Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 66: Bài 60: Định luật bảo toàn năng lượng

Ngày soạn: 23/4/2011 
Ngày giảng: 9AB:27/4 
 Tiết 66 Bài 60: ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN
 NĂNG LƯỢNG.
I.Mục tiêu : 
 1.Kiến thức: 
 - Qua thớ nghiệm, nhận biết được trong cỏc thiết bị làm biến đổi năng lượng, phần 
 năng lượng thu được cuối cựng bao giờ cũng nhỏ hơn phần năng lượng cung cấp
 cho thiết bị lỳc ban đầu, năng lượng khụng tự sinh ra.
 - Phỏt hiện được năng lượng giảm đi bằng phần năng lượng xuất hiện.
 - Phỏt biểu được định luật bảo toàn năng lượng và vận dụng định luật để giải thớch
 hoặc dự đoỏn sự biến đổi năng lượng.
 2. Kĩ năng:
 - Rốn kĩ năng khỏi quỏt hoỏ về sự biến đổi năng lượng để thấy được sự bảo toàn 
 năng lượng.
 - Rốn được kĩ năng phõn tớch hiện tượng.
 3. Thỏi độ: Nghiờm tỳc - hợp tỏc.
II. Chuẩn bị :
 Thiết bị biến đổi thế năng thành động năng và ngược lại.
III. Tiến trình lên lớp:
 1. ổn định lớp: 9A: 9B: 
 2. Kiểm tra :-Khi nào vật cú năng lượng? Cú những dạng năng lượng nào? 
 Nhận biết: Hoỏ năng, quang năng, điện năng bằng cỏch nào? Lấy vớ dụ.
 3. Bài mới
Trợ giúp của thầy
Hoạt động của trò
-
?
HĐ1: Tổ chức tình huống học tập. 
Năng lượng luụn luụn được chuyển hoỏ. Con người đó cú kinh nghiệm biến đổi năng lượng sẵn cú trong tự nhiờn để phục vụ cho lợi ớch của con người. 
Trong quỏ trỡnh biến đổi năng lượng đú cú sự bảo toàn khụng?
?
?
?
?
?
?
-
-
?
?
HĐ2:Tìm hiểu sự chuyển hóa năng lượng trong các hiện tượng cơ, nhiệt, điện.
Y/c HS bố trớ TN hỡnh 60.1
Trả lời cõu hỏi C1.
Động năng, thế năng phụ thuộc vào yếu tố nào?
Để trả lời C2 phải cú yếu tố nào? Thực hiện như thế nào?
Y/c HS trả lời C3, Năng lượng cú bị hao hụt khụng? Phần năng lượng hao hụt đó chuyển hoỏ như thế nào?
Năng lượng hao hụt của bi chứng tỏ năng lượng bi cú tự sinh ra khụng?
Y/c HS đọc thụng bỏo và trỡnh bày sự hiểu biết của thụng bỏo-GV chuẩn lại kiến thức.
Quan sỏt 1 TN về sự biến đổi cơ năng thành điện năng và ngược lại. Hao hụt cơ năng?
Giới thiệu qua cơ cấu và tiến hành TN HS quan sỏt rồi rỳt ra nhận xột về hoạt động.
Nờu sự biến đổi năng lượng trong mỗi bộ phận.
Kết luận về sự chuyển hoỏ năng lượng trong động cơ điện và mỏy phỏt điện.
I. sự chuyển hóa năng lượng trong các hiện tượng cơ, nhiệt, điện.
1.Biến đổi thế năng thành động năng và ngược lại. Hao hụt cơ năng (10 phỳt).
a. Thớ nghiệm: Hỡnh 60.1.
C1: Từ A đến C: Thế năng biến đổi thành động năng. Từ C đến B: Động năng biến đổi thành thế năng.
C2: h2 < h1 → Thế năng của viờn bi ở A lớn hơn thế năng của viờn bi ở B.
C3: khụng thể cú thờmngoài cơ năng cũn cú nhiệt năng xuất hiện do ma sỏt.
b) Kết luận 1: Cơ năng hao phớ do chuyển hoỏ thành nhiệt năng.
2. Biến đổi cơ năng thành điện năng và ngược lại: Hao hụt cơ năng (12 phỳt).
C4: Hoạt động: Quả nặng- A rơi → dũng điện chạy sang động cơ làm động cơ quay kộo quả nặng B.
Cơ năng của quả A → điện năng → cơ năng của động cơ điện → cơ năng của B.
C5: WA > WB.
Sự hao hụt là do chuyển hoỏ thành nhiệt năng.
Kết luận 2: SGK.
?
?
HĐ3: Nội dung định luật.
Năng lượng cú giữ nguyờn dạng khụng?
Nếu giữ nguyờn thỡ cú biến đổi tự nhiờn khụng?
Trong quỏ trỡnh biến đổi tự nhiờn thỡ năng lượng chuyển hoỏ cú sự mất mỏt khụng? Nguyờn nhõn mất mỏt đú → Rỳt ra định luật bảo toàn năng lượng.
II. Định luật bảo toàn năng lượng.
Định luật bảo toàn năng lượng:
Năng lượng khụng tự sinh ra hoặc tự mất đi mà chỉ chuyển hoỏ từ dạng này sang dạng khỏc, hoặc truyền từ vật này sang vật khỏc.
?
?
?
-
-
HĐ4: Vận dụng – củng cố.
Y/c HS trả lời C6, C7.
Bếp cải tiến khỏc với bếp kiềng 3 chõn như thế nào?
Bếp cải tiến, lượn khúi bay theo hướng nào? Cú được sử dụng nữa khụng?
Định luật bảo toàn năng lượng được nghiệm đỳng trong hệ cụ lập. đọc mục “ Cú thể em chưa biết”.
Làm bài tập SGK . ễn lại bài mỏy phỏt điện.
III. Vận dụng.
C6: Khụng cú động cơ vĩnh cửu - muốn cú năng lượng động cơ phải cú năng lượng khỏc chuyển hoỏ.
C7: Bếp cải tiến quõy xung quanh kớn → năng lượng truyền ra mụi trường ớt → đỡ tốn năng lượng.
IV. Bài học kinh nghiệm
..........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................