Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Tuần thứ 9 năm 2012

TUẦN 9	Ngày soạn: 12/10/2012
Tiết 41- TLV
Luyện tập củng cố :
MIÊU TẢ NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
	 Trên cơ sở nắm được vai trò của miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự, HS vận dụng để viết VB có yếu tố miêu tả nội tâm.
II/ TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
1. Kiến thức:
	- Nội tâm nhân vật và miêu tả nội tâm nhân vật trong tác phẩm tự sự.
	- Tác dụng của miêu tả nội tâm và mối quan hệ giữa nội tâm với ngoại hình trong khi kể chuyện.
 	2. Kĩ năng: 
	- Phát hiện và phân tích được tác dụng của miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự.
	- Kết hợp kể chuyện với miêu tả nội tâm nhân vật khi làm bài văn tự sự.
III/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
NỘI DUNG
1. Ổn định lớp: 1’
2. Kiểm tra bài cũ: / 
3. Bài mới:
 * Giới thiệu bài: 1’
Hoạt động 1: (5’)
? Thế nào là miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự?
?Có những cách nào miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự? Hãy kể ra?
? Miêu tả gián tiếp thông qua những gì?
Hoạt động 2: (30’)
GV yêu cầu HS thảo luận nhóm trao đổi, đóng góp ý kiến cho nhau về bài làm đã chuẩn bị.
GV gọi HS lên trình bày. 
GV nhận xét chung và sửa chữa.
Yêu cầu: phải thể hiện được nội tâm sau khi mắc lỗi: ân hận, xấu hổ....
Gv nêu yêu cầu của bài tập 2.
Tiến hành tương tự như bài tập 1
- HS: là tái hiện lại những suy nghĩ, tình cảm, cảm xúc của con người...
- HS: có 2 cách: Miêu tả trực tiếp và miêu tả gián tiếp.
- HS: cử chỉ, hành động, nét mặt, trang phục.
*HS thảo luận: (5’)
HS trao đổi và đóng góp ý kiến cho nhau.
HS trình bày.
HS nhận xét
HS làm bài tập và trình bày.
I. Lý thuyết:
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là tái hiện lại những suy nghĩ, tình cảm, cảm xúc của con người...
II. Thực hành:
 1. Bài tập 1: 
Hãy kể lại suy nghĩ sau một lần em mắc lỗi với bạn.
(Bài tập 3 SGK )
 2. Bài tập 2:
Hãy viết 1 đoạn văn ngắn miêu tả tâm trạng (vui, buồn bã , đau khổ,...) bằng cách gián tiếp.
4. Củng cố: 	2’
	Nhắc lại các ưu điểm và hạn chế mà HS còn mắc phải.
5. Dặn dò: 	2’
	- Xem lại bài tập đã làm và sửa chữa lại cho hoàn chỉnh.
	- Soạn bài:“Chương trình địa phương”: 
 	+ Tìm thông tin về các tác giả địa phương.
	+ Ghi lại các tác giả và tác phẩm. Thống kê theo số thứ tự.
************************************
TUẦN 9	Ngày soạn: 12/10/2012
Tiết 42
CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG (phaàn Vaên)
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
	- Hiểu biết thêm về các tác giả văn học ở địa phương và các tác phẩm văn học viết về địa phương từ sau năm 1975.
	- Bước đầu biết thẩm bình và biết được công việc tuyển chọn tác phẩm văn học.
II/ TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
1. Kiến thức:
	- Sự hiểu biết về các nhà văn, nhà thơ ở địa phương.
	- Sự hiểu biết về tác phẩm văn thơ viết về địa phương.
	- Những biến chuyển của văn học địa phương sau năm 1975.
 2. Kĩ năng: 
	- Sưu tầm, tuyển chọn tài liệu văn thơ viết về địa phương.
	- Đọc, hiểu và thẩm bình thơ văn viết về địa phương.
	- So sánh đặc điểm văn học địa phương giữa các giai đoạn.
 III. TIEÁN TRÌNH DAÏY Ø HOÏC:
 1.OÅn ñònh lôùp: 	1’
 2. Kieåm tra baøi cuõ: 	3’ 
- Gv kiểm tra sự chuẩn bị của hs.
3. Baøi môùi: 
	* Giôùi thieäu baøi: 	1’
Hoaït ñoäng 1: 	10’
	Baùo caùo keát quaû söu taàm;
	- Nhoùm tröôûng baùo caùo keát quaû söu taàm cuûa nhoùm mình.
	- GV nhaän xeùt keát quaû söu taàm cuûa HS.
Hoaït ñoäng 2: 	10’
	- GV giôùi thieäu cho HS bieát teân moät soá taùc giaû vaø taùc phaåm vaên hoïc ñòa phöông.
Stt
Teân thaät
Buùt danh
Naêm sinh
Nôi sinh
Nôi coâng taùc
Taùc phaåm chính
1
Huyønh Vaên Tuaán
Tuaán Ba, Phöông Lan, Nam Keá Ba
1955
Khaùnh Höng – Soùc Traêng
Baùo
Soùc Traêng
Töôûng nieäm, Töù tuyeät cuoái naêm, Tình ca, Möôøi naêm xa tröôøng, Ñaàu naêm veà vôùi ngoaïi, YÙ nghó treân coû, Taï loãi
2. 
Traàn Thị Ngoïc Phöôïng
Ngoïc Phöôïng
1955
Khaùnh Höng – Soùc Traêng
Hoäi VHNT Soùc Traêng
Ai cuoái nhaët trôøi xanh, Em vaø hoa, Thaàm laëng, Baøi ca ñaép nuùi, Töø khoaûng saùng con nhìn, Ba ñi.
3.
Löu Quoác Bình
Quoác Bình
1946
Khaùnh Höng – Soùc Traêng
(Nghæ höu)
Vôùi Soùc Traêng, Ñeâm nuùi Sam, Tröôøng Sa.
4.
Nguyeãn Lang Quaân
Nguyeãn Lang Quaân
1950
Keá Saùch – Soùc Traêng.
Baùo Bình Döông
Loaøi hoa khoâng teân (Taäp truyeän), Giang sôn nhaø choàng (Tieåu thuyeát)
	- HS laéng nghe vaø ghi cheùp.
Hoaït ñoäng 3: 	18’ 
	- GV cho HS ñoïc moät soá taùc phaåm (thô, vaên) ñòa phöông.
4. Cuûng coá: /
5. Daën doø: 	2’
	- Tieáp tuïc tìm ñoïc caùc taùc phaåm vaên hoïc ñòa phöông, tìm hieåu caùc taùc giaû ñòa phöông.
	- Chuaån bò baøi “Toång keát veà töø vöïng”: OÂn laïi khaùi nieäm caùc töø vöïng ñaõ hoïc töø lôùp 6 ñeán lôùp 9, ñoïc kó vaø laøm caùc baøi taäp trong SGK.
********************************
TUẦN 9	Ngày soạn: 12/10/2012
Tiết 43, 44 -TV:
Tæng kÕt vÒ tõ vùng
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
	- Hệ thống hóa kiến thức về tự vựng đã học từ lớp 6 đến lớp 9.
	- Biết vận dụng kiến thức đã học khi giao tiếp, đọc – hiểu và tạo lập VB.
II/ TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
1. Kiến thức:
	Một số khái niệm liên quan đến từ vựng.
 2. Kĩ năng: 
	Cách sử dụng từ hiệu quả trong nói, viết, đọc – hiểu VB và tạo lập VB.
III/ C¸C ho¹t ®éng d¹y häc :
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Néi dung
Tieát 1
1. æn ®Þnh líp: 1’
2. KiÓm tra bµi cò: 3’
- Gv kiÓm tra tËp bµi so¹n cña hs.
3. Bµi míi: 
 *Giíi thiÖu bµi : 1’
Hoaït ñoäng 1: 15’
1. GV goïi HS ñònh nghóa laïi khaùi nieäm töø ñôn, töø phöùc. Phaân bieät caùc loaïi töø phöùc. 
+ GV veõ sô ñoà.
	Töø ñôn
Töø 
	Töø gheùp
	Töø phöùc
	Töø laùy
2. GV cho HS ñoïc caâu 2 trong SGK: phaân bieät töø gheùp laùy: ngaët ngheøo, nho nhoû, giam giöõ, gaät guø
Höôùng daãn HS caùch nhaän dieän töø laùy, töø gheùp. 
3. GV cho HS ñoïc baøi 3 cho caùc em xaùc ñònh töø naøo coù giaûm nghóa, töø naøo “taêng nghóa”.
+ HS traû lôøi 
- Töø ñôn laø töø moät tieáng
- Töø phöùc laø töø goàm 2,3 tieáng trôû leân.
- Töø phöùc chia 2 loaïi.
HS ñoïc vaø nhaän dieän töø gheùp, töø laùy.
- Töø gheùp: ngaët ngheøo, giam giöõ, töôi toát, boït beøo, coû caây ñöa ñoùn, nhöôøng nhòn, rôi ruïng, mong muoán.
- Töø laùy: nho nhoû, gaät guø, laïnh luøng, xa xoâi, laáp laùnh. 
- Giaûm nghóa: traêng traéng, ñeøm ñeïp, nho nhoû, laønh laïnh, xoâm xoáp.
- Taêng nghóa: nhaáp nhoâ, saïch saønh sanh, saùt saøn saït.
I. TÖØ ÑÔN VAØ TÖØ PHÖÙC :
1. a) Töø ñôn laø töø chæ goàm moät tieáng.
VD: nhaø, caây
b) Töø phöùc laø töø goàm hai hoaëc nhieàu tieáng.
VD: quaàn aùo, traàm boång
c) Töø phöùc goàm 2 loaïi: 
a. Töø gheùp: goàm nhöõng töø phöùc ñöôïc taïo ra baèng caùch gheùp caùc tieáng coù quan heä vôùi nhau veà nghóa.
b. Töø laùy: goàm nhöõng töø phöùc coù quan heä laùy aâm giöõa caùc tieáng (laùy aâm vaø vaàn).
2. Trong nhöõng töø sau, töø naøo laø töø gheùp, töø naøo laø töø laùy.
3. à Giaûm nghóa: traêng traéng, ñeøm ñeïp, nho nhoû, laønh laïnh, xoâm xoáp.
à Taêng nghóa: nhaáp nhoâ, saïch saønh sanh, saùt saøn saït.
Hoaït ñoäng 2: 10’
GV goïi HS noùi laïi khaùi nieäm thaønh ngöõ.
?Xaùc ñònh thaønh ngöõ, tuïc ngöõ.
GV: Phaân bieät tuïc ngöõ (laø caâu töông ñoái hoaøn chænh bieåu thò söï phaùn ñoaùn nhaän ñònh).
GV söûa chöõa, boå sung.
à Thaønh ngöõ laø loaïi cuïm töø coù caáu taïo coá ñònh
HS xaùc ñònh?
- Thaønh ngöõ ñaùnh troáng boû duøi, ñöôïc voi ñoøi tieân, nöôùc maéc caù saáu.
- Tuïc ngöõ: gaàn möïc thì ñen, choù treo meøo ñaäy.
HS giaûi thích nghóa cuûa töøng thaønh ngöõ, tuïc ngöõ. 
II. THAØNH NGÖÕ :
1. Thaønh ngöõ laø loaïi cuïm töø coù caáu taïo coá ñònh bieåu thò moät yù nghóa hoaøn chænh.
2. Trong nhöõng toå hôïp sau, toå hôïp naøo laø thaønh ngöõ, tuïc ngöõ.
a. Thaønh ngöõ: 
- Ñaùnh troáng boû duøi, laøm vieäc khoâng ñeán nôi ñeán choán, thieáu traùch nhieäm.
- Ñöôïc voi ñoøi tieân: loøng tham voâ ñoä.
- Nöôùc maét caù saáu: haønh ñoäng giaû doái ñöôïc che ñaäy moät caùch tinh vi. 
b. Tuïc ngöõ: 
- Gaàn möïc thì ñen hoaøn caûnh soáng, moâi tröôøng xaõ hoäi coù aûnh höôûng quan troïng ñeán vieäc hình thaønh nhaân caùch con ngöôøi.
- Choù treo meøo ñaäy: baûo veä thöùc aên...
?Tìm hai thaønh ngöõ coù yeáu toá chæ ñoäng vaät, hai thaønh ngöõ coù yeáu toá chæ thöïc vaät. Giaûi thích yù nghóa vaø ñaët caâu.
Gv nhËn xÐt.
?Tìm hai daãn chöùng veà vieäc söû duïng thaønh ngöõ trong vaên chöông?
 Gv nhËn xÐt.
Hs thùc hiÖn
Hs nhËn xÐt 
Hs thùc hiÖn
Hs nhËn xÐt
3. - Thµnh ng÷ cã yÕu tè chØ ®éng vËt:
+ ®Çu voi ®u«i chuét
+ vuèt r©u hïm.
- Thµnh ng÷ cã yÕu tè chØ thùc vËt:
+ bÌo d¹t m©y tr«i
+ c¾n r¬m c¾n cá.
4. Thaønh ngöõ trong vaên chöông: baûy noåi ba chìm, maøn trôøi chieáu ñaát
Hoaït ñoäng 3: 5’
1. Haõy nhaéc laïi khaùi nieäm nghóa cuûa töø ?
2. GV cho HS ñoïc baøi gôïi yù vaø choïn caùch hieåu ñuùng.
3. Caùch giaûi thích naøo laø ñuùng? Vì sao?
Hoaït ñoäng 4: 10’ 
1. GV cho HS oân laïi khaùi nieäm töø nhieàu nghóa vaø hieän töôïng chuyeån nghóa cuûa töø.
2. Töø “hoa” duøng theo nghóa goác hay nghóa chuyeån.
HS traû lôøi nghóa cuûa töø laø gì 
HS ñoïc vaø choïn caùch hieåu a.
- Caùch hieåu b ñuùng, saùch hieåu a vi phaïm nguyeân taéc ñöùc tính roäng löôïng
HS oân laïi töø nhieàu nghóa.
- Töø nhieàu nghóa coù moät hay nhieàu nghóa.
 chín soáng
chín chín muøi
 chín roä
+ Chuyeån nghóa laø thay ñoåi nghóa.
 HS suy nghó traû lôøi
- Hoa à nghóa chuyeån
III. NGHÓA CUÛA TÖØ
1. Nghóa cuûa töø laø noäi dung (söï vaät, tính chaát, hoaït ñoäng, quan heä) maø töø bieåu thò.
2. Choïn caùch hieåu ñuùng:
a) Nghóa cuûa töø meï laø “ngöôøi phuï nöõ coù con, noùi trong quan heä vôùi con”.
3. Duøng caùch hieåu b ñuùng, coøn caùch a sai nguyeân taéc khi duøng cuïm töø ñöùc tính roäng löôïng.
IV. TÖØ NHIEÀU NGHÓA VAØ HIEÄN TÖÔÏNG CHUYEÅN NGHÓA CUÛA TÖØ:
1. Töø coù theå coù moäït nghóa hay nhieàu nghóa.
VD: + Töø moät nghóa: Xe ñaïp
 + Töø nhieàu nghóa
Chaân
chaân ngöôøi
chaân maây
+ Chuyeån nghóa: laø hieän töôïng thay ñoåi nghóa cuûa töø, taïo ra nhöõng töø nhieàu nghóa.
2. Hoa à nghóa chuyeån à nghóa laâm thôøi (bieän phaùp tu töø).
KNS: Löïa choïn vaø söû duïng töø ngöõ phuø hôïp vôùi muïc ñích giao tieáp.
Tieát 2
Hoaït doäng 5: 5’
GV cho HS ñònh nghóa töø ñoàng aâm, neâu ví duï.
GV cho HS phaân bieät hieän töôïng töø nhieàu nghóa khaùc vôùi hieän töôïng töø ñoàng aâm.
HS traû lôøi cho ví duï.
 Ñöôøng ñöôøng ñi
 ñöôøng caùt
HS traû lôøi 
V. TÖØ ÑOÀNG AÂM:
 1. Töø ñoàng aâm laø nhöõng töø gioáng nhau veà aâm thanh nhöng nghóa khaùc xa nhau, khoâng lieân quan gì vôùi nhau.
 2. 	a) Töø “laù” à nhieàu nghóa.
	b) Töø “ñöôøng” à ñoàng aâm.
Hoaït doäng 6: 5’
1. GV cho HS ñònh nghóa khaùi nieäm töø ñoàng nghóa.
 Cho HS neâu ví duï.
2, 3. GV cho HS ñoïc laïi caâu hoûi.
HS cho bieát töø ñoàng nghóa.
- Maùy bay = phi cô = taøu bay.
HS ñoïc vaø traû lôøi.
VI. TÖØ ÑOÀNG NGHÓA:
 1. Töø ñoàng nghóa laø nhöõng töø coù nghóa gioáng nhau.
 2. Choïn caùch hieåu ñuùng : c.
 3. Töø xuaân: muøa thay 1 naêm = 1 tuoåi à hoaùn duï, taùc duïng traùnh laëp töø.
Hoaït ñoäng 7: 10’
?Neâu ñònh nghóa töø traùi nghóa.
? Haõy xaùc ñònh caëp töø traùi nghóa ?
? Phaân bieäït nhoùm töø traùi nghóa?
HS neâu khaùi nieäm.
VD: möïc ¹ ñeøn.
HS thöïc hieän
 Soáng 	¹ 	cheát
Chieán tranh	¹hoøa bình
Ñöïc	¹	caùi
Chaün 	¹	leõ
VI. TÖØ TRAÙI NGHÓA:
1. Töø traùi nghóa laø nhöõng töø coù nghóa traùi ngöôïc nhau.
2. Nhöõng caëp töø coù nghóa traùi ngöôïc : xa ¹ gaàn, xaáu ¹ ñeïp, roäng ¹ heïp.
3. Nhoùm 1: soáng ¹ cheát, ñöïc ¹ caùi, chieán tranh ¹ hoøa bình, chaün ¹ leû.
 Nhoùm 2: Coøn laïi
Hoaït ñoäng 8: 10’
? Haõy neâu khaùi nieäm caáp ñoä khaùi quaùt nghóa cuûa töø ngöõ, cho ví duï.
? Hoaøn thaønh sô ñoà caáu taïo töø vöïng vaø giaûi thích.
HS neâu khaùi nieäm vaø cho VD.
 Thuù 
Ñoäng vaät	
 Chim 
 Caù
HS hoaøn thaønh sô ñoà.
VIII. CAÁP ÑOÄ KHAÙC NHAU CUÛA TÖØ:
1. Nghóa moät töø coù theå roäng hôn hoaëc heïp hôn nghóa cuûa töø khaùc.
 2. Hoaøn thaønh sô ñoà
Töø
Töø ñôn
Töø phöùc
Töø gheùp ñaúng laäp
Töø laùy
Töø gheùp ñaúng laäp
Töø gheùp chính phuï
Töø laùy 
boä phaän
Töø laùy
hoaøn toaøn
Töø laùy aâm
Töø laùy vaàn
Hoaït doäng 9: 10’
1. GV cho HS ñònh nghóa veà tröôøng töø vöïng. 
2. GV gôïi yù cho HS tìm töø vöïng trong ñoaïn vaên: 
Nöôùc 	beå nöôùc
	taém nöôùc
HS neâu ñònh nghóa, cho ví duï.
	Baøn tay
Tay	Tay nhoû
 Tay naém, sôø
HS thöïc hieän.
IX. TRÖÔØNG TÖØ VÖÏNG:
1. Tröôøng töø vöïng laø taäp hôïp cuûa nhöõng töø coù ít nhaát moät neùt chung veà nghóa.
2. Tröôøng töï vöïng “nöôùc”
+ Nôi chöùa: beå, ao, hoà.
+ Coâng duïng: taém, röûa.
+ Hình thöùc: torng, xanh.
+ Tính chaát: maùt, laïnh.
à Taùc duïng: taùc giaû duøng 2 töø naøy khieán cho caâu vaên coù hình aûnh sinh ñoäng, coù giaù trò toá caùo maïnh meõ.
KNS: Löïa choïn vaø söû duïng töø ngöõ phuø hôïp vôùi muïc ñích giao tieáp.
4. Cuûng coá: 3’
	- Haõy nhaéc laïi caùc khaùi nieäm veà töø vöïng ñaõ hoïc.
5. Daën doø: 2’
	- Xem laïi caùc kieán thöùc ñaõ toång keát.
	- Chuaån bò tieát “Traû baøi Taäp laøm vaên soá 2”: Ñoïc tröôùc yeâu caàu SGK.
****************************
Tuaàn 9	* Ngaøy soaïn: 13/10/2012
Tieát 45:
 TRAÛÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 2
I/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT:
Giuùp HS:
- Naém vöõnng hôn caùch laøm baøi vaên töï söï keát hôïp vôùi mieâu taû; nhaän ra ñöôïc nhöõng choã maïnh, choã yeáu cuûa mình khi vieát baøi naøy.
- Reøn luyeän kyõ naêng tìm hieåu ñeà, laäp daøn yù vaø dieãn ñaït.
II/ CHUAÅN BÒ:
	- Giaùo vieân: Giaùo aùn, SGK, chaám baøi.
	- Hoïc sinh: Ñoïc tröôùc caùc yeâu caàu ôû SGK, SGK.
III/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC:
1/ OÅn ñònh lôùp: ( 1’ phuùt)
2/ Kieåm tra baøi cuõ: /
	3/ Baøi môùi:
	* Giôùi thieäu baøi: ( 1 phuùt)
 * Hoaït ñoäng 1: HS ñoïc laïi ñeà vaø ñoïc yeâu caàu neâu trong Saùch giaùo khoa. Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh khi nhaän baøi laøm phaûi xem kó vaø ñoái chieáu vôùi caùc yeâu caàu trong Saùch giaùo khoa. ( 3 phuùt)
* Hoaït ñoäng 2: Nhaän xeùt chung : (5 phuùt)
 GV neâu nhaän xeùt chung chaát löôïng baøi laøm cuûa lôùp (neâu nhöõng öu ñieåm, haïn cheá chính).
 * Hoaït doäng 3: Hoïc sinh töï söûa baøi: (20 phuùt)
 + Giaùo vieân nhaän xeùt töøng baøi cuûa töøng hoïc sinh vaø nhaän xeùt heát lôùp.
	+ Yeâu caàu hoïc sinh leân baûng töï söûa nhöõng loãi sai veà chính taû, caùch vieát hoa, caùch duøng töø, ñaët caâu (moãi löôït 6 hoïc sinh, laàn löôït cho ñeán heát lôùp). Tuy nhieân, caùc hoïc sinh coù baøi laøm khaù toát, ít sai soùt... giaùo vieân chæ yeâu caàu hoïc sinh töï söûa vaøo taäp.
	+ Sau moãi löôït hoïc sinh söûa baøi, giaùo vieân cho hoïc sinh khaùc nhaän xeùt, sau ñoù giaùo vieân nhaän xeùt.
* Hoaït ñoäng 4: Ñoïc tham khaûo: ( 10 phuùt)
	 Giaùo vieân cho hoïc sinh ñoïc 2 –3 baøi laøm khaù toát.
	4/ Cuûng coá: (3 phuùt)
	 HS nhaéc laïi ñaëc ñieåm cuûa vaên töï söï coù mieâu taû.
	5/ Daën doø : (2 phuùt)
	- Ruùt kinh nghieäm cho baøi laøm sau.
	- Soaïn baøi “Ñoàng chí”: Cô sôû hình thaønh tình ñoàng chí, söùc maïnh cuûa tình ñoàng chí, veû ñeïp hình aûnh ngöôøi.