Giáo án Ngữ văn lớp 7 - Tiết 27: Quan hệ từ

Tuần: 7
Tiết : 27 QUAN HỆ TỪ
Ngày:29/09/08 
A.Mục tiêu: -Giúp hs hiểu được thế nào là quan hệ từ, biết sử dụng quan hệ từ khi đặt câu, viết văn
-Năng cao kỹ năng sử dụng quan hệ từ khi đặt câu, viết văn
-Hình thành thái độ yêu thích từ ngữ tiếng Việt
B.Chuẩn bị:
1.gv: giáo án, bảng phụ, đồ dùng dạy học
2.hs: phiếu học tập, xem bài ở nhà, dụng cụ học tập
C.Tiến trình
1.Ổn định lớp
2.Ktbc
3.Bài mới
 Phương pháp
 Nội dung
Bổ sung
Hđ1: Hd tìm hiểu thế nào là quan hệ từ
?Xác định quan hệ từ trong bt1 (sgk)
-Hs làm bài, phát biểu
a.“Của”( sở hữu)
b. “Như”(so sánh)
c. “Bởi, nên (nguyên nhân kết quả)“và”(quan hệ đẳng lập)
?Vì sao em biết là quan hệ từ
-Biểu thị ý nghĩa quan hệ sở hữu, so sánh, nhân quả
?Tìm một số quan hệ từ mà em biết, đặt câu với những quan hệ từ đó
-Hs tìm vd đặt câu, gv nhận xét
?Những từ ngữ trên liên kết những từ ngữ nào với nhau, nếu bỏ quan hệ từ thì câu văn sẽ như thế nào
-Hs làm bài, phát biểu
-Quan hệ từ lk các bộ phận của câu với nhau
-Gv treo bảng phụ làm bài tập
 Đáng lẽ ra những người phụ nữ “vừa trắng lại vừa tròn” như thế phải được hạnh phúc. Nhưng trong xã hội cũ, họ phải chụi cảnh “ba chìm bảy nổi”
?Chỉ ra các quan hệ từ
- “Nhưng”→ lk hai câu trong một đoạn văn
-“Lại” → lk các bộ phận trong một câu
-Hs đọc ghi nhớ
Hđ2: Hd tìm hiểu cách sử dụng quan hệ từ
?Những trường hợp nào bắt buộc phải sử dụng quan hệ từ, nếu không có qht thì câu văn sẽ như thế nào
?Những trường hợp nào không bắt buộc dùng qht
-Hs xác định từng trường hợp, gv nhận xét
?Tìm quan hệ từ có thể dùng từng cặp với các quan hệ từ đã cho
-Hs lên bảng làm bài tập, hs nhận xét, gv chốt
?Vậy chúng ta rút ra nhận xét gì về việc sử dụng quan hệ từ
-Hs đọc ghi nhớ
Hđ3: Hd luyện tập
Bt1: Các qht: vào, của, còn, với, như, của, trên, và, như, vào, mà , nhưng, như, vào, của, nhưng, như
Bt2: (với, và, với, với, nếu.. thì, và
Bt3:các câu đúng: b, d, g, i, k, l
Bt4 :viết đoạn văn ngắn có sử dụng dụng quan hệ từ
 Cuộc sống ở quê em gắn với câu lúa. Mẹ lấy rơm để trồng nấm, mang ra chợ bán. Vì chịu khó làm việc nên gia đình em không sống trong cảnh thiếu thốn, khó khăn.
Bt5: -Nó gầy nhưng khỏe→ ý khen
-Nó khỏe nhưng gầy→ý chê
I.Thế nào là quan hệ từ
1.Bt
-Quan hệ từ
a.của
b.như
c.bởi, nên, và
2.Kl (ghi nhớ)
II.Sử dụng quan hệ từ
1.bt
- Bắt buộc (b, d, g, h)
-Không bắt buộc (a, c, e, i)
-Qht dùng từng cặp
+Nếu..thì
+Vì.nên
+Tuy..nhưng
+Hễ.thì
+Sỡ dĩvì
2.Ghi nhớ
III. Luyện tập
Bt1
Bt2
Bt3
Bt4
Bt5
4.Củng cố: Thế nào là quan hệ từ
5.Dặn dò: Học thuộc bài, xem bài mới “Luyện tập cách làm văn biểu cảm”
*Rút kinh nghiệm
Tuần: 7
Tiết : 26 BÁNH TRÔI NƯỚC (tt)
Ngày:27/09/08 (Hồ Xuân Hương)
A.Mục tiêu: -Giúp hs thấy được vẻ đẹp, bản lĩnh sắt son, thân phận chìm nổi của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
-Lòng tin của người phụ nữ về phẩm giá trong sạch của mình
-Dùng miêu tả bánh trôi nước để bộc lộ cảm ghĩ của mình, là phép ẩn dụ tượng trưng nổi bật của bài thơ này.
-Có thái độ thông cảm chia sẻ với số phận của người phụ nữ trong xã hội cũ
-Rèn luyện kỹ năng tìm hiểu thơ thất ngôn tứ tuyệt
B.Chuẩn bị:
1.gv: giáo án, bảng phụ, tranh ảnh, đồ dùng dạy học
2.hs: phiếu học tập, xem bài ở nhà, dụng cụ học tập
C.Tiến trình
1.Ổn định lớp
2.Ktbc
3.Bài mới
 Phương pháp
 Nội dung
Bổ sung
?Bánh trôi nước được miêu tả như thế nào qua câu thơ đầu
-Vừa trắng lại vừa tròn
?Các từ trắng tròn là từ loại gì và cho ta biết điều gì ở sự vật
-Trong trắng tinh khiết, hoàn hảo đầy đặn
-Màu sắc và hình dáng của sự vật
-Là tính từ
?Có phải tác giả chỉ miêu tả bánh trôi nước hay nói đến đối tượng khác
-Nói đến người phụ nữ
?Nghệ thuật được sử dụng qua cách nói đó
-Ẩn dụ
?Miêu tả phẩm chất của cái bánh có phải để miêu tả phẩm chất của người phụ nữ không ?Vậy vẻ đẹp nào của người phụ nữ được nói đến qua bài thơ.
-Thể chất khẻo mạnh, tâm hồn trắng trong hòan hảo
?Vậy với vẻ đẹp ấy thì người phụ nữ có quyền được sống như thế nào
-Quyền được nâng niu trân trọng, hưởng hạnh phúc, làm đẹp cho đời.
?Nhưng thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ có được hưỡng như thế
-Bị dùi dập, nổi trôi
?Những câu thơ nào trong bài nói đến điều đó
-“Ba chìm bảy nổi với nước non”
?Thành ngữ “ba chìm bảy nổi” nói lên điều gì
-Tả quá trình luộc bánh
?Thái độ của tác giả ví thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ như chiếc bánh trôi
-Cảm xúc thương thân
-Căm ghét xã hội đã dùi dập thân phận người phụ nữ, mà tác giả có thể cũng là nạn nhân
?Hãy nêu những tác giả, tác phẩm nói về số phận của người phụ nữ trong xh cũ
-Truyện Kiều (Nguyễn Du)
-Chuyện người con gái Nam Xương
-Nhưng câu hát than thân (Thân emđâu)
?Trong hai dòng cuối bài thơ hình ảnh bánh trôi nước được tiếp tục gợi tả bằng những chi tiết ngôn từ nổi bật nào
-Rắn nát, lòng son
?Hãy hình dung về bánh trôi nước qua các chi tiết này
-Trải qua sự nhào nặn, nhưng vẫn giữ chất lượng bên trong.
?Ý nghĩa ẩn dụ tượng trưng của các chi tiết đó
-Hs trả lời, gv chốt
?Những từ ngữ nào bộc lộ thái độ của người phụ nữ
-“Mặc dầu, tay kẻ nặn”
?Nêu vài nét về nội dung và nghệ thuật được sử dụng trong văn bản
-Hs trả lời gv chốt, hs đọc ghi nhớ (sgk)
2.Thể chất và thân phận người phụ nữ qua hình ảnh bánh trôi nước.
-Tính từ: trắng tròn
-Vừa miêu tả phẩm chất của bánh trôi, vừa nói lên hình dáng màu sắc
-Dựa vào quá trình chìm nổi của chiếc bánh để liên tưởng đến thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ phải trôi nổi bấp bênh
-Tác giả cảm thông chia sẻ và thương xót cho số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến phải chịu nhiều vất vả đồng thời lên án chế độ phong kiến bất công.
2.Lòng tin vào phẩm giá trong sạch
-“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son”
-Dù trải qua sự nhào nặn “Rắn nát”, nhưng phẩm chất bên trong vẫn giữ vững
→Ca ngợi pẩh giá của người phụ nữ dù bị dùi dập nhưng vẫn giữ được phẩm chất trong sạch “Lòng son”
-“Mặc dầu, tay kẻ nặn” →Người phụ nữ chấp nhận sự thua thiệt ở đời, nhưng luôn tin vào giá trị, tin vào phẩm giá trong sạch của mình.
*Ghi nhớ (sgk)
4.Củng cố: Qua văn bản gợi cho em suy nghĩ gì về nhà thơ Hồ Xuân Hương
5.Dặn dò: Học thuộc bài, xem bài mới “Quan hệ từ”, xem bài tập, câu hỏi tìm hiểu
*Rút kinh nghiệm