Giáo án môn Ngữ văn lớp 9 - Tiết 6: Đấu tranh cho một thế giới hoà bình Gác - Xi - a - Mác - két

NS: 24.8.09
NG: 27.8 (9A2)
 31.8 (9A3)
Tiết 6-7
Văn bản 
Đấu tranh cho một thế giới hoà bình Gác-xi-a-Mác-két
A. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS:
 - Hiểu được ND VĐ đặt ra trong VB: nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe doạ toàn bộ sự sống trên trái đất; nhiệm vụ cấp bách của toàn thể nhân loại là ngăn chặn nguy cơ đó, là đấu tranh cho 1 thế giới hoà bình.
 - Thấy được NT NL của TG: chứng cứ cụ thể, xác thực, cách SS rõ ràng giàu sức thuyết phục, lập luận chặt chẽ.
B. Chuẩn bị của thầy & trò:
 - G: SGK, SGV, tư liệu.
 - H: Đọc & chuẩn bị bài, sưu tầm tư liệu.
C. Phương pháp:
 - Đọc sáng tạo, tái hiện, gợi tìm, nghiên cứu.
D. Tiến trình giờ dạy:
I. ổn định: (1phút)
II. KTBC: (4 phút)
* Tiết 1:
 Câu 1: Vấn đề được nói tới trong VB “PCHCM” là gì?
 A.Tinh thần chiến đấu dũng cảm của Chủ tịch HCM.
 B. Phong cách làm việc & nếp sống của Chủ tịch HCM.
 C.TC của nhân dân VN đối với Bác.
 D. Trí tuệ tuyết vời của Chủ tịch HCM.
 Câu 2: Phương thức biểu đạt chính của VB “PCHCM”?
 *Đáp án: Câu 1: B.
 Câu 2: Phương thức thuyết minh.
* Tiết 2:
 Câu 1: Luận cứ nào không chứng minh cho luận điểm “Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe doạ toàn bộ sự sống trên trái đất”?
 A. Kho vũ khí hạt nhân đang được tàng trữ có khả năng huỷ diệt cả trái đất & các hành tinh khác trong hệ mặt trời.
 B. KHKT ngày càng phát triển với nhiều phát minh mới ra đời.
 C. Chiến tranh hạt nhân không chỉ đi ngược lại lí trí của CN mà còn trái với tự nhiên, phản KH.
 D. Cuộc chạy đua vũ trang đã làm mất đi khả năng cải thiện ĐS cho hàng triệu CN trên trái đất.
 Câu 2: Thuyết minh về TG Mác-két.
 * Đáp án: C1: D.
 C2: Gác-xi-a-Mác-két (1928), là nhà văn Cô-lôm-bi-a. Nổi tiếng với cuốn “Trăm năm cô đơn”. Năm 1982 ông được nhận giải thưởng Nô-ben về văn học.
III. ND bài mới:
 Chiến tranh & hoà bình là VĐ được quan tâm hàng đầu của nhân loại vì nó quan hệ đến sinh mệnh & CS của hàng triệu người & nhiều dân tộc. Trong TK XX nhân loại đã
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung
* HĐ1: Tìm hiểu TG - TP (8 phút)
? Nêu vài nét chính về TG - TP?
G Sinh ngày 6/3/1928. 
G Cuốn “Trăm năm cô đơn”(1967) được giải thưởng Chi-an Chi-a-nô của I-ta-li-a, được Pháp công nhận là cuốn sách nước ngoài hay nhất trong năm & được giới phê bình văn học Mĩ xếp là 1 trong 12 cuốn hay nhất của VH thế giới vào những năm 60 của TK XX.
? Nêu xuất xứ của VB ?
G Giọng rõ ràng, rứt khoát, đanh thép, chú ý các từ phiên âm, các từ viết tắt, các con số.
G NX cách đọc của HS.
? Giải thích: Nguyên tử, hạt nhân, hành tinh.
* HĐ2 : PT VB (30 phút)
? VB trên thuộc kiểu VB nào?
? Hãy nêu luận điểm chính của VB?
? TG triển khai luận điểm này thành những luận điểm phụ nào? Đoạn văn nào tương ứng luận điểm đó?
? NX xem trong 4 luận điểm đó, luận điểm nào có sẵn trong đoạn văn, luận điểm nào phải khái quát từ đoạn văn?
G NX, bổ sung: Luận điểm thường có ở 1 câu trong bài (có khi đứng ở đầu đoạn, cuối đoạn hoặc giữa đoạn văn), nhưng có khi luận điểm phải tự tìm ra từ sự khái quát các ý trong đoạn văn.
- Gọi 1 HS đọc lại đoạn 1.
? TG triển khai luận điểm này = lí lẽ & chứng cứ nào?
? NX NT lập luận của TG ở đoạn này? TD của cách lập luận đó?
? SS nào đáng chú ý ở đoạn này? Việc SS đó nhằm MĐ gì?
? Qua thông tin đại chúng, em có biết thêm các chứng cứ nào về nguy cơ hạt nhân vẫn đang đe doạ trên trái đất.
G Cuộc chiến tranh xâm lược hết sức phi lí của Anh & Mĩ ở IZắc, cuộc xung đột ở Trung Đông tạo điều kiện cho CN khủng bố hoành hành.
? Tóm tắt lại ND phần 1.
? Đọc phần 2.
? Nhắc lại luận điểm 2.
? Để làm sáng tỏ luận điểm này, TG đã đưa ra các luận cứ thuộc các lĩnh vực nào?
? Lập bảng thống kê SS các chi phí cho lĩnh vực ĐS, XH & chi phí cho chiến tranh hạt nhân.
-Cho thảo luận nhóm câu này:
*N1: Lập phần chi phí cho đ/sống XH.
*N2: Lập phần chi phí cho ctranh HN.
? Qua bảng SS em rút ra NX gì về chi phí cho cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân?
? Cách lập luận của TG có gì đặc biệt? TD của cách lập luận đó?
G NT lập luận đơn giản mà chắc chắn “những con số biết nói” trong các ví dụ SS làm người đọc bất ngờ khi được biết sự tốn kém ghê gớm.
? Đoạn văn đã gợi cho em cảm xúc nào về chiến tranh hạt nhân?
? Qua thông tin đại chúng, em biết nhân loại đang tìm cách nào để hạn chế chạy đua vũ trang?
G Bổ sung:
+ Các Hiệp ước chống thử vũ khí hạt nhân.
+ Hạn chế đầu đạn hạt nhân.
+ Giải trừ vũ khí hạt nhân.
+ Cấm không cho phát triển (Triều Tiên, Izan).
? Đọc đoạn 3?
? Em hiểu thế nào là “lí trí tự nhiên”, “lí trí CN”?
G Chuyển ý: Cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân không chỉ làm tốn kém mà nó còn phản sự tiến hoá
?Theo TG, trái đất chỉ là “1 cái làng nhỏ” trong vũ trụ nhưng lại là nơi “độc nhất có phép màu của sự sống” trong hệ mặt trời. Em hiểu ntn về ý nghĩ đó?
? Qúa trình tiến hoá của sự sống trên trái đất được TG hình dung ntn?
? Từ đó, em hiểu gì về sự tiến hoá của sự sống trên trái đất?
G Chốt vấn đề: Sự sống trên trái đất & CN là quá trình
? Em hiểu lời bình đoạn cuối ntn?
? NX NT LL của TG ở đoạn này? TD của cách LL đó?
G Chốt lại VĐ: Để làm sáng tỏ luận điểm này, TG đưa ra những chứng cứ từ KH địa chất & cổ sinh học về nguồn gốc
G Chuyển ý: Chiến tranh hạt nhân là phản lí trí CN, phản lí trí tự nhiên, phản sự tiến hoáVậy chúng ta cần phải làm gì để ngăn chặn nguy cơ hạt nhân. Các em sang phần 4.
? TG có YC gì đối với chúng ta?
? Em hiểu thế nào về “bản đồng ca công =”?
? ý tưởng của TG về việc mở ra 1 nhà băng lưu trữ trí nhớ có thể tồn tại được sau thảm hoạ hạt nhân bao gồm những thông điệp gì?
? Em hiểu gì về TG từ ý tưởng đó?
? Nhà văn muốn nhấn mạnh điều gì qua ý tưởng này?
* HĐ3: Tổng kết (4 phút) 
? Những thông điệp nào được gửi tới chúng ta từ VB này?
? Qua VB này, em học tập được gì về cách viết văn NL?
? Em sẽ làm gì để TG vào bản đồng ca của những người đòi hỏi 1 TG không có vũ khí & 1 CS hoà bình, công =?
? Đọc ghi nhớ?
? Phát biểu suy nghĩ của em sau khi học xong bài này?
- Tác giả:
+ Là nhà văn Cô-lôm-bi-a.
+ Sinh 1928.
+ Là TG của nhiều cuốn tiểu thuyết & truyện ngắn theo khuynh hướng hiện thực huyền ảo.
+ Nổi tiếng với cuốn “Trăm năm cô đơn”.
+ Năm 1982 được nhận giải thưởng Nô ben về VH.
- Trích tham luận của Mác két.
- Đọc: 
+ HS1: đọc tiếp đến “vũ trụ”.
+ HS2: Tiếp đến “của nó”
+ HS3: Đoạn còn lại.
- VB nhật dụng: NL chính trị XH.
- Luận điểm chính: Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe doạ CS CN & nhiệm vụ đấu tranh để ngăn chặn nguy cơ đó.
- Triển khai luận điểm chính thành 4 luận điểm phụ:
+ Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe doạ CS CN (Từ đầu -> “thế giới”).
+ Cuộc chạy đua vũ trang chuẩn bị cho chiến tranh hạt nhân làm mất đi khả năng CN được sống tốt đẹp (Tiếp -> “ngoại vi vũ trụ”).
+ Chiến tranh hạt nhân không chỉ đi ngược lí trí CN mà còn đi ngược lí trí tự nhiên (Tiếp -> “của nó”).
+ Lời kêu gọi đấu tranh cho 1 thế giới hoà bình (Đoạn còn lại).
- Luận điểm 3 có sẵn trong đoạn văn. Các luận điểm khác phải khái quát từ đoạn văn.
- Đọc.
- Lí lẽ:
+ Chiến tranh hạt nhân là sự tàn phá huỷ diệt “về lí thuyết có thể tiêu diệt tất cả các hành tinh& phá huỷ thế cân = của mặt trời”.
+ Phát minh hạt nhân quyết định sự sống còn của trái đất “không có 1 đứa con nào lại có tầm quan trọng quyết định đến như vậy đối với vận mệnh thế giới”.
- Chứng cứ:
+ Ngày 8/8/1986 hơn 50.000 đầu đạn hạt nhân đã được bố trí khắp hành tinh.
+ Tất cả, không trừ trẻ em mỗi người đang ngồi trên 4 tấn thuốc nổ.
+ Tất cả chỗ đó nổ tung lên sẽ làm tan biến hết thảy, không phải là 1 lần mà là 12 lần mọi dấu vết của sự sống trên trái đất.
- NX NT:
+ Vào đề trực tiếp, chứng cứ cụ thể, rõ ràng.
+ Lí lẽ & chứng cứ đều dựa trên cơ sở tính toán khoa học.
+ Lí lẽ & chứng cứ kết hợp sự bộc lộ trực tiếp thái độ của TG.
-> Gây ấn tượng mạnh mẽ về tính chất hệ trọng của VĐ đang được nói tới.
- SS nguy cơ chiến tranh hạt nhân với điển tích phương Tây, thần thoại Hi Lạp: Thanh gươm Đa -mô-dét.
-> Mối nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe doạ trực tiếp ĐS CN.
Hết tiết 1
- Đọc
- Các luận cứ thuộc các lĩnh vực:Y tế, GD, tiếp tế thực phẩm.
Các lĩnh vực đời sống
Chi phí cho chiến tranh Hạt Nhân
+ 100 tỉ giải quyết VĐ cấp bách về y tế, GD cho 500 triệu trẻ em nghèo trên TG.
+ Chương trình phòng bệnh 14 năm & phòng sốt rét cho 1 tỉ người & cứu 14 triệu trẻ em Châu Phi.
+ Năm 1985 có 575 triệu người thiếu dinh dưỡng.
+ Tiền nông cụ cần thiết cho các nước nghèo trong 4 năm.
+ Xoá nạn mù chữ cho toàn thế giới.
+ Gần = chi phí cho 100 máy báy ném bom chiến lược B1B & 7000 tên lửa vượt đại châu.
+ = giá 10 chiếc tàu sân bay của Mĩ dự định SX từ 1986 - 2000.
+ Gần = chi phí SX 149 tên lửa MX.
+ = tiền 27 tên lửa MX.
+ = tiền đóng 2 tàu ngầm mang vũ khí hạt nhân.
- NX: Tốn kém, làm mất đi khả năng cải thiện ĐS tốt đẹp của CN.
- Lập luận:
+ Chứng cứ cụ thể, xác thực.
+ SS đối lập (1 bên chi phí nhằm tạo ra sức mạnh huỷ diệt - 1 bên dùng chi phí đó để cứu hàng trăm triệu trẻ em nghèo khổ, hàng tỉ người được phòng bệnh).
-> Làm nổi bật sự tốn kém ghê gớm & tính chất phi lí của cuộc chạy đua vũ trang đã cướp đi của thế giới nhiều điều kiện để cải thiện ĐS CN.
- Tự do phát biểu: Tốn kém, vô nhân đạo, cần loại bỏ.
- Nêu hiểu biết về các thông tin
- Đọc đoạn văn.
+ Lí trí tự nhiên: Là qui luật của tự nhiên, lô gíc tất yếu của tự nhiên.
+ Lí trí CN: Qui luật phát triển của CN.
- Nêu suy nghĩ: 
+ Trong vũ trụ trái đất chỉ là 1 hành tinh nhỏ nhưng là hành tinh duy nhất có sự sống.
+ KH vũ trụ chưa khám phá được sự sống ở nơi nào khác ngoài trái đất.
- Sự tiến hoá của sự sống:
+ 180 triệu năm bông hồng mới nở
-> Phải lâu lắm mới có sự sống. Mọi vẻ đẹp trên trái đất không phải 1 sớm 1 chiều mà có được .
- Quá trình tiến hoá của sự sống là lâu dài nhưng chỉ trong nháy mắt có thể bị huỷ diệt
- NX NT:
+ Chứng cứ KH.
+ Con số hấp dẫn.
-> Tính chất phản tiến hoá, phản tự nhiên của chiến tranh hạt nhân. 
- Nhiệm vụ:
+ Cố gắng chống lại.
+ Đem tiếng nói tham gia vào bản đồng ca đòi hỏi 1 thế giới không có vũ khí hạt nhân.
 - Đó là tiếng nói của công luận thế giới chống chiến tranh.
+ Là tiếng nói yêu chuộng hoà bình trên trái đất của nhân dân thế giới.
 - Thông điệp:
+ Cuộc sống đã từng tồn tại trên trái đất.
+ Về những kẻ đã xoá bỏ CS trên trái đất này = vũ khí hạt nhân.
- TG là người quan tâm đến VĐ hạt nhân, là người yêu chuộng hoà bình trên trái đất.
- Nhân loại phải giữ gìn kí ức của mình, lịch sử sẽ lên án những thế lực hiếu chiến đẩy nhân loại vào thảm hoạ hạt nhân.
- Đọc ghi nhớ.
I. Tìm hiểu TG – TP:
1. TG:
- Gác-xi-aMác-két (1928).
2. TP:
3. Đọc – Chú thích:
a. Đọc:
b. Chú thích:
II. PT VB:
1. Kết cấu, bố cục:
 - Bố cục 4 đoạn.
2. PT:
a. Nguy cơ chiến tranh hạt nhân:
- Vào đề trực tiếp, chứng cứ cụ thể, KH.
-> Gây ấn tượng mạnh về sự tàn phá ghê gớm của vũ khí hạt nhân: huỷ diệt mọi sự sống trên hành tinh.
b. Cuộc chạy đua vũ trang:
- Chứng cứ cụ thể với SS đối lập làm nổi bật sự tốn kém ghê gớm & tính chất phi lí của cuộc chạy đua vũ trang đã cướp đi của thế giới nhiều điều kiện để cải thiện ĐS CN.
c. Chiến tranh hạt nhân phản sự tiến hoá:
- CN & sự sống trên trái đất là 1 quá trình tiến hoá hết sức lâu dài của tự nhiên.
- Nếu chiến tranh hạt nhân xảy ra sẽ đẩy sự tiến hoá về điểm xuất phát ban đầu -> Phản sự tiến hoá.
d. Nhiệm vụ của chúng ta:
- Ngăn chặn chiến tranh hạt nhân vì 1 thế giới hoà bình.
III. Tổng kết:
1. ND:
- Nguy cơ chiến tranh hạt đe doạ CS CN.
- Chạy đua vũ trang cướp đi điều kiện sống tốt đẹp.
- Cần đấu tranh cho 1 TG hoà bình.
2. NT:
- LL chặt chẽ, chưng cứ phong phú, xác thực.
3. Ghi nhớ: SGK
IV. Luyện tập:
IV. Củng cố: (2phút)
 G Khái quát lại ND bài: Luận đề: + LĐ1: Nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
 + LĐ2: Cuộc chạy đua vũ trang.
 + LĐ3: Chiến tranh hạt nhân đi ngược lí trí.
 + LĐ4: Lời kêu gọi đấu tranh.
V. HDVN: (2 phút)
 - Học bài: + Nắm chắc các luận điểm, luận cứ trong bài.
 +Học cách viết văn NL.
 - Chuẩn bị bài: Các phương châm hội thoạim (YC: Đọc & trả lời các câu hỏi SGK).
E. Rút kinh nghiệm:
....