hình ảnh biểu cảm trong bài.
4. Hướng dẫn hs tự học: 
- Söï bieán ñoåi cuûa ñaát trôøi töø haï sang thu ñöôïc taùc giaû caûm nhaän nhö theá naøo?
- Nội dung và nghệ thuật
-Hoïc thuoäc loøng baøi thô
-Vieát hoaøn chænh baøi vaên ngaén cuûa phaàn Luyeän taäp.
-Soaïn baøi: Noùi vôùi con. Đọc nhiều lần bài thơ và trả lời các câu hỏi Sgk.
Ngày soạn: 7/2/2011
Tuaàn 26 -Tiết 127,128:
NOÙI VÔÙI CON
 (Y Phöông)
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 Cảm nhận được tình cảm gia đình ấm cúng, tình yêu quê hương thắm thiết, niềm tự hào về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của “người đồng mình” và mong mỏi của người cha với con qua cách diễn tả độc đáo của Y Phương
II/ TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1.Kiến thức:
 -Tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối vơi con cái.
 -Tình yêu và tự hào về vẻ đẹp ,sức sống mãnh liệt của quê hương.
 -Hình ảnh và cách diễn đạt độc đáo của tác giả trong bài thơ.
2.Kĩ năng:
 -Đọc - hiểu một văn bản thơ trữ tình.
 -Phân tích cách diễn tả độc đáo ,giàu hình ảnh,gợi cảm của thơ ca miền núi.
III/ CHUẨN BỊ:
 1. Của gv: Bài giảng , tư liệu về nhà thơ Y Phương
 2. Của hs : Baì soạn, đọc kĩ văn bản 
IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
 1. Ổn định tổ chức : 
 2. Kiểm tra bài cũ :
 ? Đọc thuộc bài thơ “ Sang thu “. Hãy phân tích một khổ thơ mà em thấy hay nhất ? 
 ?Caûm nhaän veà noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa baøi thô?
3.Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1
?Neâu nhöõng hieåu bieát cuûa em veà taùc giaû vaø taùc phaåm?
Hoaït ñoäng 2
Goïi h/s ñoïc baøi thô
?Theo em, baøi thô coù boá cuïc nhö theá naøo?Neâu noäi dung chính cuûa moãi phaàn?
Goïi h/s ñoïc laïi ñoaïn 1
?Boán caâu thô ñaàu cuûa ñoaïn 1 giuùp em hình dung ñöôïc ñieàu gì?
?Em haõy ñoïc nhöõng caâu thô tieáp theo ôû ñoaïn 1.Nhöõng caâu thô naøy dieãn taû noäi dung gì?
?Qua ñoaïn thô, em thaáy “ngöôøi ñoàng mình” coù nhöõng ñöùc tính cao ñeïp naøo?
?Noùi vôùi con veà nhöõng ñöùc tính cao ñeïp cuûa ngöôøi ñoàng mình, ngöôøi cha muoán noùi vôùi con ñieàu gì?
?Töø ñoù, ngöôøi cha muoán gôïi cho con nhöõng tình caûm gì ñoái vôùi queâ höông?
Hoaït ñoäng 3
?Haõy neâu nhöõng caûm nhaän veà ngheä thuaät vaø noäi dung cuûa baøi thô vaø ruùt ra baøi hoïc , suy nghó cuûa em?
-Y Phöông sinh naêm 1948, laø ngöôøi daân toäc Taøy.
-Baøi thô trích trong cuoán “Thô VN” (1945-1985), NXB Giaùo duïc, 1997
-Boá cuïc 2 phaàn:
+Phaàn 1: Töø ñaàungaøy ñaàu tieân ñeïp nhaát treân ñôøi”:Con lôùn leân trong tình yeâu thöông, naâng ñôõ cuûa cha meï, trong cuoäc soáng lao ñoäng cuûa queâ höông
+Phaàn 2:Coøn laïi:Loøng töï haøo vôùi söùc soáng maïnh meõ beàn bæ vôùi truyeàn thoáng cao ñeïp cuûa queâ höông vaø nieàm mong öôùc con haõy keá tuïc xöùng ñaùng vôùi truyeàn thoáng ñoù.
-Hình dung ñöùa treû ñang taäp ñi töøng böôùc chaäp chöõng ñaàu tieân trong söï chôø ñoùn, möøng vui cuûa cha meï.
-Khoâng khí gia ñình ñaàm aám, quaán quyùt.Töøng böôùc ñi, tieáng noùi, tieáng cöôøi cuûa con ñeàu ñöôïc cha meï chaêm chuùt.Con lôùn leân töøng ngaøy trong söï yeâu thöông n ... UAÄN 
VEÀ MOÄT ÑOAÏN THÔ, BAØI THÔ
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 Nắm vững hơn cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.
II/ TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1.Kiến thức:
 -Đặc điểm yêu cầu đối với bài văn nghị luận về một đoạn thơ,bài thơ.
 -Các bước khi làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ,bài thơ.
2.Kĩ năng:
 -Tiến hành các bước làmbài văn nghị luận về một đoạn thơ,bài thơ.
 -Tổ chức,triển khai các luận điểm.
III/ CHUẨN BỊ: 
1.Của gv: Bài giảng, phiếu học tập, bảng phụ
2.Của hs : Bài soạn, đọc kĩ văn bản
IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 
1. Ổn ñònh:
2.KTBC: Thế nào là nghị luận về một tác phẩm, đoạn trích?
3.Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa thaày 
Hoạt động của học sinh
Noäi dung 
Hđ 1: Giới thiệu bài: Trên cơ sở những lý thuyết đã học→ hiểu thêm về cách làm bài nghị luận
Hđ 2: Hướng dẫn hs tìm hiểu các dạng đề nghị luận về đoạn thơ, bài thơ
Yêu cầu hs đọc 8 đề (sgk/79.80)
? Nhận xét các đề bài được cấu tạo ntn?
? Hãy phân biệt các yêu cầu về phương pháp nghị luận đối với từng đề bài?
Hđ 3: Hướng dẫn hs tìm hiểu các bước làm bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ
_Gv giới thiệu đề bài (sgk): Phân tích tình yêu quê hương trong bài thơ” Quê hương” của Tế Hanh
Đọc kĩ phần” Tìm hiểu bài “ và tìm ý để hiểu được yêu cầu, phương pháp thực hiện
_Cho hs đọc kĩ phần lập dàn bài(sgk) theo từng phần MB_TB_KB→hướng dẫn hs chú ý kết hợp hài hòa giữa việc phân tích, nhận xét về bài thơ “ Quê hương”
→giúp hs nắm được phương pháp chung khi thực hiện tưng phần của bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ
Hđ 4:Hướng dẫn hs nhận xét về cách tổ chức triển khai luận điểm của người viết:
_Yêu cầu hs đọc kĩ văn bản(sgk)
_tìm hiểu văn bản “ Quê hương”
? Chỉ ra các phần MB_TB_KB?
? Ở phần thân bài, người viết đã nêu những nhận xét gì về tình yêu quê hương?
Gv nhận xét, đúc kết
? Văn bản có thuyết phục không? Sức hấp dẫn?
?Có rút ra bài học về cách làm bài nghị luận văn học này ntn?
→cho hs đọc kĩ phần ghi nhớ(sgk)
Hđ 5: Hướng dẫn hs luyện tập
Dựa vào gợi ý(sgk)→hướng dẫn hs lập dàn ý chi tiết theo các phần MB_TB_KB?
Gv nhận xét, bổ sung
Nghe
Đọc 8 đề (sgk)
Yêu cầu về kiểu bài bằng các từ ngữ: Phân tích, suy nghĩ
Quan sát đề bài
Đọc kĩ phần tìm hiểu đề, tìm ý
Đọc mục dàn ý_nghe_theo dõi
Đọc kĩ văn bản(sgk)
Chỉ rõ ba phần MB_TB_KB?
Tình yêu quê hương: lúc ra khơi_cảnh trở về tấp nập, no đủ_người dân chài, vị mặn của biển, tâm hồn phong phú
-Đọc ghi nhớ
Thực hành
I.Đề bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:
1.Các bước làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ(sgk)
2.Cách tổ chức triển khai luận điểm: 
Ghi nhớ (sgk/83)
II. Luyện tập: (sgk)
Phân tích khổ thơ đầu bài thơ “ Sang thu”_Hữu Thỉnh
1. Mở bài: 
_Sang thu_Bài thơ hay của Hữu Thỉnh
_Khổ thơ đầu: là một phát hiện bất ngờ
“ Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình quan ngõ
Hình như thu đã về”
2. Thân bài:
Nhà thơ chợt nhận ra tín hiệu chuyển mùa: ngọn gió se(nhẹ, khô và hơi lạnh), mang theo hương ổi(đang độ chín)
Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng qua các từ”bỗng”, “ hình như”
3. Kết bài: 
Khẳng định những hình ảnh, hiện tượng thể hiện sự biến đổi của đất trời lúc sang thu
4. Hướng dẫn hs tự học: 
 - Caùch laøm baøi nghò luaän veà moät ñoaïn thô, baøi thô?
 - Hoïc thuoäc ghi nhôù.
 - Hoaøn thaønh baøi vieát cho phaàn luyeän taäp
 - Chuaån bò baøi :Nghĩa tường minh và hàm ý.
 - Đọc ví dụ và trả lời câu hỏi- Phân biệt cụ thể nghĩa tường minh và hàm ý.
Ngày soạn: 16/2/2011 
Tuaàn 27-Tiết 134
NGHÓA TÖÔØNG MINH VAØ HAØM YÙ
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu thế nào là nghĩa tường minh và hàm ý.
- Xác định được nghĩa tường minh và hàm ý trong câu.
- Biết sử dụng hàm ý trong giao tiếp hàng ngày.
II/ TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1.Kiến thức:
 - Khái niệm nghĩa tường minh và hàm ý.
 - Tác dụng của việc tạo hàm ý trong giao tiếp hàng ngày.
2.Kĩ năng:
 - Nhận biết được nghĩa tường minh và hàm ý ở trong câu.
 - Giải đoán được hàm ý trong văn cảnh cụ thể.
 - Sử dụng hàm ý sao cho phù hợp với tình huống giao tiếp.
III/ CHUẨN BỊ: 
 1. Của giáo viên: Bài giảng , bảng phụ
 2. Của học sinh: Bài soạn ,đ ọc kĩ các mẫu câu. 
IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 
1. Ổn ñònh:
2.KTBC:Thế nào là liên kết câu và liên kết đoạn?
 Các cách liên kết nội dung và hình thức?
3.Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1
Goïi h/s ñoïc ví duï
? Qua caâu “Trôøi ôi !Chæ coøn naêm phuùt!”, em hieåu anh thanh nieân muoán noùi ñieàu gì?
 Vì sao anh khoâng noùi thaúng ñieàu ñoù vôùi coâ gaùi vaø oâng hoïa syõ?
 ? Caâu noùi thöù hai cuûa anh thanh nieân coù aån yù gì khoâng?
 Gv: Noäi dung truyeàn ñaït ôû caâu 1 goïi laø nghóa haøm aån
Noäi dung dieãn ñaït ôû caâu thöù 2 laø nghóa töôøng minh.
 ? Vaäy em hieåu theá naøo laø nghóa töôøng minh vaø haøm aån?
Gv choát, cho h/s ghi
Hoaït ñoäng 2
Goïi h/s ñoïc baøi taäp 1
H/s ñoïc vd
-Anh thanh nieân muoán noùi:anh raát tieác vì thôøi gian coøn quaù ít. Nhöng anh khoâng muoán noùi thaúng ñieàu ñoù, coù theå vì ngaïi nguøng, vì muoán che giaáu tình caûm cuûa mình.
- Caâu noùi thöù 2 khoâng chöùa aån yù gì maø theå hieän tröïc tieáp yù muoán noùi veà ñieàu ñoù.
-H/s neâu phaàn ghi nhôù
Baøi taäp 1:Ñoïc laïi ñoaïn trích muïc I
a.Caâu: “Nhaø hoïa syõ taëc löôõi ñöùng daäy” cho thaáy hoïa syõ cuõng chöa muoán chia tay vôùi anh thanh nieân.Ñaây laø caùch duøng “hình aûnh” ñeå dieãn ñaït yù cuûa ngoân ngöõ ngheä thuaät.
b.Trong caâu cuoái ñoaïn vaên, nhöõng töø ngöõ mieâu taû thaùi ñoä cuûa coâ gaùi lieân quan ñeán chieác muøi xoa laø:
-Maët ñoû öûng(ngöôïng)
-Nhaän chieác khaên(khoâng traùnh ñöôïc)
-Quay voäi ñi(quaù ngöôïng)
Qua hình aûnh naøy coù theå thaáy coâ gaùi boái roái ñeán vuïng veà vì ngöôïng.Coâ ngöôïng vì yù ñònh kín ñaùo ñeå laïi chieác khaên laøm kyû vaät cho anh thanh nieân, theá maø anh laïi quaù thaät thaø, töôûng coâ boû queân neân goïi coâ ñeå traû laïi.
Baøi taäp 2:
Haøm yù trong caâu in ñeäm laø:Oâng hoïa syõ chöa kòp uoáng nöôùc cheø khi ñi ñaáy.
Baøi taäp 3:
Haøm yù caâu in ñaäm laø:Beù Thu muoán baûo oâng Saùu voâ aên côm.
Baøi taäp 4:
Nhöõng caâu in ñaäm ôû ñaây khoâng chöùa haøm yù.caâu thöù nhaát laø caâu noùi laûng(ñaùnh troáng laûng), caâu thöù hai laø caâu noùi dôû dang.
I.Phaân bieät nghóa töôøng minh vaø haøm yù:
- Nghĩa tường minh: Diễn đạt trực tiếp điều muốn nói bằng từ ngữ trong câu =.
- Hàm ý: Không diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng người đọc có thể suy ra từ những từ ngữ ấy
II.Luyeän taäp:
Baøi taäp 1:
Baøi taäp 2:
Baøi taäp 3:
Baøi taäp 4:
4. Hướng dẫn hs tự học: 
 - Phaân bieät nghóa töôøng minh vaø haøm yù ?
 - Cho ví duï minh hoïa?
 - Hoïc baøi(ghi nhôù)
 - Chuaån bò baøi:Nghò luaän veà moät ñoaïn thô, baøi thô.
 - Đọc yêu cầu và trả lời câu hỏi.
Ngày soạn: 17/2/2011
Tuaàn 27-Tiết 135
NGHÒ LUAÄN VEÀ MOÄT ÑOAÏN THÔ, BAØI THÔ
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 Hiểu và biết cách làm một bài nghị luận về một đoạn thơ,bài thơ.
II/ TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1.Kiến thức:
 -Đặc điểm yêu cầu đối với bài văn nghị luận về một đoạn thơ,bài thơ.
2.Kĩ năng:
 - Nhận diện được bài văn nghị luận về một đoạn thơ,bài thơ.
 -Tạo lập văn bản nghị luận về một đoạn thơ,bài thơ.
III/ CHUẨN BỊ: 
 1.Của gv: Bài giảng , phiếu học tạp 
 2.Của hs : Bài soạn, đọc kĩ văn bản 
IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 
 1. Ổn ñònh:
 2.KTBC:
 3.Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1
Goïi h/s ñoïc vb trong SGK
? Vaán ñeà nghò luaän cuûa vaên baûn naøy laø gì?
? Vaên baûn neâu leân nhöõng luaän ñieåm gì veà hình aûnh muøa xuaân trong baøi thô “Muøa xuaân nho nhoû”?.Ngöôøi vieát ñaõ söû duïng nhöõng luaän cöù naøo ñeå laøm saùng toû caùc luaän ñieåm ñoù?
?Caùc luaän cöù trong töøng ñoaïn coù laøm noåi baät ñöôïc luaän ñieåm khoâng?
?Em haõy nhaän xeùt veà boá cuïc vaø caùch dieãn ñaït cuûa vb?
? Vaên baûn treân nghò luaän veà baøi thô “Muøa xuaân nho nhoû” cuûa Thanh Haûi.vaäy theo em theá naøo laø nghò luaän veà moät baøi thô, ñoaïn thô?
? Ngoaøi caùc luaän ñieåm ñaõ neâu veà hình aûnh muøa xuaân trong vb, em haõy tìm theâm caùc luaän ñieåm khaùc veà baøi thô?
Hoaït ñoäng 2
-H/s ñoïc baøi
-Vaán ñeà nghò luaän: Hình aûnh muøa xuaân vaø tình caûm thieát tha cuûa Thanh Haûi trong baøi thô Muøa xuaân nho nhoû.
*Boá cuïc: 3 phaàn
-Môû baøi(ñoaïn 1): Giôùi thieäu baøi thô, böôùc ñaàu ñaùnh giaù, khaùi quaùt caûm xuùc cuûa baøi.
-Thaân baøi: (ñoaïn 2,3,4,5): Heä thoáng luaän ñieåm luaän cöù:
 + Luaän ñieåm 1: Hình aûnh muøa xuaân trong baøi thô cuûa Thanh Haûi mang nhieàu taàng yù nghóa, trong ñoù, hình aûnh naøo cuõng thaät gôïi caûm, thaät ñaùng yeâu.
 + Luaän ñieåm 2: Hình aûnh muøa xuaân raïo röïc cuûa thieân nhieân, ñaát nöôùc trong caûm xuùc thieát tha trìu meán cuûa nhaø thô:
.Luaän cöù:
Moät loaït nhöõng hình aûnh: Doøng soâng xanh, boâng hoa tím, loäc
Aâm thanh:tieáng chim hoùt
Ngoân töø
Lieân töôûng muøa xuaân cuûa ñaát nöôùc ngaøn naêm
 + Luaän ñieåm 3: Hình aûnh “muøa xuaân nho nhoû”theå hieän khaùt voïng hoøa nhaäp, daâng hieán ñöôïc noái keát töï nhieân vôùi hình aûnh muøa xuaân cuûa thieân nhieân ñaát nöôùc
Luaän cöù:
- Hình aûnh thô ñaëc saéc
- Caûm xuùc-gioïng ñieäu tröõ tình
- Bieän phaùp ngheä thuaät cuûa baøi thô-keát caáu.
- Keát baøi(ñoaïn cuoái):Khaùi quaùt giaù trò, yù nghóa baøi thô muøa xuaân nho nhoû.
- Caùc luaän cöù laø caùc caâu thô, hình aûnh thô ñaëc saéc, gioïng ñieäu vaø keát caáu baøi thô =>giuùp laøm saùng toû caùc luaän ñieåm
- Boá cuïc ñaày ñuû 3 phaàn.Giöõa caùc phaàn coù söï lieân keát töï nhieân veà yù vaø caùch dieãn ñaït..Ngöôøi vieát ñaõ trình baøy nhöõng caûm nghó, ñaùnh giaù cuûa mình baèng thaùi ñoä tin yeâu, baèng tình caûm thieát tha trìu meán.Lôøi vaên toaùt leân nhöõng rung ñoäng tröôùc söï ñaëc saéc cuûa hình aûnh, gioïng ñieäu thô, söï ñoàng caûm vôùi nhaø thô Thanh Haûi.
- Hs ñoïc phaàn ghi nhôù.
- Coù theå boå sung theâm moät soá luaän ñieåm sau:
+ Keát caáu baøi thô chaët cheõ caân ñoái:môû ñaàu laø muøa xuaân ñaát nöôùc, keát thuùc laïi laø moät giai ñieäu daân ca.
+ Gioïng ñieäu tröõ tình cuûa baøi thô chaân thaønh tha thieát
+ Öôùc nguyeän coáng hieán hoøa nhaäp cuûa Thanh Haûi.
I.Tìm hieåu baøi nghò luaän veà moät ñoaïn thô, baøi thô.
1.Xeùt vb:
2.Nhaän xeùt:
-Vaán ñeà nghò luaän
-Môû baøi (ñoaïn 1): Giôùi thieäu baøi thô, böôùc ñaàu ñaùnh giaù, khaùi quaùt caûm xuùc cuûa baøi.
-Thaân baøi: (ñoaïn 2,3,4,5): Heä thoáng luaän ñieåm luaän cöù:
-Keát baøi (ñoaïn cuoái): Khaùi quaùt giaù trò , yù nghóa baøi thô
II.Luyeän taäp
4.Hướng dẫn hs tự học : 
- Theá naøo laø nghò luaän veà moät ñoaïn thô, baøi thô?
- Baøi laøm caàn phaân tích nhöõng yeáu toá naøo trong ñoaïn thô, baøi thô? yeâu caàu veà hình thöùc vaø caùch dieãn ñaït?
- Hoïc thuoäc ghi nhôù
- Chuaån bò baøi:CaÙch laøm baøi vaên nghò luaän veà moät ñoaïn thô, baøi thô (Cần xem lại chương trình tiết 133 và 135)
 

Tài liệu đính kèm:

  • docngu van 9 hk2.doc