Giáo án Ngữ văn khối 6 - Tiết 113: Văn bản: Lao xao

Soạn: 2.4.2007
Giảng: 3 và 5.4.2007
 Tiết 113. Bài 27: 
 Vănbản: Lao xao 
 (Duy Khán) 
A. Mục tiêu cần đạt
- Học sinh nhận rõ vẻ đẹp và sự phong phú của thiên nhiên làng quê qua hình ảnh các loài chim. Từ đó thấy được tâm hồn nhạy cảm, sự hiểu biết và tình yêu thiên nhiên, hiểu được nghệ thuật quan sát, miêu tả chính xác, sinh động, hấp dẫn về các loài chim của tác giả.
- Rèn kĩ năng đọc, tìm, chọn bố cục phù hợp với đề tài và viết văn miêu tả, kể chuyện.
- Giáo dục lòng yêu quý thiên nhiên , quê hương, đất nước.
B. Chuẩn bị:
- GV: Tranh ảnh, tư liệu về các loài chim.
- HS chuẩn bị kĩ bài.
C. Các hoạt động dạy và học
1. ổn định tổ chức lớp
2. Kiểm tra
H. Theo quan niệm của IÊ ren bua, lòng yêu nước bắt nguồn từ đâu và được biểu hiện rõ nhất khi nào? Nhận xét về cách lập luận của tác giả? 
3. Bài mới
* Hoạt động 1:
H. Trong thiên nhiên, em biết những loài chim nào?
(HS kể tên .)
- GV: Ca dao cổ truyền VN có câu: Trên rừng 36 thứ chim.
Thế còn ở đồng bằng, làng quê thì sao?
Một thế giới các loài chim lao xao trong mỗi buổi sớm mùa hè qua hồi tưởng một thời: Tuổi thơ im lặng của tác giả. Thế gới các loài chim hiện lên ntn.
* Hoạt động 2:
- Gv hướng dẫn đọc:
+ Đọc lưu loát, rõ ràng, giọng chậm rãi, tâm tình.
- GV đọc mẫu -> học sinh đọc
H. Nêu những hiểu biết của em về tác giả ?
H. Văn bản được trích từ tác phẩm nào?
H. Văn bản thuộc thể loại gì?
- GV giới thiệu về tác phẩm 
- Cho HS tìm hiểu các chú thích trong SGK.
H. Văn bản chia mấy phần? Nội dung từng phần?
- HS theo dõi đoạn đầu.
H. Cảnh buổi sớm chớm hè ở làng quê được tác giả miêu tả ntn?
H. Trong khung cảnh ấy, âm thanh nào làm ta chú ý nhất?
(Âm thanh lao xao, rất khẽ, rất nhẹ nhưng khá rõ: Âm thanh của ong bướm của đất trời, thiên nhiên làng quê.)
H. Nhận xét về câu văn, nghệ thuật sử dụng trong đoạn đầu?
H. Nhận xét về khung cảnh của làng quê VN vào buổi sớm chớm hè?
H. Từ khung cảnh làng quê với hương của hoa trái, tác giả đã đưa ta vào thế giới loài chim với hình ảnh và âm thanh nào?
(Tiếng chim bồ các)
H. Liệt kê các loài chim được nói đến trong bài?
H. Trong các loài chim đó được chia ra mấy nhóm? Kể tên ?
H. Hãy tìm những từ ngữ, chi tiết miêu tả các loài chim lành?
H. Khi nói về các loài chim, tác giả đã kết hợp những phương thức biểu đạt nào?
H. Nhận xét về cách miêu tả của tác giả?
( Lựa chọn mỗi loài một vài nét đặc sắc.. Miêu tả trong môi trường sống, hoạt động của chúng, trong mối quan hệ giữa các loài.)
H. Qua cách miêu tả, em có nhận xét gì về thế giới các loài chim?
- GV: Loài chim ác trong bài được miêu tả ra sao? Do đâu tác giả lại miêu tả được như vậy? Giờ sau chúng ta tìm hiểu.
I Đọc và tìm hiểu chú thích
1. Đọc 
2. Tìm hiểu chú thích
a. Tác giả: (SGK)
b. Tác phẩm: 
 - Thể loại: Kí, hồi tưởng. Kể chuyện kết hợp tả cảnh.
- Tác phẩm được giải thưởng hội nhà văn năm 1987.
c. Các chú thích khác:
(SGK)
II. Bố cục văn bản
Chia làm 2 phần
- P1: Cảnh buổi sớm chớm hè ở làng quê.
- P2: Thế gới các loài chim.
III. Tìm hiểu văn bản
1. Cảnh buổi sớm chớm hè ở làng quê: 
+ Cây cối um tùm. Cả làng thơm. Cây hoa lan nở trắng xoá.Hoa dẻHoa móng rồng bụ bẫm
+ Ong vàng, ong vò vẽ, ong mật đánh lộn nhauBướm từng đàn lặng lẽ
 Dùng câu văn ngắn, kết cấu đơn giản. Cách quan sát tinh tế.
 Khung cảnh làng quê với hương của hoa trái, tiếng lao xao của ong bướm đi hút mật.
2. Thế giới các loài chim:
a. Các loài chim lành:
+ Một con bồ các kêu váng lênnhư bị ai đuổi đánh.
+ Sáo sậu, sáo đen: Đậu cả trên lưng trâu mà hót mừng được mùatọ toẹ học nóihọ của chúng đều hiền cả. Chúng đều mang vui đến cho trời đất.
+ Tu hú nó kêu tu hú là mùa tu hú chínQuả hết nó bay đi đâu biệt.
+ Một đàn chim ngói sạt qua, vội vã kéo nhau về hướng mặt trời lặn.
+ Nhạn tha hồ vùng vẫy tít mây xanh.
 Cách quan sát tinh tế, nghệ thuật miêu tả, kể, kết hợp với bình luận.
Loài chim hiền thật phong phú, đa dạng. Chúng thường xuyên mang niềm vui đến cho con người, cho thiên nhiên, trời đất.
4. Củng cố
- GV hệ thống bài giảng: 
H. Nhận xét nghệ thuật miêu tả các loài chim của Duy Khán?
5. Hướng dẫn học
- Học thuộc lòng đoạn 1.
- Viết đoạn văn cảm nhận về cây tre.