Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 61+ 62 Văn bản: Làng (Trích) - Kim Lân

Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 61+ 62 Văn bản: Làng (Trích) - Kim Lân

 Văn bản: Làng

 ( Trích) --Kim Lân--

A. Mức độ cần đạt:

- Có hiểu biết bước đầu về tác giả Kim Lân - một dại diện của thế hệ nhà văn đã có những thành công từ giai đoạn trước Cách mạng tháng Tám.

- Hiểu, cảm nhận được giá trị nội dung & nghệ thuật của truyện ngắn Làng.

 Trọng tâm kiến thức, kĩ năng:

1. Kiến thức:

- Nhân vật, sự việc, cốt truyện trong một tác phẩm truyện hiện đại.

- Đối thoại, độc thoại & độc thoại nội tâm; sự kết hợp với các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự hiện đại.

- Tình yêu làng, yêu nước, tinh thần kháng chiến của người nông dân Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp.

2. Kĩ năng:

- Đọc - hiểu văn bản truyện Việt Nam hiện đại được sáng tác trong thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp.

- Vận dụng kiến thức về thể loại & sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm truyện để cảm nhận một văn bản tự sự hiện đại.

3.Thái độ: Lòng yêu n­ớc, yêu làng quê và tinh thần kháng chiến.

 

doc 13 trang Người đăng duyphuonghn Lượt xem 711Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 61+ 62 Văn bản: Làng (Trích) - Kim Lân", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày soạn:6.11.10 Tiết 61+ 62 
Ngày giảng:8-10.11
 Văn bản: Làng
 ( Trích) --Kim Lân--
A. Mức độ cần đạt:
- Cú hiểu biết bước đầu về tỏc giả Kim Lõn - một dại diện của thế hệ nhà văn đó cú những thành cụng từ giai đoạn trước Cỏch mạng thỏng Tỏm.
- Hiểu, cảm nhận được giỏ trị nội dung & nghệ thuật của truyện ngắn Làng.
 Trọng tõm kiến thức, kĩ năng:
1. Kiến thức:
- Nhõn vật, sự việc, cốt truyện trong một tỏc phẩm truyện hiện đại.
- Đối thoại, độc thoại & độc thoại nội tõm; sự kết hợp với cỏc yếu tố miờu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự hiện đại.
- Tỡnh yờu làng, yờu nước, tinh thần khỏng chiến của người nụng dõn Việt Nam trong thời kỡ khỏng chiến chống thực dõn Phỏp.
2. Kĩ năng:
- Đọc - hiểu văn bản truyện Việt Nam hiện đại được sỏng tỏc trong thời kỡ khỏng chiến chống thực dõn Phỏp.
- Vận dụng kiến thức về thể loại & sự kết hợp cỏc phương thức biểu đạt trong tỏc phẩm truyện để cảm nhận một văn bản tự sự hiện đại.
3.Thái độ: Lòng yêu nước, yêu làng quê và tinh thần kháng chiến.
B. Chuẩn bị : 
- GV : Soạn bài, SGV + STK, chuẩn kiến thức, kĩ năng.
- HS : Đọc kĩ VB , soạn bài trước ở nhà .
C. Phương pháp : 
- Đọc sáng tạo, tái hiện, gợi tìm, nghiên cứu phân tích diễn biến tâm lí nhân vật. 
- Phân tích diễn biến tâm lí nhân vật theo tiến trình câu chuyện .
D. Tiến trình bài dạy :
1.ổn định tổ chức :
2- Kiểm tra bài cũ : 
? Đọc thuộc lòng bài thơ “ ánh trăng” của Nguyễn Duy.
 ? Nêu nét đặc sắc nội dung – ý nghĩa, nghệ thuật của bài thơ ? 
* Gợi ý : Giọng điệu tâm tình tự nhiên,hình ảnh giàu tính biểu cảm - > bài thơ như một lời nhắc nhở về những năm tháng gian lao đã qua của cuộc đời người lính ... củng cố ở người đọc thái độ sống “ Uống nước nhớ nguồn”, ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ .
3. Bài mới : Giới thiệu bài : 
 Mỗi người dân Việt nam đều vô cùng gắn bó với làng quê của mình, nơi sinh ra và sống suốt cả cuộc đời cần lao giản dị. Sống ở làng, chết nhờ làng. Không gì khổ bằng phải bỏ làng tha hương cầu thực, lâm vào cảnh nơi đất khách quê người. Tình cảm đặc biệt đó đã được nhà văn Kim Lân thể hiện một cách độc đáo trong một h/ cảnh đặc biệt: K/c chống Pháp để viết nên truyện ngắn đặc sắc : “ Làng” của nhà văn Kim Lân đã thể hiện tình yêu quê hương làng xóm của mình như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu trong giờ học hôm nay.
Hoạt động của GV và HS
Ghi bảng
? Trình bày một vài nét về Tg ?
- Kim Lõn (1920-2007) là nhà văn chuyờn viết truyện ngắn & cú sỏng tỏc từ trước cỏch mạng thỏng Tỏm năm 1945. Những cảnh ngộ của người nụng dõn & sinh hoạt làng quờ là những đề tài sỏng tỏc chủ yếu của ụng.
? TP viết vào năm nào ? Vào giai đoạn nào của dân tộc ? Đăng lần đầu vào năm nào ?
- Làng là tỏc phẩm thành cụng của văn học Việt Nam thời kỡ đầu cuộc khỏng chiến chống thực dõn Phỏp xõm lược.
( Truyện “ Làng” khai thác một t/cảm bao trùm và phổ biến trong con người thời kì k/chiến : tình cảm quê hương đất nước).
* HD cách đọc : Giọng đọc thiết tha, chậm rãi, thể hiện theo cung bậc t/cảm của các nhân vật trong truyện.
- Gv đọc 1 đoạn, hs đọc chữ to, chữ nhỏ ,kể tóm tắt à nhận xét.
- Yêu cầu Hs tóm tắt đoạn tr ích, gv nhận xét bổ sung.
? Em hãy tóm tắt lại truyện ?
* Tóm tắt : Trong k/c chống Pháp, ông Hai-người làng chợ Dầu buộc phải rời làng cùng gia đìnhđi tản cư.
ở nơi tản cư, ông nghe tin đồn làng mình theo giặc, ông rất khổ tâm và đau khổ. Chỉ khi tin này được cải chính, ông mới trở lại vui vẻ, phấn chấn.
* GV hướng dẫn HS tìm hiểu các chú thích trong Sgk.
- Chú ý các từ địa phương ; Giải thích thêm một số từ ngữ :
+ Vạt : mảnh, vùng, khoảng ( đất)
+ Gồng : gánh một đầu có hàng, một đầu không có gì.
+ Liếp : phên.
+ Ghét thậm : ghét lắm.
+ Vưỡn : vẫn.
?Đoạn trích có thể chia làm mấy đoạn? Nội dung từng đoạn? 
-3 phần:
Đ1) Từ đầu đến không nhúc nhích: Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin cả làng chợ Dầu làm việt gian theo Tây.
(Đ2) Đã ba bốn đôi phần: Tâm trạng xấu hổ, đau khổ của ông hai ( Diễn biến tâm trạng ông hai sau đó...).
(Đ3) còn lại: Ông Hai nhận được tin làng ông theo Tây là đồn nhảm, ông vô cùng sung sướng lại yêu, lại tự hào về làng mình hơn nữa.
? Em hãy tóm tắt lại truyện ?
* Tóm tắt : Trong k/c chống Pháp, ông Hai-người làng chợ Dầu buộc phải rời làng cùng gia đình đi tản cư. ở nơi tản cư, ông nghe tin đồn làng mình theo giặc, ông rất khổ tâm và đau khổ. Chỉ khi tin này được cải chính, ông mới trở lại vui vẻ, phấn chấn.
? Là một truyện ngắn hiện đại, vb “ Làng” đã kết hợp những phương thức biểu đạt nào là chủ yếu?
? Truyện được kể theo ngôi thứ mấy ?
? Cuộc sống của gia đình ông Hai ở nơi tản cư có gì khác thường ?
- Xa quê, ở nhờ nhà người khác, sống tạm bợ khó khăn nhưng nề nếp.
? Trong c/sống chung ấy, ông Hai luôn nghĩ về điều gì ?
- Nhớ làng chợ Dầu và quan tâm đến cuộc k/c. nghe lỏm, đọc báo trong phòng thông tin. Vui mừng khi thấy ta thắng.
? Ông Hai đã nhớ về làng chợ Dầu của mình như thế nào ? 
+Nhà ngói san sát sầm uất như tỉnh.
 + Đường làng toàn lát đá xanh .
+Làng có phòng thông tin tuyên truyền sáng sủa,rộng rãi nhất vùng,chòi phát thanh cao bằng ngọn tre ,chiều chiều loa gọi cả làng đều nghe thấy.
+Những ngày kháng chiến dồn dập ở làng,ông gia nhập phong trào từ hồi còn bóng tối.
+Những công trình không để đâu hết (những hố ,những ụ, những giao thông hào)
-Khi chính quyền vận động đi tản cư ông không muốn đi cứ nấn ná mãi
? Vì sao ông Hai cảm thấy vui khi nghĩ về làng mình ?
- Vì làng ông là làng kháng chiến.
? Điều đó cho ta thấy tình cảm của ông Hai đối với làng quê như thế nào ?
- Gắn bó với làng quê.
- Tự hào về làng quê.
- Có trách nhiệm với làng quê.
? Những chi tiết nào chứng tỏ mối quan tâm của ông Hai đến cuộc k/c của dân tộc ?
- Ông đi nghênh ngang giữa đường.
- Ruột gan.... cứ múa cả lên.
- mong nắng cho Tây chết mệt
- Nghe lỏm, đọc báo....để biết tin k/c.
- đấy...cứ kêu trẻ con mãi đi...thằng Tây không bước sớm.
? Lời văn của đoạn này có gì đặc biệt ?
- Ngôn ngữ quần chúng, độc thoại nhân vật.
? Theo em, t/cảm k/c của ông Hai được bộc lộ ntn?
? Từ những phân tích trên, ta thấy đặc điểm nào trong con người ông Hai được bộc lộ ở nơi tản cư ?
- Cảm xúc vui mừng, tha thiết, nồng nhiệt với cuộc k/c của dân tộc.
=> Ông Hai là người nông dân có tính tình vui vẻ, chất phác, có tấm lòng gắn bó với làng quê k/ chiến.
? TG đã đặt nhân vật ông Hai vào tình huống như thế nào.
*Đặt nhân vật ông Hai vào tình huống:
 - Tin làng chợ Dầu theo giặc mà chính ông nghe được từ miệng những người tản cư từ dưới xuôi lên.
 - Cái tin ấy đến với ông vào một buổi trưa giữa lúc tâm trạng của ông đang rất phấn chấn vì nghe được nhiều tin ta đánh giặc trên tờ báo ở phòng thông tin.
* Củng cố: 
GV hệ thống bài:-Chủ đề củaVB: Tình yêu làng, yêu nước chân thành của người nông dân Việt Nam trong kháng chiến chống Pháp .
HD về nhà : -Tóm tắt truyện.
 -Soạn tiếp tiết 2.
Hết tiết 1
Tiết 2
Kiểm tra bài cũ: Túm tắt văn bản làng. 
Bài mới: Giới thiệu bài:
 Khi nghe tin cả làng chợ Dầu theo giặc , Ông Hai có tâm trạng như thế nào? Diễn biến tâm trạng của Ông ra sao? Qua đó ta hiểu được gì về nhân vật này cũng như những người nông dân VN trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Tất cả những nội dung đó sẽ được giải đáp trong giờ học hôm nay. (Chiếu- đầu bài)
 Đang ở phũng thụng tin, ụng Hai vui mừng vỡ tin chiến thắng của quõn ta, thỡ ụng nghe được tin gỡ từ những người tản cư ?
- ễng Hai nghe được tin làng chợ Dầu làm việt gian theo giặc. (b. ghi bảng)
? Khi nghe tin làng mình theo giặc ụng Hai đó phản ứng như thế nào ?(HS hoạt động theo nhúm)
- “ Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân. ễng lóo lặng đi, tưởng như khụng thở được. Một lỳc mới núi ố ố, giọng lạc hẳn đi.:” (Chiếu)
- Liệu cú thật khụng hở bỏc ? Hay là chỉ lại
? Các chi tiết ấy cho thấy tâm trạng của ông Hai lúc này ntn ?
-> Tin đến với ông đột ngột , bất ngờ làm ông đau đớn, bẽ bàng, uất ức, sững sờ, ngạc nhiên đến bàng hoàng. Cỏi tin ấy là một cỳ xốc đối với ụng.(Chiếu)
?Cỏi tin ấy là một cỳ xốc đối với ụng, về nhà dỏng vẻ, cử chỉ, điệu bộ, lời núi của ụng được tỏc giả miờu tả như thế nào ? 
- Chốm chẹp miệng.
- Cười nhạt, vờ đứng lảng ra, rồi đi thẳng.
- Cúi gằm mặt xuống đất mà đi.
- Về nằm vật ra giường, nước mắt ụng lóo cứ giàn ra, rớt lờn.
(Chiếu) à(Chiếu)
? Nhận xét cách diễn tả tâm trạng nhân vật ông Hai lỳc này ?
- Cảm xúc: đau đớn, tê tái, xấu hổ, nhục nhã. 
* Từ lỳc ấy cỏi tin kia trở thành một nỗi ỏm ảnh day dứt trong lũng ụng Hai
? Cảm nghĩ cực nhục của ông Hai được thể hiện trong đoạn văn nào ?(Chiếu)
- “ Chao ôi ! Cực nhục chưa, cả làng Việt gian! Rồi đõy biết làm ăn, buụn bỏn ra sao ? Ai người ta chứa. Ai người ta buụn bỏn mấy. Suốt cả cỏi nước Việt Nam này người ta ghờ tởm, người ta thự hằn cỏi giống Việt gian bán nước”. (Chiếu)
? Và đó là biểu hiện điều gì ở ông Hai ?
- ễng hoàn toàn suy sụp. Biểu hiện lòng yờu nước cao độ, căm ghét tận cùng những kẻ bán nước.
? Em nhận xét gì về các kiểu câu được sử dụng trong đoạn văn này? Tỏc dụng ?
-> Các kiểu câu phong phú xen kẽ nhau: yếu tố miờu tả & biểu cảm trong văn tự sự : câu ngắn - dài - nghi vấn - cảm thán, dấu chấm lửng,...
-> Làm nổi bật tâm trạng rối bời của ông Hai: đau xót, nhục nhã, tủi hổ, tuyệt vọng, lo lắng.
- Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chỳng nú cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư ? Chỳng nú cũng bị người ta rẻ rỳng hắt hủi đấy ư ? khốn nạn, bằng ấy tuổi đầuễng lóo nắm chặt tay mà rít lên: (Chiếu) à (Chiếu)
? Vỡ sao ụng lóo nhỡn lũ con, thấy tủi thõn, rồi nước mắt cứ giàn ra ?
- ễng xấu hổ nhục nhó, thương con vỡ nghĩ đến sự hắt hủi khing bỉ của người đời dành cho những đứa trẻ làng Việt gian.
? Kiểu ngôn ngữ nào được sử dụng qua cõu văn ? tỏc dụng ?
- Ngôn ngữ độc thoại nội tõm.
à Tác dụng : Thể hiện tâm trạng dằn vặt, đau đớn của ông Hai khi nghe tin làng ông theo giặc. Càng đau khổ, ụng càng căm tức mà chửi người làng Dầu 
 (Chiếu)à (Chiếu)
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giốngViệt gian bán nước để nhục nhã thế này.
? Tỏc giả đó thể hiện tõm trạng của ụng Hai như thế nào?
à Thể hiện một cách chân thực và sinh động tâm trạng nhân vật ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc (nỗi tủi nhục bẽ bàng với người khác, với chính mình và sự căm giận đối với những kẻ Việt gian). Tin ấy không chỉ chấn động về thể xác mà còn xâm chiếm, ám ảnh, day dứt cả tâm hồn ông Hai. (Chiếu)
* Trong tõm trớ ụng diễn ra một cuộc xung đột dữ dội. ễng tỡm cỏch đẻ tự thuyết phục mỡnh khụng tin vào cỏi chuyện nhục nhó kia. (Chiếu)
- ễng kiểm điểm từng người trong úc “ họ toàn là những người có tinh thần cả mà. Họ ở lại làng, quyết tõm một sống một chết với giặc, cú đời nào cam tõm làm cỏi điều nhục nhó ấy” 
- Ông băn khoăn không biết có nên tin hay không, nhưng người phụ nữ ấy đó kể lại rành rọt, trước chứng cớ hiển nhiờn thằng chỏnh Bệu là người làng mỡnh.
(Chiếu)-(Chiếu- ễng lo lắng)  ...  rõ nhất trong nội tâm ông Hai qua câu văn nào ? (Chiếu)
- Và ông đã dứt khoát : “ Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây rồi thì phải thù”.
? Kiểu ngôn ngữ nào được sử dụng để n/vật tự bộc lộ tiếng nói nội tâm của mình ?
- Ngôn ngữ độc thoại nội tõm. Cay đắng, tủi nhục, uất hận, lo lắng
? Trong hoàn cảnh ấy, tâm trạng ông ra sao?
 - Trong ông Hai đã diễn ra cuộc đấu tranh quyết liệt . Và ông đã quyết định dứt khoát trong đau khổ và uất hận: muốn ra sao thì ra, không thể bỏ về làng, phải thù cái làng theo giặc ấy dù trước đây, dù cả đời ông đã gắn bó máu thịt với nó, vô cùng yêu thương và tự hào về nó....Và ông Hai đã lựa chọn con đường đúng đắn: yêu nước - bỏ làng Việt gian.
? Để nguôi ngoai bớt đi tâm trạng đau đớn, dằn vặt của bản thân, ông lão đã làm gì ?
- ễng trũ truyện với đứa con ỳt.
* HS đọc đoạn ông Hai trò chuyện với thằng con út của mình. “ễng lóo ụm thằng con ỳt lờn lũng con nhỉ” – (169-170)
? ễng Hai trũ chuyện với con về nội dung gỡ? (Chiếu)
- Nhà ta ở làng chợ Dầu.
- Ủng hộ cụ Hồ Chí Minh muôn năm !
- Ừ đỳng rồi, ủng hộ cụ Hồ con nhỉ ?
" Chết thì chết có bao giờ giám đơn sai" 
? Cuộc trò chuyện này được kể bằng kiểu ngôn ngữ nào ?- Ngôn ngữ đối thoại.
? Vì sao ông Hai lại trò chuyện như thế với đứa con nhỏ ?
- Vì ông không biết giãi bày tâm sự cùng ai. Ông mượn con để bày tỏ tấm lòng son của mình với làng quê, đất nước. Ông nói như để ngỏ lòng mình, như để minh oan cho mình.
- “ Anh em đồng chí biết cho bố con ông”
- “Cụ Hồ trên đầu trên cổ xét cho bố con ông.”
- “Cái lòng của bố con ông là như thế đấy, mỗi lần núi ra được đụi cõu nỗi khổ trong lũng ụng cũng vợi đi được đôi phần.”
* Dù đã xác định như thế, ông vẫn không thể dứt bỏ tình cảm với làng quê. Trong tâm trạng bị dồn nén và bế tắc ấy, ông chỉ còn biết nói cùng con vì chẳng thể nói cùng ai, và nói như thế, lòng ông đã vơi đi phần nào.
- Vì yêu làng nên ông muốn con ghi nhớ " nhà ta ở làng chợ Dầu"
? Cảm xúc của ông khi trò chuyện với con ?
- Nước mắt ông giàn ra, chảy ròng ròng hai bên má.
? Qua những lời trò chuyện ấy, em cảm nhận được điều gì trong tấm lòng của ông Hai với làng quê đất nước, với cuộc k/c ?
=> Qua lời tâm sự của ông Hai với con, ta thấy ở ông một tình yêu sâu nặng với làng và một tấm lòng thuỷ chung với kháng chiến, với CM mà biểu tượng là cụ Hồ.
? Tình yêu làng quê và lòng yêu nước của ông Hai có quan hệ như thế nào ?
- Gắn bó sâu sắc với nhau, t/yêu nước đã bao trùm lên tình cảm với làng quê.
? Tg đặt n/vật vào tình huống thử thách bên trong để làm gì ?
- Bộc lộ chiều sâu tâm trạng.
? Như vậy những dằn vặt khổ tâm của ông Hai đã nói với ta về một con người như thế nào ?
- Một con người yêu quê, yêu nước đằm thắm, chân thật, ngay thẳng, trọng danh dự, yêu ghét rạch ròi. à Tình yêu nước đã rộng lớn hơn, bao trùm lên tình cảm làng quê à Tình cảm sâu nặng, bền vững, thiêng liêng.
* Tõm trạng nhõn vật ụng Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc thực chất là tõm trạng & suy nghĩ về danh dự, lũng tự trọng của người dõn làng Chợ Dầu, của người dõn Việt Nam. Nhà văn đó khắc họa hỡnh tượng nhõn vật qua cỏc chi tiết miờu tả & bộc lộ cảm xỳc. à Tỡnh yờu làng, yờu nước, tinh thần khỏng chiến của người nụng dõn Việt Nam trong thời kỡ khỏng chiến chống TDP.
?Nhận xét về nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật ông Hai? diễn biến tâm lí có hợp lí không? Nghệ thuật ngôn ngữ truyện (đặc biệt ngôn ngữ nhân vật ông Hai).
Diễn biến tâm lí nhân vật được thể hiện qua hành động, suy nghĩ, lời núi ngôn ngữ độc thoại, đối thoại, độc thoại nội tõm. Ngụn ngữ của nhõn vật quần chỳng mộc mạc giản dị. Nhân vật được đặc vào tình huống thử thách bên trong để bộc bộ chiều sâu của tâm trạng. Điều đó chứng tỏ Kim Lân am hiểu sâu sắc về người nông dân và thế giới tinh thần ở họ.
? Tác giả đã giải quyết tình huống gay cấn như thế nào?
- ễng Hai khi nghe tin làng chợ Dầu không theo giặc.
? Khi nghe tin cải chính làng chợ Dầu không theo Việt Gian - Ông nghe tin này vào thời gian nào? Thái độ, việc làm của ông ra sao?(Hoạt động nhúm)
- Khoảng 3 giờ chiều, 
- Thái độ vui vẻ, hồ hởi
- Nét mặt vui tươi, rạng rỡ hẳn lên
- Hành động: Chia quà cho các con, công khai báo tin nhà ông bị Tây đốt.
-Ông lật đật, bô bô(3 lần lật đật)
-Ra láo! Láo hết! Toàn là sai sự mục đích cả!
? Lúc này cử chỉ của ông Hai có gì đặc biệt ?
- Lật đật đi thẳng sang bác Thứ
- Bỏ lên nhà trên, đi nơi khác
- Múa tay lên mà khoe (lại khoe)
- Vén quần lên tận bẹn mà nói chuyện về cái làng của ông.
? Dáng vẻ đó biểu hiện nội tâm gì ?
- Niềm vui sướng hạnh phúc choáng ngợp tâm trí, ông hả hê đến cực điểm.
? Tại sao ông Hai lại khoe với mọi người rằng : Tây nó đốt nhà tôi rồi ?
- Nhà ông bị Tây đốt nhẵn là 1 minh chứng hùng hồn cho tinh thần chiến đấu của ông, của làng ông. Làng ụng không những không theo giặc mà còn là làng kháng chiến. Với ông tình yêu nước danh dự và niềm tin với ngôi làng còn lớn hơn ngôi nhà của mình. Quan trọng hơn là ông đã lấy lại được niềm vui, niềm tin lại có thể yêu làng như xưa. Tình cảm đó thật đáng trân trọng. Ông Hai chỉ là1 người nông dân bình thường nhưng biết hi sinh cái riêng vì kháng chiến. Điều đó cho thấy cuộc kháng chiến chống Pháp đã đi sâu vào tiềm thức của người dân để trở thành cuộc kháng chiến của toàn dân. Đó chính là sự tinh tế, tài tình của Kim Lân.
? Qua tâm trạng đó của ông Hai em thấy ông là người như thế nào ?
- Coi trọng danh dự, yêu làng yêu nước hơn tất cả. Ông Hai yêu làng, yêu nước tha thiết, niềm tin vào kháng chiến, tin vào Bác Hồ khiến người đọc cảm động. Và ông Hai lại vô cùng vui mừng, ông lại tự hào khoe về làng ông.
? Nhận xét về lời lẽ mà tác giả sử dụng khi miêu tả về ông Hai qua phần truyện này ?
- Ngôn từ mộc mạc, tự nhiên, hợp lí(phù hợp với tính cách người nông dân)thể hiện sự am hiểu đời sống, ngòi bút tinh tế của tác giả.
? Khi nghe tin chính xác làng ông không theo Tây trái lại đã đứng lên chiến đấu chống giặc, tõm trạng của ông thể hiện ntn?
- ễng như muốn sẻ chia niềm vui, khẳng định vẻ đẹp, bản chất cách mạng của làng quê. Tình yêu quê hương trong trái tim người nông dân ấy đã hoà quyện với tình yêu Tổ quốc, Cách mạng.
à Tỡnh yờu làng của ụng Hai như vậy đồng thời là biểu hiện của tỡnh yờu đối với đất nước, với khỏng chiến, với cụ Hồ.
? Nhận xét về nghệ thuật đặc sắc của văn bản.
- Tạo tỡnh huống truyện gay cấn: tin thất thiệt được chớnh những người đang đi tản cư từ phớa làng Chợ Dầu lờn núi ra.
- Miờu tả tõm lớ nhõn vật chõn thực & sinh động qua suy nghĩ, hành động, qua lời núi (đối thoại & độc thoại).
? Em hóy nờu nội dung – ý nghĩa của văn bản ?
- Tõm trạng nhận vật ụng Hai khi nghe tin làng chợ dầu theo giặc thực chất là tõm trạng & suy nghĩ về danh dự, lũng tự trọng của người dõn làng Chợ Dầu, của người dõn Việt Nam. Nhà văn đó khắc họa hỡnh tượng nhõn vật qua cỏc chi tiết miờu tả.
A.Giới thiệu chung : 
1. Tác giả : Kim Lõn (1920-2007)
- Tên khai sinh là Nguyễn văn tài. quê Bắc Ninh.
- Là nhà văn có sở trường về truyện ngắn.
- Am hiểu và gắn bó với nông thôn và người nông dân.
2. Tác phẩm :
- Viết trong thời kì đầu của cuộc k/c chống Pháp và đăng trên tạp chí văn 
nghệ năm 1948.
B. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc - chú thích :
a, Đọc :
b, Chú thích : ( Sgk)
2. Kết cấu, bố cục :
* Tình huống truyện : Ông Hai tình cờ nghe được tin làng chợ Dầu yêu quý của ông trở thành làng việt gian theo giặc, phản lại k/c, phản lại Cụ Hồ.
-> Về mặt nghệ thuật nó tạo nút thắt của câu chuyện, tạo điều kiện để tâm trạng, tính cách n/vật được thể hiện và góp phần làm sáng tỏ chủ đề tác phẩm.
* Chủ đề tác phẩm :Phản ánh và ca ngợi tình yêu làng, yêu nước chân thành, giản dị, sâu sắc của người nông dân VN trong cuộc k/c chống Pháp.
* Bố cục :
- 3 phần.
* Phương thức biểu đạt :Kết hợp tự sự với miêu tả và biểu cảm, tự sự là chính.
* Ngôi kể : Ngôi thứ 3.
3. Phân tích :
3.1. Tõm trạng ụng Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc: 
a, Trước khi nghe tin dữ:
- Nhớ làng chợ Dầu và quan tâm đến cuộc k/c.
- Làng ông là làng kháng chiến.
à Tâm trạng ông Hai đang rất phấn chấn.
=> Ông Hai là người nông dân có tính tình vui vẻ, chất phác, có tấm lòng gắn bó với làng quê k/ chiến.
b. Khi nghe tin làng theo giặc:
- Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân 
- Nỗi đau đớn, bẽ bàng, uất ức, sững sờ, ngạc nhiên đến bàng hoàng.
- Cỳi gằm mặt, về nằm vật ra giường, nước mắt ụng lóo cứ giàn ra, rớt lờn
Dỏng vẻ. cử chỉ, điệu bộ thành một nỗi ỏm ảnh day dứt trong lũng ụng Hai.
- ễng kiểm điểm từng người trụ lại làng.
- Xung đột nội tâm.
- Ngôn ngữ độc thoại.
- ễng trằn trọc, khụng ngủ được, chột dạ, nơm nớp, trống ngực ụng lóo đập thỡnh thịch,
à Nội tõm: day dứt. 
tủi hổ, sợ hãi, bế tắc, tuyệt vọng.
- Ông Hai trò chuyện với đứa con út.
+ Muốn đứa con ghi nhớ “ Nhà ta ở làng chợ Dầu”.
à Tỡnh yờu làng, yờu nước, sâu nặng, bền vững, thiêng liêng. 
3.2. Tâm trạng ông Hai khi tin làng Chợ Dầu được cải chính.
- Thái độ: vui vẻ, hồ hởi
- Nét mặt: vui tươi, rạng rỡ hẳn lên.
- Hành động: Chia quà cho các con.
- Đi khoe nhà ụng bị giặc đốt chỏy.
à tinh thần khỏng chiến của người nụng dõn Việt Nam trong thời kỡ khỏng chiến chống TDP.
4. Tổng kết:
4.1. Nghệ thuật:
- Tạo tỡnh huống truyện gay cấn.
- Miờu tả tõm lớ nhõn vật chõn thực & sinh động qua suy nghĩ, hành động, qua lời núi (đối thoại & độc thoại)
4.2. Nội dung- ý nghĩa:
- Tỡnh yờu làng của ụng Hai, là biểu hiện của tỡnh yờu đối với đất nước, với khỏng chiến, với cụ Hồ.
 - Đoạn trớch thể hiện tỡnh cảm yờu làng, tinh thần yờu nước của người nụng dõn trong thời kỡ khỏng chiến chống thực dõn phỏp
4.3. Ghi nhớ:
C. Luyện tập
4. Củng cố: - Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai?
- Tõm trạng nhận vật ụng Hai khi nghe tin làng chợ dầu theo giặc thực chất là tõm trạng & suy nghĩ về danh dự, lũng tự trọng của người dõn làng Chợ Dầu, của người dõn Việt Nam. Nhà văn đó khắc họa hỡnh tượng nhõn vật qua cỏc chi tiết miờu tả:
+ Nỗi đau đớn, bẽ bàng: “ Cổ ụng lóo nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tờ rõn rõn”, “ nước mắt ụng lóo giàn ra”.
+ Dỏng vẻ. cử chỉ, điệu bộ ( cỳi gằm mặt, chột dạ, nơm nớp, trống ngực ụng lóo đập thỡnh thịch,).
+ Nỗi băn khoăn khi ụng kiểm điểm từng người trụ lại làng, ụng trằn trọc khụng ngủ được, ụng trũ truyện với đứa con ỳt,
- Khi tin làng Chợ Dầu theo giặc được cải chớnh, tõm trạng ụng Hai khỏc hẳn:
+ ễng Hai tươi cười, rạng rỡ hẳn lờn, chia quà cho con.
+ ễng Hai đi khoe nhà ụng bị giặc đốt chỏy.
 Tỡnh yờu làng của ụng Hai như vậy đồng thời là biểu hiện của tỡnh yờu đối với đất nước, với khỏng chiến, với cụ Hồ.
5. Hướng dẫn tự học:
 Nhớ được một số chi tiết nghệ thuật đặc sắc miờu tả tõm trạng nhõn vật ụng Hai trong truyện.
-Tóm tắt truyện ngắn Làng.
-Viết thành đoạn văn hoàn chỉnh cảm nhận về ngời nông dân Việt Nam trong kháng chiến chống Pháp.(Có dùng phép tu từ so sánh và điệp ngữ )
- Soạn bài: Chơng trình địa phơng phần Tiếng Việt

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao_an_ngu_van_9_tiet_61_62_van_ban_lang_trich_kim_lan.doc