Giáo án môn Ngữ văn lớp 9 - Tiết 92: Bàn về đọc sách

NS: 
NG: 
Tiết 92
Văn bản
Bàn về đọc sách
Chu quang tiềm
A. Mục tiêu: Giúp học sinh.
 1. Kiến thức: - Hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và PP đọc sách.
 - Thái độ KH nghiêm túc của TG đối với việc đọc sách.
 2. Thái độ: Yêu quý sách và những người đọc sách.
 3. Kĩ năng: - Kĩ năng PT trong 1 bài NL giàu lí lẽ và dẫn chứng để 1 vấn đề trừu tượng trở nên gần gũi, dễ hiểu.
 - Rèn luyện thêm cách viết văn NL qua việc lĩnh hội bài NL sâu sắc, sinh động, giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm.
B. chuẩn bị: - G: giáo án; sách giáo khoa; bảng phụ; phiếu học tập..
 - H: bài soạn. 
C. phương pháp: - G: phân tích; phát vấn; giảng bình;.....
 - H: hoạt động độc lập; hoạt động nhóm;...
D. Tiến trình giờ dạy:
I. ổn định lớp: 
II. Kiểm tra bài cũ: - KT sự chuẩn bị của HS.
 ? Nêu vài nét về TG Chu Quang Tiềm?
 ? Đọc sách có YN và tầm quan trọng ntn?
 * Gợi ý: TG Chu Quang Tiềm (1897-1986), nhà mĩ học và lí luận văn học nổi tiếng của Trung Quốc. TP “Bàn về đọc sách” thuộc dạng VB NL nhưng giàu HA, sinh động.
 - Sách là vốn quý của nhân loại; Đọc sách là cách để tạo học vấn => Muốn tiến lên trên con đường học vấn, không thể không đọc sách.
III. Bài mới: 
 Bài viết thể hiện tâm huyết của học giả họ Chu trên cơ sở đúc rút những KN và quá trình nghiền ngẫm lâu dài của ông. Vì thế, nó có TD rất lớn đối với người đọc, nhất là thế hệ trẻ.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
* HĐ1: PT VB (30 phút)
G YC HS chú ý vào phần 2 của VB.
? Tác hại đầu tiên trong việc đọc sách hiện nay là gì?
? Để chứng minh cho thiên hướng lệch lạc này, TG đã SS, biện thuyết ntn?
G Lời bàn thật sâu, thật chí lí. Như vậy đọc sách cần có mục đích cụ thể.
? Em có ý kiến ntn về những “con mọt sách”? (Đó là những người đọc rất nhiều, rất ham mê đọc sách).
? Hãy chỉ ra thiên hướng lệch lạc thứ 2 khi đọc sách?
? Để làm nổi bật thiên hướng trên, TG đã dùng HA SS thú vị ntn?
G TG kết hợp PT = lí lẽ với liên hệ thực tế: “làm học vấn giống như đánh trận”
? Từ đây, em có liên hệ gì đến việc đọc sách của mình?
G Cần xem trọng cách đọc sách chuyên sâu.
G YC HS chú ý vào đoạn 3.
? Theo TG thì PP đọc sách có mấy YC? Đó là những YC nào?
? TG khuyên chúng ta nên chọn sách ntn?
? Từ đây, học giả Chu Quang Tiềm đã khẳng định điều gì?
? Qua điều khẳng định này cho em hiểu thêm gì về TG?
? Để đọc sách có hiệu quả TG đưa ra những cách nào để thế hệ trẻ học tập?
? Tác hại của việc đọc sách hời hợt đã bị TG chế giễu ntn?
G Và điều quan trọng là học giả Chu Quang Tiềm còn khẳng định: đọc sách không chỉ là học tập tri thức mà đây còn là chuyện rèn luyện tính cách, chuyện học làm người. 
? Là người đọc sách em nhận được lời khuyên nào không?
G YC HS quan sát lại toàn bộ VB.
? Ngoài 1 ND mang đầy tính thuyết phục, TG còn SD 1 loạt các HT NT mang đầy sức hấp dẫn. Em hãy chỉ ra các HT NT đó?
* HĐ3: Tổng kết (5 phút).
? VB cho ta những lời khuyên bổ ích nào về sách và việc đọc sách?
? Qua VB em hiểu thêm gì về TG?
? Em học tập được gì trong cách viết văn của TG Chu Quang Tiềm?
? Đọc ghi nhớ/SGK/7.
* HĐ3: Luyện tập (5 phút)
 ? Học xong VB, với bản thân em thu hoạch thấm thía nhất là gì? Vì sao? (hãy viết thành 1 đoạn văn ngắn).
- Sách nhiều khiến người đọc không chuyên sâu.
- Đọc không chuyên sâu do sách nhiều dễ sa vào lối “ăn tươi nuốt sống” không tiêu hoá.
- SS với cách đọc sách của người xưa: đọc kĩ càng, nghiền ngẫm từng câu, từng chữ.
- SS với việc ăn uống vô tội vạ, ăn tươi nuốt sống, các thứ không tiêu hoá được tích càng nhiều càng hay sinh bệnh; thói xấu hư danh, nông cạn do đọc để khoe khoang.
- Họ không đáng yêu mà đáng chê khi chỉ chúi mũi vào sách vở, chẳng còn chú ý đến chuyện gì khác, thành xa rời thực tế như sống trên mây.
- Sách nhiều nên khó chọn lựa, lãng phí thời gian và sức lực với những cuốn sách không có ích.
- Giống như “đánh trận” và “như kẻ trọc phú khoe của”.
- 2 YC: + Lựa chọn sách khi đọc.
 + Chọn cách đọc hiệu quả.
- Không tham đọc nhiều mà phải chọn cho tinh, đọc cho kĩ những cuốn có giá trị.
- Đọc sách chuyên môn.
- Không xem thường đọc các loại sách thường thức.
- Khẳng định:
+ Trên đời không có học vấn nào là cô lập, tách rời các học vấn khác. 
+ Không biết rộng thì không thể chuyên, không thông thái thì không thể nắm gọn.
- Là người có KN, có sự từng trải trong lĩnh vực đọc sách.
- Không đọc lướt qua mà phải vừa đọc vừa suy lâu nghĩ kĩ.
- Không đọc tràn lan mà phải đọc có kế hoạch, có hệ thống.
- Như người cưỡi ngựa qua chợ, mắt hoa ý loạn, tay không mà về.
- Như trọc phú khoe của, lừa mình dối người, thể hiện phẩm chất tầm thường thấp kém.
- Bố cục chặt chẽ, hợp lí, cách dẫn dắt tự nhiên.
- Sách là tài sản tinh thần quý giá của nhân loại. Muốn có học vấn phải đọc sách. Nhưng không phải cứ đọc là có học vấn. Đọc sách thành tích luỹ và nâng cao kiến thức, học vấn chỉ có ở người biết đọc sách. Đó là coi trọng đọc chuyên sâu (chọn tinh, đọc kĩ, có mục đích) kết hợp với đọc mở rộng học vấn.
- Là người yêu quý sách.
- Là người có học vấn cao nhờ biết cách đọc sách.
- Là nhà KH có khả năng hướng dẫn việc đọc sách cho mọi người.
- Có thái độ khen, chê rõ ràng.
- Lí lẽ được PT cụ thể, liên hệ, SS gần gũi nên dễ thuyết phục.
II. PT VB:
2. PT:
b. Những thiên hướng lệch lạc khi đọc sách:
- Đọc không chuyên sâu.
- Đọc sách không có mục đích cụ thể.
c. PP đọc sách:
- Không tham đọc nhiều mà phải chọn cho tinh, đọc cho kĩ,
đọc có kế hoạch, có hệ thống.
- Đọc sách cần chuyên sâu, cần cả đọc rộng, có hiểu rộng nhiều lĩnh vực mới hiểu sâu một lĩnh vực.
d. Tính thuyết phục và hấp dẫn của VB:
- Nhiều SS, ví von giàu HA thú vị.
- Giọng văn tâm tình, chia sẻ KN.
III. Tổng kết:
1. ND:
2. NT:
3. Ghi nhớ:
IV. Luyện tập:
IV. Củng cố: ? Nếu chọn 1 lời bàn về đọc sách hay nhất để ghi lên giá sách của mình, em sẽ chọn câu nào trong VB “Bàn về đọc sách” của ông Chu Quang Tiềm? Vì sao em chọn câu đó?
 ? Hãy nêu đôi nét về TG Chu Quang Tiềm?
 ? Nêu PP đọc sách? 
V. Hướng dẫn: - Tìm hiểu thêm về TG.
 - Đọc lại TP và xem bài PT.
 - Soạn bài: Khởi ngữ. 
E. Rút kinh nghiệm: