Giáo án môn học Ngữ văn lớp 9, kì I năm 2010 - 2011

.Ngµy so¹n: TuÇn 1- Bµi 1
Ngµy gi¶ng:
TiÕt 1,2 Phong c¸ch Hå ChÝ Minh 
 - Lª Anh Trµ -
A. Mơc tiªu bµi häc: Giĩp häc sinh:
- ThÊy ®­ỵc vỴ ®Đp trong phong c¸ch Hå ChÝ Minh lµ sù kÕt hỵp hµi hoµ gi÷a 
truyỊn thèng vµ hiƯn ®¹i, d©n téc vµ nh©n lo¹i, thanh cao vµ gi¶n dÞ.
	- Tõ lßng kÝnh yªu, tù hµo vỊ B¸c, häc sinh cã ý thøc tu d­ìng, häc tËp rÌn 
luyƯn theo g­¬ng B¸c.
* Trọng tâm : 
B. ChuÈn bÞ:	
 - Gi¸o viªn: Tranh ¶nh, bµi viÕt vỊ n¬i ë, vµ n¬i lµm viƯc cđa B¸c.
 -Cuèn s¸ch “B¸c Hå kÝnh yªu”
	- Häc sinh: S­u tÇm tranh ¶nh, bµi viÕt vỊ n¬i ë vµ lµm viƯc cđa B¸c.
C. TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng
	1-¤n ®Þnh tỉ chøc:
2-KiĨm tra bµi cị:
	- KiĨm tra sù chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp cho m«n häc cđa häc sinh.
	- KiĨm tra sù chuÈn bÞ bµi cđa häc sinh.
3-Bµi míi: Giíi thiƯu bµi: B¸c Hå cđa chĩng ta kh«ng nh÷ng lµ nhµ yªu n­íc, nhµ c¸ch m¹ng vÜ ®¹i mµ Ng­êi cßn lµ mét trong 3 bËc tµi danh ®­ỵc c«ng nhËn lµ Danh nh©n v¨n ho¸ ThÕ giíi.VỴ ®Đp v¨n ho¸ chÝnh lµ nÐt nỉi bËt trong phong c¸ch HCM.	ë c¸c líp d­íi c¸c em ®· ®­ỵc t×m hiĨu mét sè v¨n b¶n viÕt vỊ Hå ChÝ Minh, giê h«m nay víi v¨n b¶n “Phong c¸ch Hå ChÝ Minh” chĩng ta sÏ hiĨu râ h¬n phong c¸ch sèng vµ lµm viƯc cđa B¸c.
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Ho¹t ®éng cđa trß
Néi dung 
I. Đọc- t×m hiĨu chung
H: H·y giíi thiƯu vỊ t¸c gi¶ Lª Anh Trµ ?
Ho¹t ®éng c¸ nh©n. 
-> Giíi thiƯu vỊ t¸c gi¶
1. T¸c gi¶: Lª Anh Trµ
H: H·y nªu c¸ch ®äc v¨n b¶n ?
-> §äc ®ĩng, diƠn c¶m, thĨ hiƯn sù kÝnh träng ®èi víi B¸c.
2. T¸c phÈm :
- GV ®äc mÉu
- 2 HS ®äc -> nhËn xÐt.
H: H­íng dÉn HS t×m hiĨu c¸c chĩ thÝch 2, 3, 5, 6, 7, 9, 10 ?
-> T×m hiĨu c¸c chĩ thÝch gi¸o viªn ®· h­íng dÉn
H: Nªu xuÊt xø cđa v¨n b¶n?
- Ph¸t biĨu.
- TrÝch trong “ Phong c¸ch Hå ChÝ Minh, c¸i vÜ ®¹i g¾n víi c¸i gi¶n dÞ”.
VB ®­ỵc viÕt theo thĨ lo¹i nµo?
.-hs tr¶ lêi
-Thuéc v¨n b¶n nhËt dơng
?PTB§ chÝnh cđa vb?
-PTB§:tù sù +nghÞ luËn
H: V¨n b¶n cã thĨ chia lµm mÊy phÇn ? Nªu néi dung tõng phÇn ?
- Theo dâi sgk -> ph¸t hiƯn 
- P1 ( Tõ ®Çu ...” rÊt hiƯn ®¹i” ) : Sù tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i cđa HCM.
- P2 (cßn l¹i) : NÐt ®Đp trong lèi sèng HCM.
-Bè cơc:2 ®o¹n
* Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn HS t×m hiĨu v¨n b¶n.
II. T×m hiĨu v¨n b¶n.
?ThÕ nµo lµ “c® ®Çy tru©n chuyªn”?
?Dùa vµo nh÷ng hiĨu biÕt c® ho¹t ®éng cđa B¸c ,em h·y tãm t¾t ng¾n gän qu¸ tr×nh ra ®i t×m ®­êng cøu n­íc cđa Ng­êi?
-hs gi¶i nghÜa
-1 em ph¸t biĨu-em kh¸c bỉ sung (N¨m 1911 Ng­êi ra ®i víi 2 bµn tay tr¾ng,sang c¸c n­íc P,§,Th¸i Lan...lµm ®đ mäi nghỊ,®Õn Liªn X« Ng­êi gỈp CN M¸c Lª Nin...)
H: Nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i ®Õn víi HCM trong hoµn c¶nh nµo ?
-Ph¸t hiƯn ( dùa vµo sgk) 
- Trong cuéc ®êi ho¹t ®éng CM, HCM ®· ®i qua nhiỊu n¬i, tiÕp xĩc víi nhiỊu nỊn v¨n ho¸.
1. Sù tiÕp thu v¨n ho¸ nh©n lo¹i cđa Hå ChÝ Minh.
H: §Ĩ cã ®­ỵc vèn tri thøc s©u réng Êy, Ng­êi ®· lµm nh÷ng g×?
- N¾m v÷ng ph­¬ng tiƯn giao tiÕp lµ ng«n ng÷.
- Qua c«ng viƯc mµ häc hái.
- Häc hái, t×m hiĨu ®Õn møc s©u s¾c.
- TiÕp thu mäi c¸i ®Đp vµ c¸i hay ®ång thêi phª ph¸n nh÷ng tiªu cùc cđa chđ nghÜa t­ b¶n.
H: §éng lùc nµo ®· giĩp Ng­êi tiÕp thu vèn tri thøc cđa nh©n lo¹i ?
- Ham hiĨu biÕt, häc hái, tù t«n d©n téc.
- Nh÷ng ¶nh h­ëng quèc tÕ ®· nhµo nỈn víi c¸i gèc d©n técTrë thµnh mét nh©n c¸ch ViƯt Nam
H: Em hiĨu nh­ thÕ nµo vỊ sù “nhµo nỈn” cđa nguån v¨n ho¸ quèc tÕ vµ v¨n ho¸ d©n téc cđa B¸c? 
?NhËn xÐt nghƯ thuËt sư dơng trong ®o¹n v¨n nµy?
- §ã lµ sù ®an xen kÕt hỵp bỉ sung s¸ng t¹o hµi hoµ hai nguån v¨n ho¸ trong tri thøc v¨n ho¸ HCM.
-Dïng NT )( kÕt hỵp kĨ víi lêi b×nh
H: Tõ ®ã em hiĨu g× vỊ vỴ ®Đp trong phong c¸ch Hå ChÝ Minh ? 
GV: §ã lµ kiĨu mÉu cđa tinh thÇn tiÕp nhËn v¨n ho¸ ë HCM: biÕt thõa kÕ vµ ph¸t triĨn c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸.
-Th¶o luËn -> ph¸t biĨu
-Dïng NT )( kÕt hỵp kĨ víi lêi b×nh -> HCM tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ dùa trªn nỊn t¶ng v¨n ho¸ d©n téc.
H: Theo dâi phÇn hai, nªu néi dung chÝnh ?
- Ph¸t biĨu néi dung chÝnh
2. NÐt ®Đp trong lèi sèng Hå ChÝ Minh.
H: ë c­¬ng vÞ l·nh ®¹o cao nhÊt cđa §¶ng vµ Nhµ n­íc, Chđ tÞch HCM cã lèi sèng nh­ thÕ nµo?
?Em cã nhËn xÐt g× vỊ lèi sèng Êy cđa Ng­êi?
- Suy nghÜ ,th¶o luËn theo nhãm -> tr¶ lêi.
- N¬i ë, n¬i lµm viƯc: nhµ sµn...
- Trang phơc: quÇn ¸o bµ ba n©u, ¸o trÊn thđ, ®«i dÐp lèp
-N¬i ë, n¬i lµm viƯc:®¬n s¬
- Trang phơc:gi¶n dÞ
GV: yªu cÇu hs treo tranh s­u tÇm vỊ n¬i ë,n¬i lµm viƯc cđa B¸c-gv ®­a ra tranh vỊ khu nhµ sµn-Phđ Chđ TÞch (Hµ Néi)
- T­ trang: vµi chiÕc va li con.
- ¡n uèng: c¸ kho, rau luéc, d­a ghÐm, cµ muèi ch¸o hoa
-c¶ líp quan s¸t-nhËn xÐt
-¡n uèng:§¹m b¹c
H: T¸c gi¶ ®· sư dơng biƯn ph¸p nghƯ thuËt nµo ®Ĩ nãi vỊ lèi sèng cđa B¸c ? T¸c dơng ?
- NghƯ thuËt: ®èi lËp -lµm nỉi bËt vỴ ®Đp trong lèi sèng cđa B¸c.
- NghƯ thuËt ®èi lËp -lµm nỉi bËt vỴ ®Đp trong lèi sèng cđa B¸c.-> Gi¶n dÞ vµ thanh cao.
H: V× sao cã thĨ nãi lèi sèng cđa B¸c lµ sù kÕt hỵp gi÷a gi¶n dÞ vµ thanh cao ?
-> §©y kh«ng ph¶i lèi sèng kh¾c khỉ cđa nh÷ng ng­êi tù vui trong c¶nh nghÌo cịng kh«ng ph¶i tù thÇn th¸nh ho¸ lµm cho kh¸c ng­êi - §©y lµ lèi sèng cã v¨n ho¸ ®· trë thµnh quan niƯm thÈm mü: c¸i ®Đp lµ sù gi¶n dÞ, tù nhiªn.
-Sèng cã v¨n ho¸
H: Em ®· häc v¨n b¶n nµo nãi vỊ lèi sèng gi¶n dÞ cđa B¸c ? KĨ thªm mét vµi c©u chuyƯn vỊ lèi sèng gi¶n dÞ cđa B¸c?
GV:KĨ c©u chuyƯn cã mét vÞ kh¸ch n­íc ngoµi khi vµo Phđ CT gỈp B¸c t­ëng lµ ng­êi...
-“§øc tÝnh gi¶n dÞ cđa B¸c Hå”, “Ng¾m tr¨ng”, “Tøc c¶nh P¸c Bã”...
-1,2 hs kĨ nh÷ng c©u chuyƯn em biÕt
-hs nghe
H: ë phÇn cuèi v¨n b¶n, t¸c gi¶ ®· so s¸nh lèi sèng cđa B¸c víi NguyƠn Tr·i vµ NguyƠn BØnh Khiªm. Theo em cã ®iĨm g× gièng vµ kh¸c gi÷a lèi sèng cđa B¸c vµ c¸c vÞ hiỊn triÕt ?
- Th¶o luËn - tr¶ lêi.
+ Gièng: Gi¶n dÞ, thanh cao.
+ Kh¸c: B¸c g¾n bã chia sỴ khã kh¨n cïng nh©n d©n, cïng CM.
* Lèi sèng cđa B¸c rÊt d©n téc, rÊt ViƯt Nam t¹o ra phong c¸ch HCM.
-hs nghe
* Lèi sèng cđa B¸c rÊt d©n téc, rÊt ViƯt Nam t¹o ra phong c¸ch HCM.
H: Tõ viƯc t×m hiĨu v¨n b¶n “Phong c¸ch HCM”, h·y nªu néi dung v/b ?
- NhËn xÐt kh¸i qu¸t.
-> VỴ ®Đp cđa phong c¸ch HCM – sù kÕt hỵp hµi hoµ gi÷a truyỊn thèng v¨n ho¸ d©n téc vµ tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i.
III/Tỉng kÕt
H: T¸c gi¶ ®· sư dơng biƯn ph¸p nghƯ thuËt nµo ®Ĩ lµm nỉi bËt vỴ ®Đp phong c¸ch HCM ?
+ KÕt hỵp gi÷a kĨ chuyƯn vµ b×nh luËn.
+ Sư dơng nghƯ thuËt ®èi lËp
+Lùa chän chi tiÕt tiªu biĨu
+BiƯn ph¸p so s¸nh :Kh¼ng ®Þnh sù gi¶n dÞ tét bËc gỵi tíi c¸c vÞ hiỊn triÕt x­a...
H: Trong cuéc sèng hiƯn ®¹i, VH trong thêi k× héi nhËp, tÊm g­¬ng cđa B¸c gỵi cho em suy nghÜ g× ?
- Rĩt ra ý nghÜa cđa viƯc häc tËp vµ rÌn luyƯn theo g­¬ng B¸c Hå.
H: Nªu mét vµi biĨu hiƯn mµ em cho lµ sèng cã VH ?
Gäi 1 em ®äc néi dung ghi nhí sgk T8 
HS tù béc lé.
-1 em ®äc
* Ghi nhí: sgk/8
* Ho¹t ®éng 3: H­íng dÉn häc sinh luyƯn tËp.cđng cè
 4. Cđng cè
- Gäi HS lªn b¶ng lµm bµi tËp ( b¶ng phơ )
* Bµi tËp cđng cè :Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i c©u tr¶ lêi ®ĩng.
ý nµo nãi ®ĩng nhÊt ®Ỉc ®iĨm cèt lâi cđa phong c¸ch HCM ®­ỵc nªu trong bµi viÕt?
A.BiÕt kÕt hỵp hµi hoµ gi÷a b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc vµ tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i.
B.Cã sù thõa kÕ vỴ ®Đp trong c¸ch sèng cđa c¸c vÞ hiỊn triÕt x­a.
C.Am hiĨu nhiỊu vỊ c¸c d©n téc vµ nh©n d©n trªn thÕ giíi.
Trong bµi viÕt, ®Ĩ lµm nỉi bËt vỴ ®Đp cđa phong c¸ch HCM, t¸c gi¶ ®· kh«ng sư dơng biƯn ph¸p nghƯ thuËt nµo?
A.KÕt hỵp gi÷a kĨ vµ b×nh luËn. C. Sư dơng phÐp nãi qu¸.
B.Sư dơng phÐp ®èi lËp. D. So s¸nh vµ sư dơng nhiỊu tõ H¸n ViƯt.
5/ H­íng dÉn häc vµ lµm bµi ë nhµ: 
 - HiĨu néi dung, nghƯ thuËt cđa v¨n b¶n.
 - S­u tÇm nh÷ng mÈu chuyƯn vỊ B¸c.
 -C¸c em cã thĨ cã ®iỊu kiƯn vµo th¨m Nhµ sµn B¸c Hå trong ThÞ x· NghÜa Lé cđa chĩng ta
 - ChuÈn bÞ tiÕt “ C¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i” : t×m hiĨu VD – sgk.
 *********************************************************
 Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :
TiÕt 3 - C¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i
A. Mơc tiªu cÇn ®¹t: 
Häc xong bµi nµy, häc sinh cã ®­ỵc:
- N¾m ®­ỵc néi dung ph­¬ng ch©m vỊ l­ỵng vµ ph­¬ng chËm vỊ chÊt.
	- BiÕt vËn dơng nh÷ng ph­¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp.
B. ChuÈn bÞ:
	- Gi¸o viªn: §äc kÜ nh÷ng l­u ý sgv, giÊy A0
 -C¸c mÉu kh¸c trong s¸ch bµi tËp tr¾c nghiƯm
	- Häc sinh: chuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu
C. TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng
* Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng:
	1- ¤n ®Þnh tỉ chøc:
2-KiĨm tra bµi cị:	
?ThÕ nµo lµ hµnh ®éng nãi? ThÕ nµo lµ l­ỵt lêi trong héi tho¹i?
* KĨ l¹i chuyƯn “Lỵn c­íi, ¸o míi” ? X¸c ®Þnh lêi cđa c¸c nh©n vËt trong truyƯn ?
3-Bµi míi: Giíi thiƯu bµi:
Trong ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n líp 8, c¸c em ®· ®­ỵc t×m hiĨu vỊ vai XH trong héi 
tho¹i, l­ỵt lêi trong héi tho¹i. §Ĩ ho¹t ®éng héi tho¹i cã hiƯu qu¶, chĩng ta cÇn 
n¾m ®­ỵc t­ t­ëng chØ ®¹o cđa ho¹t ®éng nµy, ®ã chÝnh lµ ph­¬ng ch©m héi tho¹i.
.
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Ho¹t ®éng cđa trß
Néi dung 
* Ho¹t ®éng 1: H/dÉn hs t×m hiĨu ph/ch©m vỊ l­ỵng.
I. Ph­¬ng ch©m vỊ l­ỵng.
- GV: treo b¶ng phơ.
- §äc vÝ dơ.
H: H·y gi¶i thÝch nghÜa cđa tõ “b¬i” (trong v¨n c¶nh ) ?
-> Suy nghÜ -> tr¶ lêi.
H: Khi An hái “häc b¬i ë ®©u” mµ Ba tr¶ lêi “ë d­íi n­íc” th× c©u tr¶ lêi cã ®¸p øng ®iỊu An muèn biÕt kh«ng ? V× sao ?
- C©u tr¶ lêi kh«ng mang l¹i néi dung An muèn biÕt v× trong nghÜa cđa tõ “b¬i” ®· cã “ë d­íi n­íc”. 
H: Theo em b¹n Ba cÇn tr¶ lêi nh­ thÕ nµo?
- Nãi râ ®Þa ®iĨm cơ thĨ
H: Tõ ®ã em rĩt ra bµi häc g× vỊ giao tiÕp?
- Rĩt ra nhËn xÐt.
- CÇn nãi râ néi dung, kh«ng nªn Ýt h¬n nh÷ng g× mµ giao tiÕp ®ßi hái.
*Y/c HS ®äc vd2
- §äc vÝ dơ 2.
H: V× sao truyƯn l¹i g©y c­êi? 
- V× c¸c nh©n vËt nãi nhiỊu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi..
H: Hai nh©n vËt ®ã chØ cÇn hái vµ tr¶ lêi nh­ thÕ nµo?
- Anh cã “lỵn c­íi”: B¸c cã thÊy con lỵn nµo ch¹y qua ®©y kh«ng?
- Anh cã “¸o míi”: T«i ch¼ng thÊy con lỵn nµo ch¹y qua ®©y c¶.
H: Tõ c©u chuyƯn c­êi em h·y cho biÕt khi giao tiÕp ta cÇn tu©n thđ yªu cÇu g×?
- NhËn xÐt
- Kh«ng nªn nãi nhiỊu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi.
H: Tõ hai t×nh huèng giao tiÕp trªn em rĩt ra nhËn xÐt g×? 
- Kh¸i qu¸t l¹i bµi häc.
* Y/c hs ®äc ghi nhí
- §äc .
* Ghi nhí: sgk / 9.
- H­íng dÉn HS lµm bµi tËp 1 trang 9.
* VËn dơng ph/ch©m vỊ l­ỵng ph©n tÝch lçi (lµm miƯng).
a. Thõa cơm tõ “nu«i ë nhµ”.
b. Thõa cơm tõ “cã hai c¸nh”.
* Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn hs t×m hiĨu ph/ch©m vỊ chÊt.
II. Ph­¬ng ch©m vỊ chÊt.
* Treo vÝ dơ (b¶ng phơ). 
- HS ®äc vÝ dơ.
H: TruyƯn “Qu¶ bÝ khỉng lå” phª ph¸n ®iỊu g×?
- Phª ph¸n tÝnh nãi kho¸c.
H: “Nãi kho¸c” lµ nãi nh­ thÕ nµo?
- Nãi kh«ng ®ĩng sù thËt.
H: Nh­ vËy trong giao tiÕp cã ®iỊu g× cÇn tr¸nh?
- HS rĩt ra nhËn xÐt .
- §õng nãi nh÷ng ®iỊu m×nh kh«ng tin lµ ®ĩng sù thËt.
- §­a t×nh huèng.
- Nghe, x¸c ®Þnh.
H: NÕu kh«ng biÕt ch¾c v× sao b¹n m×nh nghØ häc th× em tr¶ lêi víi thÇy c« lµ “b¹n Êy nghØ häc v× èm” cã nªn kh«ng?
-> kh«ng nªn..
H: Khi giao tiÕp cÇn chĩ ý ®iỊu g×?
- Rĩt ra nhËn xÐt.
- §õng nãi nh÷ng ®iỊu m×nh kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc.
H: Tõ hai t×nh huèng trªn em rĩt ra yªu cÇu g× trong giao tiÕp?
-> Kh¸i qu¸t.
- §äc ghi nhí ... iếng Việt 
Tổng kết vỊ từ vựng(TiÕp)
A.Mục tiêu cần đạt :
HS häc xong bµi cã ®­ỵc : 
	-Hs nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức vỊ từ vựng đã học từ lớp 6-9 ( Sự phát triển của từ vựng, từ mượn, từ hán Việt, thuật ngữ biệt ngữ xã hội , các hình thức trau dồi vốn từ )
2. RÌn luyƯn kÜ n¨ng tỉng hỵp, hƯ thèng kiÕn thøc.
3. Gi¸o dơc HS ý thøc gi÷ g×n sù trong s¸ng cđa tiÕng ViƯt.
TT: biết vận dụng những kiến thức vỊ từ vựng đã học
B. Chuẩn bị : 
	- Thầy: soạn bài lên lớp
 B¶ng phơ,phiÕu häc tËp
 - Trị: ơn bài cũ ,xem bài mới
 -ChuÈn bÞ tõ ®iĨn H¸n –ViƯt
C.TiÕn tr×nh lªn líp:
 1/¤n ®Þnh tỉ chøc:
2/- Kiểm tra bài cũ : * H·y ph©n biƯt sù kh¸c nhau gi÷a tõ ®ång ©m víi tõ ®ång nghÜa vµ tõ tr¸i nghÜa ?
 * Cho biÕt c¸c thµnh ng÷ sau ®©y, thµnh ng÷ nµo cã sư dơng c¸c cỈp tõ tr¸i nghÜa?
 A. §Çu voi ®u«i chuét.	
 B. Sèng tÕt chÕt giç.	
 C. MÌo m¶ gµ ®ång.
3/Bài mới :
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Ho¹t ®éng cđa trß
Néi dung
* Ho¹t ®éng 1: H­íng dÉn HS hƯ thèng ho¸ l¹i kiÕn thøc vỊ sù ph¸t triĨn cđa tõ vùng.
I. Sù ph¸t triĨn cđa tõ vùng.
- §äc yªu cÇu bµi tËp 1.
Bµi tËp 1.
H: VËn dơng c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ĩ ®iỊn néi dung thÝch hỵp vµo c¸c « trèng theo s¬ ®å ®· cho?
- Lªn b¶ng ®iỊn.
- NhËn xÐt.
- §äc yªu cÇu bµi tËp 2.
* S¬ ®å
Bµi tËp 2.
H: T×m dÉn chøng minh ho¹ cho nh÷ng c¸ch ph¸t triĨn cđa tõ vùng ®· nªu trong s¬ ®å?
- Lµm miƯng -> NhËn xÐt.
C1:-Thªm nghÜa míi : Kinh tÕ
 -ChuyĨn nghÜa :Ngµy xu©n em h·y cßn dµi ->pt AD
 ChØ cÇn trong xe cã mét tr¸i tim ->pt HD
H: Cã thĨ cã ng«n ng÷ mµ tõ vùng chØ ph¸t triĨn theo c¸ch ph¸t triĨn sè l­ỵng tõ ng÷ hay kh«ng ? V× sao ?
* Th¶o luËn.
- Tr×nh bµy -> NhËn xÐt.
Bµi tËp 3 
Mäi ng«n ng÷ cđa nh©n lo¹i ®Ịu ph¸t triĨn tõ vùng theo tÊt c¶ c¸c c¸ch thøc ®· nªu trong s¬ ®å trªn.
* Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn HS hƯ thèng l¹i kiÕn thøc vỊ tõ m­ỵn.
II. Tõ m­ỵn.
H: H·y nh¾c l¹i kh¸i niƯm tõ m­ỵn?
- Nªu kh¸i niƯm.
1. Kh¸i niƯm: Nh÷ng tõ vay m­ỵn cđa tiÕng n­íc ngoµi ®Ĩ biĨu thÞ nh÷ng sù vËt, hiƯn t­ỵng, ®Ỉc ®iĨm
Bµi tËp 2 :
- §äc yªu cÇu bµi tËp 2.
H: Chän nh©n ®Þnh ®ĩng trong nh÷ng nhËn ®Þnh ®· cho?
- Lµm miƯng -> NhËn xÐt.
-> NhËn ®Þnh C.
Bµi tËp 3: 
- §äc yªu cÇu bµi tËp 3.
H: Nh÷ng tõ “s¨m”, “lèp”,“x¨ng”,“phanh”cã kh¸c g× so víi nh÷ng tõ m­ỵn nh­ “a - xÝt”, “ra-®i-«?
* Th¶o luËn.
-> Tr×nh bµy.
-> NhËn xÐt.
- Nh÷ng tõ “s¨m”, “lèp”lµ tõ m­ỵn nay ®· ®­ỵc ViƯt ho¸ hoµn toµn.
- Nh÷ng tõ “a-xÝt”, “ra- di- «”ch­a ®­ỵc ViƯt ho¸ hoµn toµn.
* Ho¹t ®éng 3: H­íng dÉn HS hƯ thèng l¹i kiÕn thøc vỊ tõ H¸n ViƯt.
III. Tõ H¸n ViƯt.
H: H·y nh¾c l¹i kh¸i niƯm tõ H¸n ViƯt?
- Nh¾c l¹i kh¸i niƯm.
1. Kh¸i niƯm: lµ nh÷ng tõ gèc H¸n ®­ỵc ph¸t ©m theo c¸ch cđa ng­êi ViƯt.
2. Bµi tËp.
- §äc yªu cÇu bµi tËp 2.
H: Chän quan niƯm ®ĩng vµ gi¶i thÝch v× sao ?
- Lµm miƯng.
b. Tõ H¸n ViƯt lµ bé phËn quan träng cđa líp tõ m­ỵn gèc H¸n.
* Ho¹t ®éng 4: H­íng dÉn HS hƯ thèng l¹i kiÕn thøc vỊ thuËt ng÷ vµ biƯt ng÷ x· héi.
IV. ThuËt ng÷ vµ biƯt ng÷ x· héi.
H: ThuËt ng÷ lµ g×?
- Nªu kh¸i niƯm.
1. Kh¸i niƯm :
- ThuËt ng÷ lµ nh÷ng tõ ng÷ biĨu thÞ kh¸i niƯm khoa häc, c«ng nghƯ th­êng ®­ỵc dïng trong c¸c v¨n b¶n khoa häc c«ng nghƯ.
- BiƯt ng÷ x· héi lµ tõ ®­ỵc dïng trong 1 tÇng líp x· héi nhÊt ®Þnh.
2. Bµi tËp.
H: Th¶o luËn vỊ vai trß cđa ThuËt ng÷ trong ®êi sèng hiƯn nay?
- Th¶o luËn.
-> Tr×nh bµy.
Bµi 2.
-> Do nhu cÇu giao tiÕp vµ nhËn thøc cđa mäi ng­êi vỊ nh÷ng vÊn ®Ị khoa häc, c«ng nghƯ ngµy cµng t¨ng nªn thuËt ng÷ ngµy cµng trë nªn quan träng.
H: LiƯt kª mét sè tõ ng÷ lµ biƯt ng÷ x· héi ?
- Lµm miƯng.
-> NhËn xÐt.
Bµi 3.
- ngçng, trøng, gËy( c¸ch gäi ®iĨm KT cđa tÇng líp HS, sinh viªn ).
..
* Ho¹t ®éng 5: H­íng dÉn HS hƯ thèng l¹i kiÕn thøc vỊ trau dåi vèn tõ.
V. Trau dåi vèn tõ.
H: Nªu l¹i c¸c h×nh thøc trau dåi vèn tõ ?
- HS tr¶ lêi.
- RÌn luyƯn ®Ĩ n¾m v÷ng nghÜa cđa tõ; rÌn luyƯn ®Ĩ biÕt thªm nh÷ng tõ ch­a biÕt.
- §äc yªu cÇu bµi tËp 2.
* Bµi tËp 2.
H: H·y gi¶i thÝch nghÜa cđa c¸c tõ “b¸ch khoa toµn th­”, “hËu duƯ”, “khÈu khÝ”?
(H­íng dÉn hs tra tõ ®iĨn)
- HS gi¶i thÝch.
- B¸ch khoa toµn th­ : tõ ®iĨn b¸ch khoa, ghi ®Çy ®đ tri thøc cđa c¸c ngµnh.
- B¶o hé mËu dÞch : b¶o vƯ s¶n xuÊt trongn­íc chèng l¹i sù c¹nh tranh cđa hµng ho¸ n­íc ngoµi trªn thÞ tr­êng nø¬c m×nh.
- Dù th¶o : th¶o ra ®Ĩ th«ng qua ( ®éng tõ ) ; b¶n dù th¶o ®Ĩ ®­a th«ng qua ( danh tõ ).
- §¹i sø qu¸n : c¬ quan ®¹i diƯn chÝnh thøc vµ toµn diƯn cđa nhµ n­íc ë n­íc ngoµi do 1 ®¹i sø ®Ỉc mƯnh toµn quyỊn ®øng ®Çu.
-HËu duƯ : con ch¸u cđa ng­êi ®· chÕt.
- KhÈu khÝ : khÝ ph¸ch cđa con ng­êi to¸t ra tõ lêi nãi.
- M«i sinh : m«i tr­êng sèng cđa sinh vËt.
- §äc yªu cÇu bµi tËp 3.
* Bµi tËp 3.
H: Sưa lçi dïng tõ trong nh÷ng c©u trªn?
- Th¶o luËn.
-> Sưa lçi.
a. Sai tõ “bÐo bỉ” -> Sưa: bÐo bë.
b. Sai tõ “®¹m b¹c” -> Sưa: tƯ b¹c.
c. Sai tõ “tÊp lËp” -> Sưa: tíi tÊp.
4/Củng cố 
khắc sâu kiến thức của bài bằng cách hệ thống lại những kiến thức cơ bản 
gv ra ®Ị kiĨm tra 15p
5/dặn dị :
Về nhµ ơn bài , Chuẩn bị bài tiết sau 
-Hoµn thiƯn c¸c bµi tËp vµo vë
**************************************************************
Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:
Tiết 50 Tập làm văn
Nghị luận trong văn bản tự sự
A. Mục tiêu cần đạt :
HS ®¹t ®­ỵc: 
	- Hiểu thế nào là nghị luận trong văn bản tự sự, vai trị và ý nghĩa của yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự 
	- Luyện tập nhận diện các yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự và viết văn tự sự cĩ yếu tố nghị luận 
TT: vai trị và ý nghĩa của yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự 
B. Chuẩn bị : 
- Thầy soạn bài lên lớp
- Trị ơn bài cũ, xem bài mới 
C.TiÕn tr×nh lªn líp:
 1/¤n ®Þnh tỉ chøc:
2/- Kiểm tra bài cũ : ?Nh¾c l¹i thÕ nµo lµ v¨n nghÞ luËn?
* Khoanh trßn vµo ®¸p ¸n ®ĩng 
A. NghÞ luËn lµ nªu lÝ lÏ, dÉn chøng ®Ĩ b¶o vƯ mét quan ®iĨm, t­ tëng (luËn ®iĨm) nµo ®ã.
B. NghÞ luËn lµ bµy tá trùc tiÕp hoỈc gi¸n tiÕp t×nh c¶m, c¶m xĩc cđa con ng­êi, tù nhiªn, x· héi, sù vËt.
C. NghÞ luËn lµ t¸i hiƯn râ tÝnh chÊt nghÞ luËn trong ®o¹n trÝch.
V¨n nghÞ luËn th­êng gỈp d­íi d¹ng nµo?
(D¹ng:ý kiÕn nªu ra,c¸cbµi x· luËn b×nh luËn)
3/Bài mới :
Cã thĨ nãi trong v¨n tù sù cã hÇu hÕt c¸c PTB§ v× TS lµ bøc tranh gÇn gịi nhÊt víi cs,mµ cs th× hÕt søc ®a d¹ng phong phĩ víi ®Çy ®đ c¸c t×nh huèng,c¶nh ngé,nv,c¸c mÉu ng­êi th­êng gỈp hµng ngµy.§Ĩ tËp trung kh¾c ho¹ nh÷ng kiĨu nv hay triÕt lÝ,suy nghÜ tr¨n trë vỊ cs vỊ yªu ghÐt kh«ng thĨ kh«ng dïng yÕu tè nghÞ luËn ®Ĩ t« ®Ëm tÝnh c¸ch hä...ë các lớp trước, các em đã được biết thế nào là tự sự, nghị luận ... Yếu tố tự sự, miêu tả cĩ vai trị gì trong bài văn nghị luận . Trong bài học này ta sẽ tìm hiĨu xem : Nghị luận cĩ vai trị và ý nghĩa như thế nào trong văn bản tự sự 
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Néi dung
- Hướng dẫn tìm hiểu phần 1 qua hai đoạn trích (chia líp 2 nhãm)
Đoạn trích thuộc văn bản " Lão hạc " của Nam Cao và " Truyện Kiều - Nguyễn Du 
? Trong đoạn trích (a) lời văn bộc lộ suy nghĩ. cách nhìn của ai với ai ?
Gv: Đây là suy nghĩ nội tâm của nhân vật ơng giáo trong truyện . Nĩ như một cụơc đối thoaị ngầm, ơng giáo đối thoại với chính mình : “Vợ mình ...
? ở đoạn văn (b) là cuộc đối thoại giữa ai với ai ? nhận xét 
- Cuộc đối thoại như ở một phiên tồ. ở đĩ , Thuý kiều là quan tồ buộc tội với những lời nhận định, khẳng định, cịn Hoạn Thư là bị cáo với những lập luận, lí lẽ boa biện cho mình 
- GV đưa nội dung yêu cầu HS thảo luận
? Để thể hiện được ý trong những cuộc đối thoại đĩ thì cĩ những luận điểm nào , luận cứ nào ?
? Nhận xét cách lập luận 
- GV nhận xét -> Đưa ra kết luận 
- Đọc ví dụ 
a/ Lời của ơng giáo về người vợ của mình
-Nghe 
b/ Giữa Thuý Kiều với Hoạn Thư, cuộc đối thoại diễn ra rât đặc biệt, đĩ là dưới những câu thơ mang tÝnh nghị luận rõ nét 
- Hoạt động nhĩm 
-> trả lời 
( Chia lớp làm 2 nhĩm, mỗi nhĩm tìm hiểu một đoạn văn )
I - Tìm hiểu các yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự 
a, Ta thấy những người xung quanh ta tàn nhẫn vì ta khơng cố hiểu họ
Sự nhìn nhận của ơng giáo về một người quanh ơng là vợ ơng
Họ đau chân thì	Họ khổ thì họ 	 	Cái tốt của họ bị 	
cái chân đau của họ	 	khơng nghĩ đến ai buồn đau lo lắng,	
ích kỷ che mất,
Biết vậy mà chỉ buồn mà khơng giận 
Thuý kiều
b,Khẳng định Hoạn Thư là người đàn bà cay nghiệt , ghê gớm
Hoạn Thư
Biện minh cho sự ghê gớm của mình
)Đàn bà (2) Đã từng (3)Chung chồng (4)Nhún 
ghen là thường đối xử tốt với cơ nhường->đã 	
	gây ... giờ mong sự
 dung khoan 
Thuý Kiều	Cơng nhận tài biện minh của Hoạn thư 
	nên băn khoăn khĩ xử
?XÐt vỊ h×nh thøc ®o¹n v¨n cã mang tÝnh NL kh«ng?
? Từ những ví dụ tìm hiểu trên em cĩ nhận xét gì về lời đối thoại nội tâm và lời đối thoại?
-> Đĩ chính là chất nghị luận ...
? Em hiểu nghị luận trong văn tự sự thực chất là như thế nào ?
? Để đưa yếu tố nghị luận vào văn bản tự sự ngồi việc nêu luận điểm ta cần sử dụng những câu những từ như thế nào ? Vì sao ?
- Tuy vậy nghị luận ở đây chỉ đĩng vai trị bổ trợ chứ khơng làm mất đi bản chất cửa tự sự 
? Xác định yêu cầu của đầu bài ?
- Yêu cầu chỉ ra lập luận của Hoạn Thư , tĩm tắt nội dung lập luận của Hoạn Thư 
- Giáo viên nhận xét bổ sung 
a,Nh÷ng c©u mang tÝnh NL : nÕu...th×,v× thÕ ...cho nªn,khi..th× =>c©u k® ng¾n gän khĩc chiÕt
b,H×nh thøc nghÞ luËn phï hỵp phiªn toµ
- Lời đối thoại và độc thoại cụ thể và rất thuyết phục bởi những nhận xét, những ý kiến , lí lẽ, dẫn chứng và cách lập luận chặt chẽ làm cho nhận định trở nên thành một triết lí sâu sắc 
- Những câu miêu tả khẳng định
-Những từ cĩ tính chất nghị luận 
Vì đĩ là những hình thức gĩp phần là sáng tỏ những nhận xét phán đốn ... của nghị luận 
-hs ®äc y/c ®Ị bµi
( Hoạt động nhĩm )
+ Lời trong đoạn văn là ai ?
+ Đã thuyết phục ai ?
+ Thuyết phục điều gì ?
-hs nªu 4 luËn ®iĨm
-NL trong VBTS lµ c¸c cuéc ®èi tho¹i víi c¸c nx ph¸n ®o¸n,lÝ lÏ nh»m thuyÕt phơc ng­êi nghe
* Ghi nhớ 
II - Luyện tập 
1 Bài tập 
-Lµ lêi cđa «ng gi¸o (suy nghÜ néi t©m)
-ThuyÕt phơc ng­êi ®äc,ng­êi nghe
2 Bài tập 2
- GV treo tranh
- HS quan s¸t.
Bµi tËp 3
H: Bøc tranh thĨ hiƯn néi dung cđa v¨n b¶n nµo?
-> V¨n b¶n “Trong lßng mĐ”.
- §äc yªu cÇu cđa ®Ị.
- 2 Nhãm thùc hiƯn.
- §äc bµi vµ nhËn xÐt, sưa ch÷a.
Trªn ®­êng vỊ mĐ con Hång trß chuyƯn víi nhau rÊt nhiỊu. H·y t­ëng t­ỵng, ghi l¹i c©u chuyƯn ®ã( trong ®ã cã sư dơng yªu tè nghÞ luËn ). 
4/ Củng cố 
Nghị luận cĩ vai trị gì trong văn bản tự sự ? 
? khi đưa yếu tố nghị luận vào văn bản tự sự ta làm như thế nào ? 
5/dặn dị :	
-Lµm tiÕp bµi tËp 2
- N¾m ®­ỵc c¸c kiÕn thøc võa «n tËp.
 - BTVN: X©y dùng mét c©u chuyƯn ( chđ ®Ị tù chän trong ®ã em cã kÕt hỵp yÕu tè nghÞ luËn )
 - ChuÈn bÞ: “LuyƯn tËp viÕt ®o¹n v¨n Tù sù cã sư dơng yÕu tè nghÞ luËn”.
- ChuÈn bÞ bµi: “Tỉng kÕt vỊ tõ vùng” (tiÕp) : §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái phÇn I, II.
 ****************************************************************