Giáo án môn học Ngữ văn lớp 9 - Tuần học số 7

TUẦN 7 Ngày soạn: 22.09.’10
TIẾT : 37 Ngày dạy: 27. 09.’10
 Tiếng Việt: 
TRAU DỒI VỐN TỪ
A. Mức độ cần đạt: 
 Nắm được những định hướng chính để trau dồi vốn từ.
B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ:
 1. Kiến Thức:
 Những định hướng chính để trau dồi vốn từ.
 2. Kĩ năng: giải nghĩa từ và sử dụng từ đúng nghĩa, phù hợp với ngữ cảnh.
 3. Thái độ: tích cực trong giờ học.
C. Phương pháp: vấn đáp, thảo luận.
D. Tiến trình dạy học
1. Ổn định: 9a1......................................................9a4..............................................................
 2. Kiểm tra bài cũ: 
 3. Bài mới: giới thiệu bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
* HOAÏT ÑOÄNG 1 : Tìm hiểu chung
 Reøn luyeän ñeå naém vöõng nghóa cuûa töø vaø caùch duøng töø
Gv: Goïi HS ñoïc yù kieán cuûa coá thuû töôùng - nhaø vaên hoaù Phaïm Vaên Ñoàng 
? Qua yù kieán treân, em hieåu taùc giaû muoán noùi ñieàu gì?
Ñoïc VD sgk/100 ñöôïc ghi ôû baûng phuï
? Xaùc ñònh loãi dieãn ñaït trong nhöõng caâu treân? Giaûi thích vì sao coù nhöõng loãi naøy?
Hs: Thaûo luaän 5p: trình bày.
Gv: định hướng , phân tích.
? Nhö vaäy ñeå bieát duøng tieáng ta caàn phaûi laøm gì?
HS: Dựa ghi nhớ trả lời.( ghi nhôù 1 sgk/100
 Reøn luyeän ñeå laøm taêng voán töø
Goïi HS ñoïc yù kieán cuûa Toâ Hoaøi sgk/100
? Em hieåu yù kieán ñoù ntn
Hs: dựa vào sự hiểu biết kết hợp kiến thức đã học trình bày
Gv: định hướng.
? So saùnh hình thöùc trau doài voán töø ñaõ ñöôïc neâu trong phaàn treân vaø hính thöùc trau doài voán töø cuûa Nguyeãn Du qua ñoaïn vaên phaân tích cuûa Toâ Hoaøi? 
Hs : thảo luận trả lời.
GV khaùi quaùt noäi dung ghi nhôù 2 sgk/101
*HOAÏT ÑOÄNG 2: (10p) Hướng dẫn luyện tập
Baøi 1/101: Choïn caùch giaûi thích ñuùng
Baøi 2/101: Xaùc ñònh nghóa cuûa caùc yeáu toá Haùn Vieät
HS: thaûo luaän
Baøi 4/102: GV höôùng daãn HS veà nhaø laøm
Baøi 5/102: Höôùng daãn HS veà nhaø laøm
* HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn luyện tập.
Gv: hướng dẫn hs luyện tập, giao công việc cụ thể của tiết sau.
NỘI DUNG BÀI DẠY
I. TÌM HIỂU CHUNG.
 1. Reøn luyeän ñeå naém vöõng nghóa cuûa töø vaø caùch duøng töø
* Ví duï: Baûng phuï
a. Thöøa töø ñeïp
b. Sai töø döï ñoaùn(ñoaùn tröôùc tình hình)
c. Sai töø ñaåy maïnh(thuùc ñaåy cho söï phaùt trieån nhanh leân)
* Ghi nhôù 1 sgk/100
2. Reøn luyeän ñeå laøm taêng voán töø
*Ví dụ: yù kieán cuûa Toâ Hoaøi
=> Trau doài voán töø cuûa ñaïi thi haøo Nguyeãn Du baèng caùch trau doài lôøi aên tieáng noùi cuûa nhaân daân.
*Ghi nhôù 2 sgk/101
II. Luyeän taäp
Baøi 1/101
- Haäu quaû:Keát quaû xaáu
- Ñoaït :chieám ñöôïc phaàn thaéng
- Tinh tuù:Sao treân trôøi
Baøi 2/101
a. Tuyeät chuûng:bò maát haún noøi gioáng..
Baøi 3/102
a. Veà khuya ñöôøng phoá raát yeân tónh (vaéng laëng)
c. .. toâi raát caûm ñoäng (xuùc ñoäng,caûm phuïc) 
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC.
 Về nhà thực hiện các bài tập còn lại,
Soạn trước bài: Lục Văn Tiên cứu KNN.
E. Rút kinh nghiệm: .......
.......
TUẦN 8 Ngày soạn: 23.09.’10
TIẾT : 38+39 Ngày dạy: 27. 09.’10
 Văn bản: 
 LỤC VÂN TIÊN CỨU 
 KIỀU NGUYỆT NGA
 A. Mức độ cần đạt: 
 - Hiểu và lí giải được vị trí của tác phẩm truyện LVT và đóng góp của NĐC cho kho tàng văn học dân tộc.
 - Nắm được giá trị nội dung , giá trị nghệ thuật qua đoạn trích.
 B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ:
1. Kiến Thức:
 - Những hiểu biết sơ lược về truyện LVT và tác giả NĐC.
 - Hiểu được thể loại thơ lục bát của dân tộc qua tác phẩm truyện LVT
 - Có những hiểu biết bước đầu về nhân vật sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện LVT
 - Hiểu được lí tưởng, khát vọng giúp người cứu đời của tác giả và phẩm chất tốt đẹp của 2 nhân vật LVT và KNN.
2. Kĩ năng: 
 - Đọc- hiểu
 -Nhận diện được các từ ngữ địa phương sử dụng trong vb và tác dụng của chúng.
 - Cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng nhân vật lí tướng trong đoạn trích.
3. Thái độ: nghiêm túc , tích cực phát biểu xây dựng bài..
C. Phương pháp: thuyết trình, vấn đáp.
D. Tiến trình dạy học
1. Ổn định: 9a1......................................................9a4..............................................................
 2. Kiểm tra bài cũ: 
 3. Bài mới: Phạm Văn Đồng từng nói: trên bầu trời có những ngôi sao thoạt nhìn sẽ không thấy sáng nhưng nhìn mài sẽ thấy sáng vô cùng , trong nền văn học của Việt Nam Nguyễn Đình Chiểu là một ngôi sao văn học như vậy.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
*HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm.
? Em haõy neâu vaøi neùt tieâu bieåu veà cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp cuûa nhaø thô Nguyeãn Ñình Chieåu?
? Neâu vaøi neùt veà theå loaïi, noäi dung vaø giaù trò cuûa taùc phaåm naøy?
Hs: dựa vào vở soạn, SGK trình bày.
Gv: định hướng, thuyết trình.
* HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu văn bản.
GV vaø HS cuøng ñoïc vaø toùm taét vaên baûn.
? Nêu bố cục của văn bản?
? Nêu đại ý của văn bản?
Hs: trả lời.
Hướng dẫn hs phân tích văn bản: 
? Khi gaëp boïn cöôùp thì Luïc Vaân Tieân ñaõ laøm gì?
? Ñaây laø moät haønh ñoäng nhö theá naøo?
Hs: trao đổi (2’)trình bày
Gv: chốt.
? Qua haønh ñoäng ñoù em thaáy Vaân Tieân laø moät chaøng trai nhö theá naøo?
? Nhaân vaät Vaân Tieân phaûng phaát gioáng nhaân vaät naøo trong truyeän coå tích Vieät Nam?
Hs: thảo luận cặp trình bày.
 ( Phaûng phaát gioáng nhaân vaät Thaïch Sanh : xaû thaân giuùp ngöôøi maø khoâng maøng ñeán danh lôïi)
Lieân heä : chí anh huøng cuûa Ng. Coâng tröù, caûm taùc vaøo nhaø nguïc quaûng ñoâng cuûa PBC.
? Khi gaëp Nguyeät Nga thaùi ñoâï cuûa Vaân Tieân ra sao?
? Caùch cö xöû ñoù cho ta thaáy tính caùch gì ñaùng quyù ôû Luïc Vaân Tieân?
? Vaäy thoâng qua nhaân vaät Vaân Tieân nhaân daân ta, taùc giaû muoán göùi gaém öôùc mô gì trong xaõ hoäi luùc baáy giôø?
Hướng dẫn tìm hiểu nhân vật NN.
? Qua lời nói, hành động em thấy NN là người con gái có tính nết thế nào?
? Khi ñöôïc Vaân Tieân cöùu maïng Nguyeät Nga ñaõ laøm gì?
? Theo em nhaân vaät Nguyeät Nga gioáng Thuùy Kieàu ôû ñieåm naøo?
Hs: liên hệ. 
Gv: định hướng, chốt.
Hướng dẫn tìm hiểu nghệ thuật: 
Gv: hướng dẫn hs tìm hiểu nghệ thuật
? So sánh cách miêu tả tâm lí nhân vật của ND với mttlnv của NĐC.
? Ngôn ngữ ở đây được sử dụng như thế nào? 
Gv: gợi ý
Hs: trình bày
Gv: chốt
* HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn tự học.
Gv: hướng dẫn hs tự học
 NỘI DUNG BÀI DẠY
I. GIỚI THIỆU CHUNG.
1 . Taùc giaû:
Nguyeãn Ñình Chieåu laø taám göông saùng ngôøi veà ñaïo ñöùc, nghò löïc soáng ñeå coáng hieán cho daân cho ñaát nöôùc : muø loøa, ngheøo khoå nhöng laø moät nhaø giaùo maãu möïc, moät thaày thuoác vì daân, moät nhaø thô yeâu nöôùc.
2. Taùc phaåm:
* Ông coù nhieàu taùc phaåm noåi tieáng:
Ngö tieàu y thuaät vaán ñaùp,Vaên teá nghóa só Caàn Giuoäc, Döông tuø haø maäu, Luïc Vaân Tieân..
* Truyện lục Vân Tiên là một truyện thơ nổi tiếng ca ngợi chính nghĩa, tình bạn và tình yêu.Truyện gồm có 2832 câu thơ lục bát.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Đọc – tìm hiểu từ khó.
2: Tìm hiểu văn bản: 
Bố cục: 
Đại ý
Phân tích: 
C1: Nhân vật Lục Vân Tiên:
 * khi gặp bọn cướp:
 “ Vân tiênxông vô
 Vân Tiên tả .dang.”
-> Hành động nhanh mạnh mẽ, quyết liệt, sẵn sàng xả thân cứu người lúc hiểm nguy mà không chút đắn đo suy nghĩ thiệt hơn.
=> Vân tiên là một chàng trai dũng cảm,có nghĩa khí .
* Khi gặp Nguyệt Nga 
 “ Khoan ngồi.phận trai”
-> Thái độ ân cần , đúng mực thể hiện là một con người đàng hoàng , nghiêm túcvà đứng đắn.
 “ Làm ơn há dễ.ơn
 Nhớ câu..anh hùng”
-> Lời nói ngay thẳng, chàng hành động vì nghĩa không mong sự trả ơn .
=> Vân Tiên là bậc anh hùng tài năng và nhân cách cao đẹp: chính trực,trọng nghĩa, khinh tài, có tinh thần nghĩa hiệp.
C2: . Nhân vật Nguyệt Nga:
- Lời nói dịu dàng
- Cử chỉ lễ phép
- Cảm kích muốn trả ơn cho Vân Tiên
-> Nguyệt Nga là một cô gái con nhà gia giáo, sống ân tình, có trước có sau.
3. Tổng kết:
* Nghệ thuật: 
Miêu tả nhân vật thông qua cử chỉ, lời nói, hành động
Sử dụng ngôn ngữ địa phương bình dị , gần gủi, mang dậm màu sắc Nam Bộ.
* Ý nghĩa: 
Ca ngợi phẩm chất cao đẹp của 2 nhân vật và khất vọng hành đạo cứu đời của tác giả.
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
- Phân tích nhân vật LVT và KNN qua hành động và cử chỉ.
- Học thuộc lòng đoạn trích
- Soạn bài: Lục Vân Tiên gặp nạn.
E. Rút kinh nghiệm: ....
TUẦN 8 Ngày soạn: 24.09.’10
TIẾT : 40 Ngày dạy: 30. 09.’10
 Tập làm văn: 
 MIÊU TẢ NỘI TÂM 
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ.
 A. Mức độ cần đạt: 
 - Hiểu được vai trò của miêu tả nội tâm trong vbts
 - Vận dụng kiến thức học được về miêu tả nội tâm để đọc hiểu một văn bản.
 B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ:
 1. Kiến Thức:
 - Nội tâm nhân vật và miêu tả nội tâm nhân vật trong vbts.
 - Tác dụng của mtnt và mối quan hệ giữa nội tâm với ngoại hình
 2. Kĩ năng: 
 Viết bài 
 3. Thái độ: nghiêm túc trong giờ kiểm tra.
C. Phương pháp: viết bài
D. Tiến trình dạy học
1. Ổn định: 9a1......................................................9a4..............................................................
 2. Kiểm tra bài cũ: 
 3. Bài mới: giới thiệu bài: khi kể chuyện để nhân vật tự bộc lộ tâm trạng , ngưới viết thường tả nội tâm nhân vật thông qua tả cảnh để ngụ tình. Vậy yếu tố nội tâm có vai trò như thế nào trong văn bản tự sự? Chúng ta cùng tìm hiểu trong tiết học hôm nay.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
*HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu chung.
Gv: yêu cầu hs đọc kĩ đoạn trích “ Kiều ở lầu Ngưng Bích” và trả lời những câu hỏi sau:
? Tìm những câu thơ miêu tả cảnh thiên nhiên ? Thông qua tả cảnh thiên nhiên nhằm bộc lộ điều gì?
Hs : thảo luận ( Nhóm 1-2)
? Tâm trạng này được miêu tả trực tiếp hay gián tiếp ?
? Những câu thơ nào trực tiếp miêu tả nội tâm của Thúy Kiều ?
Hs: thảo luận ( Nhóm 2-4)
Gv: Định hướng.
Tìm hiểu vd 2.
? Tác gả miêu tả nội tâm lão Hạc thông qua việc miêu tả cái gì?
? Vậy thế nào là miêu tả nội tâm ? Có mấy cách miêu tả nội tâm? tác dụng?
( Giáo viên liên hệ cử chỉ con người khi giao tiếp để thấy được yếu tố nội tâm rất phông phú ở con người)
* HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn luyện tập
 GV: yêu cầu hs đọc bài tập 1. thực hiện theo nhóm (5’)
Hs: trình bày.
Gv: nhận xét, định hướng.
 Bài tập 2: 
Gv: gọi hs lên bảng trình bày miệng.
Bài tập 3: thực hiện ở nhà.
* HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn tự học
Gv: yêu cầu hs đọc lại đoạn trích và phân tích.
 NỘI DUNG BÀI DẠY
I. TÌM HIỂU CHUNG.
 Yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
*Vd1 văn bản: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
* Tả cảnh: 
“Trước lầu......kia” 
-> Tả cảnh thiên nhiên để bộc lộ nội tâm ( tâm trạng) buồn và cô đơn của Thúy Kiều.
 “ Buồn trông........ngế ngồi” 
-> Tả cảnh thiên nhiên và nét mặt Thúy Kiều. Qua đó bộc lộ nội tâm của Thúy Kiều.
* Tả nội tâm của Thúy Kiều.
 “Bẻ bàng .....người ôm.”
-> Trực tiếp nói lên những suy nghĩ của Thúy kiều về cha mẹ người yêu và bản thân mình.
-> Hai cách miêu tả trên làm toát lên tính cách tình cảm và những suy tư trăn trở của Thúy Kiều .
*Ví dụ 2:
Miêu tả ngoại hình và nét mặt của Lão Hạc
-> Bộc lộ nội tâm nhân vật Lão Hạc : buồn và đau khổ.
II. LUYỆN TẬP.:
Bài 1. Thuật lại bằng văn xuôi khi miêu tả nội tâm nhân vật mã Giám Sinh:
“ Ngoại hình, hành động tính cách
 -> Miêu tả gián tiếp.
Bài 2. Đóng vai Thúy Kiều viết lên những tâm tư tình cảm, tâm trạng của nhân vật Kiều khi bị giam lỏng ở lầu Ngưng Bích.
 Tâm trạng buồn, cô đơn, thông qua miêu tả thiên nhiên
Bài 3. Ghi lại tâm trạng của em khi để xẩy ra lỗi lầm với bạn :
( những suy nghĩ của em khi để xẩ ra sự việc đó thông qua nét mặt cử chỉ)
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC.
Phân tích đoạn cuối văn bản “ Kiều ở lầu Ngưng Bích”. 
 E. Rút kinh nghiệm: ....