Giáo án môn Ngữ lớp 9 - Tiết 117 đến tiết 120

Tuần 31 NS:12/4/2009
Tiết 117-1178 ND:15/4/2009
Văn bản. ÔNG GIUỐC-ĐANH MẶC LỄ PHỤC
 (Trích Trưởng giả học làm sang)
 Mô-li-e
A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
 1.Kiến thức:giúp hs qua lớp hài kịch ngắn nhưng rất sing động,Mô-li-e đã chế giễu tính cách rởm đời,học làm sang của gã trưởng giả Giuốc- đanh,gây tiếng cười sảng khoái cho khán giả và người đọc.
 2.Kỹ năng: Rèn kĩ năng đọc kịch bản văn học theo kiểu phân vai,tìm hiểu tính cách nhân vật hài kịch qua lời nói,hành động và mâu thuẫn kịch. 
3.Thái độ:Gd hs cần phải biết phê phán những sai trái,lệch lạc trong lối nghĩ,trong tính cách của con người.
 B/ CHUẨN BỊ:
 -GV:Sgk,giáo án .PP TLN,vấn đáp,thuyết trình.Tranh ảnh chân dung Mô-li-e,toàn văn kịch bản Trưởng giả học làm sang.
 -HS: soạn bài,bảng phụ.
C/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY-HỌC
 1.ÔĐTC.
 2. Kiểm tra bài cũ :
Ch: Theo J.Ru-xô đi bộ ngao du giúp ta hiểu được điều gì quan trọng nhất?
 3.Bài mới.
(Gtb) Mô-li-e (1622-1673) là nhà soạn kịch lớn của nước Pháp thế kỉ XVII. Hs xem tranh (ảnh) chân dung Mô-li-e.Ông chuyên viết và diễn hài kịch-những vở gây ra những tiếng cười vui tươi lành mạnh hoặc châm biếm những thói hư tật xấu của con người trong xã hội Pháp đương thời: Lão hà tiện,Đông Giuăng,Kẻ ghét đời,Trường học làm vợlà những tác phẩm tiêu biểu nhất của Mô-li-e.Trưởng giả học làm sang là vở hài kịch 5 hồi chế giễu lão Giuốc –đanh-lão nhà giàu ngu dốt nhưng lại tấp tểnh học đòi làm quý tộc sang trọng.Đoạn trích cảnh 5-cảnh cuối,hồi 2 :Ông Giuốc-đanh thử mặc lễ phục trong phòng khách nhà mình.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
 Nội dung
Hoạt động 1.
Hướng dẫn hs tìm hiểu tácgiả,tác phẩm.
-Phương pháp vấn-đáp,trao đổi,thuyết giảng.
H: Em hãy nêu những thông tin chính về tác giả và tác phẩm.
-Nhấn mạnh thêm các từ: trưởng giả,tư sản,quý tộc.
-H: văn bản thuộc thể loại nào?Em hiểu gì về thể loại ấy?
H: Văn bản có thể chia thành mấy phần?Nội dung chính từng phần?
H; Em có nhận xét gì về bố cục của 2 cảnh trên?
Gv: Tuy ở cả 2 cảnh ,vẫn chỉ có lời đối thoại của ông Giuốc-đanh với 2 nhân vật phó may và thợ phụ,nhưng nhìn chung toàn sân khấu,có cả sự theo dõi của các nhân vật khác,co sâm nhạc phụ họa,thì 2 cảnh sôi động,vui vẻ náo nhiệt hơn.
Hoạt động 2.
Hướng dẫn hs tìm hểu nội dung v/b.
-Phương pháp vấn-đáp,trao đổi,thuyết giảng.
Gv hướng dẫn đọc:Hình thức đọc phân vai giọng đọc cần phù hợp với công việc,vị trí,tính cách của các nhân vật.1.vai đọc lời dẫn chữ in nghiêng.2.vai ông Gđ,3.vai thợ phụ,4.vai phó may
H: Trong lớp kịch nào xuất hiện mấy kiểu ngôn ngữ? Của ai?
H: Kiểu ngôn ngữ trực tiếp của nhân vật xuất hiện khi nào?
H: Khi nào tác giả dùng ngôn ngữ trần thuật?
H: Vai trò các ngôn ngữ ấy?
: Lớp kịch nào gây cảm hứng cho người xem? Vì sao?
H: Theo dõi đoạn 1, cảnh này diễn ra cuộc đối thoại của những nhân vật nào?
H: Đối thoại về việc gì? Chủ nhân là ai?
H: Đoạn này, Giuốc-đanh sắp phát khùng lên vì lý do gì?
(Thợ may ăn giẻ,thợ vẽ ăn hồ)
H: Trạng thái đó cho thấy ông là người như thế nào?
H: Chi tiết ông Giuốc-đanh cự lại bác phó may về việc đôi giày làm ông đau chân: “tôi tưởng hay nhỉ!” Là chi tiết như thế nào? Vì sao?
H: Sự thật nào về con người ông Giuốc-đanh lộ ra chi tiết ấy?
H: Tại sao ông lại chấp nhận bộ lễ phục may không đúng quy cách sang trọng?
H; Đặc điểm nào trong con người ông tiết lộ ra?
H: Hình ảnh Giuốc-đanh bị lột quần áo khi mặc lễ phục đi lại trên sân khấu phụ họa cho đặc điểm nào trong tính cách của ông?
H: Đến đây, ông bị người đời chê cười. Ông bị chê cười về điều gì?
H: Trong hoàn cảnh này, kẻ trưởng giả học làm sang đã bị lợi dụng như thếnào? Vì sao bị lợi dụng?
H: Đoạn 2, cho biết cuộc đối thoại diễn ra xung quanh việc gì?
H: Nghệ thuật gì được sử dụng?
H: Lý do diễn ra việc này?
H: Bọn chúng tâng bốc ông bằng cách nào?
H: Ông Giuốc-đanh xử sự với đám thợ phục để được tâng bốc.
Gv:Câu thoại của đức ông rởm đã thể hiện niềm hân hoan tràn ngập trong lòng G-đ vì được đi tàu bay giấy quá ca,mặc dù y còn đang lo mất cả túi tiền nếu được tôn làm tướng công.Nó chứng tỏ lão háo danh mãnh liệt đến chừng nào?
H: Phản ứng, thái độ của ông Giuốc-đanh về việc ấy? thể hiện qua chi tiết nào?
H: Qua đó, tính cách nào của ông được lộ ra?
H: Điều mỉa mai đáng cười trong việc này là gì?
H: Hãy tóm tắt đặc điểm tính cách của ông Giuốc-đanh qua lớp kịch này?
Hoạt động 3.
Hướng dẫn hs tìm hiểu phần tổng kết..
-Phương pháp vấn-đáp,trao đổi.
H: Qua văn bản này, em hiểu gì về nhà viết kịch Mô-li-e?
H: Qua bài này, thói xấu nào đáng chê cười được lột tả?
Hs nêu theo Sgk
-Giải thích chú thích Sgk
-trưởng giả:nhà giàu
-tư sản(bản) giàu có nhờ buôn bán,làm ăn(phân biệt với địa chủ)
-quý tộc:dòng họ quyền quý cao sang(được vua chúa phong chức tước)
-Hài kịch
-Bố cục:2 cảnh:
a. Ông Giuốc-đanh và phó may.
b. Ông Giuốc-đanh và tay tợ phụ.
-Nhận xét:
-lắng nghe.
-nghe hướng dẫn.
- 2 kiểu ngôn ngữ.
- Nhân vật đối đáp nhau.
- Khi muốn thông báo sự việc diễn ra trên sân khấu.
- hài hước, buồn cười.
- Giuốc-đanh và bác phó may.
- Trang phục của ông Giuốc-đanh, bộ lễ phục.
- Lễ phục mang đến chậm, đôi bít tất chật, đôi giày khiến đôi chân ông đau.
- Thích ăn diện nhưng không hề có kinh nghiệm ăm diện.
- Gây cười.
- Lý luận của ông vô nghĩa.
- Nhận thức lẫn lộn, ngu dốt.
- Không có kiến thức nào về ăn mặc.
- Quê kệch, ngu dốt.
- Đã dốt nhưng lại thích khoe, không hề biết cách làm sang.
- có tiền, muốn sang trọng nhưng do quê kệch dốt nát nên thành nhố nhăng.
- Giàu có thích ăm diện nhưng ngu dốt.
HẾT TIẾT 116,CHUYỂN TIẾT 117 
-Theo dõi cảnh 2,trả lời câu hỏi.
- Tâng bốc địa vị xã hội của ông Giuốc-đanh.
- Phép tăng cấp.
- Bọn thợ phụ muốn moi tiền, ông Giuốc-đanh thích được tâng bốc.
- Dùng xưng hô.
- Cho tiền.
-Lắng nghe và suy ngẫm.
- Sung sướng, hãnh diện.
- Háo danh, ưa nịnh.
- Kẻ háo danh được khoác danh hão lại tưởng thật.
- Thích sang trọng, háo danh, dốt nát.
- Ghét lối sống trưởng giả học làm sang.
- Tạo tiếng cười cho người nghe.
- Trưởng giả học làm sang.
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả: mô- li-e(1622-1673) là nhà soạn kịch nổi tiếng của Pháp.
2. Tác phẩm:văn bản được trích từ vở kịch Trưởng giả học làm sang ra đời năm 1670.
3. Thể loại: hài kịch.
II . Đọc- Hiểu văn bản:
1 . Diễn biến của hành động kịch:
- Diễn ra tại phòng khách nhà ông Giuốc-đanh.
- Lời chỉ dẫn sân khấu chia lớp kịch thành 2 cảnh:
+ Cảnh trước khi ông Giuốc-đanh mặc lễ phục.
+ Cảnh sau khi ông Giuốc-đanh mặc lễ phục.
=>Cảnh 2 nhộn nhịp và sôi động hơn bởi cảnh cởi quần áo cũ,mặc lễ phục mới+tiếng nhạc+nhảy múa
2.Ông Giuốc-đanh và bác phó may
- Bác phó may: ở thế bị động à thế chủ động tấn công: vụng chèo khéo chống
- Ông Giuốc-đanh: ở thế chủ động à thế bị động.
+ Thích ăn diện nhưng không hề có kinh nghiệm.
+ Nông nỗi, dễ bị lừa.
+ Quê kệch, ngu dốt.
+ có tiền, muốn sang.
à Nhệ thuật đối lập, giọng văn mỉa mai châm biếm: thói thích ăn diện nhưng quê kệch, dốt nát à nhố nhăng của Giuốc-đanh.
3.Ông Giuốc-đanh và thợ phụ.
- Thợ phụ: ranh mãnh, dùng mánh khóe nịnh hót,tâng bốc địa vị xã hội ông G-đ.
-Phép tăng cấp được sử dụng ông lớn à cụ lớn à đức ông để muốn moi tiền ông.
- Về tâm lý: cực kỳ sung sướng, hãnh diện.
- Về hành động: liên tục thưởng tiền.
à Giọng văn mỉa mai, hài hước:kẻ háo danh được khoác danh hão lại tưởng thật.
III. Tổng kết:
1:Nội dung:Thể hiện sự căm ghét lối sống trưởng giả học đòi làm sang ,góp phần tẩy rửa,đả kích cái xấu,tạo tiếng cười sảng khoái cho người đọc ,người nghe.
2.Nghệ thuật:nghệ thuật đối lập ,giọng văn mỉa mai,hài hước, châm biếm.Tác giả khắc họa tài tình tính cách nhân vật.
*.Ghi nhớ/Sgk.
Hoạt động4. 
 Củng cố-dặn dò.
 - Diễn biến hành động kịch.
 - Ông Giuốc-đanh và bác phó may
 - Ông Giuốc-đanh và thợ phụ.
 -Về nhà học bài,học thuộc ghi nhớ,chuẩn bị bài
 *******************************************************************
Tuần 31 NS:13/4/2009
Tiết 119 ND:16/4/2009
Tiếng Việt. LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
 (Luyện tập)
A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
 1.Kiến thức:vận dụng được kiến thức về trật tự từ trong câu để phân tích hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong một số câu trích từ các tác phẩm văn học,chủ yếu là những tác phẩm đã học.
 -Viết được một đoạn văn ngắn thể hiện khả năng sắp xếp trật tự từ hợp lí.. 
 2. Kĩ năng:Rlkn sắp xếp trật tự từ nhằm đạt hiệu quả cao trong giao tiếp.	
 3.Thái độ: Hình thành ở hs ý thức lựa chọn trật tự từ trong nói,viết cho phù hợp với yêu cầu phản ánh thức tế và diễn tả tư tưởng,tình cảm của bản thân.
 B/ CHUẨN BỊ:
 -GV:Bảng phụ,bút lông,giáo án.Phương pháp:TLN,VĐ, thuyết giảng.
 -HS: Soạn bài trước khi đến lớp.Sgk,bảng phụ.
C/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY-HỌC
 1.ÔĐTC.
 2. Kiểm tra bài cũ :
 CH: Nêu một số tác dụng của việc sắp xếp trật tự từ trong câu.? Cho ví dụ minh họa.
 3.Bài mới.
Giáo viên hướng dẫn học sinh làm các bài tập. Các học sinh làm việc độc lập, sau đó gọi các em trình bày kết quả trước lớp.
Bài 1:
Trong 2 đoạn trích, các hoạt động, trạng thái được liệt kê theo thứ tự trước sau hoặc thứ bậc quan trọng (hoạt động chính, hoạt động phụ), cụ thể:
Mỗi việc được kể là một khâu trong công tác vận động quần chúng, khâu này nối tiếp khâu kia: đầu tiên là phải giải thích cho quần chúng hiểu, sau đó tuyên truyền cho quần chúng hưởng ứng, rồi tổ chức cho quần chúng làm, lãnh đạo để làm cho đúng, kết quả là làm cho tinh thần yêu nước của quần chúng được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến.
Các hoạt động được xếp theo thứ bậc: việc chính, việc diễn ra, hằng ngày của bà mẹ là bán bóng đèn; còn bán vàng hương chỉ là việc làm thêm trong những phiên chợ chính.
Bài 2:Các cụm từ in đậm được lặp lại ngay ở đầu câu để liên kết câu ấy với những câu trước cho chặt hơn.
Bài 3:
Việc đảo trật tự thông thường của từ trong các câu in đậm nhằm mục đích nhấn mạnh hình ảnh hoặc tâm trạng nêu ở các từ đứng đầu câu.
Bài 5:Có nhiều cách sắp xếp trật tự từ như s cây tre can đảm, thủy chung, ngay thẳng, nhũn nhặn, xanh.
; ta có nhiều cách sắp xếp trật tự từ nhưng cách sắp xếp trật tự từ của nhà văn Thép Mới là hợp lý nhất vì nó đúc kết được những phẩm chất đáng quý của cây tre theo đúng trình tự miêu tả trong bài văn.
Bài 6:
 Yêu cầu học sinh viết vào vở, giáo viên gọi chấm điểm, kiểm tra.
D/ Củng cố-dặn dò.
 - Cho biết vì sao phải lựa chọn trật tự từ trong câu?
Học bài, làm bài tập 4.
Chuẩn bị “Chữa lỗi diến đạt”
 *******************************************************
Tuần 31 NS:14/4/2009
Tiết 120 ND:17/4/2009
Tập làm văn. LUYỆN TẬP 
 ĐƯA CÁC YẾU TỐ TỰ SỰ,MIÊU TẢ VÀO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
 1.Kiến thức:Giúp học sinh củng cố những hiểu biết về các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận và luyện tập đưa các yếu tố đó vào đoạn văn,bài văn nghị luận một cách có hiệu quả.
2. Kĩ năng:Rèn kĩ năng xác định và hệ thống hóa luận điểm,tìm và chọn các yếu tố đó,tìm cách đưa vào đoạn văn,bài văn nghị luận cho phù hợp và hiệu quả. 
3.Thái độ: Cần có cách nhìn nhận đúng đắn về yếu tố b/c trong khi viết văn nghị luận.
B/ CHUẨN BỊ:
-Gv :chuẩn bị một số bài văn mẫu,đ/v mẫu.
-Hs: Soạn bài ở nhà.
C/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY-HỌC
 1. Ổn định lớp: 
 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị ở nhà của hs.
 3. Bài mới: Giáo viên giới thiệu vào bài. 
 Y/c về chuẩn bị:
 -Xác định kiểu bài nghị luận.
 -Xác định hệ thống luận điểm;
 -Hệ thống hóa luận điểm thành dàn ý;
 -Xác định các yếu tố tự sự và miêu tả;
 -Chọn cách đưa vào luận điểm;
 -Viết thành một đoạn hoàn chỉnh.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
Giáo viên kiểm tra phần chuẩn bị bài ở nhà của học sinh.
H: Yêu cầu học sinh tìm hiểu đề bài? Em sẽ làm thế nào nếu gặp phải một đề bài như đề bài được nêu ở SGK?
Gọi học sinh đọc mục II.2?
H: Có nên đưa tất cả các luận điểm ấy vào đề bài trên không? Vì sao?
Yêu cầu học sinh sắp xếp các luận điểm đã chọn lựa có thể bổ sung thêm theo một hệ thống chặt chẽ như thế nào?
H: Có nên bổ sung thêm luận điểm nào nữa không?
- Thể loại: nghị luận.
- Nội dung: trang phục và văn hóa.
- Học sinh đọc.
- Không. Vì luận điểm d không phù hợp với yêu cầu của đề.
- a à c à e à b.
- Học sinh làm bài tập này theo nhóm phân công.
-g. trang phục của hs phải phù hợp với thời đại nhưng phải lành mạnh,phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc,lứa tuổi,h/dáng,kinh tế g/đ.
h.Chạy đua theo mốt không phải là việc làm đúng đắn của người hs có văn hóa.
- Học sinh trình bày đoạn văn.
I – Nội dung Luyện tập:
Đề bài: Chạy đua theo trang phục mốt có phải là một việc làm đúng đắn của hs có văn hóa?
1.Yêu cầu đề:
- Thể loại: nghị luận.
- Nội dung: trang phục và văn hóa.
2 . Xác lập luận điểm:
- Trong 5 luận điểm ấy, có 4 luận điểm: a, b, c, e phù hợp với yêu cầu của đề bài.
3 – Sắp xếp hệ thống luận điểm:
 Trình tự sắp xếp các luận điểm ấy như sau:
a à c à e à b àgàh.
Kết luận; các bạn cần thay đổi lại trang phục cho lành mạnh, đứng đắn.
* Dàn ý:
a.MB: (Nêu vấn đề)
Xuất phát từ tình hình thực tế của lớp mà đặt vấn đề trong hội thảo bàn bạc làm rõ để tìm cahcs khắc phục,giải quyết.
b. TB (Gqvđ)
-Trình bày luận điểm theo trình tự đã sắp xếp trên.
c. KB (Ktvđ)
Tự nhận xét về trang phục của bản thân và nêu hướng phấn đấu.
-Lời khuyên các bạn.
 4.Tập đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào đoạn văn nghị luận:
Yếu tố tự sự
Yếu tố miêu tả
Luận điểm.
-Có bạn đã bỏ chiếc áo sơ mi để thay bằng áo phông
-Có bạn đòi mua chiếc quần bò để diện
-Có bạn quên cả học suốt ngày chơi điện tử..
-Hôm qua,tôi chút nữa không nhận ra một người bạn của lớp mình.
-Trắng ,lòe loẹt trước ngực,loằng ngoàng dãy chữ nước ngoài và sau lưng h/ả bộ phim đang ăn khách.
-Đắt tiền,xẻ gấu,thủng gối.
-dán mắt vào màn hình vi tính đắm đuối.
-Bên dưới mái tốc nhuộm một đường đỏ hoa,giày to,cao quá khổ,chiếc quần ngắn ngủn,bó chặt thân mình,chiếc quần trắng ống rộng thùng thình
-Sự ăn mặc của các bạn sao lại thay đổi nhều đến thế!
H: nếu ta bỏ hết các yếu tố tự sự và miêu tả thì kết quả nghị luận sẽ ra sao/
Hướng dẫn học sinh tập đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào một đoạn văn nghị luận (vào một trong các luận điểm trên). Giáo viên chia nhóm cho học sinh làm bài tập này.
Gọi học sinh trình bày đoạn văn nghị luận đã viết.
H: Yêu cầu học sinh nhận xét, bổ sung?
H: Cho biết yếu tố tự sự, miêu tả được đưa vào đoạn văn có tác dụng gì?
H: Qua đó, em học tập và rút được kinh nghiệm gì về việc đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào văn nghị luận?
Giáo viên nhận xét tiết Luyện tập.
- Nhận xét về đoạn văn không có yếu tố tự sự và miêu tả. 
Giúp cho đoạn văn nghị luận được rõ ràng, sinh động, cụ thể
- Phải chọn lựa yếu tố tự sự, miêu tả tiêu biểu.
- Diễn đạt không phá vỡ mạch nghị luận.
a.Nhiều s/v.h/a rút ngay từ thực tế lớp học.
b. kể,tả từ lớp hài kịch cổ điển.
-nếu lược bỏ sẽ làm cho đ/v thiếu sinh động,l/đthiếu chặt chẽ,thiếu thuyết phục,không hấp dẫn người đọc.
II. Kinh nghiệm của việc đưa yếu tố tự sự, miêu tả vào văn nghị luận:
- Phải chọn lựa yếu tố tự sự, miêu tả tiêu biẻu, chủ yếu.
- Diễn đạt điều tự sự, miêu tả mạch
Hoạt động3. 
 Củng cố-dặn dò.
 -Cách đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào văn nghi luận.
 -Kinh nghiệm của cách này.
 - Về nhà học bài,làm bài tập còn lại,chuẩn bị bài mới.