Giáo án môn học Ngữ văn lớp 9 - Tuần 1, 2 năm 2010

TUẦN 1 Ngày soạn: 20/8/2010
Tiết 1. Văn bản Ngày dạy: 24/8/ 2010
PHONG CAÙCH HOÀ CHÍ MINH
 - Leâ Anh Traø
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
-Thấy được những vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, vĩ đại và bình dị
-Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, HS càng thêm kính yêu Bác, tự nguyện học tập theo gương Bác.
II.CHUẨN BỊ.
1. Giáo viên
-Tư liệu: Những mẫu chuyện về cuộc đời Hồ Chí Minh, tranh ảnh hoặc băng hình về Bác.
- Tích hợp: các văn bản viết về Bác Hồ, văn thuyết minh
2. Học sinh
 soạn bài, đọc những câu chuyện về Bác
III. TIẾN TRÌNH DẠY- HỌC
1.Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
Kiểm tra sự chuẩn bị của HS
3.Bài mới.
Cuộc sống hiện đại đang từng ngày, từng giờ lôi kéo, làm thế nào mới có thể hội nhập với thế giới mà vẫn bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc. Tấm gương về nhà văn hoá lỗi lạc Hồ Chí Minh ở thế kỉ XX sẽ là bài học cho các em.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
*Hoạt động 1 (5p) Giới thiệu chung một vài nét về tác phẩm
Gọi HS đọc chú thích và hỏi: 
? Em hiểu gì về tác giả?
+HS giới thiệu qua về tác giả.
-GV: Chốt lại.
? Xuất xứ tác phẩm có gì đáng chú ý?
(HS dựa vào phần cuối văn bản để phát biểu).
?Em còn biết những văn bản, cuốn sách nào viết về Bác?
(HS nêu các văn bản, cuốn sách đã học).
? Văn bản viết theo phương thức biểu đạt nào? Thuộc loại văn bản nào? Vấn đề đó đặt ra ở đây là gì?
+HS nhắc lại một số vấn đề chính của văn bản nhật dụng và đề tài nghị luận của văn bản.
+GV: Thuộc phương thức biểu đạt chính luận, loại văn bản nhật dụng. chủ đề hội nhập và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc
Ù Đây là chủ đề cấp thiết trong thời đại ngày nay đối với người VN khi bước vào con đường hội nhập. văn bản không chỉ mang ý nghĩa cập nhật mà còn mang ý nghĩa lâu dài, bởi lẽ việc học tập và rèn luyện theo phong cách HCM là việc làm thường xuyên của các thế hệ người VN, đặc biệt là thế hệ trẻ.
*Hoạt động 2 (30p): hướng dẫn HS đọc và tìm hỉểu nội dung 1 của văn bản.
+GV: hướng dẫn HS đọc: Chú ý đọc đúng, đọc diễn cảm giọng khúc triết mạch lạc, thể hiện niềm tự hào, sự kính trọng đối với Bác.
-GV đọc mẫu.
-HS đọc.
Chú ý các từ ngữ: 1, 2, 3, 4 9 (SGK).
Hỏi: 
? Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nội dung chính của từng phần?
+HS suy nghĩ dựa vào phần chuẩn bị bài ở nhà.
Gợi ý:
Có thể phân làm hai phần:
-Phần 1: Hồ Chí Minh với sự tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại.
-Phần 2: Những nét đẹp trong lối sống của Hồ Chí Minh.
GV gọi HS đọc lại phần 1 và nêu câu hỏi.
? Những tinh hoa văn hoá nhân loại đến với Bác trong hoàn cảnh nào?
(HS: suy nghĩ độc lập dựa trên văn bản)
GV có thể dùng kiến thức lịch sử giới thiệu với HS.
-Năm 1911 Bác rời bến Nhà Rồng.
-Qua nhiều cảng trên thế giới.
-Thăm và ở nhiều nước.
? Hồ Chí Minh đã làm cách nào để có thể có được vốn tri thức văn hoá nhân loại?
+HS: Thảo luận nhóm với thời gian 3 phút.
?Chìa khoá để mở ra kho tri thức nhân loại là gì? Kể một số chuyện mà em biết.
+ HS tự do phát biểu
? Động lực nào giúp người có được những tri thức ấy? Tìm những dẫn chứng cụ thể trong văn bản để minh hoạ cho những ý các em đã trình bày.?
+HS: Dựa vào văn bản đọc dẫn chứng.
? Qua những vấn đề trên, em có nhận xét gì về phong cách Hồ Chí Minh?
HS: Thảo luận trong vòng 5 phút, cử đại diện trình bày
+GV bổ sung, mở rộng.
? Vậy thái độ của người trong việc tiếp thu văn hóa nhân loại là như thế nào?
+ HS phát hiện, trình bày
+GV mở rông vấn đề đó là sự tiếp thu có chọn lọc Ù liên hệ thực tế
? Theo em điều kì lạ nhất tạo nên phong cách Hồ Chí Minh là gì? Câu văn nào trong văn bản đã nói lên điều đó?
HS: Phát biểu.
GV: Chốt lại.
? Để làm nổi bật vấn đề Hồ Chí Minh với sự tiếp thu văn hoá nhân loại tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì?
HS: Thảo luận trong 5 phút.
Gợi ý:
-Sử dụng lập luận.
-Phân tích thực tế.
-Thủ pháp tương phản.
-So sánh.
*GV: sơ kết tiết (5p) bằng hệ thống câu hỏi: 
I. GIỚI THIỆU CHUNG.
-Trích trong “Phong cách Hồ Chí Minh, cái vĩ đại gắn với cái giản dị”.
-Phương thức biểu đạt:Nghị luận xã hội
- Kiểu văn bản : nhật dụng
-Nội dung: Văn bản đề cập đến vấn đề sự hội nhập với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hoá, dân tộc.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
- Bố cục :
Hai phần
1.Hồ Chí Minh với sự tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại.
-Trong cuộc đời hoạt động cách mạng đầy gian nan, vất vả của Bác.
-Cách tiếp thu: Nắm vững phương tiện giao tiếp là ngôn ngữ.
-Qua công việc lao động mà học hỏi.
-Động lực: Ham hiểu biết học hỏi, tìm hiểu.
+Nói và viết thạo nhiều thứ tiếng.
+Làm nhiều nghề.
+Đến đâu cũng học hỏi.
[ Hồ Chí Minh là người thông minh, cần cù, yêu lao động.
-Hồ Chí Minh có vốn kiến thức.
+Rộng: Từ văn hoá phương Đông đến phương Tây.
+Sâu: Uyên thâm.
Nhưng tiếp thu một cách có chọn lọc.
-Hồ Chí Minh tiếp thu văn hoá của nhân loại dựa trên nền tảng văn hoá dân tộc.
-Tạo nên một phong cách rất VN, rất phương Đông và đồng thời cũng rất mới, rất hiện đại.
4. Củng cố, dặn dò
 -HS nhắc lại kiến thức tiết 1
-Yêu cầu HS đọc lại văn bản, saọn tiếp các câu hỏi còn lại
-Sưu tầm một số truyện viết về Bác Hồ. - chuẩn bị tiếp tiết 2.
TUẦN 1 Ngày soạn: 22/8/2010
Tiết 2. Văn bản Ngày dạy: 25/8/ 2010
PHONG CAÙCH HOÀ CHÍ MINH 
 (tieáp theo) - Leâ Anh Traø
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
-Thấy được những vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, vĩ đại và bình dị
-Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, HS càng thêm kính yêu Bác, tự nguyện học tập theo gương Bác.
II.CHUẨN BỊ.
1. Giáo viên
-Tư liệu: Những mẫu chuyện về cuộc đời Hồ Chí Minh, tranh ảnh hoặc băng hình về Bác.
- Tích hợp: các văn bản viết về Bác Hồ, văn thuyết minh
2. Học sinh
 soạn bài, đọc những câu chuyện về Bác
III. TIẾN TRÌNH DẠY- HỌC
1.Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
Kiểm tra sự chuẩn bị của HS
- HỒ CHí Minh đã tiếp thu nền văn háo nhân loại như thế nào? Sự tiếp thu đố đã tạo cho người một phong cách như thế nào?
+HS trả lời rõ ràng, chính xác (theo tiết 1), có chủ kiến.
+GV nhận xét, ghi điểm.
3.Bài mới.
GV giới thiệu tiếp tiết 1..
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
*Hoạt động 1(5p). nhắc lại kiến thức tiết trước.
*Hoạt động 2(20p): hướng dẫn phân tích nét đẹp trong lối sống giản dị mà thanh cao của chủ tịch HỒ Chí Minh.
+HS đọc đaọn 2 của văn bản
? mở đầu đoạn 2, tác giả đã đưa ra lới bình luận thật ấn tượng về lối sống giản dị của Bác, em hãy chỉ ra lời bình luận đó?
+ HS dựa vào văn bản trả lời.
+GV gợi ý “lần đàu tiên .trong cung điện của mình”.
Ùcùng với lời bình luận đso tác giả sử dụng nghệ thuật đối lập làm nổi bật phong cách HCM: vĩ nhân- gần gũi, tác giả đã khiến người đọc liên tưởng đối chiếu các hình ảnh: cung điện những ông vua ngày xưa, những tòa nhà nguy nga của các vị nguyên thủ quốc gia với ngôi nhà sàn giản dị của Bác.
? Vậy lối sống giản dị của người được tác giả kể trên những phương diện nào?
+HS:dựa vào văn bản
+GV: cho HS xem tranh
Ùnơi ở, nơi làm việc: ngôi nhà sàn bé nhỏ vẻn vẹn chỉ có vài ba phòng, đồ đạc đơn sơ
Ù Trang phục: booj quần áo nâu, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp thô sơ, tư trang chíếc va li con với vài bộ quần áo, vài vật kỉ niệm)
Ù ăn uống: đạm bạc (cá kho, rau luộc, cà muối, dưa ghém, cháo hoa.). 
+HS liên hệ một số câu chuyện, thơ về sự giản dị của người
Ù - nơi Bác ở sàn mây vách gió
- Bác Hồ đó chiếc áo nâu giản di
- còn đôi dép cũ, còn quai gót
 Bác vẫn thường đi khắp thế gian
GV lấy dẫn chứng trong các bài thơ
? Em có nhận xét gì về dẫn chứng mà tác giả sử dụng trong bài
+ HS độc lập nhận xét
+Dẫn chứng toàn diện, sâu sắc kết hợp với lời bình
 ? : Ñaáy coù phaûi laø loái soáng khaéc khoå, hay laø caùch töï thaàn thaùnh hoùa, töï laøm cho khaùc ñôøi hay khoâng?
Ù Khoâng phaûi. Ñaây laø moät caùch soáng coù vaên hoùa, giaûn dò, töï nhieân. Caùi ñeïp laø caùi giaûn dò,töï nhieân.
 Baùc ñaõ töøng taâm söï raèng : öôùc nguyeän cuûa Baùc laø sau khi hoaøn thaønh taâm nguyeän cöùu nöôùc, cöùu daân, Baùc seõ " laøm moät caùi nhaø nho nhoû, nôi coù non xanh nöôùc bieác ñeå caâu caù troàøng rau, sôùm chieàu laøm baïn vôùi caùc cuï giaø haùi cuûi, treû em chaên traâu, khoâng dính líu vôùi voøng danh lôïi".
? Vậy tại sao tác giả nói cuộc sống đạm bạc, giản dị như vậy lại là cuộc sống thanh cao, sang trọng? em hiểu như thế nào về cuộc sống thanh cao, sang trọng?
+HS thảo luận cử đại diện.
+ GV đó là cuộc sống có văn hóa, trở thành một quan niệm thẩm mĩ: cái đẹp là sự giản dị, tự nhiên, đó là giải phóng cá nhân ra khỏi những dục vọng vật chất tầm thường.
? Tác giả đã liên hệ tới các danh nhân nào? Em hiểu như thế nào về 2 câu thơ trên?
+HS độc lập trả lời.
+GV: khi so sánh với hai nhân cách lớn là N Trãi và Nguyễn B Khiêm Người vừa giống lại vưa khác. Giống là ở cái thú quê thuần đức còn khác là vị trí XH, hoàn cảnh sống, thời đại sống của mỗi con ngườiđó là quan niệm “di dưỡng tinh thần” cao đẹp, cuộc sống gắn với thú quê đạm bạc
“Sống quen thanh đạm nhẹ người
Việc làm tháng rộng ngày dài ung dung” 
*Hoạt động 3(5p): tìm hiểu một số biện pháp nghệ thuật đặc sắc trong văn bản
? Em hãy nêu mọt số biện pháp nghệ thuạt đặc sắc trong văn bản này?
+ HS độc lập
+ GV chỉ ra một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản.
*Hoạt động 39 (5p): Tổng kết văn bản.
? Em hãy nêu cảm nhận của em về những nét đẹp trong phong cách HCM? Từ đó bài văn đã giúp em trong học tập và trong lao động như thế nào?
+HS độc lập
+ HS đọc ghi nhớ sgk
+GV: kL
IV. LUYỆN TẬP. (5p)
kể một số mẩu chuyện về Bác liên quan đến chủ đề
thảo luận: việc hội nhập với thế giới giúp đất nước và con người VN được tíêp xúc với các nền Văn hóa khác nhau
+ Em hiểu thế nào là “Mốt”?
+Lối sống có văn hóa?
+Hiện đại trong ăn mặc, trong giao tiếp?...
GIỚI THIỆU CHUNG
ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1. Hồ Chí Minh với sự tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.
2. Nét đẹp trong lối sống giản dị mà thanh cao của Bác.
nơi ở, nơi làm việc đơn sơ.
 Trang phục: giản dị
Bữa ăn đạm bạc
+Dẫn chứng toàn diện, sâu sắc kết hợp với lời bình 
- Là cách sống không phải tự thần thánh hóa, làm cho mình khác người, khác đời.
Ù Cách sống có văn hóa, giản dị, vượt ra khỏi những dục vọng vật chất tầm thường
ÙThanh cao, sang trọng.
3. Đặc sắc nghệ thuật của văn bản.
kết hợp giữa kể và bình luận
chon lọc những chi tiết tiêu biểu.
đan xen thơ cổ và sử dụng những từ Hán – Việt đặc sắc.
sử dụng nghệ thuật so sánh, đối lập.
III.TỔNG KẾT
nghệ thuật.
nội dung :
vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, giữa dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị.
Từ đó tỏ lòng kính yeu, tự hào vè Bác có ý thức tu dưỡng và rèn luyện theo gương Bác.
4. củng cố- dặn dò (5p)
-Baùc Hoà laø ngöôøi coù voán tri thöùc vaên hoùa nhö theá naøo? Phong caùch HCM ñöôïc hình thaønh qua nhöõng con ñöôøng naøo
- Neùt ñeïp trong loái soáng HCM ñöôïc theå hieän ôû nhöõng ... h ng÷ liªn quan.
+ HS dùa vµo tiÕt häc tr­íc tr¶ lêi, gi¶I thÝch c¸c thµnh ng÷ liªn quan ®Õn c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i tr­íc.
+GV NhËn xÐt, ghi ®iÓm
3. Baøi môùi : 
* Giíi thiÖu bµi míi..Trong giao tiÕp cã nh÷ng quy ®Þnh cÇn ph¶i tu©n thñ, nÕu kh«ng th× ho¹t ®«ng giao tiÕp còng sÏ kh«ng thµnh c«ng. Nh÷ng quy ®Þnh ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i  giê tr­íc chóng ta ®· t×m hiÓu 2 ph­¬ng ch©m héi tho¹i . vËy cßn nh÷ng ph­¬ng ch©m héi tho¹i nµo, bµi häc nµy chóng ta tiÕp tôc cïng nhau t×m hiÓu c¸c ph­¬ng ch©m : c¸ch thøc, ph­¬ng ch©m quan hÖ, ph­¬ng ch©m c¸ch thøc, ph­¬ng ch©m lÞch sù
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH
NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT
* Hoaït Ñoäng 1 (10p): Tìm Hieåu Phöông Chaâm Quan Heä
+ HS ñoïc vd trong sgk,suy ngó traû lôøi caâu hoûi
? Thaønh ngöõ "oâng noùi gaø, baø noùi vòt" duøng ñeå chæ tình huoáng hoäi thoaïi nhö theá naøo ?
+HS traû lôøi ñoäc laäp qua ví duï
+GV: boå sung, keát luaän Chæ tình huoáng moãi ngöôøi noùi moät ñaèng, khoâng khôùp nhau, khoâng hieåu nhau.
? Ñieàu gì seõ xaûy ra neáu xuaát hieän tình huoáng nhö vaäy ?
û Con ngöôøi seõ khoâng giao tieáp vôùi nhau ñöôïc , moïi hoaït ñoäng cuûa xaõ hoäi seõ roái loaïn.
? Qua ñoù em coù theå ruùt ra ñöôïc baøi hoïc gì trong giao tieáp? 
- Caàn noùi ñuùng vaøo ñeà taøi giao tieáp, traùnh noùi laïc ñeà.
+HS ñoïc ghi nhôù
+GV khaéc saâu noäi dung kieán thöùc
*Hoaït Ñoäng 2(10p) : Tìm Hieåu Phöông Chaâm Caùch Thöùc
? Hai thaønh ngöõ " daây caø ra daây muoáng" , "luùng buùng nhö ngaäm hoät thò" duøng ñeå chæ nhöõng caùch noùi nhö theá naøo ? Nhöõng caùch noùi ñoù aûnh höôûng ñeán giao tieáp ra sao ?
+ HS chæ caùch noùi daøi doøng, röôøm raø ; aáp uùng, khoâng thaønh lôøi, khoâng raønh maïch. Ngöôøi nghe khoù tieáp nhaän, caàn noùi ngaén goïn, raønh maïch.
? Coù theå hieåu caâu sau ñaây theo maáy caùch? " Toâi ñoàng yù vôùi nhöõng nhaän ñònh veà truyeän ngaén cuûa oâng aáy".
+HS dựa vào văn bản trả lời
 Seõ coù hai caùch hieåu :
 + Toâi ñoàng yù vôùi nhöõng nhaän ñònh cuûa caùc baïn veà truyeän ngaén cuûa oâng aáy saùng taùc.
 + Toâi ñoàng yù vôùi nhöõng nhaän ñònh cuûa oâng aáy veà truyeän ngaén.
-? Từ vd trên em hãy cho biết thế nầo là phương châm cách thức.
*Hoaït Ñoäng 3(5p) : Tìm Hieåu Phöông Chaâm Lòch Söï.
GV goïi HS ñoïc truyeän " Ngöôøi aên xin " vaø traû lôøi caùc caâu hoûi.
+ HS ñoïc truyeän vaø traû lôøi : Tuy caû hai ñeàu khoâng coù cuûa caûi, tieàn baïc gì nhöng caû hai ñeàu caûm nhaän ñöôïc ñieàu maø ngöôøi kia daønh cho mình, ñoù laø söï ñoàng caûm vaø tình thaân aùi giöõa con ngöôøi vôùi con ngöôøi.
*Hoaït Ñoäng 4 (10p): Luyeän Taäp
GV cho HS ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu cuûa caùc BT vaø höôùng daãn caùc em thöïc hieän.
1. Baøi Taäp 1
	Qua nh÷ng c©u ca dao, tôc ng÷ ®ã cha «ng khuyªn d¹y chóng ta:
	- Suy nghÜ, lùa chän ng«n ng÷ khi giao tiÕp.
	- Cã th¸i ®é t«n träng, lÞch sù víi ng­êi ®èi tho¹i.
	* Mét sè c©u ca dao, tôc ng÷ cã ND t­¬ng tù:
	- Chã ba quanh míi n»m, ng­êi ba n¨m míi nãi.
	- Chim kh«n kªu tiÕng r¶nh rang
	Ng­êi kh«n nãi tiÕng dÞu dµng dÔ nghe.
	- Vµng th× thö löa, thö than
Chu«ng kªu thö tiÕng, ng­êi ngoan thö lêi.
	- Ch¼ng ®­îc miÕng thÞt, miÕng x«i
	Còng ®­îc lêi nãi cho ngu«i tÊm lßng
3.Baøi Taäp 3 
a. Noùi maùt ( lòch söï )
b. Noùi hôùt ( nt )
c. Noùi moùc ( nt )
d. Noùi leo ( nt )
e. Noùi ra ñaàu ra ñuõa(caùch thöùc)
Bµi tËp 4 (h/sinh th¶o luËn nhãm - ®¹i diÖn tr×nh bµy.)
	a- Khi ng­êi nãi chuÈn bÞ hái vÒ mét vÊn ®Ò kh«ng ®óng vµo ®Ò tµi mµ hai ng­êi ®ang trao ®æi, tr¸nh ®Ó ng­êi nghe hiÓu lµ m×nh kh«ng tu©n thñ ph­¬ng ch©m quan hÖ, ng­êi nãi dïng c¸ch diÔn ®¹t trªn.
	b- Trong giao tiÕp, ®«i khi v× mét lý do nµo ®ã, ng­êi nãi ph¶i nãi mét ®iÒu mµ ng­êi ®ã nghÜ lµ sÏ lµm tæn th­¬ng thÓ diÖn cña ng­êi ®èi tho¹i. §Ó gi¶m nhÑ ¶nh h­ëng, tøc lµ xuÊt ph¸t tõ viÖc chó ý tu©n thñ ph­¬ng ch©m lÞch sù, ng­êi nãi dïng nh÷ng c¸ch diÔn ®¹t trªn.
	c- Nh÷ng c¸ch nãi nµy b¸o hiÖu cho ng­êi ®èi tho¹i biÕt lµ ng­êi ®ã ®· kh«ng tu©n thñ ph­¬ng ch©m lÞch sù vµ ph¶i chÊm døt sù kh«ng tu©n thñ ®ã.
I. PHÖÔNG CHAÂM QUAN HEÄ
1. ví duï: sgk
- Thaønh ngöõ: Oâng noùi gaø, baø noùi vòt
û moãi ngöôøi noùi moät ñöôøng, khoâng khôùp nhau
2. Ghi nhô 1ù: sgk/ tr21
Khi giao tieáp caàn noùi ñuùng vaøo ñeà taøi giao tieáp, traùnh noùi laïc ñeà.(Phöông chaâm quan heä)
II. PHÖÔNG CHAÂM CAÙCH THÖÙC
1. VD: sgk
2. ghi nhớ 2: sgk/22
Khi giao tieáp, caàn chuù yù noùi ngaén goïn, raønh maïch, traùnh caùch noùi mô hoà.(Phöông chaâm caùch thöùc)
III. PHÖÔNG CHAÂM LÒCH SÖÏ
*ghi nhớ 3: sgk/tr 23
Khi giao tieáp, caàn teá nhò vaø toân troïng ngöôøi khaùc.(Phöông chaâm lòch söï)
IV. LUYEÄN TAÄP
2.Baøi Taäp 2 
- PhÐp tu tõ TV cã liªn quan trùc tiÕp tíi ph­¬ng ch©m lÞch sù lµ: PhÐp nãi gi¶m, nãi tr¸nh.
VÝ dô: Cô Êy ®· chÕt c¸ch ®©y 10 n¨m.
à Cô Êy ®· khuÊt nói 10 n¨m råi. 
Bµi tËp 5 (H­íng dÉn vÒ nhµ)
-Nãi b¨m nãi bæ: nãi bèp ch¸t, xØa xãi, th« b¹o (ph­¬ng ch©m lÞch sù).
- Nãi nh­ ®Êm vµo tai: nãi m¹nh, tr¸i ý ng­êi kh¸c, khã tiÕp thu (ph­¬ng ch©m lÞch sù).
- §iÒu nÆng tiÕng nhÑ: nãi tr¸ch mãc, ch× chiÕt (ph­¬ng ch©m lÞch sù).
- Nöa óp nöa më: nãi mËp mê, ìm ê, kh«ng nãi ra hÕt ý (ph­¬ng ch©m c¸ch thøc).
- Måm loa mÐp gi¶i: l¾m lêi, ®anh ®¸, nãi ¸t ng­êi kh¸c (ph­¬ng ch©m lÞch sù).
- §¸nh trèng l¶ng: l¶ng ra, nÐ tr¸nh kh«ng muèn tham dù mét viÖc nµo ®ã, kh«ng muèn ®Ò cËp ®Õn mét vÊn ®Ò nµo ®ã mµ ng­êi ®èi tho¹i ®ang trao ®æi (ph­¬ng ch©m quan hÖ).
- Nãi nh­ dïi ®ôc chÊm m¾m c¸y: nãi kh«ng khÐo, th« tôc, thiÕu tÕ nhÞ (ph­¬ng ch©m lÞch sù).
4. Cuûng coá ,Daën doø(3p)
 Theá naøo laø phöông chaâm quan heä, phöông chaâm caùch thöùc, phöông chaâm lòch söï ?
- Laøm Baøi taäp 4 vaø 5.
- Veà hoïc thuoäc caùc phöông chaâm hoäi thoaïi, soaïn baøi " Söû duïng yeáu toá mieâu taû trong vaên baûn thuyeát minh ": Tìm hieåu yeáu toá mieâu taû trong vaên baûn “Caây chuoái ” vaø neâu taùc duïng.
TUAÀN 2	 NS: 01/9/2010
Tieát 9; Taäp laøm vaên ND: 03/9/2010
SÖÛ DUÏNG YEÁU TOÁ MIEÂU TAÛ TRONG VAÊN BAÛN THUYEÁT MINH
I. MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
 - §­îc cñng cè kiÕn thøc vÒ VBTM vµ VB miªu t¶.
 - HiÓu ®­îc VBTM cã khi ph¶i kÕt hîp víi yÕu tè miªu t¶ th× míi hay.
- Sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c yÕu tè miªu t¶ trong VBTM.
- TÝch cùc tù gi¸c trong häc tËp. Cã th¸i ®é tr©n träng cuéc sèng. 
II. CHUAÅN BÒ
1. giaùo vieân
-Soaïn giaùo aùn, xem saùch tham khaûo veà söû duïng yeáu toá mieâu taû trong vaên baûn thuyeát minh; 
-Tích hôïp; heät hoáng baøi hoïc trong caùc vaên baûn thuyeát minh moät soá ñoaïn vaên
HS : Xem tröôùc baøi trong SGK.
III. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP
1. OÅn ñònh lôùp : 
2. Kieåm tra baøi cuõ 
-§Ó v¨n b¶n thuyÕt minh sinh ®éng, hÊp dÉn, cã søc thuyÕt phôc ta th­êng sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt, ®ã lµ nh÷ng biÖn ph¸p nµo?
Khi sö dông cÇn l­u ý ®iÒu g×? §äc ®o¹n v¨n trong phÇn th©n bµi cã sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt (§èi t­îng thuyÕt minh tù chon)?
+HS tr¶ lêi theo bµi häc tr­íc (cã s¸ng t¹o)
+GV nhËn xÐt, ghi ®iÓm
KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh.
3. Baøi môùi 
N¨m líp 8, chóng ta ®· ®­îc t×m hiÓu vÒ yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù vµ nghÞ luËn. VËy yÕu tè nµy cã vai trß nh­ thÕ nµo trong v¨n b¶n thuyÕt minh vµ chóng ta sÏ sö dông vµo qu¸ tr×nh thuyÕt minh mét ®èi t­îng cô thÓ ra sao, mêi c¸c em vµo giê häc h«m nay.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH
NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT
*Hoaït Ñoäng 1 (25p): Ñoïc Vaø Tìm Hieåu Baøi "Caây Chuoái Trong Ñôøi Soáng Vieät Nam "
+ Gọi HS đọc văn bản “ Cây chuối trong đời sống Việt Nam”
? Qua tựa đề của văn bản. Hãy cho biết bài văn thuyết minh về vấn đề gì ? (đối tượng, nội dung )
? Văn bản trên chia làm mấy đoạn ?
-Đoạn 1: Từ đầu đến cháu lũ.
-Đoạn 2: Tiếp đó đến ngày nay.
-Đoạn 3: còn lại
? nêu từng luận điểm, luận cứ ?
? Nắm được trọng tâm của bài thuyết minh sẽ giúp em trình bày như thế nào ?
( trình bày khách quan các đặc điểm của đối tượng )
Hãy tìm một số câu miêu tả tiêu biểu qua 3 đoạn trong văn bản.
+HS: hoạt động nhóm
+HS trình bổ sung
? Những câu miêu tả trên có tác dụng gì ?
+HS nhận xét
+Gv KL: à Làm cho bài văn trở nên sinh động,hấp dẫn để làm rỏ hơn hình ảnh,công dụng của cây chuối.
? Trong bài văn thuyết minh,yếu tố thuyết minh và miêu tả, yếu tố nào là chủ yếu ?
? Vậy để bài văn thuyết minh sinh động, gây ấn tượng người viết cần kết hợp điều gì ? 
- Ñeå thuyeát minh cho cuï theå, sinh ñoäng, haáp daãn, baøi thuyeát minh coù theå keát hôïpsöû duïng yeáu toá mieâu taû. Yeáu toá mieâu taû coù taùc duïng laøm cho ñoái töôïng thuyeát minh ñöôïc noåi baät, gaây aán töôïng.
+Cho HS đọc phần ghi nhớ
+GV: khắc sâu nội dung kíên thức
- Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 1
*Hoạt động 3 (10p): Luyện tập
- Cho các nhóm làm, cho các nhóm trình bày, các nhóm nhận xét
0
-GVnhận xét sửa chửa những sai sót, chốt lại cách viết cho HS thấy rõ
 - Gọi HS đọc đoạn văn.Chỉ ra các yếu tố miêu tả trong đoạn văn .
I. TÌM HIEÅU YEÁU TOÁ MIEÂU TAÛ TRANG VB THUYEÁT MINH
1. Tìm hieåu vb: "Caây chuoái trong ñôøi soáng Vieät Nam"
- Cây chuối trong đời sông Việt Nam.
- Vai trò của cây chuối trong đời sống vật chất,tinh thần của người Việt Nam.
-Văn bản trên chia làm 3 đoạn.
- Đoạn 1 : Giới thiệu về cây chuối.
- Đoạn 2 : Ích lợi của cây chuối.
- Đoạn 3 : Ích lợi của quả chuối(cách dung, cách nấu, cách thờ)
* Các câu có yếu tố miêu tả:
- Đoạn 1: Câu “Đi khắp Việt Namnúi rừng”
- Đoạn 2: ( không có)
- Đoạn 3 câu “Có một.như vỏ trứng cuốc; mỗi cây chuốicả nghìn quả; không thiếutận gốc; chuối xanh có vị cháthay món gỏi”
à Làm cho bài văn trở nên sinh động,hấp dẫn để làm rỏ hơn hình ảnh,công dụng của cây chuối.
à Yếu tố thuyết minh là chủ yếu.
* Ñeå thuyeát minh cho cuï theå, sinh ñoäng, haáp daãn, baøi thuyeát minh coù theå keát hôïpsöû duïng yeáu toá mieâu taû. Yeáu toá mieâu taû coù taùc duïng laøm cho ñoái töôïng thuyeát minh ñöôïc noåi baät, gaây aán töôïng.
2. Ghi nhớ:sgk/tr25
III. LUYỆN TẬP :
Bài tập 1: Bổ sung yếu tố miêu tả vào các chi tiết thuyết minh sau :
-Thân cây chuối có hình dáng thẳng , tròn như một trụ cột mọng nước gợi ra cảm giác mát mẻ dễ chịu.
- Lá chuối tươi xanh rờn ưỡn cong cong dưới ánh trăng,thỉnh thoảng lại vẫy lên phần phật như lời gọi mời trong đêm khuya vắng.
- Lá chuối khô để lót ổ gà ,làm chất đốt, thoang thoảng mùi đồng quê
- Nõn chuối màu xanh cuốn tròn e ấp dưới ánh nắng.
- Bắp chuối phơn phớt hồng trông giống như búp lửa của thiên nhiên.
- Quả chuối chín vàng mùi thơm ngọt ngào quyến rũ.
2. Bài tập 2 : Chỉ ra các yếu tố miêu tả trong đoạn văn
- Tách nó có tai.
-Chén của ta không có tai.
- Khi mời aimà uống rất nóng
4. Cuûng cố- Daën doø 
Cho bieát taùc duïng cuûa yeáu toá mieâu taû trong vaên baûn thuyeát minh ?
- Veà hoïc thuoäc baøi, laøm baøi taäp 3.
- Chuaån bò baøi "Luyeän taäp söû duïng yeáu toá mieâu taû trong vb thuyeát minh ": Tìm hieåu ñeà (SGK), choïn yù vaø vieát thaønh moät ñoaïn vaên thuyeát minh coù yeáu toá mieâu taû.