Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tiết 171, 172: Kiểm tra học kì II

Ngày soạn: 11/4/2012
 Ngày kiểm tra:../4/2012
Lớp: 9 A; 9B
Tiết 171, 172.
KIỂM TRA HỌC KÌ II
 Môn: Ngữ văn lớp 9
 Năm học: 2011 – 2012
1. Mục tiêu bài dạy. 
 	a) Về kiến thức: Thu thập thông tin để đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức, kĩ năng trong chương trình học kì II, môn Ngữ văn lớp 9 theo ba nội dung: Văn học, Tiếng Việt, Tập làm văn với mục đính đánh giá năng lực đọc – hiểu và tạo lập văn bản của học sinh thông qua hình thức kiểm tra tự luận. Trọng tâm là các bài: Viếng lăng Bác; Những ngôi sao xa xôi; Thành phần câu; Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.
	b) Về kỹ năng: Rèn luyện và đánh giá kỹ năng tổng hợp kiến thức của học sinh trong bài kiểm tra học kì
	c) Về thái độ: GD ý thức tự giác, học tập tốt.
	 * Ổn định tổ chức: Sĩ số lớp 9B:./ Vắng:
2. Nội dung đề: (Hình thức: Tự luận)
 a) Ma trận đề:
            Mức độ
Tên
 chủ đề
Nhận biết
Thông hiểu
 Vận dụng
Cộng
Thấp
Cao
1. Đọc –hiểu văn bản: Viếng lăng Bác; Những ngôi sao xa xôi
(Ch)
Chép đúng, chép đẹp theo trí nhớ một số khổ thơ trong bài thơ đã học
(C1)
(Ch)
Hiểu giá trị nội dung của văn bản
(C1)
Số câu 
Số điểm 
 Tỉ lệ %
Số câu:1
Số điểm: 1
20%
Số câu:1
Số điểm: 2
20%
Số câu:1
Số điểm: 1
10%
2. Tiếng Việt: Thành phần câu 
Xác định và nêu tác dụng của thành phần câu 
Số câu 
Số điểm 
 Tỉ lệ %
Số câu:1
Số điểm: 2
10%
Số câu:1
Số điểm: 3 
 20% 
 3. Tâp làm văn:
Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
(Ch)
Suy nghĩ về hai khổ thơ trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ
Số câu 
Số điểm 
Tỉ lệ %
Số câu:1
Số điểm: 5
50%
Số câu:1
 Số điểm:3 
30%
Cộng
Số câu:1
Số điểm: 1
Tỉ lệ: 10%
Số câu: 1
Số điểm: 2
 Tỉ lệ: 20%
Số câu:1
Số điểm: 2 
 Tỉ lệ: 20%
Số câu: 1
Số điểm: 5
Tỉ lệ: 50%
Số câu: 4
Số điểm:10
Tỉ lệ: 100%
 b) Nội dung đề:
Câu 1. (1đ) : Chép đúng, chép đẹp hai khổ thơ đầu bài thơ Viếng Lăng Bác của nhà thơ Viễn Phương.
Câu 2. (2đ): Truyện Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê viết về nội dung gì? 
Câu 3. (2đ): Phần in đậm trong câu sau là gì? Nêu tác dụng của nó trong câu.
Lúc đi, đứa con gái đầu lòng của anh - và cũng là đứa con duy nhất của anh, chưa đầy một tuổi. 
Câu 4. (5đ) : Suy nghĩ của em về hai khổ thơ trích trong bài Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải.
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
3. Đáp án - Biểu điểm:
Câu 1 : (1đ)
- Chép hai khổ thơ đầu bài thơ Viếng Lăng Bác của Viễn Phương theo yêu cầu: 
Con ở niềm Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chin mùa xuân.
Câu 2: (2đ) 
- Truyện Những ngôi sao xa xôi viết về cuộc sống sinh hoạt và chiến đấu của một tổ trinh sát mặt đường gồm ba cô gái thanh niên xung phong, tại một điểm trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. Cuộc sống gian khổ giữa chiến trường ác liệt, công việc đầy nguy hiểm và luôn phải đối mặt với cái chết nhưng các cô vẫn giữ được sự hồn nhiên, trong sáng của tuổi trẻ, luôn thể hiện tinh thần dũng cảm, không sợ hi sinh, lòng lạc quan và tình đồng đội gắn bó. (1 điểm)
- Những cô gái thanh niên xung phong trong truyện là những hình ảnh đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước. (1 điểm)
Câu 3 : (2đ) :
- Xác định: Thành phần in đậm trong câu (và cũng là đứa con duy nhất của anh) là thành phần phụ chú. (1 điểm)
- Tác dụng: dùng để bổ sung chi tiết cho nội dung chính của câu, cụ thể là bổ sung cho cụm từ đứa con gái đầu lòng của anh. (1 điểm)
Câu 4 : (5đ)
* Yêu cầu chung :
 - Thể loại: nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ.
 - Nội dung: Nêu những suy nghĩ cá nhân về hai khổ thơ trích trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải, đó là khát vọng được cống hiến cho mùa xuân đất nước.
 - Phạm vi giới hạn: Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải.
 (Chú ý những hình ảnh biểu tượng, từ ngữ và cách diễn đạt rất gợi cảm thể hiện một ước nguyện chân thành của tác giả) 
* Yêu cầu cụ thể: (Các ý chính cần có)
a) Mở bài: (1 điểm)
(Giới thiệu khái quát về tác giả, về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, về hoàn cảnh của tác giả ở thời điểm sáng tác bài thơ và vị trí của đoạn trích), cụ thể:
- Nhà thơ Thanh Hải, một nhà thơ cách mạng thấm nhuần quan điểm: Trong công cuộc xây dựng xã hội mới đòi hỏi con người mới phải biết cống hiến, biết hi sinh (0,5 điểm)
- Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được viết năm 1980, khi tác giả đang nằm trên giường bệnh đã thay lời ông nói lên niềm tâm sự, khát vọng được cống hiến cho mùa xuân của đất nước. Niềm tâm sư, khát vọng đó được nêu bật ở hai khổ thơ: (0,5 điểm)
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
b) Thân bài: (3 điểm)
- Ở đoạn thơ, khác với đoạn thơ trước tác giả xưng ta. Ta là chính nhà thơ và cũng chính là tất cả mọi người. Sự chuyển đổi của nhân vật trữ tình không một chút sự gượng gạo; cách diễn đạt trong khổ thơ cũng rất hào hứng, sảng khoái, tự nhiên (0,5 điểm)
- Hai khổ thơ là những suy nghĩ và ước nguyện chân thành của nhà thơ trước mùa xuân của thiên nhiên, đất nước, ước nguyện thật đơn sơ: Chỉ nguyện làm con chim, nhành hoa góp phần nhỏ bé, rất giản dị, khiêm tốn, đáng yêu để tô điểm cho phong cảnh mùa xuân tươi đẹp; tác giả không mơ làm nốt nhạc vút cao trong giàn hòa ca bay bổng, Chỉ nguyện làm một tiếng chim hót, một nốt trầm nhưng xao xuyến lòng người. (1 điểm)
- Mùa xuân nho nhỏ trở thành mùa xuân lí tưởng, là tiếng lòng cao cả của con người muốn cống hiến hết sức mình cho cuộc sống cách mạng, cho đất nước. Khát vọng được sống, được cống hiến trở thành một ý thức bất diệt trong tâm hồn tác giả. Còn sống, còn cống hiến: (0,5 điểm)
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
- Điệp từ dù là như là một lời hứa, cũng là một lời tự nhủ với lương tâm sẽ mãi mãi là mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân rộng lớn của quê hương đất nước. Lời thơ nhỏ nhẹ nhưng mang ý nghĩa khái quát về một vấn đề lớn: ý nghĩa của cuộc sống cá nhân trong quan hệ với cộng đồng. (1 điểm)
c) Kết bài: (1 điểm)
	- Khái quát giá trị, ý nghĩa của đoạn thơ: lời thơ giản dị, cô đúc, giàu cảm xúc; hình ảnh thơ mang ý nghĩa biểu tượng. (0,5 điểm)
	- Đoạn thơ thể hiện ước nguyện chân thành của tác giả đó là được sống và được cống hiến cho quê hương, đất nước. (0,5 điểm)
Lưu ý:
- Điểm trừ tối đa đối với bài viết không đảm bảo kiểu bài và bố cục bài văn nghị luận là 2 điểm.
- Điểm trừ tối đa đối với bài viết mắc nhiều lỗi chính tả là 1 điểm.
- Điểm trừ tối đa đối với bài viết có nhiều lỗi diễn đạt là 1 điểm. 
* Hướng dẫn HS học ở nhà: 
 - Xem lại kiến thức cơ bản về thơ hiện đại.
 - Xem lại nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích)
4. Nhận xét sau khi chấm bài:
- Kiến thức: ..
- Kĩ năng: .....
- Cách trình bày, diễn đạt: ...
.
Tổ chuyên môn duyệt
Ngày tháng 4 năm 2012
Nguyễn Thị Hãn
Người ra đề
Lò Điệp Hồng
BGH nhà trường duyệt
Ngày tháng 4 năm 2012
TRƯỜNG THCS TÔ HIỆU
Họ và tên:
 Lớp: 9.
Ngày .. tháng 4 năm 2012
KIỂM TRA HỌC KÌ II
Môn: Ngữ văn lớp 9
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
Điểm
Lời phê của giáo viên
Đề bài
Câu 1. (1đ) : Chép đúng, chép đẹp hai khổ thơ đầu bài thơ Viếng Lăng Bác của nhà thơ Viễn Phương.
Câu 2. (2đ): Truyện Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê viết về nội dung gì? 
Câu 3. (2đ): Phần in đậm trong câu sau là gì? Nêu tác dụng của nó trong câu.
Lúc đi, đứa con gái đầu lòng của anh - và cũng là đứa con duy nhất của anh, chưa đầy một tuổi. 
Câu 4. (5đ) : Suy nghĩ của em về hai khổ thơ trích trong bài Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải.
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.