Giáo án Ngữ Văn 9 - Tuần 20, 21 - GV: Bùi Thị Tân - Trường THCS Cương Sơn

NGỮ VĂN 9 HỌC KỲ II
Ngày soạn:15/12/2010
Ngày giảng: 3/1/2011
Tuần 20 - Tiết 91
BÀN VỀ ĐỌC SÁCH
 Chu Quang Tiềm
I.	Mục tiêu cần đạt:
 1. Kiến thức.
	Giúp học sinh: 
 - Hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách
 - Rèn luyện thêm cách viết văn nghị luận qua việc lĩnh hội bài nghị luận sâu sắc, sinh động, giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm. 
 *Trọng tâm: Tiết 1:Đọc, pt phần 1
 *Tích hợp: TLV:Phép phân tích, tổng hợp
 2. Kĩ năng.
- Đọc, hiểu văn bản dịch, không sa đà vào phân tích ngôn từ.
- Nhận ra bố cục chặt chẽ, hệ thống lập luận rõ ràng trong một văn bản nghị luận.
- Rèn luyện thêm cách viết đoạn văn, bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội.
 3. Thái độ.
- Ý nghĩa và tầm quan trọng của việc đọc sách.
- Giáo dục những thói quen đọc sách.
II. Những kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài.
 - Kĩ năng giao tiếp: trình bày suy nghĩ về tầm quan trọng của sách trên con đường học vấn, tích lũy và nâng cao vốn tri thức.
 - Suy nghĩ sáng tạo: bày tỏ những nhận thức của mình về phương pháp đọc sách và tầm quan trọng của sách trên con đường học vấn.
 - Xác định giá trị bản thân: lựa chọn sách và phương pháp đọc sách đúng đắn.
III. Các phương pháp/kĩ thuật dạy học tích cực có thể sử dụng.
 - Kĩ thuật động não: suy nghĩ, phân tích đánh giá về nội dung và nghệ thuật của văn bản, phân tích tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách.
 - Kĩ thuật đặt câu hỏi: gợi mở, dẫn dắt hs tìm hiểu khám phá kiến thức.
 - Thảo luận nhóm, trình bày về phương pháp đọc sách.
IV. Phương tiện dạy học
 GV: Tư liệu về Chu Quang Tiềm.
 HS: Soạn bài theo yêu cầu
V. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
néi dung
* Ho¹t ®éng 1 : Khởi động – Giới thiệu bài ( 5’)
 1.Ổn định:
 2. Kiểm tra: 
- Vở soạn kì II
- Giới thiệu chương trình SGK kì II lớp 9
+ Văn: 	- Văn bản nhật dụng
	- Văn học hiện đại: thơ, truyện
	- Văn học nước ngoài
	- Kịch
+ TLV:	- Nghị luận 1 vấn đề về tư tưởng, đạo lí.
	- Nghị luận văn học
 3. Bài mới:
- Học trò nho TQ, VN thuộc lòng giáo huấn của thánh hiền.
	"Thiên tử trong hiền hào
	Văn chương giáo nhỡ tào
	Vạn bạn giai hạ phẩm
	Duy hữu độc như cao".
	(Nghĩa: Vua coi trọng người hiền đức, văn chương giáo dục con người, trên đời, mọi nghề đều thấp kém, chỉ có đọc sách là cao quý nhất ® bao ý kiến về đọc sách: Macxim Gorky - học giả Chu Quang Tiềm là một minh chứng).
* Ho¹t ®éng 2 : H­íng dÉn t×m hiÓu văn bản(35’)
- §äc chó thÝch. Giíi thiÖu vÒ nhµ lý luËn v¨n häc næi tiÕng cña Trung Quèc Chu Quang TiÒm ? 
 §äc hiÓu chó thÝch
GV h­íng dÉn c¸ch ®äc
- GV ®äc 1 ®o¹n
- HS ®äc
- V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i nµo?
- §äc chó thÝch mét sè tõ khã?Bµi nghÞ luËn bµn vÒ vÊn ®Ò g× ?
 + Bµi viÕt cã ®Ò tµi nghÞ luËn rÊt gÇn gòi víi c«ng viÖc häc tËp hµng ngµy. Bµn vÒ ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸ch vµ ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch.
- §©y lµ mét bµi nghÞ luËn. Nªu bè côc cña bµi ?
 + Kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng, ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸ch.
 + Nªu c¸c khã kh¨n, nguy h¹i dÔ gÆp trong thùc tÕ khi ®äc s¸ch.
 + Bµn vÒ ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch, lùa chän s¸ch vµ quy c¸ch ®äc s¸ch.
- NhËn xÐt vÒ bè côc cña bµi theo yªu cÇu cña mét bµi v¨n nghÞ luËn ?
- Dùa vµo bè côc h·y tãm t¾t c¸c luËn ®iÓm
. Ho¹t ®éng nhãm
. §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi- nhãm kh¸c nhËn xÐt 
Ph©n tÝch tÇm quan träng vµ ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸ch 
- HS ®äc phÇn ®Çu. Trong ®o¹n nµy c©u nµo lµ luËn ®iÓm mang tÝnh kh¸i qu¸t nhÊt?
 + 2 c©u ®Çu : “§äc s¸ch lµ mét con ®­êng quan träng cña häc vÊn” vµ “Häc vÊn kh«ng chØ lµ viÖc c¸ nh©n mµ lµ viÖc cña toµn nh©n lo¹i”.
 + ý nghÜa c¶ ®o¹n : ý nghÜa cña s¸ch trªn con ®­êng ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i.
- Tõ luËn ®iÓm ®­a ra t¸c gi¶ ®· nªu nh÷ng lý lÏ nµo ®Ó ph©n tÝch vµ kh¼ng ®Þnh luËn ®iÓm ?
 (gi¶i thÝch “häc thuËt” : hÖ thèng kiÕn thøc khoa häc).
- Ngoµi luËn ®iÓm nµy ®o¹n v¨n cßn cã luËn ®iÓm kh¸i qu¸t nµo n÷a ? (®äc c©u : §äc s¸ch lµ muèn tr¶ nî ......... ®· khæ c«ng t×m kiÕm míi thu nhËn ®­îc”) Gi¶i thÝch nghÜa cña c©u v¨n ®ã ? 
- Qua phÇn 1 t¸c gi¶ muèn nãi víi chóng ta ®iÒu g×?
- GV n©ng cao : §äc s¸ch lµ con ®­êng tÝch luü n©ng cao vèn tri thøc, víi mçi ng­êi ®äc s¸ch chÝnh lµ sù chuÈn bÞ ®Ó lµm cuéc tr­êng chinh v¹n dÆm trªn con ®­êng tÝch luü, kh«ng thÓ cã thµnh tùu míi trªn con ®­êng v¨n hãa häc thuËt nÕu kh«ng biÕt kÕ thõa thµnh tùu thêi ®· qua.
* Ho¹t ®éng 3 :Củng cố- Dặn dß
1. Cñng cè: ( 3phót)
 - Nªu tÇm quan träng vµ ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸nh
2. H­íng dÉn häc ë nhµ( 2 phót)
 - N¾m ch¾c néi dung phÇn 1
 - Tr¶ lêi c©u hái cßn l¹i
I- §oc hiÓu chó thÝch
1- T¸c gi¶ :
Chu Quang TiÒm (1897-1986) Trung Quèc.
2. T¸c phÈm: 
- Bµi viÕt nµy lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh tÝch lòy kinh nghiÖm dµy c«ng suy nghÜ cña ng­êi ®i tr­íc víi thÕ hÖ sau.
*. §äc:
- ThÓ lo¹i: NghÞ luËn
3- Bè côc :- 3 phÇn
- Bè côc hîp lý, chÆt chÏ : §i tõ nhËn thøc ý nghÜa qua liªn hÖ thùc tÕ vµ ®Ò ra gi¶i ph¸p.
II- §ächiÓuv¨n b¶n
1- TÇm quan träng vµ ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸ch 
- LuËn ®iÓm : ý nghÜa cña s¸ch trªn con ®­êng ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i.
- Lý lÏ :
+ Ghi chÐp, l­u truyÒn tri thøc.
+ Kho tµng di s¶n tinh thÇn.
+ Lµ cét mèc trªn con ®­êng tiÕn hãa häc thuËt.
=> S¸ch lµ kho tµng tri thøc cña nh©n lo¹i v× ®äc s¸ch lµ vÊn ®Ò v« cïng quan träng ®Ó tiÕp nhËn kiÕn thøc nh©n lo¹i 
 ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ™ & ˜ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯
Ngày soạn:15/12/2010
Ngày giảng: 4/1/2011
Tuần 20 - Tiết 92
BÀN VỀ ĐỌC SÁCH ( Tiếp)
 Chu Quang Tiềm
I.	Mục tiêu cần đạt
 1. Kiến thức.
	Giúp học sinh: 
 - Hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách
 - Rèn luyện thêm cách viết văn nghị luận qua việc lĩnh hội bài nghị luận sâu sắc, sinh động, giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm. 
 *Trọng tâm:Tiết 2:Phân tích phần 2,3,4
 *Tích hợp: TLV:Phép phân tích, tổng hợp
 2. Kĩ năng.
- Đọc, hiểu văn bản dịch, không sa đà vào phân tích ngôn từ.
- Nhận ra bố cục chặt chẽ, hệ thống lập luận rõ ràng trong một văn bản nghị luận.
- Rèn luyện thêm cách viết đoạn văn, bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội.
 3. Thái độ.
- Ý nghĩa và tầm quan trọng của việc đọc sách.
- Giáo dục những thói quen đọc sách.
II. Những kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài.
 - Kĩ năng giao tiếp: trình bày suy nghĩ về tầm quan trọng của sách trên con đường học vấn, tích lũy và nâng cao vốn tri thức.
 - Suy nghĩ sáng tạo: bày tỏ những nhận thức của mình về phương pháp đọc sách và tầm quan trọng của sách trên con đường học vấn.
 - Xác định giá trị bản thân: lựa chọn sách và phương pháp đọc sách đúng đắn.
III. Các phương pháp/kĩ thuật dạy học tích cực có thể sử dụng.
 - Kĩ thuật động não: suy nghĩ, phân tích đánh giá về nội dung và nghệ thuật của văn bản, phân tích tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách.
 - Kĩ thuật đặt câu hỏi: gợi mở, dẫn dắt hs tìm hiểu khám phá kiến thức.
 - Thảo luận nhóm, trình bày về phương pháp đọc sách.
IV. Phương tiện dạy học
 GV: Tư liệu về Chu Quang Tiềm.
 HS: Soạn bài theo yêu cầu
V. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học
Ho¹t ®éng cña GV- HS
Néi dung
*Hoạt động 1: Khëi ®éng5’
 1.Ổn định:
 2. Kiểm tra: 
- Vở soạn kì II
- Tóm tắt văn bản.
 3. Bài mới:
* Ho¹t ®éng 2 :§äc hiÓu văn bản (30’)
- §äc ®o¹n 2 SGK 4. T×m luËn ®iÓm chÝnh cña ®o¹n v¨n ?
- T¸c gi¶ ®· nªu ra c¸c nguy h¹i nµo trong viÖc ®äc s¸ch hiÖn nay? C¸c luËn cø nªu ra g¾n víi nh÷ng h×nh ¶nh nµo ? Nªu t¸c dông ?
- NhËn xÐt c¸ch lËp luËn cña phÇn 2 :
 + Nªu luËn ®iÓm -> dïng lü lÏ ph©n tÝch luËn ®iÓm (diÔn dÞch)
- GV kh¸i qu¸t :
Tõ viÖc nªu ý nghÜa, kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng cña viÖc ®äc s¸ch, t¸c gi¶ ®· nªu ra nh÷ng nguy h¹i trong viÖc ®äc s¸ch hiÖn nay. Nh÷ng nguy h¹i ®ã ®Òu cã dÉn chøng b»ng c¸c h×nh ¶nh so s¸nh cô thÓ khiÕn chóng ta thÊy râ ®äc s¸ch cã hiÖu qu¶ lµ mét vÊn ®Ò cÇn quan t©m. 
- GV ®­a ra mét sè dÉn chøng vÒ lo¹i s¸ch kh«ng cã lîi
- HS ®äc ®o¹n 3 SGK 5. §o¹n 3 t×m hiÓu vÒ c¸ch chän s¸ch vµ ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch. Cô thÓ bµn nh­ thÕ nµo ?
- Khi ®äc s¸ch chó ý mÊy lo¹i?
- Em hiÓu thÕ nµo vÒ s¸ch phæ th«ng vµ s¸ch chuyªn s©u?
+Ho¹t ®éng nhãm
.§¹i diÖn nhãm tr¶ lêi
. GV nhËn xÐt bæ xung.
- §Ó cho ng­êi ®äc dÔ hiÓu c¸ch chän vµ ®äc s¸ch còng nh­ Ých lîi vµ t¸c dông cña nã, t¸c gi¶ dïng c¸ch nãi nh­ thÕ nµo ?
 + TiÕp tôc dïng c¸ch lËp luËn diÔn dÞch : nªu luËn ®iÓm råi ph©n tÝch theo lý lÏ. Cô thÓ hãa lêi v¨n b»ng h×nh ¶nh : c­ìi ngùa qua chî, träc phó khoe cña, chuét chui vµo sõng tr©u ... vµ dïng sè liÖu ®Ó h¹n ®Þnh c¸ch chän s¸ch ...
- Em h·y gi¶i nghÜa c¸c h×nh ¶nh vµ thµnh ng÷ ?
- Lêi bµn cña Chu Quang TiÒm vÒ ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch khiÕn ng­êi ®äc ph¶i suy nghÜ lµ g× ?
* Ho¹t ®éng 3 : H­íng dÉn tæng kÕt bµi häc ( 5 phót)
- HS nh¾c l¹i bè côc cña v¨n b¶n ? NhËn xÐt bè côc ?
 + C¸ch lËp luËn ph©n tÝch diÔn dÞch ®­îc dïng nhÊt qu¸n trong v¨n b¶n, c¸ch nªu lý lÏ g¾n víi so s¸nh, víi h×nh ¶nh, víi thµnh ng÷ quen thuéc.
- Theo Chu Quang TiÒm ®äc s¸ch ®Ó lµm g× ? §äc s¸ch nh­ thÕ nµo ? Chän nh÷ng nµo ®Ó ®äc ph¸t huy hiÖu qu¶ ?
- HS ®äc ghi nhí SGK (Trang7)
* Ho¹t ®éng 4 :Củng cố- dÆn dß
 1- Cñng cè : ( 3 phót)
- TÝnh thuyÕt phôc, søc hÊp dÉn cña v¨n b¶n “Bµn vÒ ®äc s¸ch” ? 
- ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸ch?
2- H­íng dÉn vÒ nhµ : ( 2 phót)
- ChuÈn bÞ bµi “Khëi ng÷” ? §äc c¸c vÝ dô vµ tr¶ lêi theo c©u hái.
II.
2- Nh÷ng khã kh¨n khi ®äc s¸ch vµ nh÷ng nguy h¹i nÕu kh«ng biÕt c¸ch ®äc s¸ch
- LuËn ®iÓm : §äc s¸ch kh«ng dÔ khi s¸ch ngµy cµng nhiÒu.
- LuËn cø :
+ S¸ch nhiÒu khiÕn ng­êi ta kh«ng chuyªn s©u.
. So s¸nh víi ng­êi x­a
. Gièng nh­ ¨n uèng nhiÒu kh«ng tiªu hao-> g©y h¹i
-> Lèi ®äc v« bæ, l·ng phÝ thêi gian n«ng c¹n -> häc ®Ó khoe khoang.
+ S¸ch nhiÒu, dÔ bÞ l¹c h­íng g©y l·ng phÝ thêi gian.
. So s¸nh víi ®¸nh trËn
. §äc s¸ch cã ý nghÜa
. Kh«ng ®äc nh¹t nhÏo, v« bæ.
3- C¸ch chän s¸ch vµ ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch 
- Kh«ng ®äc nhiÒu mµ chän cho tinh, ®äc cho kü.
- §äc s¸ch phæ th«ng thuéc c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau ®Ó cã kiÕn thøc phæ th«ng vµ ®äc s¸ch chuyªn s©u.
- C¸ch viÕt giµu h×nh ¶nh, vÝ von cô thÓ t¹o søc hÊp dÉn, lêi khuyªn rÊt thiÕt thùc.
- §äc s¸ch kh«ng chØ lµ viÖc häc tËp tri thøc mµ ®ã lµ chuyÖn rÌn luyÖn tÝnh c¸ch, häc lµm ng­êi. 
III- Tæng kÕt :
1. NghÖ thuËt
- LËp luËn chÆt chÏ, giµu søc thuyÕt phôc.
2. Néi dung
- Lêi khuyªn chän s¸ch vµ ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch.
¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ™ & ˜ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯
Ngày soạn:15/12/2010
Ngày giảng: 4/1/2011
Tuần 20-Tiết 93
 KHỞI NGỮ
I. Mục tiêu cần đạt:
 1. Kiến thức.
Giúp học sinh: 
-	Nhận biết khởi ngữ, phân biệt khởi ngữ với chủ ngữ của câu
-	Nhận biết công dụng của khởi ngữ là nêu đề tài của câu chứa nó (câu hỏi thăm dò như sau: "cái gì là đối tượng được nói đến trong câu này"?)
 * Tích hợp: TLV việc tạo lập văn bản.
 *Trọng tâm: Đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu.
 2. Kĩ năng.
- Nhận diện khởi ngữ trong câu.
- Biết đặt những câu có khởi ngữ
- Rèn kĩ năng sử dụng khởi ngữ trong câu.
 3. Thái độ.
- Có ý thức trong việc vận dụng khởi ngữ trong việ ... - Theo t/c’ huyÕt thèng th× sù viÖc sÏ ph¶i diÔn ra nh­ vËy.
- Do thêi gian vµ ngo¹i h×nh, sù viÖc còng cã thÓ diÔn ra kh¸c ®i mét chót.
Bµi 4: ViÕt ®o¹n v¨n
¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ™ & ˜ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯
Ngày soạn: 25/12/2010
Ngày giảng: 9A: 13/1/2011
Tuần 21-Tiết 99
 NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC, HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
I. Mục tiêu cần đạt:
 1. Kiến thức.
 Giúp học sinh: 
-	Hiểu một hình thức nghị luận phổ biến trong đời sống: nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống.
- Rèn kĩ năng viết một bài văn nghị luận xã hội.
 *Trọng tâm:HS hiểu đợưc thế nào là nghị luận về một sự việc,hiện tượng xã hội.
 *Tích hợp:Tiết 96,97,98.
2. Kĩ năng.
- Làm bài văn nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống.
3. Thái độ.
- Có ý thức trong việc vận dụng đặc điểm, yêu cầu của bài nghị luận trong việc tạo lập văn bản.
II. Những kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài.
- Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đưa ra những ý kiến cá nhân về một số sự việc, hiện tượng tích cực trong cuộc sống.
- Tự nhận thức được một số sự việc, hiện tượng tích cực trong cuộc sống.
- Ra quyÕt ®Þnh: lựa chọn cách thể hiện quan điểm trước những sự kiện, hiện tượng tích cực hay tiêu cực, những việc cần làm, cần tránh trong cuộc sống.
III. Các phương pháp/kĩ thuật dạy học tích cực có thể sử dụng.
- Thảo luận, trao đổi để xác định đặc điểm, cách tạo lập bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống.
- Thực hành có hướng dẫn: tạo lập bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống theo các yêu cầu cụ thể. 
IV. Phương tiện dạy học.
 GV: Bảng phụ.
 HS: Đọc bài trước ở nhà
V. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 
 *Hoạt động 1:5’
 1.Ổn định
 2.Kiểm tra : 3. Bài mới
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
H§1: Khëi ®éng (5’)
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra
GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS.
chấm chữ 5 bài viết đoạn văn tổng hợp nhiều điều đã phân tích trong bài "Bàn về đọc sách (BT4/12).
3. Giíi thiÖu.
GV giíi thiÖu: Trong ®/s hµng ngµy....
H§2: H×nh thµnh kiÕn thøc míi (20’)
GV y/c HS ®äc v¨n b¶n “BÖnh lÒ mÒ”
GV: Trong v¨n b¶n trªn, t¸c gi¶ bµn luËn vÒ hiÖn t­îng g× trong ®êi sèng? B¶n chÊt cña hiÖn t­îng ®ã lµ g×?
HS th¶o luËn ® tr¶ lêi.
GV: ChØ ra nh÷ng nguyªn nh©n cña bÖnh lÒ mÒ?
HS th¶o luËn ® tr¶ lêi.
GV: Ph©n tÝch t¸c h¹i cña bÖnh lÒ mÒ?
HS ph©n tÝch.
GV bæ sung.
GV: T¹i sao ph¶i kiªn quyÕt ch÷a bÖnh lÒ mÒ?
HS tr¶ lêi.
GV: nhËn xÐt vÒ bè côc vµ c¸ch lËp luËn cña bµi viÕt.
HS: Bè côc, c¸ch lËp luËn chÆt chÏ, râ rµng.
GV: Tõ viÖc t×m hiÓu v¨n b¶n “BÖnh lÒ mÒ”, em hiÓu g× vÒ bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc h/t­îng ®êi sèng?
HS kh¸i qu¸t.
GV: Y/c ND cña mét bµi NL vÒ mét sù viÖc hiÖn t­îng trong ®êi sèng ntn?
GV: H×nh thøc cña bµi NL mét sv hiÖn t­îng ®êi sèng?
GV trùc quan ghi nhí.
H§3: LuyÖn tËp (15’)
GV y/c HS ®äc kÜ bµi tËp 1.
HS th¶o luËn ® tr×nh bµy.
GV nhËn xÐt.
GV y/c HS ®äc BT2.
GV: §ã cã ph¶i lµ hiÖn t­îng ®¸ng viÕt mét bµi nghÞ luËn kh«ng? V× sao? 
HS th¶o luËn ® tr×nh bµy
GV nhËn xÐt, bæ sung.
H§4: Cñng cè – DÆn dß (5’)
- GV hÖ thèng bµi.
- VÒ häc kÜ bµi + So¹n bµi míi.
- Thuộc ghi nhớ
- Viết đoạn BT2
- Soạn: cách làm bài nghị luận về 1 sự việc, hiện tượng đời sống.
A. Bµi häc
I. T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng.
1. §äc v¨n b¶n: “BÖnh lÒ mÒ”.
2. NhËn xÐt
a) Trong VB, t¸c gi¶ bµn luËn vÒ “giê cao su” trong ®êi sèng. B¶n chÊt cña hiÖn t­îng ®ã lµ thãi quen kÐm v¨n ho¸ cña nh÷ng ng­êi kh«ng cã lßng tù träng vµ kh«ng biÕt t«n träng ng­êi kh¸c.
b) Nguyªn nh©n
- Kh«ng cã lßng tù träng vµ kh«ng biÕt t«n träng ng­êi kh¸c.
- Ých kØ, v« tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc.
c) T¸c h¹i:
- Kh«ng bµn b¹c ®­îc c«ng viÖc...
- Lµm mÊt thêi gian cña ng­êi kh¸c.
- T¹o ra thãi quen kÐm v¨n ho¸.
3) Ghi nhí
* NghÞ luËn vÒ mét sù vËt hiÖn t­îng ®êi sèng lµ bµn vÒ mét sù viÖc cã ý nghÜa ®èi víi XH ®¸ng khen, ®¸ng chª hoÆc vÊn ®Ò ®¸ng suy nghÜ.
* Y/c vÒ ND cña bµi NL ph¶i nªu râ ®­îc sù viÖc, h/t­îng cã vÊn ®Ò: ph©n tÝch mÆt sai, ®óng, lîi, h¹i cña nã, chØ ra nguyªn nh©n vµ bµy tá th¸i ®é, ý kiÕn nhËn ®Þnh cña ng­êi viÕt.
* H×nh thøc bµi viÕt ph¶i cã bè côc m¹ch l¹c, cã luËn ®iÓm râ rµng, luËn cø x¸c thùc, phÐp lËp luËn phï hîp, lêi v¨n chÝnh x¸c, sèng ®éng.
B. LuyÖn tËp
Bµi 1: 
- Gióp b¹n häc tèt
- B¶o vÖ c©y xanh trong nhµ tr­êng
- Häc vµ thi cña c¸c b¹n häc sinh.
Bµi 2:
* HiÖn t­îng hót thuèc l¸ vµ hËu qu¶ cña viÖc hót thuèc l¸ ®¸ng ®Ó viÕt mét bµi NL v×:
- Nã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò søc khoÎ cña mçi c¸ nh©n ng­êi hót, ®Õn søc khoÎ céng ®ång vµ vÊn ®Ò nßi gièng.
- Nã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr­êng.
- Nã g©y tèn kÐm tiÒn b¹c cho ng­êi hót.
¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ™ & ˜ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯
Ngày soạn: 25/12/2010
Ngày giảng: 9A: 14/1/2011
Tuần 21-Tiết 100
 CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC, 
HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
I. Mục tiêu cần đạt: 
 1. Kiến thức.
 Giúp học sinh: 
 -	Biết cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống.
 - Rèn kĩ năng viết một bài nghị luận xã hội.
 *Trọng tâm: HS biết cách làm mọt bài văn nghị luận về một sự việc,hiện tượng đời sống .
 *Tích hợp: Văn: Tiếng nói của văn nghệ. TV:các thành phần biệt lập.
2. Kĩ năng.
- Nắm được bố cục của kiểu bài nghị luận này.
- Quan sát các hiện tượng của đời sống.
- Làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống.
3. Thái độ.
- Đánh giá về một sự việc, hiện tượng (xấu hoặc tốt) trong cuộc sống.
II. Những kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài.
- Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đưa ra những ý kiến cá nhân về một số sự việc, hiện tượng tích cực trong cuộc sống.
- Tự nhận thức được một số sự việc, hiện tượng tích cực trong cuộc sống.
- Ra quyết định: lựa chọn cách thể hiện quan điểm trước những sự kiện, hiện tượng tích cực hay tiêu cực, những việc cần làm, cần tránh trong cuộc sống.
III. Các phương pháp/kĩ thuật dạy học tích cực có thể sử dụng.
- Thảo luận, trao đổi để xác định đặc điểm, cách tạo lập bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống.
- Thực hành có hướng dẫn: tạo lập bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống theo các yêu cầu cụ thể. 
IV. Phương tiện dạy học.
 GV:Bảng phụ.
 HS: Đọc bài trước ở nhà.
V. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 
 *Hoạt động 1: 5’
 1.Ổn định
 2. Kiểm tra : 
 ? Thế nào là bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống?
 3. Bài mới
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
H§1: Khëi ®éng (5’)
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra
Ghi nhí (tiÕt 99)
GV: ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn t­îng ®êi sèng? 
GV dÉn d¾t tõ viÖc kiÓm tra bµi cò.
Đoạn văn về hiện tượng hút thuốc (Chấm 3 - 5 bài viết đoạn)
3. Giíi thiÖu
H§2: H×nh thµnh KT míi (20’)
GV y/c HS ®äc kÜ 4 ®Ò bµi trong SGK.
GV: C¸c ®Ò bµi trªn cã ®iÓm g× gièng nhau? ChØ ra nh÷ng ®iÓm gièng nhau ®ã?
HS th¶o luËn ® tr×nh bµy.
GV: Tù nghÜ ra mét ®Ò bµi t­¬ng tù?
HS tr×nh bµy.
GV y/c HS ®äc ®Ò bµi.
GV: §Ò thuéc lo¹i g×?
HS tr¶ lêi.
GV; §Ò nªu sù viÖc, hiÖn t­îng g×?
HS tr¶ lêi
GV: §Ò y/c lµm g×?
GV: Nh÷ng viÖc lµm cña NghÜa nãi lªn ®iÒu g×?
HS th¶o luËn ® tr¶ lêi.
GV: V× sao Thµnh ®oµn Thµnh phè Hå ChÝ Minh ph¸t déng phong trµo häc tËp b¹n NghÜa? Nh÷ng viÖc lµm cña NghÜa cã khã kh«ng?
HS tr×nh bµy?
GV: NÕu mäi häc sinh ®Òu lµm ®­îc nh­ NghÜa th× ®/s sÏ ntn?
GV trùc quan dµn bµn trong SGK.
GV y/c viÕt phÇn MB.
GV chèt l¹i bµi phÇn Ghi nhí.
H§3: LuyÖn tËp (18’)
GV y/c lËp dµn ý cho ®Ò 4.
A. Bµi häc
I. T×m hiÓu ®Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng.
§Ò 1, 2, 3, 4: nghÞ luËn vÒ sù viÖc hiÖn t­îng ®êi sèng.
§Ò 1: Tr×nh bµy nªu suy nghÜ
§Ò 2: Nªu suy nghÜ
§Ò 3 Nªu ý kiÕn
§Ò 4: Nªu nhËn xÐt vµ suy nghÜ.
II. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng.
1. T×m hiÓu ®Ò
a) §Ò thuéc lo¹i nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng.
b) §Ò nªu hiÖn t­îng ng­êi tèt, viÖc tèt, cô thÓ tÊm g­¬ng Ph¹m V¨n NghÜa ham häc, ch¨m lµm, cã ®Çu ãc s¸ng t¹o vµ biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tÕ cuéc sèng cã hiÖu qu¶.
c) §Ò y/c nªu suy nghÜ cña m×nh vÒ hiÖn t­îng Ph¹m V¨n NghÜa.
2. T×m ý
a) Nh÷ng viÖc lµm cña NghÜa cho thÊy nÕu cã ý thøc sèng cã Ých th× mçi ng­êi h·y b¾t ®Çu cuéc sèng cña m×nh tõ nh÷ng viÖc lµm b×nh th­êng nh­ng cã hiÖu qu¶.
b) Thµnh ®oµn TP HCM ph¸t ®éng phong trµo häc tËp b¹n NghÜa v× NghÜa lµ mét tÊm g­¬ng tèt víi nh÷ng viÖc lµm gi¶n dÞ mµ bÊt k× ai còng cã thÓ lµm ®­îc.
- NghÜa lµ ng­êi con biÕt th­¬ng mÑ, gióp ®ì mÑ trong viÖc ®ång ¸ng.
- NghÜa lµ mét h/s biÕt kÕt hîp häc víi hµnh.
- NghÜa lµ h/s cã ®Çu ãc s¸ng t¹o...
® Häc tËp NghÜa lµ noi theo tÊm g­¬ng cã hiÕu víi cha mÑ, cã ý thøc häc tËp kÕt hîp víi thùc hµnh, cã ®Çu ãc st¹o. §ã lµ nh÷ng viÖc lµm nhá nh­ng cã ý nghÜa.
c) NÕu mäi h/s ®Òu lµm ®­îc nh­ b¹n NghÜa th× ®/s sÏ v« cïng tèt ®Ñp bëi sÏ kh«ng cßn hs l­êi biÕng, h­ háng hay thËm chÝ lµ ph¹m téi.
3. LËp dµn bµi
4. ViÕt bµi
5. §äc l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a
* Ghi nhí (SGK/24)
B: LuyÖn tËp
* LËp dµn ý
 B. Luyện tập: lập dàn bài cho đề 5 sgk - GV hướng dẫn cả ba lớp
 1. Tìm hiểu đề:
- Đề thuộc loại nghị luận về một hiện tượng đời sống; câu chuyện Trạng Hiền vượt khó học giái.
- Yêu cầu làm bài: Nêu những nhận xét, những suy nghĩ của em về con người và thái độ học tập của nhân vật.
 2. Tìm ý: trả lời các câu hỏi trong phần gợi ý làm bài mà sgk đã nêu.
- Hoàn cảnh của Nguyễn Hiền có gì đặc biệt ? (nhà nghèo, phải xin làm chú tiểu trong chùa...)
- Tinh thần ham học và chủ động học tập của Hiền như thế nào?
+ Nép bên cửa nghe thầy giảng kinh, chữ nào chưa hiểu hỏi thầy giảng thêm.
+ Lấy que viết chữ, lấy que xâu thành từng xâu, chủ động xin thầy cho đi thi để thử sức...
- ý thức tự trọng của Hiền biểu hiện ra sao?
+ Đón Trạng Nguyên phải có võng lọng
- Em có thể học tập Nguyễn Hiền ở những điểm nào ?
+ Nhà nghèo nhưng vẫn vượt khó để học giỏi, ham học và chủ động, sáng tạo trong học tập, có ý thức tự trọng.
 3. Lập dàn bài:
a. Mở bài: Giới thiệu hiện tượng Trạng Hiền
- Đó là một tấm gương vượt khó học giỏi, đỗ Trạng Nguyên năm 12 tuổi.
b. Thân bài: Nhận xét về nhân vật.
+ Nhà nghèo, phải xin làm chú tiểu trong chùa nhưng rất thông minh và ham học
+ Vượt khó, chủ động, sáng tạo trong học tập, tự tin, dám thi thố với thiên hạ
+ Có ý thức tự trọng, không để mọi người coi thường thực lực của mình mặc dù mới 12 tuổi.
- Suy nghĩ về nhân vật: 
+ Là một tấm gương sáng ngời trong vượt khó để học giỏi, đỗ đạt cao.
+ Là một hiện tượng xuất chúng hiếm có, làm rạng danh cho thiếu nhi Việt Nam
c. Kết bài: 
- Khẳng định tấm gương Trạng Hiền trong truyền thống học tập của DT
- Rút ra bài học sâu sắc cho bản thân: biết vượt khó, có ý chí vươn lên trong học tập, biết chủ động sáng tạo và tự tin trong việc học của mình.
 *Hoạt động 4:Củng cố- Dặn dò: 3’
 Chuẩn bị: -Viết bài chương trình địa phương. 
 - Viết bài tập làm văn số 5 tiết 104, 105.
¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ™ & ˜ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯ ¯