BẾN QUÊ
( Hướng dẫn đọc thêm)
Nguyễn Minh Châu
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức:Giúp hs:
-Qua cảnh ngộ và tâm trạng của nhân vật Nhĩ trong truyện,cảm nhận được ý nghĩ triết lí mang tính trải nghiệm về cuộc đời con người,biết nhận ra những vẻ đẹp bình dị và quý giá trong trong những gì gần gũi của quê hương,gia đình.
-Thấy và phân tích được những đặc sắc của truyện;tạo tình huống nghịch lí,trần thuật qua dòng nội tâm của nhân vật,ngôn ngữ và giọng điệu đầy chất suy tư,hình ảnh biểu tượng.
2.Kỹ năng:rèn kĩ năng phân tích tác phẩm truyện có sự kết hợp các yếu tố tự sự,trữ tình và triết lí.
3.Thái độ:Giáo dục hs tránh xa mọi cám dỗ và những điều xấu,yêu vẻ đẹp bình dị của quê hương,gia đình.
B.CHUẨN BỊ
Gv:giáo án.
Hs:đọc và trả lời câu hỏi trong Sgk.
C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY –HỌC.
1.Ô.Đ.T.C.
2. Kiểm tra bài cũ:Kiểm tra sự chuẩn bị của hs.
3.Bài mới.
(Gtb)Bến quê là một trong những truyện ngắn xuất sắc của Nguyễn Minh Châu.Qua một cốt truyện giản dị,một tình huống nghichj lí nhưng cũng rất đời thường,nhà văn đã phát hiện ra những chiều sâu mới của đời sống với bao quy luật và nghịch lí,vượt ra khỏi giới hạn chật hẹp của những cách nhìn,cách nghĩ trước đó của xã hội và của chính tác giả.Triết lí trong Bến quê muốn góp phần cái cuộc đời đa sự,con người thường đã đoan và có ý nghĩa tổng kết cuộc đời một con người.(Cho hs xem chân dung tác giả).
Tuần 29 Ngày soạn:20/3/2009 Tiết 136 Ngày dạy:22/3/2009 Văn bản BẾN QUÊ ( Hướng dẫn đọc thêm) Nguyễn Minh Châu A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức:Giúp hs: -Qua cảnh ngộ và tâm trạng của nhân vật Nhĩ trong truyện,cảm nhận được ý nghĩ triết lí mang tính trải nghiệm về cuộc đời con người,biết nhận ra những vẻ đẹp bình dị và quý giá trong trong những gì gần gũi của quê hương,gia đình. -Thấy và phân tích được những đặc sắc của truyện;tạo tình huống nghịch lí,trần thuật qua dòng nội tâm của nhân vật,ngôn ngữ và giọng điệu đầy chất suy tư,hình ảnh biểu tượng. 2.Kỹ năng:rèn kĩ năng phân tích tác phẩm truyện có sự kết hợp các yếu tố tự sự,trữ tình và triết lí. 3.Thái độ:Giáo dục hs tránh xa mọi cám dỗ và những điều xấu,yêu vẻ đẹp bình dị của quê hương,gia đình. B.CHUẨN BỊ Gv:giáo án. Hs:đọc và trả lời câu hỏi trong Sgk. C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY –HỌC. 1.Ô.Đ.T.C. 2. Kiểm tra bài cũ:Kiểm tra sự chuẩn bị của hs. 3.Bài mới. (Gtb)Bến quê là một trong những truyện ngắn xuất sắc của Nguyễn Minh Châu.Qua một cốt truyện giản dị,một tình huống nghichj lí nhưng cũng rất đời thường,nhà văn đã phát hiện ra những chiều sâu mới của đời sống với bao quy luật và nghịch lí,vượt ra khỏi giới hạn chật hẹp của những cách nhìn,cách nghĩ trước đó của xã hội và của chính tác giả.Triết lí trong Bến quê muốn góp phần cái cuộc đời đa sự,con người thường đã đoan và có ý nghĩa tổng kết cuộc đời một con người.(Cho hs xem chân dung tác giả). Hoạt động của thầy Hoạt động của thầy trò Nội dung Hoạt động 1. Hướng dẫn hs tìm hiểu những thông tin chính về tác giả,tác phẩm,từ khó,thể loại. --Gv yêu cầu hs nêu những thông tin chính về tác giả và tác phẩm. Gv nhấn mạnh: -Lµ mét trong nh÷ng c©y bót v¨n xu«i tiªu biÓu cña nÒn v¨n häc thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Mü - Sau 1975: S¸ng t¸c cña «ng ®Æc biÖt lµ truyÖn ng¾n ®· thÓ hiÖn nh÷ng t×m tßi míi quan träng vÒ t tëng, vÒ nghÖ thuËt ®· gãp phÇn ®æi míi quan träng vÒ t tëng v¨n häc níc ta tõ nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû XX ®Õn nay. ® HiÖn tîng næi bËt trong ®êi sèng v¨n häc ë chÆng ®Çu thêi kú ®æi míi. -Giải thích từ khó/Sgk. H:Văn bản thuộc thể loại nào? Hoạt động 2. -Hướng dẫn hs tìm hiểu nội dung văn bản. -Gv hướng dẫn hs đọc. - §äc ph¶i diÔn t¶ ®îc s¾c th¸i, vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn. Giäng trÇm t suy ngÉm cña mét ngêi tõng tr¶i, giäng xóc ®éng, ®îm buån, ©n hËn, xãt xa cña mét ngêi nh×n vµo câi ®êi cña nh©n vËt NhÜ. - Gäi 3 häc sinh ®äc - Trong truyeän taùc giaû xaây döïng nhöõng tình huoáng nghòch lyù, gay caán ; Ñoù laø nhöõng tình huoáng naøo? ( Tình huoáng laø hoaøn caûnh maø nhaân vaät phaûi traûi qua ) H: Xây dựng tình huoáng ñoù , taùc giaû muoán theå hieän ñieàu gì ? GV: Trong v¨n häc ®· cã kh«ng Ýt t¸c phÈm ®Æt nh©n vËt vµo hoµn c¶nh hiÓm nghÌo, gi¸p ranh gi÷a sù sèng vµ c¸i chÕt. Nhng thêng th× t¸c gi¶ hay khai th¸c t×nh huèng Êy ®Ó nãi vÒ kú väng cuéc sèng vµ søc sèng m¹nh mÏ cña con ngêi hay vÒ lßng nh©n ¸i, sù hi sinh cao thîng (Cuéc sèng cña Gi¾c L©n - §¬n, ChiÕc l¸ cuèi cïng - ¤Henri). Nhng trong truyÖn cña NguyÔn Minh Ch©u kh«ng khai th¸c theo híng ®ã mµ l¹i t¹o nªn mét t×nh huèng nghÞch lý ®Ó chiªm nghiÖm triÕt lý vÒ ®êi ngêi. H:T×m hiÓu v¨n b¶n nµy chóng ta ®i vµo ph©n tÝch nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña nh©n vËt NhÜ? H: Vµo mét buæi s¸ng ®Çu thu qua khung cöa sæ NhÜ c¶m nhËn ®îc nh÷ng vÎ ®Ñp g× cña thiªn nhiªn? H: C¶nh vËt trong tÇm nh×n cña NhÜ ®îc miªu t¶ theo tr×nh tù nµo? H: NhËn xÐt g× vÒ c¶m nhËn cña NhÜ vÒ thiªn nhiªn? H: Toµn bé khung c¶nh thiªn nhiªn ë ®©y cßn cã mét ý nghÜa kh¸i qu¸t biÓu tîng. Theo em ®ã lµ ý nghÜa kh¸i qu¸t biÓu tîng nµo n÷a? Gv: Nh÷ng suy ngÉm cña NhÜ tõ hoµn c¶nh cña m×nh mµ ph¸t hiÖn quy luËt gièng nh 1 nghÞch lý cña ®êi ngêi. H: Trong hoµn c¶nh bÖnh tËt hiÓm nghÌo NhÜ c¶m nhËn ®îc nh÷ng g× vÒ cuéc ®êi m×nh? H: T×m nh÷ng dÉn chøng cô thÓ? H: NhÜ cã c¶m nhËn g× vÒ Liªn - vî m×nh? H: Qua khung cöa sæ NhÜ ®· c¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp thiªn nhiªn vµ cïng thêi gian ®ã anh ®· khao kh¸t ®iÒu g×? H: V× sao NhÜ l¹i cã niÒm khao kh¸t Êy? §iÒu ®ã cã ý nghÜa g×? H: Ph©n tÝch t©m tr¹ng NhÜ khi nhËn ra vÎ ®Ñp b×nh dÞ, gÇn gòi cña thiªn nhiªn cña b·i båi, nhÊt lµ khi ë NhÜ bõng lªn nçi kh¸t khao v« väng H: BiÕt khao kh¸t cña m×nh chØ lµ v« väng anh ®· lµm g×? H: Trong trêng hîp nµy anh l¹i gÆp 1 nghÞch lý nµo n÷a? H: Tõ nghÞch lý nµy NhÜ ®· nghiÖm ra ®îc c¸i quy luËt phá biÕn g× cho ®êi ngêi? GV yªu cÇu ®äc ®o¹n cuèi truyÖn: ë ®o¹n nµy t¸c gi¶ ®· tËp trung miªu t¶ ch©n dung vµ cö chØ nh©n vËt NhÜ kh¸c thêng. H: H·y t×m nh÷ng chi tiÕt Êy? H: Cö chØ, hµnh ®éng cña anh gióp em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g×? Hoạt động 3: -Gv hướng dẫn hs tổng kết nội dung ,nghệ thuật của văn bản. H: Nh¾c l¹i mét sè h×nh ¶nh mang ý nghÜa biÓu trng? H: Nªu néi dung chñ ®Ò cña truyÖn H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý nh©n vËt cña t¸c gi¶? H: Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn? -Hs nêu theo Sgk. -Lắng nghe. -Giải thích ½ lượng từ khó trong Sgk. -Theo Sgk về thể loại của v/b. .. -Lắng nghe hướng dẫn , đọc văn bản *Tình huống truyện. Nhaân vaät Nhó ñi nhieàu nôi, nay naèm lieät giöôøng - Vôï, beán queâ luoân thaân thuoäc, nay anh môùi nhaän ra veû ñeïp cuûa vôï, cuûa queâ höông . => Ñôøi ngöôøi luoân gaëp nhöõng söï coá ngoaøi döï tính - X©y dùng t×nh huèng nghÞch lý t¸c gi¶ muèn ngêi ®äc lu ý ®Õn nhËn thøc vÒ cuéc ®êi: Cuéc sèng vµ sè phËn con ngêi chøa ®Çy nh÷ng ®iÒu bÊt thêng, nh÷ng nghÞch lý ngÉu nhiªn vît ngoµi nh÷ng dù ®Þnh vµ íc muèn, c¶ nh÷ng hiÓu biÕt vµ toan tÝnh cña ngêi ta. - Nh÷ng chïm hoa b»ng l¨ng cuèi mïa tha thít nhng l¹i ®Ëm s¾c h¬n. - Con s«ng Hång mµu ®á nh¹t - Vßm trêi nh cao h¬n. - Nh÷ng tia n¾ng sím .... c¶ mét vïng phï sa 1 thø vµng thau xen víi mµu xanh h¬n. - C¸i nh×n vµ c¶m xóc tinh tÕ cña NhÜ vÎ ®Ñp vèn quen thuéc gÇn gòi nhng l¹i rÊt míi mÎ víi NhÜ nh lÇn ®Çu anh c¶m nhËn ®îc tÊt c¶ vÎ ®Ñp vµ giµu cã cña nã. - §ã lµ vÓ ®Ñp cña ®êi sèng trong nh÷ng c¸i gÇn gòi b×nh dÞ, th©n thuéc nh 1 bÕn s«ng, b·i båi ... réng ra lµ quª h¬ng xø së. -Lắng nghe. - C©u hái cña NhÜ víi Liªn: + "§ªm qua lóc gÇn s¸ng em cã nghe thÊy tiÕng g× kh«ng?" + "H«m nay ®· lµ ngµy mÊy råi em nhØ?" Þ B»ng trùc gi¸c NhÜ nhËn ra thêi gian cña cuéc ®êi m×nh ch¼ng cßn bao l©u n÷a - C¶m nhËn cña NhÜ vÒ Liªn: + "Suèt ®êi anh chØ ... nÝn thinh" + "Còng nh c¸c b·i båi n»m ph¬i m×nh ... t©m hån Liªn vÉn gi÷ nguyªn nÐt tÇn t¶o, chÞu ®ùng hi sinh thÇm lÆng cña vî. - NhÜ nhËn ra tÊt c¶ t×nh yªu th¬ng sù tÇn t¶o vµ ®øc hi sinh thÇm lÆng cña vî - Nh÷ng ngµy cuèi ®êi NhÜ míi thùc sù thÊu hiÓu vµ lßng biÕt ¬n s©u s¾c cña ngêi vî - NiÒm khao kh¸t cña NhÜ lµ ®îc ®Æt ch©n lªn b·i båi bªn kia s«ng ® NiÒm khao kh¸t v« väng. - Anh nhËn ra tÊt c¶ vÎ ®Ñp cña c¶nh vËt rÊt ®çi b×nh dÞ, gÇn gòi vµ ®ång thêi anh còng hiÓu r»ng m×nh s¾p ph¶i tõ biÖt cuéc ®êi ® ®iÒu íc muèn nµy chÝnh lµ sù thøc tØnh vÒ nh÷ng gi¸ trÞ bÒn v÷ng, b×nh thêng vµ s©u xa cña cuéc sèng. - Nh÷ng gi¸ trÞ ®êi thêng bÞ ngêi ta bá qua, l·ng quªn. - Sù thøc nhËn ®Õn víi NhÜ vµo lóc cuèi ®êi khi ph¶i n»m trªn giêng bÖnh bëi thÕ ®ã lµ sù thøc tØnh xen víi niÒm ©n hËn, nçi xãt xa "Ho¹ ch¨ng chØ cã anh ®· tõng tr¶i, ®· tõng in gãt ch©n kh¾p mäi ch©n trêi xa l¹ míi nh×n thÊy hÕt sù giµu cã lÉn mäi vÎ ®Ñp cña 1 c¸i b·i s«ng Hång ngay bê bªn kia" - Anh ®· nhê ®øa con ®i thay m×nh ®i sang bªn kia s«ng, ®Æt ch©n lªn c¸i b·i phï sa mµu mì. - NghÞch lý: §øa con kh«ng hiÓu ®îc íc muèn cña cha nªn lµm mét c¸ch miÔn cìng vµ råi l¹i bÞ cuèn vµo trß ch¬i, ®Ó råi cã thÓ lì chuyÕn ®ß ngang duy nhÊt trong ngµy Þ Chi tiÕt gîi ra ®iÒu mµ ngêi ta trªn ®êng ®êi thËt khã tr¸nh ®îc nh÷ng c¸i ®iÒu vßng vÌo hoÆc chïng ch×nh - Ch©n dung, cö chØ cña NhÜ ë ®o¹n cuèi: "anh cè thu m×nh nhÆt hÕt mäi chót søc lùc ... ®u m×nh nh« ngêi ra ngoµi, gi¬ c¸nh tay gÇy guéc ... " - M¾t mòi ®á sùng ... hai m¾t long lanh ... c¶ 10 ®Çu ngãn tay... - Anh ®ang n«n nãng, thóc giôc cËu con trai h·y mau kÎo lì chuyÕn ®ß duy nhÊt trong ngµy. - ý nghÜa kh¸i qu¸t: Thøc tØnh mäi ngêi vÒ c¸i vßng vÌo, chïng ch×nh mµ chóng ta ®ang sa vµo trªn ®êng ®êi ®Ó døt ra khái nã, ®Ó híng tíi nh÷ng gi¸ trÞ ®Ých thøc vèn rÊt gi¶n dÞ, gÇn gòi vµ rÊt bÒn v÷ng. .. - Ng«n ng÷ giäng ®iÖu ®Çy chÊt suy t :Trong cuéc ®êi con ngêi thêng khã tr¸nh khái nh÷ng ®iÒu vßng vÌo, chïng ch×nh ®ång thêi thøc tØnh vÒ nh÷ng gi¸ trÞ vµ vÎ ®Ñp ®Ých thùc cña ®êi sèng ë nh÷ng c¸i gÇn gòi, b×nh thêng mµ bÒn v÷ng. - Miªu t¶ néi t©m nh©n vËt mét c¸ch tinh tÕ - C¸ch x©y dùng t×nh huèng nghÞch lý. TrÇn thuËt qua dßng néi t©m h×nh ¶nh biÓu tîng kh¸i qu¸t I.Tìm hiểu chung. 1.Tác giả: 2.Tác phẩm:Sgk. II.Đọc-Hiểu văn bản. 2. C¶m xóc vµ suy nghÜ cña nh©n vËt NhÜ vÒ vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn - Miªu t¶ tõ gÇn ®Õn xa =>Kh«ng gian cã chiÒu s©u réng ®Ñp vµ giµu cã - VÎ ®Ñp riªng, quen thuéc gÇn gòi nhng míi mÎ víi NhÜ - §ã lµ vẻ ®Ñp cña ®êi sèng trong nh÷ng c¸i gÇn gòi b×nh dÞ, th©n thuéc 2. Nh÷ng suy ngÉm cña NhÜ - NhËn ra thêi gian cña cuéc ®êi m×nh - NhËn ra t×nh yªu th¬ng sù tÇn t¶o ... vî 3. NiÒm khao kh¸t cña NhÜ và những chieâm nghieäm veà cuoäc ñôøi: - Sù thøc tØnh vÒ nh÷ng gi¸ trÞ bÒn v÷ng, b×nh thêng vµ s©u xa cña cuéc sèng. - Kh«ng lµm ®îc ®iÒu m×nh khao kh¸t Þ Nhê con ®i thay m×nh ®Æt ch©n lªn c¸i b·i phï sa mµu mì. * Chieâm nghieäm veà cuoäc ñôøi: - Queâ höông laø nôi neo ñaäu cuûa cuoäc ñôøi - Gia ñình laø nôi nöông töïa beàn vöõng - Ñöôøng ñôøi khoù traùnh khoûi ñieàu voøng veøo, chuøng chình . III.Tæng kÕt : 1. Néi dung : TruyÖn nh¾c nhì mäi ngêi tr©n träng nh÷ng gi¸ trÞ , vÏ ®Ñp b×nh dÞ gÇn giñ cña gia ®×nh , quª huwong. 2. NghÖ thuËt : - Miªu t¶ t©m lý tinh tÕ. - Xëy dùng t×nh huèng truyÖn hîp lý ®Æc s¾c. Hoạt động 4: Củng cố-Dặn dò: - Nªu suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt NhÜ. - §iÓm kh¸c vÒ c¸ch viÕt v¨n cña NguyÔn Minh Ch©u so víi c¸c nhµ v¨n kh¸c ë chç nµo - Häc bµi vµ ph©n tÝch hai ý chÝnh - So¹n bµi Nh÷ng ng«i sao xa x«i . Tãm t¾t néi dung truyÖn, T×m nh÷ng nÐt chung cña ba c« g¸i vµ nÐt riªng vÒ tÝnh c¸ch cña mçi ngêi. Ph©n tÝch t©m lÝ nh©n vËt Ph¬ng ®Þnh ,nªu nhËn xÐt nghÖ thuËt. ********************************************************************* Tuần 29 Ngày soạn:20/3/2009 Tiết 137-138 Ngày dạy:22/3/2009 «n tËp tiÕng viÖt líp 9 A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức:Giúp hs:HÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ (khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp, liªn kÕt c©u vµ ®o¹n v¨n, nghÜa têng minh vµ hµm ý. 2.Kỹ năng:RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông c¸c thµnh phÇn c©u ; nghÜa têng minh vµ hµm ý 3.Thái độ:Gi¸o dôc Hs cã ý thøc dïng ®óng tiÕng ViÖt ®Ó gi÷ g×n sù trong s¸ng cña TV. B.CHUẨN BỊ Gv:giáo án. Hs:đọc và trả lời câu hỏi trong Sgk. C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY –HỌC. 1.Ô.Đ.T.C. 2. Kiểm tra bài cũ:Kiểm tra sự chuẩn bị của hs. 3.Bài mới. (Gtb)Trong suèt hai häc kú võa qua, c¸c em ®· ®îc häc nhiÒu kiÕn thøc tiÕng viÖt míi, ®Ó gióp c¸c em n¾m v÷ng h¬n nh÷ng kiÕn thøc ®· häc, ®ång thêi cã hÖ thèng kiÕn thøc tiÕng viÖt c¬ b¶n, trong tiÕt häc ngµy h«m nay, cô cïng c¸c em «n tËp l¹i ch¬ng tr×nh tiÕng viÖt líp 9. Hoạt động của thầy Hoạt động của thầy trò Nội dung *Ho¹t ®éng 1: ¤n tËp vÒ khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp - Yeu cÇu HS ®äc bµi tËp vµ x¸c ®Þnh yªu c©u cña bµi tËp. - Gäi Cho 4 em lªn b¶ng mçi em lµm mét c©u ¤n tËp vÒ khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp -HS ®äc bµi tËp vµ x¸c ®Þnh yªu c©u cña bµi tËp. - 4 em lªn b¶ng mçi em lµm mét c©u I.Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp 1.Gäi tªn c¸c thµnh phÇn c©u ®îc in ®Ëm a.“X©y c¸i l¨ng Êy” lµ khëi ng÷ b.“Dêng nh” lµ thµnh phÇn t×nh th¸i c.“nh÷ng ngêi...nh×n ta nh vËy”lµ thµnh phÇn phô chó d. “Tha «ng”lµ thµnh phÇn gäi ®¸p “vÊt v¶ qu¸ !” lµ thµnh phÇn c¶m th¸n 2.LËp b¶ng theo mÉu (bên dưới) -H·y viÕt ®o¹n v¨n ng¾n giíi thiÖu truyÖn ng¾n BÕn quª cña NguyÔn Minh Ch©u cã sö dông khëi ng÷, vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp. *Ho¹t ®éng 2: ¤n tËp vÒ liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n -Gäi 3 HS lªn b¶ng mçi em lµm 1 ®o¹n v¨n. - GV vµ HS kh¸c nhËn xÐt vµ kÕt luËn - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 2: ®iÒn kÕt qu¶ bµi tËp 1 theo yªu cÇu cña b¶ng trªn? - Yªu cÇu HS viÕt ®o¹n v¨n cã dïng c¸c phÐp liªn kÕt ®· häc. *Ho¹t ®éng 3: ¤n tËp vÒ nghÜa têng minh vµ hµm ý. -Yªu cÇu HS t×m hµm ý cña c©u in ®Ëm trong bµi tËp mét -Bµi 2 cã mÊy yªu cÇu ? -Gäi 2 HS lªn b¶ng mçi em lµm mét c©u -H·y viÕt ®o¹n v¨n ng¾n giíi thiÖu truyÖn ng¾n BÕn quª cña NguyÔn Minh Ch©u cã sö dông khëi ng÷, vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp. ¤n tËp vÒ liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n - 3 HS lªn b¶ng mçi em lµm 1 ®o¹n v¨n - HS lµm bµi tËp 2: ®Òn kÕt qu¶ bµi tËp 1 theo yªu cÇu cña b¶ng trªn? -HS viÕt ®o¹n v¨n cã dïng c¸c phÐp liªn kÕt ®· häc. . ¤n tËp vÒ nghÜa têng minh vµ hµm ý. - HS t×m hµm ý cña c©u in ®Ëm trong bµi tËp mét -Bµi 2 cã mÊy yªu cÇu ? -Gäi 2 HS lªn b¶ng mçi em lµm mét c©u 3. ViÕt ®o¹n v¨n cã c©u : dïng khëi ng÷ vµ thµnh phÇn bÞªt lËp (HS tù viÕt ) II.Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n 1.Gäi tªn phÐp liªn kÕt ®îc thÓ hiÖn b»ng c¸c tõ ng÷ in ®Ëm -§o¹n trÝch a: Nhng, nhng råi, vµ thuéc phÐp nèi. -§o¹n trÝch b: c« bÐ - c« bÐ thuéc phÐp lÆp; C« bÐ- Nã thuéc phÐp thÕ --§o¹n trÝch c: (b©y giê cao ...bän chóng t«i n÷a -thÕ) thuéc phÐp thÕ 2.LËp b¶ng tæng kÕt c¸c phÐp liªn kÕt ®· häc III.NghÜa têng minh vµ hµm ý 1.T×m hµm ý cña c©u in ®Ëm -Ngêi ¨n mµy muèn nãi (b»ng hµm ý) víi ngêi nhµ gi¸u r»ng “§Þa ngôc lµ chç cña c¸c «ng (ngêi nhµ giµu) 2.T×m hµm ý vµ cho biÕt c¸ch cè ý vi ph¹m ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo a. - Hµm ý : §éi bãng huyÖn ch¬i kh«ng hay (ho¾c) t«i kh«ng muèn b×nh luËn vÒ viÖc nµy. - Ngêi nãi cè ý vi ph¹m ph¬ng ch©m quan hÖ. b. - Hµm ý : Tí cha b¸o cho Nam vµ TuÊn - Ngêi nãi cè ý vi ph¹m ph¬ng ch©m vÒ lîng B¶ng cho bµi tËp 2 PhÐp liªn kÕt LÆp tõ ng÷ ®ång nghÜa,tr¸i nghÜa ThÕ Næi Tõ ng÷ t¬ng øng c« bÐ Nã ThÕ nhng ; nhng råi; vµ Hoạt động 4: Củng cố-Dặn dò: - Qua tiÕt häc nµy c¸c em cÇn n¾m nh÷ng g× ? - Hµm ý vµ têng minh kh¸c nhau nh thÕ nµo ? - Häc bµi ,tËp viÕt c©u cã sö dông khëi ng÷ , thµnh phÇn biÖt lËp, hµm ý khi cÇn. - So¹n bµi : LuyÖn nãi . ************************************************************** Tuần 29 Ngày soạn:21/3/2009 Tiết 139-140 Ngày dạy:23/3/2009 LUYEÄN NOÙI : NGHÒ LUAÄN VEÀ MOÄT ÑOAÏN THÔ, BAØI THÔ A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức:- N¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ c¸ch lµm bµi nghÞ luËn v¨n ch¬ng. 2.Kỹ năng: Cã kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng mét c¸ch m¹ch l¹c, hÊp dÉn nh÷ng c¶m nhËn, ®¸nh gi¸ cña m×nh vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ . 3.Thái độ:Gi¸o dôc Hs tÝnh tù tin b×nh tÜnh khi nãi tríc tËp thÓ. B.CHUẨN BỊ Gv:Nghiªn cøu kÜ bµi häc ë SGK + SGV, so¹n bµi , b¶ng phô cã dµn ý Hs:§äc kÜ ®Ò , chuÈn bÞ dµn ý, tËp nãi theo dµn ý C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY –HỌC. 1.Ô.Đ.T.C. 2. Kiểm tra bài cũ:Bµi nghÞ luËn vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬ gåm mÊy phÇn ? NhiÖm vô cña têng phÇn ? b.§¸p ¸n : Gåm ba phÇn : Më bµi : giíi thiÖu ®o¹n th¬, bµi th¬ vµ bíc ®Çu nªu nhËn xÐt ®¸nh gi¸ cña m×nh . Th©n bµi : lÇn lît tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ ®¸nh gi¸ vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬, bµi th¬ . KÕt bµi : Kh¸i quat gi¸ trÞ ý nghÜa cña ®o¹n th¬. 3.Bài mới. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung *Ho¹t ®éng 1: Nªu yªu cÇu vµ ý nghÜa cña tiÕt luyÖn nãi -GV giíi thiÖu bµi *Ho¹t ®éng 2: Cho Hs thèng nhÊt dµn ý vµ c¸ch tr×nh bµy -HS nh¾c l¹i ®Ò bµi -C¸c nhãm thèng nhÊt dµn ý vµ cö ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. -Më bµi giíi thiÖu nh÷ng g× ? -Th©n bµi lµm nh÷ng g× ? -KÕt bµi kh¼ng ®Þnh nh÷ng g× ? -Líp thèng nhÊt dµn ý -GV nhËn xÐt vµ thèng nhÊt mét dµn ý chung. *Ho¹t ®éng 3: Tæ chøc cho HS nãi tríc líp -§¹i diÖn nhãm 2 lªn tr×nh bµy -§¹i diÖn nhãm 4 lªn tr×nh bµy -Líp nhËn xÐt c¸ch tr×nh bµy cña b¹n ®· cã sù liªn kÕt gi÷a c¸c phÇn më bµi , th©n bµi vµ kÕt bµi cha ? - C¸ch nãi cña c¸c b¹n ®· truyÒn c¶m , thu hót sù chó ý cña ngêi nghe cha ? -GV nhËn xÐt vµ nh¾c nhë : §Ó t¹o nªn søc truyÒn c¶m,hÊp dÉn cña bµi nãi cïng néi dung tr×nh bµy cÇn chó ý ®Õn ng÷ ®iÖu, tèc ®é nhanh chËm, c¸ch lªn xuèng giäng , c¸ch nhÊn m¹nh ...ph¶i linh ho¹t phï hîp víi néi dung ®ang nãi vµ thÓ hiÖn ®îc t×nh c¶m cña m×nh. I.ChuÈn bÞ *§Ò bµi : BÕp löa sëi ¸m mét ®êi ngêi - Bµn vÒ bµi th¬ bÕp löa cña B»ng ViÖt. Dµn ý 1.Më bµi : Giíi thiÖu t¸c phÈm vµ nªu c¶m nhËn chung vÒ t×nh bµ ch¸u s©u ®Ëm cña nh©n vËt tr÷ t×nh (nhµ th¬) víi ngêi bµ kÝnh yªu khi xa c¸ch . 2.Th©n bµi : Suy nghÜ ®¸nh gi¸ vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬ . - Ph©n tÝch h×nh ¶nh bÕp löa g¾n víi h×nh ¶nh ngêi bµ vµ nh÷ng kØ niÖm s©u s¾c , ®»m th¾m t×nh bµ ch¸u ( t×m nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh trong t¸c phÈm ®Ó chøng minh) “Mét bÕp löa chên vên s¬ng sím...” “N¨m Êy lµ n¨m .......mái bè ®i ®¸nh xe , kh« r¹c ngùa gÇy...” Sù kÕt hîp hµi hßa gi÷a yÕu tè biÓu c¶m víi miªu t¶ vµ tù sù thÓ hiÖn t×nh c¶m thiÕt tha , thiªng liªng cña ngêi ch¸u ®èi víi bµ. - Ph©n tÝch nh÷ng suy ngÉm cña ngêi ch¸u (nh©n vËt tr÷ t×nh) vÒ sù tÇn t¶o, ®øc hi sinh cña ngêi bµ .BÕp löa tîng trng cho ®øc hi sinh, sù chë che tõ h¬i Êm cña bµ . BÕp löa g¾n liÒn víi niÒm vui ®îc sëi Êm vµ lín lªn cña ngêi ch¸u... (Chøng minh b»ng c¸c chi tiÕt , h×nh ¶nh trong t¸c phÈm) - Nªu c¶m nhËn vÒ ngän löa niÒm tin mµ ngêi bµ ®· kh¬i dËy vµ truyÒn l¹i cho ngêi ch¸u vµ mäi ngêi “Råi sím råi chiÒu l¹i bÕp löa bµ nhen Mét ngän löa ,lßng bµ lu«n ñ s½n Mét ngän löa chøa niÒm tin dai d¼ng” Trong hai c©u sau, t¸c gi¶ dïng tõ “ngän löa” chø kh«ng nh¾c l¹i “bÕp löa”bëi h×nh ¶nh bÕp löa ®· ®îc chuyÓn hãa thµnh søc m¹nh t×nh c¶m, t©m hån cña bµ. “ngän löa” ë ®©y lµ ngän löa cña niÒm tin duy tr× sù sèng... 3.KÕt bµi : - Kh¼ng ®Þnh t×nh c¶m bµ ch¸u g¾n bã yªu th¬ng . - Nªu ý nghÜa, gi¸ trÞ cña t×nh c¶m (t×nh c¶m gia ®×nh) trong cuéc sèng II.LuyÖn nãi trªn líp (Häc sinh lªn tr×nh bµy ) Hoạt động 4: Củng cố-Dặn dò: - §Ó ngêi nghe tËp chung chó ý , ngêi nãi cÇn chó ý nh÷ng g× ? - Häc n¾m ch¾c c¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬, mét t¸c phÈm ( hoÆc ®o¹n trÝch ) - So¹n bµi Biªn b¶n . T×m hiÓu ®Æc ®iÓm cña biªn b¶n,mét biªn b¶n gåm mÊy phÇn nhiÖm vô cña têng phÇn ? C¸ch viÕt biªn b¶n .§äc hai biªn b¶n vµ tr¶ lêi c©u hái .
Tài liệu đính kèm: