Giáo án môn Ngữ văn 9 - Bến quê (Nguyễn Minh Châu)

Ngày tháng năm 
Tiết136,137 Bến quê 
 ( Nguyễn Minh Châu)
 A. Mục tiêu: 
 Giúp học sinh :
 _ Hiểu cảnh ngộ và tâm trạng của nhân vật Nhĩ, cảm nhận được ý nghĩa triết lí về cuộc đời con người: Biết nhận ra vẻ đẹp bình dị và quí giá trong những gì gần gũi của quê hương và gia đình. 
 _Rèn luyện kĩ năng đọc , tóm tắt truyện
 B.Phương pháp :
 Đọc, gợi tìm, phân tích.
 C .Chuẩn bị:
 Giáo viên: Soạn bài . 
 Học sinh: Đọc bài mới ở nhà
D. Tiến trình lên lớp:
 I . ổn định:
 II. Bài củ:
 Nêu khái niệm văn bản nhật dụng?
 III . Bài mới.
 1.Giới thiệu bài:
 2.Các hoạt động:
HĐ1:
-HS đọc chú thích * (sgk.)
Trình bày sự hiểu biết của em về tác giả?
-GV hướng dẫn đọc :
 Y/c: Giọng trầm tỉnh , suy tư .
- HS tóm tắt tác phẩm.
 Nhân vật chính của truyện?
Hoàn cảnh xảy ra và điều kiện để câu chuyện phát triển?
Các tình tiết chính ?
* Nhĩ là người thường đi xa, đi rất nhiều nơi, nhưng giờ mắc căn bệnh hiểm nghèo: gần như là bại liệt toàn thân. Anh sống nhờ vào sự chăm sóc của vợ.
 Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp của bãi bồi bên kia sông. Anh không thể sang được, phải nhờ con sang xem hộ, nhưng đứa con lại sa vào các trò vui khác nên nhỡ chuyến đò.
?Tại sao nói nhân vật Nhĩ được đặt trong một tình huống trớ trêu? Từ đó ta hiểu tác giả muốn tâm sự và triết lí điều gì?
HĐ2:
-HS đọc lại đoạn 1.
Cảnh vật, thiên nhiên nơi Bến quê được Nhĩ cảm nhận là những gì?
Em có nhận xét gì về cảnh vật? Cách miêu tả có gì đặc biệt?
Tìm câu nói lên suy nghĩ của Nhĩ ? (Suốt đời.... nhà mình.)
Từ đó em hiểu gì về nhân vật này?
Con người nơi bến quê có những ai?
 Cảm nhận của Nhĩ về Liên?(Biết ơn vợ)
Đọc những câu hỏi của Nhĩ và sự im lặng của Liên? (+ Đêm qua .....
+ Hômnay ...)
Ta thấy Nhĩ đã nhận ra điều gì? (chẳng sống được bao lâu nữa.)
Sự chăm sóc của Liên được miêu tả qua những cử chỉ hành động nào?
Qua đó ta thấy Liên là người phụ nữ ntn? 
Cảm nhận của Nhĩ về gia đình,hàng xóm?
Phần cuối truyện nhân vật Nhĩ có những biểu hiện ntn ? (Mặt mũi đỏ...người nào đó). 
Những biểu hiện khác thường đó cho ta hiểu thêm điều gì về nhân vật Nhĩ?
Bến quê giúp em hiểu gì về cuộc sống và con người?
-HS đọc ghi nhớ
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả.
- Là cây bút văn xuôi tiêu biểu của nền văn học thời kì chống Mĩ.
- Bến quê là một trong những truyện ngắn xuất sắc.
2. Đọc, tìm hiểu chú thích.
 +Tóm tắt tác phẩm.
+Cái bình thường giản dị nhưng không phải lúc nào cũng nhận ra. Có khi phải trãi nghiệm đến cuối cuộc đời trong hoàn cảnh trớ trêu mà bản thân nếm trãi.
II. Phân tích.
1. Cảnh vật, thiên nhiên qua cảm nhận của nhân vật Nhĩ:.
- Hoa bằng lăng ... tha thớt....đậm sắc hơn.
- Dòng sông ...như rộng ra.
-Vòm trời như cao hơn
- Bãi bờ màu vàng thau xen màu xanh non
=> Cảnh vật đẹp, tươi mới đầy sức sống.
=>Cảm nhận tinh tế _ gợi lên sự trù phú, bình dị ,gần gũi.
* Con người đi đây đi đó, sắp từ giả cõi đời bỗng nhận ra vẻ đẹp bình dị , gần gũi Ta sẽ không nhận ra gì cả nếu ta không thực sự sống gần chúng.
=> Tha thiết yêu mến cuộc sống, quê hương.
2. Con người nơi bến quê.
* Liên:
- Tận tụy chăm sóc chồng..
- Tay vuốt nhẹ ..
- Bớc chân rón rén
- Lời nói nhẹ nhàng.
=>Dịu dàng ,nhẫn nại, giàu lòng yêu thương và đức hy sinh.
* Gia đình hạnh phúc . Hàng xóm thông cảm chia sẻ.
* Nhĩ khao khát sống và giao cảm với cuộc đời . Là người có tình yêu mãnh liệt vẻ đẹp của quê hương và cuộc sống.
* Ghi nhớ. ( sgk.)
3. Củng cố:
 Suy nghĩ của em khi đọc xong truyện ngắn Bến quê. 
 V . Dặn dò: Tóm tắt được cốt truyện. 
 Ôn tập phần tiếng Việt theo hệ thống câu hỏi sgk