Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tiết 24: Văn bản: Hoàng Lê Nhất Thống Chí (tiếp theo)

Ngày soạn: 14/9/2011
Ngày giảng: 15/9/2012
 Tiết 24 - văn bản
HOÀNG LÊ NHẤT THỐNG CHÍ ( Tiếp theo)
 (Hồi thứ mười bốn)
 - Ngô gia văn Phái -
A. Mục tiêu 
1. Kiến thức: 
- Học sinh cảm nhận được vẻ đẹp hào hùng của người anh hùng dân tộc, với chiến công hiểm hách đại phá quân thanh; sự thảm bại của bọn xâm lược tôn sỹ nghị và số phận thê thảm, nhục nhã của bọn vua quan bán nước, hại dân.
 - Thấy được ý thức, quan điểm tiến bộ của tác giả, hiểu sơ bộ về thể loại và giá trị nghệ thuật của thể loại tiểu thuyết lịch sử, lối kể chuyện, miêu tả rất chân thực, sinh động..
 2.Kĩ năng:
- Hs có kỹ năng đọc, phân tích, tìm hiểu nhân vật trong tiểu thuyết.
 3. Thái độ: 
- Biết ơn những người anh hùng dân tộc.
B. chuẩn bị:
- Giáo viên: giáo án 
- Học sinh: chuẩn bị bài theo sgk
C. các hoạt động 
* Hoạt động 1:
	1. Ổn định : 
 2. Kiểm tra bài cũ (5p)
 ? Tóm tắt văn bản : Hoàng lê nhất thống chí – Hồi thứ 14
 3. Bài mới: (1p)
Gv: Giới thiệu tiết 2
Hoạt động của Gv và hs
Nội dung cần đạt
 Hoạt động 1
Hoạt động 2 (30p)
- Hs theo dõi sự việc Nguyễn Huệ tuyển binh ở Nghệ An
Gv: Trong buổi duyệt buyệt binh ở Nghệ An, qua lời dụ tướng sĩ dưới quyên và bọn Sở, Lân ta lại thấy p/c của người chỉ huy ở khía cạnh khác:
? Em hãy chỉ ra những lời dụ tướng sĩ trong cuộc duyệt binh ở Nghệ An?
? Lời dụ với các tướng Sở, Lân
? Lời dụ của Nguyễn Huệ có mục đích gì?
- Như bài Hịch khích lệ lòng yêu nước
? Từ những lời dụ trên ta thấy Nguyễn Huệ là người như thế nào?
? Trong lời nói với các tướng Sở, Lân về kế hoạch, Nguyễn Huệ còn có p/c gì nữa
? Người chỉ huy giỏi phải là người biết cách dùng binh khiển tướng dưa cuộc chiến đến thắng lợi.
? Tìm chi tiết thể hiện tài điều binh khiển tướng của Nguyễn Huệ từ khi xuất binh đến khi thắng trận
? Em có nhận xét gì về tài điều binh khiển tướng của vua Quang Trung
? Hình ảnh của vua Quang rung hiện lên trong chiến trận như thế nào
? Hãy nhận xét về nghệ thuật ghi chép của tác giả về h/a vua Quang Trung trong đoạn trích
 - Hs chỳ ý phần còn lại của văn bản
? Tìm những chi tiết miêu tả các tên tướng giặc và quân lính của chúng ?
? Em có nhận xét gì về lựa chọn chi tiết của TG ?
? Qua đây em thấy gì về bọn tướng sĩ nhà Thanh ?
? Em đọc được cảm xúc gì tác giả?
? Vua tôi nhà Lê hiện lên qua những chi tiết nào ?
? Cách miêu tả có gì khác với miêu tả quân Thanh ?
? Từ đó em có suy nghĩ gì về vua tôi nhà Lê 
? Qua hồi 14 em có nhận xét gì về tư tưởng của tác phẩm ?
Họat động 3 (4 phút)
? Hãy cho biết nghệ thuật đặc sắc và nội dung khái quát của hồi 14 trong “ Hoàng Lê” ?
- HS đọc
Hoạt động 4 (4 phút)
Cho HS viết đoạn văn
HS trình bày trước lớp + Cả lớp nhận xét.
I. Đọc – tìm hiểu chung
II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Hình ảnh vua Quang Trung
* Thái độ, việc làm
* Lời dụ tướng sĩ
- Trong cuộc duyệt binh:
+ Đất nào sao ấy
+ Đời Hán có tướng Nữ Vương, đời Tống có Đinh tiên Hoàng
- Sử lí các tướng lân cận:
+ Tội các ngươi đều đáng chết vạn lần song ta nghĩ  kẻ ấy rất đúng.
-> Trí tuệ sáng suốt trong việc phân tích tình hình, nhạy bén trong xét đoán và dùng người.
- Ý chí quyết thắng, tầm nhìn xa trông rộng.
* Cách dùng binh
- 4 ngày vượt hơn 350 km đường núi
- Một ngày tuyển quõn, duyệt binh
- Một ngày vượt 150 Km từ Nghệ An-> Tam Điệp
- Dự định đánh thắng quâm Thanh trong 7 ngày ( 5 ngày đó thắng)
- Đánh Hà Hồi = bao vâyNgọc Hồi = công thành , quyết chiến
-> Tài điều binh, khiển tướng như thần; Oai phong lẫm liệt trong trận chiến
=> Ghi chép l/s theo mốc thời gian, miêu tả cụ thể.
2 . Hình ảnh quân Thanh và vua tôi nhà Lê.
a. Quân Thanh:
- Sầm Nghi Đống : tự tử
- Tôn Sĩ Nghị : người không kịp mặc áo, ngựa không kịp đóng yên .chạy.
- Quân lính tranh nhau xô đẩy rơi xuống sông, tắc cả sông.
-> Chi tiết tiêu biểu
=> Bọn xâm lược đại bại, ham sống sợ chết.
+ Thái độ tác giả : Khinh bỉ quân giặc và hả hê trước chiến thắng của dân tộc.
b. Vua tôi Lê Chiêu Thống :
- Cả bọn chạy .
- Cướp thuyền..
- Nghe .vua cuống quýt
- nhìn nhau than thở.
à Nghệ thuật kể chuyện xen miêu tả sinh động cụ thể.
-> Sự đê hèn của lũ phản dân, bán nước .
=> Phản ánh chân thực, cảm xúc có phần xót thương.
III . Tổng kết, ghi nhớ
1 . Nghệ thuật
Lối văn kể chuyện kết hợp với miêu tả sinh động.
- Khắc họa đậm nét hình tượng người anh hùng.
2 . Nội dung
3 . Ghi nhớ (SGK)
IV . Luyện tập
Dựa vào tác phẩm hãy viết 1 đoạn văn ngắn miêu tả chiến công thần tốc của quân TS.
Đáp án : 
- Đêm 30 khao quân – khẳng định ngày mùng 7 vào thành
- Đêm 3 thàng giêng : Vây đồn Hà Hồi, bắc loa gọi, cho quân dạ ran
- Sáng mồng 5 : Mặc áo bào, cho quân đóng các bức ván.khi quân giặc đốt lửa
- Trưa ngày mùng 5 vào thành
Yêu cầu : Nắm các ý chính, kể bằng lời văn của mình, kể các chiến công phỉa linh hoạt
E.. Củng cố, dặn dò: (2p)
- Củng cố : ? Em có suy nghĩ gì về quân giặc lúc thua trận ?
- Dặn dò : Học bài, chuẩn bị sự phát triển của từ vựng.