Giáo án môn Ngữ văn lớp 9 - Tôi và chúng ta (tiếp theo)

Tiết:
166
TÔI VÀ CHÚNG TA
(tiếp theo)
Ngày soạn: 
5/5/09
Ngày dạy:
8/5/09
A. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức:
- Hiểu được phần nào tính cách của các nhân vật tiêu biểu: Hoàng Việt, Nguyễn Chính. Từ đó, thấy được cuộc đấu tranh gay gắt giữa những con người mạnh dạn đôit mới, có tinh thần dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm với những kẻ mang tư tưởng bảo thủ, lạc hậu trong sự chuyển mình mạnh mẽ của xã hội ta.
- Hiểu thêm về đặc điểm thể loại kịch hiện đại.
2. Kỹ năng:
Rèn kĩ năng đọc phân vai, phân tích nhân vật qua tình huống kịch.
3. Thái độ:
Giáo dục HS ý thức trách nhiệm cao trong công việc
B. PHƯƠNG PHÁP:
Đàm thoại, phân tích.
C. CHUẨN BỊ:
1. Giáoviên:
Soạn bài, tư liệu về Lưu Quang Vũ và tác phẩm.
2. Học sinh:
Đọc và trả lời câu hỏi SGK.
D. TIẾN TRÌNH:
I. Ổn định:
1’
Sĩ số: Vắng:
II. Bài cũ: 
3’
Tóm tắt cốt truyện của cảnh 3 của vở kịch? Từ đó cho biết vấn đề cơ bản và ý nghĩa nhan đề của vở kịch?
III. Bài mới:
1.Đặt vấnđề: 
1’
GV giới thiệu bài mới.
2.Triểnkhai:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung kiến thức
Hoạt động 3: (28’) Hướng dẫn tìm hiểu văn bản (tiếp theo)
Gi¸o viªn giíi thiÖu vÒ khung c¶nh tr­íc ®ã cña xÝ nghiÖp Th¾ng Lîi ®Ó häc sinh hiÓu t×nh huèng kÞch ë c¶nh 3.
? Hãy nêu tình huống của cảnh này?
? Trong kÞch cã hai tuyÕn nh©n vËt, h·y chØ ra nh÷ng tuyÕn nh©n vËt ®ã?
? ChØ râ m©u thuÉn c¬ b¶n gi÷a hai tuyÕn ë nh÷ng mÆt nµo trong mèi quan hÖ c«ng viÖc ®iÒu hµnh tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ trong xÝ nghiÖp ?
? Sù xung ®ét ®ã lµ biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng t­ t­ëng kh¸c nhau nh­ thÕ nµo?
? Qua cuộc họp ta hiểu gì về phong cách của giám đốc Việt?
? Giám đốc Hoàng Việt đã có phản ứng gì khi thấy kĩ sư Sơn ngần ngại?
? Khi phó giám đốc dựa vào quan điểm kế hoạch sản xuất của cấp trên, kế hoạch 2, kế hoạch 3 thì Hoàng Việt có phản ứng như thế nào?
? Những phản ứng đó, cho thấy Hoàng Việt là một giám đốc như thế nào?
? Nhận xét về kĩ sư Lê Sơn?
? Phó giám đốc đã có phản ứng nào trước kế hoạch đổi mới của Hoàng Việt?
? Những phản ứng đó cho thấy mục đích của vị phó giám đốc này là gì?
? Nhận xét về nghệ thuật khắc hoạ nhân vật? (đặt trong xung đột trực diện, từ thấp-> cao...)
? Từ đó những đặc điểm nào trong tính cách của vị phó giám đốc này được bộc lộ?
? Cảm nghĩ về nhân vật Trương?
? §äc c¶nh kÞch nµy Ên t­îng cña em vÒ nh÷ng nh©n vËt nµo?
* Học sinh trả lời cá nhân.
* Gv nhận xét, chuyển ý.
? Thùc tÕ c¸i míi ch­a ®­îc thö th¸ch cã dÔ chÊp nhËn kh«ng? Dù ®o¸n vÒ kÕt qu¶, c¶m nhËn cña em?
? C¶m nhËn cña em vÒ xu thÕ ph¸t triÓn vµ kÕt thóc cña xung ®ét kÞch.
* GV b×nh: v× nã phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ ®êi sèng, thóc ®Èy sù ®i lªn cña x· héi. Hä kh«ng ®¬n ®éc mµ ®­îc sù ñng hé cña sè ®«ng trong x· héi.
? Nªu kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch kÞch ?
* HS trả lời
* GV nhận xét, chốt ghi nhớ, cho HS ®äc ghi nhí SGK.
2. Phân tích:
b) Diễn biến mâu thuẫn- xung đột trong đoạn trích:
* T×nh huèng kÞch vµ nh÷ng m©u thuÉn c¬ b¶n.
- T×nh tr¹ng ng­ng trÖ s¶n xuÊt ë xÝ nghiÖp ®ßi hái cã c¸ch gi¶i quyÕt t¸o b¹o.
- Gi¸m ®èc Hoµng ViÖt quyÕt ®Þnh c«ng bè kÕ ho¹ch s¶n xuÊt më réng vµ ph­¬ng ¸n lµm ¨n míi. Tuyªn chiÕn víi c¬ chÕ qu¶n lý, ph­¬ng thøc tæ chøc lçi thêi mµ NguyÔn ChÝnh vµ Tr­¬ng lµ tiªu biÓu.
- Xung ®ét (m©u thuÉn) c¬ b¶n gi÷a hai tuyÕn.
Hoµng ViÖt vµ Lª S¬n
Phã Gi¸m ®èc cïng Phßng tæ chøc lao ®éng, tµi vô, qu¶n ®èc ph©n x­ëng.
- T­ t­ëng tiªn tiÕn d¸m nghÜ, d¸m lµm.
- T­ t­ëng b¶o thñ, m¸y mãc
=> Më réng quy m« s¶n xuÊt ph¶i cã nhiÒu ®æi thay m¹nh mÏ, ®ång bé.
c) Nh÷ng nh©n vËt tiªu biÓu:
* Gi¸m ®èc Hoµng ViÖt.
+ Ng­êi l·nh ®¹o cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, n¨ng ®éng, d¸m nghÜ, d¸m lµm.
+ Th¼ng th¾n, trung thùc kiªn quyÕt ®Êu tranh víi niÒm tin vµo ch©n lÝ.
* KÜ s­ Lª S¬n.
+ Cã n¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n giái, g¾n bã nhiÒu n¨m cïng xÝ nghiÖp.
+ S½n sµng cïng Hoµng ViÖt c¶i tiÕn toµn diÖn ho¹t ®éng xÝ nghiÖp.
* Phã gi¸m ®èc ChÝnh.
+ M¸y mãc, b¶o thñ, gian ngoan, nhiÒu m¸nh khoÐ.
+ Vin vµo c¬ chÕ nguyªn t¾c chèng l¹i sù ®æi míi, khÐo luån lät, xu nÞnh.
* Qu¶n ®èc ph©n x­ëng Tr­¬ng.
- Suy nghÜ, lµm viÖc nh­ mét c¸i m¸y.
- ThÝch tá ra quyÒn thÕ, h¸ch dÞch víi c«ng nh©n.
 d) Ý nghÜa cña m©u thuÉn kÞch vµ c¸ch kÕt thóc t×nh huèng.
- Cuéc ®Êu tranh gi÷a hai ph¸i : ®æi míi vµ b¶o thñ.
=> Ph¶n ¸nh tÝnh tÊt yÕu vµ gay g¾t nh­ng t×nh huèng xung ®ét nªu trªn lµ vÊn ®Ò nãng báng cña thùc tÕ ®êi sèng sinh ®éng.
- Cuéc ®Êu tranh gay go nh­ng c¸i míi sÏ th¾ng v× nã phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ ®êi sèng, thóc ®Èy sù ®i lªn cña x· héi . Hä kh«ng ®¬n ®éc mµ ®­îc sù ñng hé cña sè ®«ng trong x· héi.
3. Ghi nhớ: SGK trang180
Hoạt động 4: (5) Hướng dẫn luyện tập.
? Hãy tóm tắt sự phát triển của mẫu thuẫn kịch trong đoạn trích?
* HS thảo luận nhóm nhỏ 2’, cử đại diẹn trình bày.
* GV nhận xét, bổ sung.
IV. Luyện tập
* Tóm tắt sự phát triển của mâu thuẫn kịch
- Khi giám đốc quyết định công bố kế hoạch mở rộng sản xuất:
+ Thái độ hoài nghi và sợ hãi, phân vân của Lê Sơn.
+ Trưởng phòng tổ chức...phản ứng về việc truyển nhiều nhân công...
+ Quản đốc Trương phản ứng...
+ Phản ứng của phó giám đốc...
IV. Củngcố:
2’
? Qua cảnh 3, em có cảm nhận gì về xu thế phát triẻn và kết thúc của xung đột kịch?
V. Dặn dò:
5’
- Học thuộc lòng ghi nhớ.
- Hoàn thiện phần luỵên tập, tập đóng kịch.
- Liên hệ cuộc sống hiện nay.
- Chuẩn bị: Tổng kết văn học
+ Lập bảng thống kê tác phẩm từ lớp 6-9 theo mẫu SGK trang 181.
+ Nêu khái niệm về các thể loại của văn học dân gian
+ Nêu thể loại, phương thức biểu đạt...
VI. Bổsung: