Giáo án Ngữ văn 9 - Tuần 8, Bài 8, Tiết 39: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự (t1)

GV: Nguyễn Thị Thanh Huyền
Đánh giá của CBQL:
Môn: Ngữ Văn
Ngày soạn: 28/9
Ngày dạy: 9A: 5/10; 9B: 5/10
Thời gian:
Kết cấu:
Nội dung:
Tuần 8- Bài 8
Tiết 39: MIÊU TẢ NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ (T1)
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Giúp HS:
- Hiểu được vai trò của miêu tả nội tâm và mối quan hệ nội tâm với ngoại hình trong khi kể chuyện.
- Rèn luyện kĩ năng kết hợp: kể chuyện với miêu tả nội tâm nhân vật khi viết bài văn tự sự.
CHUẨN BỊ BÀI HỌC
GV: Soạn bài.
HS: Đọc SGK và soạn bài.
TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Ổn định trật tự lớp (2p)
Kiểm tra bài cũ (3p)
Kiểm tra phiếu chuẩn bị bài mới của HS.
Nội dung bài mới
** Giới thiệu (1p): Hôm trước chúng ta đã tìm hiểu về yếu tố miêu tả trong VBTS, chủ yếu là miêu tả ngoại cảnh và ngoại hình, hành động của người và vật. Bên cạnh đó, khi làm văn cần phải chú ý miêu tả nội tâm nhân vật, tức là miêu tả các suy nghĩ, thái độ, tình cảm sao cho sinh động và truyền cảm nhất. Tìm hiểu thế nào là miêu tả nội tâm và tác dụng của miêu tả nội tâm trong VBTS chính là nội dung tiết học hôm nay.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
Hoạt động 1
Gọi Hs đọc lại đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích.
Những câu thơ nào miêu tả cảnh vật?
HS dựa vào phiếu chuẩn bị bài để trả lời.
Căn cứ vào dấu hiệu nào mà em biết điều đó?
Chỉ ra những câu thơ miêu tả nội tâm nhân vật?
Dấu hiệu nào cho em biết đoạn thơ trên miêu tả tâm trạng của nàng Kiều?
Những câu thơ tả cảnh có mối quan hệ ntn với việc thể hiện nội tâm nhân vật?
GV: Tả cảnh cữa bể chiều hôm, ngọn nước lớn, cánh hoa trôi, nội cỏ tàn úa, gió cuốnlà phương tiện để thể hiện tâm trạng của Kiều: cô đơn, nỗi nhớ nhà, quê hương, lo lắng cho thân phận trim nổi trước cuộc đời, mông lung, lo âu, kinh sợ (nghệ thuật tả cảnh ngụ tình)
Cho biết miêu tả nội tâm có tác dụng ntn đối với việc khắc hoạ nhân vật trong VB tự sự?
GV: Miêu tả nội tâm có vai trò và tác dụng rất to lớn trong việc khắc hoạ đặc điểm, tính cách nhân vật (nhân vật là yếu tố quan trọng nhất của tác phẩm tự sự. Xây dựng nhân vật nhà văn thường miêu tả ngoại hình và miêu tả nội tâm. Miêu tả nội tâm nhằm tái hiện lại những trăn trở dằn vặt, những rung động tinh vi trong tình cảm, tư tưởng của nhân vật -> chân dung tinh thần của nhân vật).
Qua Vd trên, em hiểu thế nào là miêu tả nội tâm trong VBTS?
TÌM HIỂU YẾU TỐ MIÊU TẢ NỘI TÂM TRONG VBTS
Thế nào là miêu tả nội tâm? (15)
Ví dụ : Đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích
Câu thơ tả cảnh: 
"Trước lầu Ngưng Bích khoá xuân
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia"
Và "Buồn trông cửa bể chiều hôm
Ầm ầm tiếng sãng kêu quanh ghế ngồi"
+ Dấu hiệu nhận biết: đối tượng miêu tả là cảnh vật trước lầu Ngưng Bích với núi, trăng, cửa bể, cánh buồm, dòng nước, → cái có thể quan sát trực tiếp, cảm nhận bằng các giác quan.
Tả nội tâm:"Bên trời góc bể bơ vơ,
có khi gốc tử đã vừa người ôm"
+ Dấu hiệu nhận biết:
thể hiện nỗi nhớ của TK với người yêu và cha mẹ, nỗi buồn cô đơn, tha hương.
→ cái không quan sát trức tiếp được.
Từ việc miêu tả khung cảnh thiên nhiên ở lầu Ngưng Bích mênh mông, hoang vắng, rợn ngập ta thấy tâm trạng của Kiều ở đây cô đơn, lẻ loi, buồn rầu, lo lắng, sợ hãi
Tác dụng: Miêu tả nội tâm có vai trò và tác dụng rất to lớn trong việc khắc hoạ đặc điểm, tính cách nhân vật.
 Khái niệm: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là tái hiện những ý nghĩ, cảm xúc và diễn biến tâm trạng của nhân vật. Đó là biện pháp quan trọng để xây dựng nhân vật, làm cho nhân vật sinh động.
Hoạt động 2:
GV phát phiếu BT cho HS và gợi ý làm bài.
LUYỆN TẬP (20p)
Kết hợp với kiểm tra cuối giờ.
4.Củng cố, dặn dò:
Khẳng định vai trò của yếu tố miêu tả nội tâm trong VBTS.
Kiểm tra cuối giờ 
BTVN: Phiếu chuẩn bị bài mới.
CH: Lập bảng giới thiệu về các nhà văn, nhà thơ ở địa phương em mà em biết . (Tên tuổi, quê quán, tác phẩm).
RÚT KINH NGHIỆM
...
PHIẾU KIỂM TRA CUỐI GIỜ
Họ và tên:
Lớp:
Miêu tả trong VBTS (T1)
Ngày:
Yêu cầu: Thuật lại đoạn trích Kiểu ở lầu Ngưng Bích bằng văn xuôi, chú ý miêu tả nội tâm nhân vật. 
Trả lời:
,