Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Bùi Trần Hải - Tuần học 9

Ngày soạn :
Ngày giảng :
Tiết 43 :
 Lục vân tiên gặp nạn
I. Mục tiêu bài dạy 
1. Kiến thức :
- Giúp học sinh thấy rõ dược thái độ, tình cảm và lòng tin của tácgiả gửi gắm nơi người lao động và những điều tốt đẹp ở trên đời.
- Thấy được nghệ thuật kể chuyện, sắp xếp tình tiết, ngôn ngữ, lời kể giản dị, gần gũi với cách kể chuyện dân gian.
 2. Kỹ năng: Rèn kỹ năng đọc, kể, phân tích lời kể, tả .
 3.Thái độ: Giáo dục lòng yêu mến, kính trọng những con người sống thanh cao, hết lòng vì việc nghĩa.
II.Chuẩn bị: Thaỳ –Nghiên cứu bài, đồ dùng.
 Trò –Tìm hiểu bài trước ở nhà .
III.Tiến trình bài dạy:
1.ổn định lớp (1’)
2.Kiểm tra bài cũ (3’)
3.Bài mới (1’)
Hoạt động của thày và trò
 Nội dung
SGK trang 118.Gv hướng dẫn đọc.Gv đọc mẫu.Gọi hs đọc, kết hợp tim hiểu từ khó.
-Xác định vị trí đoạn trích ?
-Theo em đoạn trích có thể chia mắy phần ?Nêu giới hạn và nội dung ?
Máy chiếu :
8 câu đầu:Tội ác của Trịnh Hâm
Còn lại :Hành động của vợ chồng ông Ngư.
-Căn cứ vào bố cục và nội dung 2 phần của văn bản ,em hãy xác định chủ đề của đoạn trích ? (Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác ) 
I.Đọc và tìm hiểu CT:
1. Đọc
2.Chú thích
-Vị Trí đoạntrích:Phần II.
II. Đọc và tìm hiểu vb
1.Bố cục : 2 phần 
GV kể tóm tắt những sự việc diễn ra phần trước cửa đoạn trích này.
(Tình cảnh LVT lúc này rất bi đát:Tiền hết ,mắtbị mù loà,gặp Trịnh Hâm tưởng có thể câỵ nhờ,nhưng vì ghen ghét hậm hực thua tài VT nên hắn sinh lòng đố kỵ,lập mưu hãm hại .Hắn lừa tiểu đồng vào rừng trói lại và nói với VT là bị cọp vồ ,VT hoàn toàn bơ vơ .lúc này hắn mới ra tay với chàng) 
Hs đọc đoạn 1: Nêu ND ? 
2.Phân tích
a.Tội ác của Trịnh Hâm.
-TG:Đêm khuya lặng lẽ như tờ-Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay
-KG:giữa vời.
-Lặng lẽ như tờ ?giữa vời là ở đâu?Tại sao hắn lại chọn thời điểm này để hành động ?
-Qua đó cho thắy hắn lầ con người ntn ?
(Đó là những hđ toan tính,âm mưu sắp đặt trước.Để hiểu được rõ hơn tâm điạ của hắn,cần ngược trở lại phần đầu TP khi VT và Tử Trực đến trường thi,gặp T.Hâm và Bùi Kiệm.Họ kết bạn và cùng vào quán uống rượu xướng hoạ thi phú .Thấy VT làm thơ hay ,hắn đã tỏ thái độ ganh ghét đố kỵ:
 Kiệm,Hâm là đứa so đo
Thấy Vân dường ấy âu lo trong lòng
 Khoa này Tiên ắt đầu công 
Hâm dầu có đậu cũng không xong rồi.
-Từ mưu kế dã tâm độc ác ,hắn đã hđ ntn?
-Xô ngay là hđ ntn?(Đẩy nhanh,mạnh bất ngờ)
-Lời phui pha ?
TRắC NGHIệM:Em đánh giá ntn về hđ của tên T.Hâm?
a.Phù hợp với tâm lý thông thường của con người.
b.Nông nổi,bồng bột ,nhất thời .
c.Quyết đoán,khôn khéo lắm mưu mô.
d.Vô cùng độc ác,bất nhân, bất nghĩa.
GV bình:Đố kỵ tới mức hãm hại 1 người mù loà ko còn khả năng hđ-Hắn thật ko phải là con n gười.Hắn hiện nguyên hình là 1 con quỷ đội lốt người.Hắn làm việc ác mà ko mảy may cắn rứt lương tâm.Cái xấu cái ác đã ngấm sâu vào tận tâm địa của hắn,len lỏi cả vào những mối quan hê xh thiêng liêng,cao quý như tình bạn.
HS đọc đoạn 2:Nhắc lại ND ?
-Sau khi bị T.Hâm hãm hại,chàng đã thoát nạn ntn?
-Giao long ?Chi tiết được giao long dìu vào bờ có ý nghĩa gì ?(Giống chi tiết ly kỳ của truyện cổ tích DG thể hiện quan niệm Thiện ác ở đời:Loài thú còn tốt bụng hơn kẻ tiểu nhân,biết thương xót,ko nỡ hại người.)
-Vợ chồng ông Ngư đã hđ ntn khi thấy VT gặp nạn ?
-Vớt ngay ?hơ,hối?(Hành động cứu người khẩn trương gấp gáp,ko hề so đo tính toán suy nghĩ vì cứu người như cứu hoả.Hđ nhân từ, dân dã ân cần chu đáo thê hiện đức tính tốt đẹp của con người lđ là rất coi trọng tính mạng con người)
-Nhận xét về lời kể của tác giả? Cách sử dụng từ ngữ?
-Qua đó ta hiểu thêm gì về phẩm chất tốt đẹp của vợ chồng ông Ngư?
GV bình:Họ say mê làm việc thiện,đó là tình người hồn hậu,vô tư trong sáng,cảm động nhất.
-Khi VT tỉnh dậy,ông chài đã nói gì với chàng ?
-Hẩm hút?
-Trước lời trần tình của LVT,ông đã trả lời ra sao ?
-Ông còn cảm hoá chàng bằng cách gợi lên cs với thú vui chài lưới.Hãy tìm chi tiết mtả cs đó ?
-Kinh luân?(Quan niệm sống thanh cao của ẩn sĩ, những nhà nho lầu thông kinh sử,lánh đời,vui cs đạm bạc,thanh bần,khinh thường công danh phú quý)
TRắC NGHIệM:Nhận xét về cs được ông Ngư nhắc tới trong đoạn thơ?
a.Cs nhiều khó khăn gian khổ.
b.Cs hoàn toàn mơ mộng,ko có thực.
c.Cs ngoài vòng danh lợi,chan hoà gắn bó với thiên nhiên.
-Qua tấm lòng nhân nghĩa và cs lao động phóng khoáng của ông Ngư,NĐC muốn bày tỏ tình cảm gì với người dân lđ?
(Lòng tin yêu,quý trọng nhân cách bình dị,nhân ái của người dân nghèo-Đại dịên cho những điều thiện trong xã hội.) 
(TG tạo dựng nên 2 nv-đại diện cho cuộc đấu tranh giữa cái thiện-cái ác.)
4-Củng cố (1’)
5.Hướng dẫn học(1’)
Mưu kế hiểm độc, nham hiểm ,tâm địa độc ác.
Hành động:
+Xô ngay
+Giả kêu trời
+Lờy lời phui pha
+Hắn là kẻ độc ác,bất nhân bất nghĩa,gian ngoan xảo quỵêt,táng tận lương tâm-Đại diện cho cái ác.
b.Hành động nhân nghĩa của vợ chồng ông Ngư.
-Hành động:
+Vớt ngay lên bờ
+Hơ bụng dạ,hơ mặt mày
+Hối con vầy lửa
=Lời kể giản dị,mộc mạc tự nhiên,sử dụng từ ngữ địa phương :Tình cảm chân thực,tốt bụng,giàu lòng yêu thương con người.
-Lời nói:
+Người ở cùng tahẩm hút cho vui
+Dốc lòng nhân nghĩa há chờ trả ơn?
+Rày doi mai vịnhhứng gió chơi trăngKhoẻ qươ chài kéo mệt quăng câu dầm.
=Cs tự do tự tại,phóng khoáng,tư thế ung dung nhàn tản,trong sạch thanh cao,chan hoà gắn bó vứi thiên nhiên.)
III.Tổng kết:
1.Nghệ thuật
-Ngôn ngữ,hình ảnh chân thực ,giản dị
2.Nội dung
Tố cáo,lên án cái ác cái phi nghĩa;Đề cao ca ngợi cái thiện.
IV.Luyện tập