BẮC SƠN
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Giúp HS
- Nắm nội dung, ý nghĩa của đoạn trích hồi bốn – vở kịch. Bắc Sơn: Xung đột cơ bản của vở kịch được bộc lộ gay gắt và tác động đến tâm lí của nhân vật Thơm, khiến cô đứng hẳn về phía cách mạng, ngay trong hoàn cảnh cuộc khởi nghĩa đang bị kẻ thù đàn áp khốc liệt.
- Thấy được nghệ thuật viết kịch của Nguyễn Huy Tưởng, tạo dựng trong tình huống, tổ chức đối thoại và hành động, thể hiện nội tâm và tích cách nhân vật.
- Hình thành những hiểu biết sơ lược (giảm) về thể loại kịch nói.
B. CHUẨN BỊ
C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
BẮC SƠN A. MỤC TIÊU BÀI HỌC Giúp HS Nắm nội dung, ý nghĩa của đoạn trích hồi bốn – vở kịch. Bắc Sơn: Xung đột cơ bản của vở kịch được bộc lộ gay gắt và tác động đến tâm lí của nhân vật Thơm, khiến cô đứng hẳn về phía cách mạng, ngay trong hoàn cảnh cuộc khởi nghĩa đang bị kẻ thù đàn áp khốc liệt. Thấy được nghệ thuật viết kịch của Nguyễn Huy Tưởng, tạo dựng trong tình huống, tổ chức đối thoại và hành động, thể hiện nội tâm và tích cách nhân vật. Hình thành những hiểu biết sơ lược (giảm) về thể loại kịch nói. B. CHUẨN BỊ C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt Hoạt động 1. Tìm hiểu chung về văn bản. HS đọc chú thích SGK GV giới thiệu thêm. - HS đọc chú thích SGK GV: Em biết gì về thể loại kịch? - GV nhấn mạnh: tác phẩm kịch mang đậm tích chất anh hùng và không khí lịch sử. Và phương thức thể hiện, thể loại - HS đọc tóm tắt SGK - GV hướng dẫn cách đọc, chỉ định HS phân vai hai lớp kịch đầu. - Tóm tắt 2 lớp còn lại. - HS đọc một số chú thích (SGK). GV: Hãy thuật lại diễn biến, sự việc, hành động trong lớp kịch? Hoạt động 2. Đọc hiểu văn bản GV: Các lớp kịch gồm các nhân vật nào? Nhân vật nào là nhân vật chính? GV: Hãy chỉ ra tình huống bất ngờ, gay cấn mà tác giả xây dựng trong các lớp kịch? GV: Tình huống ấy có tác dụng gì trong việc thể hiện xung đột và phát triển hành động kịch? GV: Hãy phân tích tâm trạng và hành động của nhân vật Thơm? (dựa theo gợi ý SGK) HS đọc lời tự trách của nhân vật Thơm qua lớp kịch. HS đọc lời đối thoại của Thơm với Ngọc thể hiện sự nghi ngờ của cô. GV: Đánh giá của em về hành động của Thơm? GV: Nhân vật Thơm đã có biến chuyển gì trong lớp kịch này? (Dứt khoát đứng về phía cách mạng) GV: Qua nhân vật Thơm, tác giả muốn khẳng định điều gì? GV: Nêu cảm nhận của em về nhân vật Thơm? HS trả lời, nhận xét, bổ sung GV: Bằng thủ pháp nào, tác giả đã để cho nhân vật Ngọc bộc lộ bản chất của y? Đó là bản chất gì? (qua ngôn ngữ, thái độ, hành động của nhân vật). GV: Đánh giá và nêu cảm nhận của em về nhân vật này? GV: Những nét nổi rõ trong tình cảm của Thái và Cửu là gì? GV: Em có nhận xét gì về nghệ thuật viết kịch của Nguyễn Huy Tưởng? Hoạt động 3: Tổng kết GV: Nêu nét chính về nội dung, nghệ thuật của lớp kịch? - HS đọc ghi nhớ (SGK). I.Tìm hiểu chung về văn bản 1. Tác giả Nguyễn Huy Tưởng (1912 - 1960), quê Hà Nội. Là một trong những nhà văn chủ chốt của nền văn học cách mạng sau Cách mạng tháng Tám 2. Tác phẩm a. Kịch: Là một trong ba loại hình văn hoá thuộc loại hình nghệ thuật sân khấu. - Phương thức thể hiện: + Bằng ngôn ngữ trực tiếp (đối thoại, độc thoại). + Bằng cử chỉ, hành động nhân vật. - Thể loại: + Kịch hát (chèo, tuồng) + Kịch thơ. + Kịch nói (bi kịch, hài kịch, chính kịch). - Cấu trúc: hồi hộp, lớp (cảnh). 3. Đọc – kể (thuật lại) trích đoạn a. Đọc b. Kể. II. Đọc hiểu văn bản Khi Thái, Cửu bị Ngọc truy đuổi chạy vào đúng nhà Thơm (Ngọc). (Buộc nhân vật Thơm phải có chuyển biến thái độ, dứt khoát đứng về phía cách mạng) * Xung ®ét vµ hµnh ®éng trong ®o¹n trÝch: 1. Nhân vật Thơm - Hoàn cảnh: + Cha, em trai: hi sinh. + Mẹ: bỏ đi - Còn một người thân duy nhất là Ngọc (chồng). + Sống an nhàn, được chồng chiều chuộng (sắm sửa, may mặc). - Tâm trạng: Luôn day dứt, ân hận về cha, mẹ. - Thái độ với chồng: + Băn khoăn, nghi ngờ chồng làm Việt gian. + Tìm cách dò xét. + Cố níu chút hi vọng về chồng - Hành động: + Che dấu Thái, Cửu (chiến sĩ cách mạng) ngay trong buồng của mình. + Khôn ngoan, che mắt Ngọc bảo vệ cho 2 chiến sĩ cách mạng. Là người có bản chất trung thực, lòng tự trọng, nhận thức về cách mạng nên đã biến chuyển thái độ, đứng hẳn về phía cách mạng. Cuộc đấu tranh cách mạng ngay cả khi bị đàn áp khốc liệt, cách mạng cũng không thể bị tiêu diệt, vẫn có thể thức tỉnh quần chúng, cả với những người ở vị trí trung gian như Thơm. 2. Nhân vật Ngọc - Ham muốn địa vị, quyền lực, tiền tài - Làm tay sai cho giặc (Việt gian) - Tên Việt gian bán nước đê tiện, đáng khinh, đáng ghét. 3. Nhân vật Thái, Cửu (chiến sí cách mạng). Thái: bình tĩnh, sáng suốt. - Cửu: hăng hái, nóng nảy. Những chiến sĩ cách mạng kiên cường trung thành đối với Tổ quốc, cách mạng, đất nước III. Tổng kết 1. Nghệ thuật: Cách tạo dựng tình huống sử dụng ngôn ngữ đối thoại. 2. Nội dung: Thể hiện diễn biến nội tâm nhân vật Thơm – người phụ nữ có chồng theo giặc – đứng hẳn về phía cách mạng. Tiết Ngày soạn. TỔNG KẾT VĂN HỌC NƯỚC NGOÀI A. MỤC TIÊU BÀI HỌC Giúp HS: Hệ thống hoá kiến thức văn học nước ngoài. Qua đó có cái nhìn khái quát về loại thể, nội dung, hình thức, nghệ thuật. Bước đầu có thể so sánh với văn học Việt Nam trên một số khía cạnh, một số phương diện. B. CHUẨN BỊ C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1. Kẻ bảng thống kê các tác phẩm văn học nước ngoài ở THCS TT Tên bài Thể loại Tác giả (nước) Nội dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuật 1 Cây bút thần Truyện Dân gian (Trung Quốc) Quan niệm về công lý xã hội, về mục đích tài năng nghệ thuật, ước mơ khả năng kì diệu. Trí tưởng tượng phong phú, truyện kể hấp dẫn. 2 Ông lão đánh cá và con cá vàng Truyện Dân gian (Nga) Ca ngợi lòng biết ơn đối với những người nhân hậu, phê phán kẻ tham lam. Lặp lại tăng tiến của cốt truyện, nhân vật đối lập, yếu tố hoang đường. 3 Xa ngắm thác núi Lư Thơ Lí Bạch (Trung Quốc) Vẻ đẹp núi Lư và tình yêu thiên nhiên đằm thắm bộc lộ tính cách phóng khoáng của nhà thơ. Hình ảnh thơ tráng lệ, huyền ảo. 4 Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh Thơ Lí Bạch Tình cảm quê hương của người sống xa nhà trong một đêm trăng thanh tĩnh. Từ ngữ giản dị, tinh luyện, cảm xúc chân thành. 5 Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê Thơ Hà Tri Chương (Trung Quốc) Tình cảm sâu sắc mà chua xót của người sống xa quê lâu ngày trong khoảnh khắc mới về quê. Cảm xúc chân thành hóm hỉnh; kết hợp với tự sự. 6 Bài ca nhà tranh bị gió thu phá Thơ Đỗ Phủ (TQ) Nối khổ nghèo túng và ước mơ có ngôi nhà vững chắc để che chở cho những người nghèo. Kết hợp trữ tình với tự sự, nghị luận. 7 Mây và sóng Thơ Ta – go (Ấn Độ) Ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt Hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa tượng trưng, kết hợp biểu cảm với kể chuyện. 8 Ông Guốc – đanh mặc lễ phục Kịch Đô – li – ép (Pháp) Phê phán tính cách lố lăng của tên trưởng giả học làm sang. Chọn tình huống tạo tiếng cười sảng khoái châm biếm sâu cay. 9 Buổi học cuối cùng Truyện Đô – đê (Pháp) Yêu nước là yêu cả tiếng nói dân tộc Xây dựng nhân vật thầy giáo và cậu bé Phrăng 10 Cô bé bán diêm Truyện An – đéc – xen (Đan Mạch) Nỗi bất hạnh, cái chết đau khổ và niềm tin yêu cuộc sống của em bé bán diêm Kể chuyện hấp dẫn, đan xen giữa hiện thực và mộng tưởng 11 Đánh nhau với cối xay gió Trích tiểu thuyết Xéc – van – tét (Tây Ban Nha) Sự tương phản về nhiều mặt giữa 2 nhân vật Đôn – ki – hô – tê, Xan – chô – Pan – xa, qua đó ngợi ca mặt tốt, phê phán cái xấu. Nghệ thuật xây dựng nhân vật, nghệ thuật gây cười. 12 Chiếc lá cuối cùng Truyện O. Hen – ri (Mĩ) Tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ: cụ Bơ – men, Giôn Xi và Xiu Tình tiết hấp dẫn, kết cấu đảo ngược tình huống 2 lần. 13 Hai cây phong Truyện Ai – ma –tốp (Cư – rơ – giơ – xtan) Tình yêu quê hương và câu chuyện về người thầy vun trồng mơ ước, hy vọng cho HS Lối kể chuyện hấp dẫn, lối miêu tả theo phong cách hội hoạ, gây ấn tượng mạnh. 14 Cố hương Truyện Lỗ Tấn (Trung Quốc) Sự thay đổi của làng quê, nhân vật Nhuận Phổ - phê phán xã hội phong kiến, đặt vấn đề con đường đi cho nông dân, cho xã hội. Lối tường thuật hấp dẫn, kết hợp và bình ngôn ngữ giản dị, giàu hình ảnh. 15 Những đứa trẻ Truyện Go rơ ki (Nga) Tình bạn thân thiết giữa những đứa trẻ (tác giả, 3 đứa trẻ con 1 đại tá, sống thiếu tình thương, bất chấp cản trở của xã hội Lối kể chuyện giàu hình ảnh đan xen chuyện đời thường với cổ tích 16 Rô – bin – xơn ngoài đảo hoang Trích tiểu thuyết Đi – phô (Anh) Cuộc sống khó khăn và tinh thần lạc quan của nhân vật giữa vùng hoang đảo xích đạo trên 10 năm trời. Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn của nhân vật “tôi” tự hoạ, kết hợp miêu tả. 17 Bố của Xi – mông Truyện Mô pa xăng (Pháp) Nỗi tuyệt vọng của Xi – mông, tình cảm chân tình của người mẹ (Blăng – sốt), sự bao dung của Phi – Lip Nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm trạng 3 nhân vật; kết hợp tự sự với nghị luận 18 Con chó Bấc Trích tiểu thuyết Giắc Lân đơn (Mĩ) Tình cảm yêu thương của tác giả đối với loài vật Trí tưởng tượng khi đi sâu vào “thế giới tâm hồn” của chó Bấc 19 Lòng yêu nước Nghị luận E ren bua (Nga) Lòng yêu nước bắt đầu từ lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quênhư suối chảy ra sông, sông đi ra bể Cảm xúc chân thành, mãnh liệt. Biện pháp so sánh phù hợp 20 Đi bộ ngao du Nghị luận Ru – ô (Pháp) Ca ngợi sự giản dị, tự do, thiên nhiên, muốn ngao du cần đi bộ -> tự do Lập luận chặt chẽ, luận cứ sinh động -> có sức thuyết phục 21 Chó sói và cừu Nghị luận Ten (Pháp) Nêu lên đặc trưng của sáng tác nghệ thuật làm đậm dấu ấn, cách nhìn, cách nghĩ riêng của nhà văn Nghệ thuật so sánh, nghệ thuật lập luận của bài nghị luận văn học hấp dẫn. Hoạt động 2. Khái quát những nội dung chủ yếu GV cho HS đọc yêu cầu bài tập 4 (SGK). Cho HS làm việc theo nhóm. Các nhóm cử đại diện trình bày, lớp nhận xét. GV bổ sung. Những nội dung chủ yếu của văn học nước ngoài: Những sắc thái về phong tục, tập quán của nhiều dân tộc, nhiều châu lục trên thế giới (Cây bút thần, Ông lão đánh cá và con cá vàng, Bố của Xi-mông, Đi ngao du). Thiên nhiên và tinh yêu thiên nhiên (Đi bộ ngao du, Hai cây phong, Lòng yêu thương, Xa ngắm thác núi Lư). Thương cảm với số phận những người nghèo (Bài ca nhà tranh bị gió thu phá, Em bé bán diêm, Chiếc lá cuối cùng, Cố hương). Hướng tới cái thiện, ghét cái xấu (Cây bút thần, Ông lão đánh cá, Ông Giuốc đanh mặc lễ phục). Tình yêu làng xóm quê hương, tình yêu đất nước (Cố hương, Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh, Lòng yêu nước). Hoạt động 3. Tổng kết những nét nghệ thuật đặc sắc GV cho HS trao đổi, HS đứng tại chỗ trình bày. GV bổ sung. Về truyện dân gian Nghệ thuật kể chuyện, trí tưởng tượng, các yếu tố hoang đường (so sánh với một số truyện dân gian Việt Nam). 2. Về thơ - Nét đặc sắc của 4 bài thơ Đường (ngôn ngữ, hình ảnh, hàm súc, biện pháp tu từ) - Nét đặc sắc của thơ tự do (Mây và sóng) - So sánh với thơ Việt Nam? Về truyện + Cố truyện và nhân vật. + Yếu tố hư cấu + Miêu tả biểu cảm và nghị luận trong truyện? Về nghị luận - Nghị luận xã hội và nghị luận trong truyện ? - Hệ thống lập luận (luận điểm, luận cứ, luận chứng) - Yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm, thuyết minh hay nghị luận. Về kịch Mâu thuẫn kịch, ngôn ngữ và hành động kịch? (Mỗi thể loại có thể hướng dẫn HS phân tích và so sánh với văn hoá Việt Nam) Tiết Ngày soạn. TỔNG KẾT PHẦN TẬP LÀM VĂN A. MỤC TIÊU BÀI HỌC Giúp HS Ôn và nắm vững các kiểu văn bản đã học từ ... h, ®iÖn trong cuéc sèng. B. Ph¬ng ph¸p. - T×m hiÓu vÝ dô, nªu-th¶o luËn, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. C.ChuÈn bÞ: -G/V: Bµi so¹n; c¸c t×nh huèng trong thùc tÕ cuéc sèng khi dïng th (®iÖn). -H/S: Nh÷ng t×nh huèng, VD cô thÓ mµ em ®· dïng th (®iÖn). D. TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1. Tæ chøc: 9C.........................................., 9D................................................ 2. KiÓm tra.(5’) 1. Nh÷ng trêng hîp nµo cÇn viÕt th (®iÖn) chóc mõng, nh÷ng trêng hîp nµo cÇn viÕt th (®iÖn) th¨m hái? 2. C¸ch viÕt th (®iÖn) chóc mõng , th¨m hái? -LÊy VD cô thÓ 1 trêng hîp em ®· dïng, diÔn ®¹t thµnh lêi v¨n? 3. Bµi míi.(35’) Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn häc sinh ®iÒn néi dung th ®iÖn theo mÉu. GV. Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 1. HS. §äc bµi tËp - Ho¹t ®éng nhãm lµm theo yªu cÇu. - §iÒn néi dung cña VD II 1a, 1b, 1c trang 202 vµ 203 vµo mÉu tæng c«ng ty bu chÝnh viÔn th«ng viÖt nam. a b ®iÖn b¸o c d Hä vµ tªn ®Þa chØ ngêi nhËn: . Néi dung: Hä tªn ®Þa chØ ngêi göi: . Hä tªn ®Þa chØ ngêi göi: PhÇn nµy chuyÓn ®i nªn kh«ng tÝnh cíc, nhng ngêi göi cÇn ghi ®Çy ®ñ, râ rµng ®Ó bu ®iÖn tiÖn liªn hÖ khi chuyÓn ph¸t ®iÖn b¸o gÆp khã kh¨n. Bu ®iÖn kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm nÕu kh¸ch hµng kh«ng ghi ®Çy ®ñ theo yªu cÇu. .. II. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1 trang 204 1. Hä tªn ®Þa chØ ngêi nhËn: - ThÇy:.. Gi¸o viªn trêng THCS Kh¸nh ThiÖn - Chiªm Hãa - Tuyªn Quang. * Néi dung: Nh©n dÞp xu©n quý mïi, em xin chóc thÇy c« vµ toµn thÓ gia ®×nh dåi dµo søc kháe, thµnh ®¹t vµ nhiÒu niÒm vui. * Hä tªn vµ ®Þa chØ ngêi göi: Lª Anh TuÊn. Häc sinh líp 9A trêng THCS Chu V¨n An - QuËn Hai Bµ Trng - Hµ Néi. 2. * Hä tªn ®Þa chØ ngêi nhËn: Hoµng Trung Dòng häc sinh líp 9B trêng THCS Kh¸nh ThiÖn - Chiªm Hãa - Tuyªn Quang. * Néi dung: §îc tin b¹n ®o¹t huy ch¬ng vµng m«n nh¶y cao trong héi khoÎ phï ®æng, c¶ líp v« cïng xóc ®éng vµ tù hµo. Xin nhiÖt liÖt chóc mõng vµ mong b¹n khoÎ, tiÕp tôc giµnh ®îc nhiÒu huy ch¬ng. * Hä tªn ngêi göi: NguyÔn Ph¬ng Anh - Phêng Phan ThiÕt - ThÞ x· Tuyªn Quang. HS. §äc bµi tËp 2 trang 205. - Ho¹t ®éng nhãm: Lùa chän t×nh huèng viÕt th ®iÖn chóc mõng vµ th¨m hái. HS. Tù viÕt hoµn chØnh mét bøc ®iÖn mõng theo mÉu s¸t víi t×nh huèng tù ®Ò xuÊt. GV. Híng dÉn häc sinh c¸ch viÕt bøc ®iÖn mõng theo yªu cÇu. 3. * Hä tªn ®Þa chØ ngêi nhËn: - B¹n NguyÔn Thµnh Nam, sè nhµ 62 phêng TrÇn Phó - Tp NghÖ An. * Néi dung: Qua truyÒn h×nh, ®îc biÕt quª h¬ng vµ gia ®×nh b¹n chÞu nhiÒu tæn thÊt trong trËn ma b·o võa råi, m×nh hÕt søc lo l¾ng. Xin göi ®Õn b¹n vµ toµn thÓ gia ®×nh niÒm c¶m th«ng s©u s¾c. Mong gia ®×nh b¹n nhanh chãng vît qua khã kh¨n vµ æn ®Þnh trong cuéc sèng. * Hä tªn ®Þa chØ ngêi göi: NguyÔn Thµnh C«ng - Líp 9A trêng THCS Kh¸nh ThiÖn - Chiªm Hãa - Tuyªn Quang. Bµi tËp 2 trang 205. * T×nh huèng viÕt th (®iÖn) chóc mõng: - Trung Quèc phãng thµnh c«ng tµu vò trô cã ngêi l¸i lªn vò trô. - Nh©n dÞp mét nguyªn thñ quèc gia cã quan hÖ ngo¹i giao víi ViÖt Nam ®îc t¸i ®¾c cö. - B¹n th©n, ®ång thêi ®ang lµ hµng xãm cña em võa ®îc gi¶i nhÊt k× thi häc sinh giái Anh V¨n toµn tØnh. - Anh trai em míi b¶o vÖ thµnh c«ng luËn ¸n tiÕn sÜ ë níc ngoµi. * T×nh huèng viÕt th (®iÖn) th¨m hái: - TrËn ®éng ®Êt lín lµm thiÖt h¹i ngêi vµ tµi s¶n ë mét níc cã quan hÖ ngo¹i giao víi ViÖt Nam. Bµi tËp 3: Hoµn chØnh mét bøc ®iÖn mõng theo mÉu cña bu ®iÖn (ë BT1); víi t×nh huèng tù ®Ò xuÊt. 4. Cñng cè (3’) Em h·y viÕt mét bøc th (®iÖn) chóc mõng b¹n em võa ®¹t gi¶i cao trong k× thi HS giái vßng tØnh ë líp 9. 5. Hìng dÉn vÒ nhµ (2’) -TËp viÕt th ®iÖn ë c¸c t×nh huèng kh¸c ngoµi néi dung ®· luyÖn tËp. - TiÕt sau tr¶ bµi Ktra tæng hîp häc k×. TiÕt 175: tr¶ bµi kiÓm tra häc k× D¹y 19-05-2009 A. Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp HS nhËn ra u, nhîc ®iÓm, nh÷ng h¹n chÕ vÒ kÜ n¨ng, kiÕn thøc cña häc sinh qua bµi kiÓm tra tæng hîp häc k×. - Tõ ®ã GV uèn ¾n rÌn nh÷ng h¹n chÕ cña c¸c em tèt h¬n. - HS cã thÓ tù ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng cña m×nh cã c¸ch «n tËp cho phï hîp. B. ChuÈn bÞ: GV nghiªn cøu kÜ ®Ò, nhËn xÐt chÝnh x¸c bµi lµm cña HS HS Xem l¹i ®Ò bµi C. TiÕn tr×nh lªn líp 1. Tæ chøc: sÜ sè 9C..............................................., 9D................................................ 2. KiÓm tra: Kh«ng 3. Bµi míi(40’) A. Ch÷a bµi kiÓm tra I. §Ò bµi: C©u 1:(2®) §äc ®o¹n trÝch sau: MÆt l·o nghiªm trang l¹i... ViÖc g× thÕ, cô? «ng gi¸o ®Ó t«i nãi...Nã h¬i dµi mét tÝ. V©ng, cô nãi. Nã thÕ nµy «ng gi¸o ¹ !... Vµ l·o kÓ... ChØ ra thµnh phÇn gäi ®¸p trong ®o¹n trÝch §Æt 2 c©u cã thµnh phÇn gäi- ®¸p kh¸c nhau( Mét c©u cã thµnh phÇn gäi ®¸p ®øng ®Çu c©u, 1 c©u cã thµnh phÇn gäi ®¸p ®øng cuèi c©u) C©u 2(3 ®iÓm) Nªu tªn t¸c gi¶, n¨m s¸ng t¸c cña truyÖn ng¾n “ Nh÷ng ng«i sao xa x«i” ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n theo phÐp lËp luËn ph©n tÝch- tæng hîp, néi dung nãi lªn nh÷ng c¶m nhËn cña em vÒ thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng MÜ qua truyÖn ng¾n “ Nh÷ng ng«i sao xa x«i” C©u 3( 5 ®iÓm) Suy nghÜ cña em vÒ hai khæ th¬ sau: ...Ta lµm con chim hãt Ta lµm mét nhµnh hoa Ta nhËp vµo hoµ ca Mét nèt trÇm xao xuyÕn Mét mïa xu©n nho nhá LÆng lÏ d©ng cho ®êi Dï lµ tuæi hai m¬i Dï lµ khi tãc b¹c ( Mïa xu©n nho nhá- Thanh H¶i) II. §¸p ¸n – BiÓu ®iÓm: C©u1: Thµnh phÇn gäi ®¸p: cô, v©ng, «ng gi¸o ¹(1®) HS ®Æt c©u mçi c©u ®óng ( 0,5®) C©u2: (3®) Nªu ®óng tªn t¸c gi¶- n¨m s¸ng t¸c( 0,5®) Yªu cÇu h×nh thøc : ViÕt ®óng ®o¹n v¨n ph©n tÝch, tæng hîp, ch÷ viÕt râ rµng, kh«ng m¾c lçi dïng tõ, ng÷ ph¸p, c¸c c©u liªn kÕt chÆt chÏ(1®) Yªu cÇu néi dung : Nªu c¶m nghÜ vÒ tuæi trÎ VN trong nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu níc qua h×nh ¶nh nh÷ng c« thanh niªn xung phong trong truyÖn ng¾n : Nh÷ng ng«i sao xa x«i cña Lª Minh Khuª. Néi dung xoay quanh c¸c ý : Hä cã vÎ ®Ñp cña tinh thÇn dòng c¶m vît mäi khã kh¨n gian khæ nguy hiÓm ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô b¶o vÖ tæ quèc(0,5®) Trong hä lu«n thêng trùc nh÷ng t×nh c¶m ®ång chÝ ®ång ®éi Êm nång th©n thiÕt Hä sèng trong s¸ng, hån nhiªn, m¬ méng, ®¸ng yªu(0,5) C©u 3: Yªu cÇu Yªu cÇu h×nh thøc: ViÕt ®óng h×nh thøc nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, ch÷ viÕt râ rµng kh«ng m¾c lçi dïng tõ ng÷, ng÷ ph¸p thy«ng thêng, c¸c c©u c¸c ®o¹n liªn kÕt chÆt chÏ. Yªu cÇu néi dung -§¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau: + Tãm t¾t vÞ trÝ cña ®o¹n th¬ trong bµi th¬ + Tõ c¶m xóc vÒ mïa xu©n thiªn nhiªn, mïa xu©n ®Êt níc, nhµ th¬ cã kh¸t väng thiÕt tha lµm mïa xu©n d©ng hiÕn cho cuéc ®êi. 1. ¦íc nguyÖn ®îc sèng ®Ñp, sèng cã Ých cho ®êi. Muèn lµm con chim hãt, cµnh hoa, nèt trÇm xao xuyÕn trong b¶n hoµ ca à Ph©n tÝch c¸c h×nh ¶nh nµy ®Ó thÊy vÎ ®Ñp íc nguyÖn cña Thanh H¶i. - §iÖp ng÷ “Ta lµm”, “Ta nhËp vµo” diÔn t¶ mét c¸ch tha thiÕt kh¸t väng ®îc hoµ nhËp vµo cuéc sèng cña ®Êt níc ®îc cèng hiÕn phÇn tèt ®Ñp – dï nhá bÐ cña cuéc ®êi m×nh cho cuéc ®êi chung – cho ®Êt níc. - §iÒu t©m niÖm Êy ®îc thÓ hiÖn mét c¸ch ch©n thµnh trong nh÷ng h×nh ¶nh th¬ ®Ñp mét c¸ch tù nhiªn gi¶n dÞ. + “Con chim hãt”, “mét cµnh hoa”, ®ã lµ nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp cña thiªn nhiªn. ë khæ th¬ ®Çu, vÎ ®Ñp cña mïa xu©n thiªn nhiªn ®· ®îc miªu t¶ b»ng h×nh ¶nh “mét b«ng hoa tÝm biÕc”, b»ng ©m thanh cña tiÕng chim chiÒn chiÖn “hãt chi mµ vang trêi”. ë khæ th¬ nµy, t¸c gi¶ l¹i mîn nh÷ng h×nh ¶nh Êy ®Ó nãi lªn íc nguyÖn cña m×nh : ®em cuéc ®êi m×nh hoµ nhËp vµ cèng hiÕn cho ®Êt níc. 2. ¦íc nguyÖn Êy ®îc thÓ hiÖn mét c¸ch ch©n thµnh, gi¶n dÞ, khiªm nhêng - NguyÖn lµm nh÷ng nh©n vËt b×nh thêng nhng cã Ých cho ®êi + Gi÷a mïa xu©n cña ®Êt níc, t¸c gi¶ xin lµm mét “con chim hãt”, lµm “Mét cµnh hoa”. Gi÷a b¶n “hoµ ca” t¬i vui, ®Çy søc sèng cña cuéc ®êi, nhµ th¬ xin lµm “mét nèt trÇm xao xuyÕn”. §iÖp tõ “mét” diÔn t¶ sù Ýt ái, nhá bÐ, khiªm nhêng. - ý thøc vÒ sù ®ãng gãp cña m×nh: dï nhá bÐ nhng lµ c¸i tinh tuý, cao ®Ñp cña t©m hån m×nh gãp cho ®Êt níc. - HiÓu mèi quan hÖ riªng chung s©u s¾c: chØ xin lµm mét nèt trÇm khiªm nhêng trong b¶n hoµ ca chung. + Nh÷ng h×nh ¶nh con chim, cµnh hoa, nèt nh¹c trÇm cuèi cïng dån vµo mét h×nh ¶nh thËt ®Æc s¾c: “Mét mïa xu©n nho nhá – LÆng lÏ d©ng cho ®êi”. TÊt c¶ lµ nh÷ng h×nh ¶nh Èn dô mang vÎ ®Ñp gi¶n dÞ, khiªm nhêng, thÓ hiÖn thËt xóc ®éng ®iÒu t©m niÖm ch©n thµnh, tha thiÕt cña nhµ th¬. + B»ng giäng th¬ nhá nhÑ, s©u l¾ng, íc nguyÖn cña Thanh H¶i ®· ®i vµo lßng ngêi ®äc, vµ lung linh trong ¸nh s¸ng cña mét nh©n sinh quan cao ®Ñp: Mçi ngêi ph¶i mang ®Õn cho cuôoc ®êi chung mét nÐt ®Ñp riªng, ph¶i cèng hiÕn c¸i phÇn tinh tuý, dï nhá bÐ, cho ®Êt níc, vµ ph¶i kh«ng ngõng cèng hiÕn “Dï lµ tuæi hai m¬i – Dï lµ khi tãc b¹c”. §ã míi lµ ý nghÜa cao ®Ñp cña ®êi ngêi. - Sù thay ®æi trong c¸ch xng h« “t«i” sang “ta” mang ý nghÜa réng lín lµ íc nguyÖn chung cña nhiÒu ngêi. - H×nh ¶nh “mïa xu©n nho nhá” ®Çy bÊt ngê thó vÞ vµ s©u s¾c: ®Æt c¸i v« h¹n cña trêi ®Êt bªn c¹nh c¸i h÷u h¹n cña ®êi ngêi, t×m ra mèi quan hÖ c¸ nh©n vµ x· héi. - ¦íc nguyÖn d©ng hiÕn Êy thËt lÆng lÏ, suèt ®êi, sèng ®Ñp ®Ï. * Thang ®iÓm: - 4,5-5: Lµm bµi ®¹t tÊt c¶ c¸c yªu cÇu nªu trªn- bµi cã søc thuyÕt phôc cao - 3-4: §¹t c¸c yªu cÇu vÒ kÜ n¨ng vµ kiÕn thøc - 1,5-2.5 : N¾m c¸c yªu cÇu vÒ néi dung- kiÓu bµi song bµi cßn s sµi, thiÕu mét sè ý. B. NhËn xÐt I. ¦u ®iÓm:- PhÇn lín c¸c em n¾m ®îc yªu cÇu cña ®Ò, nhiÒu em lµm phÇn luËn( Suy nghÜ vÒ ®o¹n th¬ 3 trong bµi mïa xu©n nho nhá)tèt: 9C: An, Hoµng; 9D: Hång , HiÖp - Mét sè bµi viÕt s©u thÓ hiÖn sù c¶m thô tèt: V¨n Trung, HiÖp, An - NhiÒu bµi ®· vËn dông tèt phÐp liªn kªt, diÔn ®¹t trong s¸ng, tr×nh bµy ®Ñp, Ýt m¾c lçi: Hång, HuyÒn, HiÖp II. Nhîc ®iÓm X¸c ®Þnh thµnh phÇn biÖt lËp vµ ®Æt c©u víi thµnh phÇn biÖt lËp nhiÒu em cßn lóng tóng: Nh Ngäc, Ng©n, L¬ng, Hµ... PhÇn viÕt ®o¹n v¨n nhiÒu em cha hiÓu yªu cÇu cña ®Ò, chØ viÕt vÒ 3 c« thanh niªn xung phong mµ kh«ng khµi qu¸t ®îc vÎ ®Ñp cña thÕ lhÖ trÎ VN nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng MÜ; Khi viÕt mét sè em kh«ng biÕt triÓn khai ®o¹n v¨n theo c¸c ph©n tÝch tæng hîp.: Khu, Ng©n, Nga, TRêng, Dòng... Bµi luËn cßn mét sè bµi viÕt s¬ sµi, cha c¶m nhËn hÕt kh¸t väng ch©n thµnh gi¶n dÞ cña Thanh H¶i: ¢n, Nh Ngäc, LÝ Mét sè bµi ch÷ viÕt cßn xÊu, sai nhiÒu lçi diÔn ®¹t, chÝnh t¶...(Quang, Qu©n. §¶ng, L¬ng) C.Söa lçi: Lçi s¬ sµi vÒ néi dung, nh÷ng sai xãt vÒ néi dung Lçi cÈu th¶ vÒ h×nh thøc, cha ®¶m b¶o sù liªn kÕt Lçi diÔn ®¹t: C©u, tõ m¾c lçi Lçi dïng tõ, viÕt c©u cha chuÈn Lçi diÔn ®¹t vông Lçi chÝnh t¶ Söa l¹i GV LËp b¶ng trªn ghi mét sè lçi tiªu biÓu, híng dÉn HS c¸ch söa lçi, HS söa cho b¹n, tù söa lçi cho chÝnh m×nh B¶ng thèng kª kÕt qu¶: Líp( sÜ sè) §iÓm (8-10) §iÓm(7-7,9) §iÓm (5-6,9) §iÓm <5 9C(34) 9D(37) Cñng cè (3’) C¸ch lµm bµi kiÓm tra tæng hîp Híng dÉn vÒ nhµ(2’): S÷a nh÷ng lçi cßn l¹i - Lµm l¹i ®Ò trªn vµo vë bµi tËp DuyÖt bµi tuÈn 35(11-05-2009) Thay mÆt BGH - ¤n tËp l¹i toµn bé ch¬ng tr×nh.
Tài liệu đính kèm: