Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 106: Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La-Phông-ten ( trích )

Ngày 14.01.2010
Tiết 106
Bài dạy: CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN CỦA LA-PHÔNG-TEN ( Trích )
I. Mục tiêu bài dạy: 
1. Kiến thức: 
Hs hiểu: 
_Tác giả bài nghị luận đã dùng hình ảnh con cừu và con chó sói trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten _Đặc trưng nghệ thuật
2. Kĩ năng: 
Hs cần: Đọc và phân tích thơ ngụ ngôn của La phông ten
II. Chuẩn bị: 
1. Của giáo viên: 
_Bài giảng
_Sgk Ngữ văn+Tư liệu Tạp chí Giáo dục
2. Của học sinh: 
_Bài soạn
_Đọc kỹ văn bản
III. Tiến trình lên lớp: 
1. Ổn định tổ chức(1’)
2. Kiểm tra bài cũ: (5’)
? Đọc văn bản” Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới”, em nhận thức rõ ràng hơn về những điểm nào trong tính cách con người Việt Nam trước yêu cầu mới của thời đại ?
3. Bài mới : Chó sói và cừu non trong thơ ngụ ngôn của La Phông- ten.
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Ghi bảng
1’
30’
5’
Hđ1: Giới thiệu bài : Nêu về cách nhìn nhận hình tượng chó sói và cừu của nhà khoa học và nhà thơ
Hđ2: Hướng dẫn hs đọc –hiểu văn bản: 
? Yêu cầu hs dựa vào sgk-nêu những nét khái quát về tác phẩm . Gv nói thêm về tác phẩm -_ bài thơ ngụ ngôn “ Chó sói ” _ cho hs đọc toàn bộ bài thơ ( phần đọc thêm )
_Gọi hs đọc bài thơ _ Xác định bố cục của bài nghị luận văn chương _ Cho hs đối chiếu các phần ấy để tìm ra biện pháp lập luận giống nhau và cách triển khai khác nhau , không lặp lại ?
(Khái quát tổng hợp vấn đề : Trong cả hai đoạn →mạch nghị luận theo trật tự ba bước : Dưới ngòi bút của La Phông- ten _ dưới ngòi bút của Buy –phông _dưới ngòi bút của La Phông - ten .( Khi bàn về con cừu , tác giả thay bước thứ nhất bằng trích đoạn thơ ngụ ngôn của La Phông-ten )
? Nhà khoa học Buy –Phông nhận xét về loài cừu , loài chó sói căn cứ vào đâu và có đúng không ?Dẫn chứng ?
_GV nhận xét , bổ sung .
_GV nêu vấn đề -yêu cầu hs thảo luận:
?Tại sao ông không nói đến “sự thân thương” của loài cừu và “nỗi bất hạnh” của loài chó sói ? 
Gv khái quát : không nhắc đến “ tình mẫu tử thân thương “ của cừu vì không chỉ ở cừu mới có _ không nói đến “ nỗi bất hạnh “ của chó sói , vì đấy không phải là nét cơ bản .
Hđ3: GV cho hs đọc lại văn bản và khái quát những nội dung bài học 
_ nghe , cảm nhận 
_Nêu những nét chính về tác giả , tác phẩm 
_ Bố cục : 2 phần _ hình tượng cừu trong thơ La Phông -ten _
hình tượng chó sói 
_ Nghe –ghi chép.
_Căn cứ vào đặc tính cơ bản của chúng - chính xác , khoa học 
_ Thảo luận nhóm 
_ nghe , bổ sung 
_ Đọc lại văn bản , ghi nhớ nội dung bài học 
I.Đọc -Tìm hiểu chung văn bản :
1.Tác giả-Tác giả: 
( sgk/40)
2.Kết cấu : 2 phần 
II.Tìm hiểu nội dung văn bản :
1.Cách lập luận :
_ Dẫn ra những dòng viết về hai con vật của nhà khoa học Buy -phông _so sánh .
_ Triển khai mạch nghị luận theo trật tự ba bước:
Dưới ngòi bút của La Phông -ten _ dưới ngòi bút của Buy –phông _ dưới ngòi bút của La phông –ten .
2.Hai con vật dưới ngòi bút của của nhà khoa học :
_ Buy –phông viết về loài cừu , chó sói →chính xác, khoa học ; nêu lên những đặc tính cơ bản của chúng ( về cừu “tụ tập thành bầy “chó sói “ tranh giành , la hét “sống lặng lẽ ”)
_Không nhắc đến “ tình mẫu tử” thân thương”của cừu hoặc “ nỗi bất hạnh “ của chó sói _ vì đó không phải là nét cơ bản của nó ở mọi nơi mọi lúc . 
VI.Hướng dẫn hs tự học : (3’)
_Nắm vững lại nội dung đã học ở tiết (1)
_Đọc kĩ văn bản “ Chó sói ”→soạn tiếp văn bản _ hình tượng cừu và chó sói trong thơ ngôn của “ La Phông –ten “
Ngày 14.01.2010
Tiết 107
Bài dạy: CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN LA- PHÔNG-TEN
 (Trích)
I. Mục tiêu bài dạy: 
1. Kiến thức: 
Giúp hs hiểu : Dùng phép so sánh hình tượng con cừu và chó sói trong thơ ngụ ngôn của La_Phông_Ten với những dòng viết về hai nhân vật ấy của nhà khoa học Buy_Phông→nổi bật đặc trưng nghệ thuật.
2. Kĩ năng: 
Hs: đọc và phân tích được thơ ngụ ngôn của ?La_phông_ten.
II. Chuẩn bị: 
1.Của giáo viên: 
_Bài giảng
_Sgk+ snv 9 (II)
2. Của học sinh: 
_Bài soạn(chuẩn bị trước)
_Sgk Ngữ văn 9
III. Tiến trình lên lớp: 
1. Ổn định tổ chức: (1’)
2. Kiểm tra bài cũ: (5’)
? Trình bày bố cục và cách lập luận của tác giả qua văn bản “ Chó sói ”và nêu những nhận xét về chó sói và cừu của nhà khoa học Buy-Phông ?
3.Bài mới : Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Ghi bảng
2’
24’
5’
5’
Hđ1: Giới thiệu bài ( Khái quát nội dung tiết1-chuyển tiết 2 )
Hđ2: Hướng dẫn hs tìm hiểu tiếp nội dung văn bản :
Gọi hs đọc lại văn bản _ ? Để xây dựng hình tượng con cừu trong bài
 “ Chó sói”nhà thơ La Phông –ten đã lựa chọn khía cạnh chân thực nào của loài động vật này , đồng thời có những sáng tạo gì ? ( khái quát , đúc kết ).
_ Nêu vấn đề , yêu cầu hs thảo luận :
?Chó sói có mặt trong nhiều bài thơ ngụ ngôn của La Phông –ten , chứng minh rằng hình tượng chó sói trong bài cụ thể “chó sói và cừu non “ không hoàn toàn đúng như nhận xét của Ten mà chỉ phần nào có thể xem là đáng cười , còn chủ yếu là đáng ghét? 
( Nhận xét , bổ sung _ chọn con sói cụ thể , đói meo , gầy giơ xương đi kiếm mồi , bắt gặp chú cừu non đang uống nước nhưng che giấu tâm địa của mình kiếm cớ bắt tội để gọi là “trừng phạt” chú cừu tội nghiệp .
 →chó sói cũng được nhân cách hóa như chú cừu non dưới ngòi bút phóng khoáng của nhà thơ và đặc trưng của thể loại ngụ ngôn .
 →khi xây dựng hình tượng chó sói , la Phông-ten dựa trên những đặc tính vốn có của loài chó sói săn mồi , ăn thịt những con vật yếu hơn nó .
_Nhận định của H.Ten về hình tượng chó sói là đúng vì ông bao quát tất cả các bài viết chứ không phải chỉ bài “chó sói và cừu non” .Nhận định của Ten ở câu cuối cùng sẽ không chính xác nếu chỉ vận dụng vào bài thơ “ chó sói và cừu non “
Hđ3: Hướng dẫn tổng kết :
Dựa vào nội dung phân tích _hướng dẫn hs tổng kết _ gọi 1_2 hs đọc ghi nhớ ( sgk)
Hđ4: Hướng dẫn hs luyện tập : (sgk)
_ Nghe
_ Đọc lại văn bản 
_Cừu : cụ thể , đặt vào hoàn cảnh đặc biệt đối mặt với chó sói bên dòng suối _khắc họa tính cách của loài cừu : hiền lành ( nhân hóa )
_ Thảo luận nhóm
 – trình bày- nhận xét 
_Nghe _ ghi chép 
_ Nghe, đọc ghi nhớ 
_ Thực hành 
II.Tìm hiểu nội dung văn bản : ( tt)
3.Hình tượng cừu trong thơ ngụ ngôn :
_ Lựa chọn một chú cừu non bé bỏng và đặt chú cừu non ấy vào một hoàn cảnh đặc biệt : đối mặt với sói bên dòng suối .
_ Khắc họa tính cách của cừu →biểu hiện qua thái độ , ngôn từ _ căn cứ vào một trong số những đặc điểm vốn có : hiền lành , nhút nhát , chẳng bao giờ làm hại ai .
 →nhân hóa cừu –nó cũng suy nghĩ , nói năng và hành động như người .
4. Hình tượng chó sói trong thơ ngụ ngôn :
_ Một con sói đói meo , gầy giơ xương đi kiếm mồi , bắt gặp chú cừu non _ muốn ăn thịt tìm cách che giấu tâm địa độc ác _ đã tìm cách “ “trừng phạt“cừu non .
 + Sói được nhân hóa 
 +Hình tượng sói được xây dựng dựa trên những đặc tính vốn có của loài chó sói .
III.Tổng kết : 
 *Ghi nhớ ( sgk/41)
VI.Hướng dẫn hs tự học : ( 3’)
_Đọc và nắm lại nội dung toàn văn bản đã học trong hai tiết .
_Học thuộc lòng ghi nhớ ( sgk/41)