Kỳ thi vào lớp 10 THPT chuyên Lam Sơn năm học 2008-2009 môn thi: Sinh học thời gian làm bài: 150 phút

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THANH HÓA
Đề chính thức
KỲ THI VÀO LỚP 10 THPT CHUYÊN LAM SƠN
NĂM HỌC 2008-2009
Môn thi: Sinh học
Thời gian làm bài: 150 phút
Ngày thi: 16/6/2008
Câu 1: (1,5 điểm).
	P thuần chủng khác nhau bởi 2 cặp tính trạng tương phản: quả đỏ, dài lai với quả vàng, tròn được F1 đồng tính quả đỏ, tròn. Lai phân tích F1, đời con có tỉ lệ phân li kiểu gen, kiểu hình như thế nào? Trong công tác chọn giống người ta thường sử dụng phép lai phân tích nhằm mục đích gì?
Câu 2: (1,5 điểm).
	a/ Mức phản ứng là gì, mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình trong quá trình hình thành nên tính trạng?.
	b/ Khi lai các cây củ cải đường 2n với nhau thu được cây tứ bội 4n. Hãy giải thích cơ chế hình thành cây tứ bội nói trên.
Câu 3: (1,0 điểm).
	Trong gia đình, bố mẹ đều bình thường sinh đôi được người con trai bình thường và người con gái có biểu hiện hội chứng Đao. Cặp vợ chồng băn khoăn không hiểu lí do vì sao, bằng kiến thức đã học em hãy giải thích giúp họ.
Câu 4: ( (1,5 điểm).
	Mối quan hệ giữa nhiễm sắc thể và gen trong điều kiện bình thường và không bình thường?
Câu 5: (1,0 điểm).
	Người ta đã tiến hành nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng qua các bước cơ bản nào? Ý nghĩa của phương pháp này trong việc nhân giống cây trồng.
Câu 6: (1,0 điểm).
	Ruồi giấm có bộ nhiễm sắc thể 2n = 8. Quan sát một số tế bào ruồi giấm đang thực hiện quá trình phân bào nguyên phân lần đầu tiên, người ta đếm được 128 nhiễm sắc thể đơn đang phân li về hai cực của tế bào. Các tế bào trên đang ở thời kì nào của quá trình phân bào và có bao nhiêu tế bào tham gia vào quá trình phân bào?
Câu 7: (1,0 điểm).
	Một quần xã có các sinh vật sau: thực vật, thỏ, chuột, sâu, gà, ếch, rắn, đại bàng. Hãy vẽ sơ đồ lưới thức ăn hoàn chỉnh có thể có trong quần xã.
Câu 8: (1,5 điểm).
	Tiến hành lai hai thứ lúa thuần chủng: thân cao, hạt tròn với thân thấp, hạt dài người ta thu được F1 đồng loạt thân cao, hạt dài. Cho F1 tự thụ phấn thu được F2 có kiểu hình thân thấp, hạt tròn chiếm tỉ lệ .
	Biện luận và viết sơ đồ lai từ P đến F2. Trong các kiểu hình ở F2 kiểu hình nào là do biến dị tổ hợp?
----HẾT----
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HƯỚNG DẪN CHẤM
 THANH HOÁ ĐỀ THI VÀO LỚP 10 THPT CHUYÊN LAM SƠN
 NĂM HỌC 2009 - 2010
Đề thi chính thức	 Môn thi: Sinh học
 Ngày thi: 19 tháng 6 năm 2009
Câu
Nội dung
Điểm
1
1.5
a) Néi dung c¬ b¶n cña ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c thÕ hÖ lai cña Men®en:
- Lai c¸c cÆp bè mÑ kh¸c nhau vÒ mét hoÆc mét sè cÆp tÝnh tr¹ng thuÇn chñng t­¬ng ph¶n, råi theo dâi sù di truyÒn riªng rÏ cña tõng cÆp tÝnh tr¹ng...
- Dïng thèng kª to¸n häc ®Ó ph©n tÝch c¸c sè liÖu thu ®­îc tõ ®ã rót ra quy luËt di truyÒn c¸c tÝnh tr¹ng. 
0.75
b) Môc ®Ých nh»m kiÓm tra KG cña c¬ thÓ mang tÝnh tréi...
NÕu kÕt qu¶ cña phÐp lai lµ ®ång tÝnh th×... 
Cßn nÕu kÕt qu¶ cña phÐp lai lµ ph©n tÝnh th×...
VÝ dô: HS tù lÊy vÝ dô.
0.75
2
1.0
- Nguyên nhân làm cho bộ NST giữ nguyên trong nguyên phân: Có sự tự nhân đôi và phân li đồng đều của các nhiễm sắc thể về hai cực của tế bào.
0.25
- Nguyên nhân làm cho bộ nhiễm sắc thể giảm đi một nửa trong giảm phân:
+ Giảm phân gồm hai lần phân bào liên tiếp nhưng sự tự nhân đôi của NST chỉ xảy ra có 1 lần.
+ Có sự phân li của hai nhiễm sắc thể trong cặp NST tương đồng.
0.25
- Ý nghĩa
+ Nguyên phân là cơ chế duy trì ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bµo và qua các thế hệ cơ thể trong sinh sản vô tính.
+ Giảm phân làm cho giao tử chỉ chứa bộ NST đơn bội, khi giao tử đực và cái kết hợp với nhau trong thụ tinh đã khôi phục bộ NST lưỡng bội đặc trưng của loài.
+ Giảm phân kết hợp với thụ tinh và nguyên phân là cơ chế duy tr× æn ®Þnh bé NST l­ìng béi ®Æc tr­ng cña loµi qua c¸c thÕ hÖ trong sinh sản hữu tính.
0.5
3
1.5
* Các bước tiÕn hµnh:
- Bước 1: Cho hai dạng lúa có kiểu gen Aabb và aaBb tự thụ phấn:
+ Từ dạng Aabb khi tự thụ phấn sẽ tạo ra thế hệ lai gồm 3 loại kiểu gen là AAbb, Aabb, aabb.
+ Từ dạng aaBb khi tự thụ phấn sẽ tạo ra thế hệ lai gồm 3 loại kiểu gen là aaBB, aaBb, aabb.
0.50
- Bước 2: Tiếp tục cho thế hệ lai tự thụ phấn kết hợp với chọn lọc để thu được hai dòng thuần là AAbb và aaBB.
0.25
- Bước 3: Lai hai dòng thuần AAbb và aaBB với nhau để tạo ra con lai khác dòng AaBb
0.50
* Trong thực tế sản xuất, người ta sử dụng các bước nói trên để tạo ra ưu thế lai ở thực vật.
0.25
4
1.5
a) X¸c ®Þnh...
- N = x 2 = 3000 (Nu)
- 
 A = T = 900 (Nu)
 G = X = 600 (Nu)
0.75
b) XÐt vÒ mÆt cÊu t¹o, c¸c gen ph©n biÖt nhau ë sè l­îng, thµnh phÇn vµ tr×nh tù s¾p xÕp c¸c nuclª«tÝt.
0.25
c) 
- NÕu trong qu¸ tr×nh...sÏ dÉn tíi hËu qu¶ ®ét biÕn gen, th­êng cã h¹i cho b¶n th©n sinh vËt, v× chóng...
- VÝ dô: HS tù lÊy vÝ dô.
0.50
5
1.0
 Đã có thể xảy ra loại đột biến:
+ Mất đoạn nhiễm sắc thể.
+ Dị bội.
0.50
 Cơ chế:
+ Mất đoạn: Do tác dụng của các tác nhân gây đột biến vật lí, hoá học cấu trúc của NST bị phá vỡ làm mất đi một đoạn mang gen D. Giao tử chứa NST mất đoạn (không mang gen D) kết hợp với giao tử bình thường (mang gen d) tạo nên cơ thể có kiểu gen 0d.
+ Thể dị bội: Cặp NST t­¬ng ®ång (mang cặp gen t­¬ng øng Dd) không phân li trong giảm ph©n, t¹o nên giao tử 0. Giao tử này kết hợp với giao tử bình thường mang gen d tạo nên thể dị bội 0d.
0.50
6
1.0
- Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường tự nhiên bị bẩn, đồng thời các tính chất vật lí, hoá học, sinh học của môi trường bị thay đổi, gây tác hại tới đời sống của con người và các sinh vật khác.
0.25
- Các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm môi trường:
+ Các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt.
+ Các hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học.
+ Các chất phóng xạ.
+ Các chất thải rắn.
+ Các vi sinh vật gây bệnh.
0.50
- Vai trò của rừng trong việc hạn chế ô nhiễm môi trường:
+ Hấp thụ một số loại khí thải công nghiệp và sinh hoạt như CO2.
+ Giảm lượng bụi trong không khí.
+ Phân giải các chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học.
+ Ngăn chặn tác hại của các tia phóng xạ...
0.25
7
1.0
- Chuçi thøc ¨n lµ mét d·y nhiÒu loµi sinh vËt cã quan hÖ dinh d­ìng víi nhau. Mçi loµi trong chuçi thøc ¨n võa lµ sinh vËt tiªu thô m¾t xÝch phÝa tr­íc, võa lµ sinh vËt bÞ m¾t xÝch phÝa sau tiªu thô.
- Trong tù nhiªn, mét loµi sinh vËt kh«ng ph¶i chØ tham gia vµo mét chuçi thøc ¨n mµ ®ång thêi cßn tham gia vµo chuçi thøc ¨n kh¸c. C¸c chuçi thøc ¨n cã nhiÒu m¾t xÝch chung t¹o thµnh mét l­íi thøc ¨n. 
- Mét l­íi thøc ¨n hoµn chØnh bao gåm 3 thµnh phÇn: sinh vËt s¶n xuÊt, sinh vËt tiªu thô vµ sinh vËt ph©n gi¶i.
0.75
Thµnh lËp chuçi thøc ¨n:
Cá ® ch©u chÊu ® Õch ( nh¸i ) ® r¾n vi sinh vËt
0.25
8
1.5
- KiÓu gen cña P: AAbb x aaBB 
- F1 cã: 
 + KG: aaBb 
 + KH: qu¶ trßn,®á
 + G F: AB : Ab : aB : ab 
0.75
- Sè kiÓu h×nh vµ tû lÖ kiÓu h×nh ë F2: Cã 4 kiÓu h×nh theo tû lÖ:
 9 trßn, ®á: 3 trßn, vµng: 3 bÇu dôc, ®á: 1 bÇu dôc, vµng.
- Sè kiÓu gen vµ tû lÖ kiÓu gen ë F2: Cã 9 kiÓu gen theo tû lÖ: 
1AABB : 2AABb : 1AAbb : 2AaBB : 4AaBb : 2Aabb : 1aaBB : 2 aaBb: 1aabb
0.75
Lưu ý khi chấm: Học sinh có thể tr×nh bµy bài làm theo cách khác, nếu đúng vẫn cho điểm tối đa.
Së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
H­ng Yªn
--------------------------
 §Ò chÝnh thøC . 
§Ò thi tuyÓn sinh líp 10 THPT Chuyªn
n¨m häc 2007 - 2008
M«n: Sinh häc
Thêi gian: 150 phót (kh«ng kÓ giao ®Ò)
Ngµy thi: 18 th¸ng 7 n¨m 2007
----------------------------------------------
A. phÇn tr¾c nghiÖm kh¸ch quan (5,0 ®iÓm)
I. H·y chän c©u tr¶ lêi ®óng vµo tê bµi lµm cña m×nh.
	C©u 1: C¸c ho¹t ®éng x¶y ra trong gi¶m ph©n mµ kh«ng x¶y ra trong nguyªn ph©n:
	A. NhiÔm s¾c thÓ (NST) ph©n li vÒ 2 cùc cña tÕ bµo;
	B. NST xÕp trªn mÆt ph¼ng xÝch ®¹o cña thoi ph©n bµo;
	C. Ph©n ®«i NST, NST kÐp ph©n li vÒ 2 cùc cña tÕ bµo;
	D. TiÕp hîp NST, NST kÐp ph©n li vÒ 2 cùc cña tÕ bµo.
	C©u 2. T¹i sao biÕn dÞ tæ hîp chØ x¶y ra trong sinh s¶n h÷u tÝnh?
	A. V× th«ng qua gi¶m ph©n (ph©n li ®éc lËp, tæ hîp tù do cña c¸c cÆp gen t­¬ng øng) 
 ®· t¹o ra sù ®a d¹ng cña c¸c giao tö;
	B. V× trong thô tinh, c¸c giao tö kÕt hîp víi nhau mét c¸ch ngÉu nhiªn ®· t¹o ra nhiÒu 
 tæ hîp gen;
	C. V× trong qu¸ tr×nh gi¶m ph©n ®· cã nh÷ng biÕn ®æi cña c¸c gen;
	D. C¶ A vµ B ®óng.
	C©u 3. Theo nguyªn t¾c bæ sung trong ph©n tö ADN th× vÒ mÆt sè l­îng ®¬n ph©n nh÷ng tr­êng hîp nµo sau ®©y lµ ®óng:
	A. A + T = G + X;	C. A + T + G = A + X + G;
B. A = T; G = X;	D. A + X + T = G + X + T.
	C©u 4. Mét ®o¹n ph©n tö ADN cã 60 chu kú xo¾n. Sè nuclª«tit trªn ®o¹n ADN ®ã lµ:
	A. 6000 nuclª«tit;	C. 1.200 nuclª«tit;
	B. 600 nuclª«tit;	D. 1.200 cÆp nuclª«tit.
	C©u 5. Pr«tªin thùc hiÖn ®­îc chøc n¨ng cña m×nh chñ yÕu ë nh÷ng bËc cÊu tróc nµo sau ®©y?
	A. CÊu tróc bËc 1;	C. CÊu tróc bËc 2 vµ bËc 3;
	B. CÊu tróc bËc 1 vµ bËc 2;	D. CÊu tróc bËc 3 vµ bËc 4.
	C©u 6. Qu¸ tr×nh tæng hîp ARN diÔn ra:
	A. Trong nh©n tÕ bµo, trªn 2 m¹ch cña gen;
	B. Trong nh©n tÕ bµo ®èi víi mARN, ngoµi nh©n tÕ bµo ®èi víi tARN vµ rARN;
	C. Theo nguyªn t¾c bæ sung trªn hai m¹ch cña gen;
	D. Theo nguyªn t¾c bæ sung trªn m¹ch khu«n cña gen.
	C©u 7. C¬ chÕ h×nh thµnh thÓ ®a béi lµ:
	A.TÊt c¶ c¸c cÆp NST kh«ng ph©n ly;	B. Rèi lo¹n ph©n li cña vµi cÆp NST;
	C. Rèi lo¹n trong qu¸ tr×nh nh©n ®«i cña ADN;	D. Rèi lo¹n ph©n ly cña mét cÆp NST.
	C©u 8. BÖnh nµo sau ®©y ë ng­êi lµ do ®ét biÕn cÊu tróc NST:
	A. BÖnh T¬cn¬;	C. BÖnh ung th­ m¸u;
	B. BÖnh m¸u khã ®«ng;	D. BÖnh §ao.
	C©u 9. Tr­êng hîp nµo sau ®©y thuéc thÓ ®a béi:
	A. 2n + 1;	C. 2n - 1;	B. 2n + 2;	D. Bé NST t¨ng lªn gÊp béi.
	C©u 10. C¸c bÖnh nµo sau ®©y di truyÒn liªn kÕt víi giíi tÝnh:
	A. BÖnh §ao, ung th­ m¸u;	 C. BÖnh mï mµu ®á vµ mµu lôc, bÖnh m¸u khã ®«ng;
	B. BÖnh b¹ch t¹ng;	 D. BÖnh m¸u khã ®«ng, bÖnh §ao.
	C©u 11. Sù kiÖn quan träng nhÊt trong thô tinh lµ:
	A. Sù kÕt hîp 1 giao tö ®ùc víi 1 giao tö c¸i;
	B. Sù kÕt hîp nh©n cña 2 giao tö ®¬n béi;
	C. Sù tæ hîp bé NST cña giao tö ®ùc vµ c¸i;
	D. Sù t¹o thµnh hîp tö.
	C©u 12. Gen A bÞ ®ét biÕn thµnh gen a. Gen a dµi h¬n gen A 3,4A0. §©y lµ ®ét biÕn d¹ng:
	A. MÊt cÆp nuclª«tit;	C. Thay cÆp nuclª«tit;
	B. Thªm cÆp nuclª«tit;	D. C¶ B vµ C ®óng.
	C©u 13. BÖnh §ao lµ:
	A. §ét biÕn thÓ dÞ béi 2n-1;	C. §ét biÕn thÓ dÞ béi 2n-2;
	B. §ét biÕn thÓ dÞ béi 2n+1;	D. §ét biÕn thÓ ®a béi.
	C©u 14. ¦u thÕ lai biÓu hiÖn râ nhÊt trong tr­êng hîp:
	A. Lai kh¸c thø;	C. Lai kh¸c dßng;
	B. Lai gi÷a c¸c c¸ thÓ cã cïng chung dßng hä;	D. Lai kh¸c loµi.
	C©u 15: QuÇn x· sinh vËt nµo trong c¸c hÖ sinh th¸i sau ®­îc coi lµ æn ®Þnh nhÊt?
	A. Mét c¸i hå;	C. Mét ®ång cá;	
	B. Mét khu rõng;	D. Mét ®Çm lÇy.
	II. H·y t×m c¸c côm tõ phï hîp ®iÒn vµo chç trèng thay cho c¸c sè (1), (2), (3)vµo tê bµi lµm ®Ó hoµn thiÖn c¸c c©u sau:
	C©u 16. Tréi kh«ng hoµn toµn lµ hiÖn t­îng(1)trong ®ã kiÓu h×nh cña c¬ thÓ lai F1 biÓu hiÖn(2)trung gian gi÷a bè vµ mÑ, cßn F2 cã(3)kiÓu h×nh lµ 1 tréi : 2 trung gian : 1 lÆn.
	C©u 17. ChÝnh sù ph ... n. 
0.5
C©u 6
4.0
1.
- Sè tinh nguyªn bµo: 1048576 : 4 = 262144 (TB) 
0.5
- Sè NST trong bé 2n cña loµi: 2n = 3145728 : 262144 = 12 (NST) 
0.5
2.
- Sè ®ît nguyªn ph©n cña tÕ bµo mÇm: 2k = 262144 = 218Þ k = 18 (®ît) 
0.5
- M«i tr­êng cung cÊp sè NST: 12 (218-1) = 3145716 (NST) 
0.5
3.
- Sè NST trong hîp tö lµ: 91: (23-1) = 13(NST) = 12 +1
0.5
a.
- Hîp tö cã d¹ng ®ét biÕn dÞ béi thÓ 2n + 1
0.5
- C¬ chÕ h×nh thµnh hîp tö: do 1 tinh trïng (trøng) cã n = 6 NST kÕt hîp víi 1 tinh trïng (trøng) cã n = 7 NST (n + 1) t¹o thµnh hîp tö cã 2n + 1 = 13
0.5
b.
- Sè NST ë thÕ hÖ TB cuèi cïng lµ: 13 x 23 = 104 (NST)
0.5
Së Gd&§t NghÖ an
§Ò thi chÝnh thøc
kú thi chän häc sinh giái tØnh líp 9 thcs
 n¨m häc 2008 - 2009
M«n thi: sinh hỌc - B¶ng A
Thêi gian: 150 phót (kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò)
C©u 1 (3,5 ®iÓm).
1) H·y so s¸nh qu¸ tr×nh tù nh©n ®«i cña ADN víi qu¸ tr×nh tæng hîp ARN.
2) V× sao mARN ®­îc xem lµ b¶n sao cña gen cÊu tróc?
C©u 2 (3,5 ®iÓm).
1) Nªu nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a ®ét biÕn nhiÔm s¾c thÓ vµ ®ét biÕn gen.
2) NÕu tÕ bµo l­ìng béi b×nh th­êng cã 2n NST, th× sè NST cã trong tÕ bµo cña nh÷ng tr­êng hîp sau lµ bao nhiªu?
a. ThÓ kh«ng	nhiÔm	 	b. ThÓ mét nhiÔm	c. ThÓ ba nhiÔm
d. ThÓ ba nhiÔm kÐp	e. Tø béi	g. ThÓ mét nhiÔm kÐp
C©u 3 (2,0 ®iÓm).
1) Sù di truyÒn nhãm m¸u A; B; AB vµ O ë ng­êi do 3 gen sau chi phèi: IA; IB; IO. H·y viÕt c¸c kiÓu gen quy ®Þnh sù di truyÒn c¸c nhãm m¸u trªn.
2) Ng­êi ta nãi: BÖnh §ao lµ bÖnh cã thÓ x¶y ra ë c¶ nam vµ n÷, cßn bÖnh mï mµu vµ bÖnh m¸u khã ®«ng lµ bÖnh Ýt biÓu hiÖn ë n÷, th­êng biÓu hiÖn ë nam. V× sao?
C©u 4 (2,5 ®iÓm).
H·y nªu tãm t¾t c¸c b­íc tiÕn hµnh ®Ó t¹o ra chñng vi khuÈn E.coli s¶n xuÊt hoocm«n Insulin dïng lµm thuèc ch÷a bÖnh ®¸i th¸o ®­êng ë ng­êi. T¹i sao muèn s¶n xuÊt mét l­îng lín hoocm«n Insulin ë ng­êi, ng­êi ta l¹i chuyÓn gen m· ho¸ hoocm«n Insulin ë ng­êi vµo tÕ bµo vi khuÈn ®­êng ruét (E.coli)?
C©u 5 (2,5 ®iÓm).
1) Giíi h¹n sinh th¸i lµ g×? §­îc x¸c ®Þnh vµ phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? H×nh thµnh trong qu¸ tr×nh nµo?
2) V× sao nãi giíi h¹n sinh th¸i ¶nh h­ëng ®Õn vïng ph©n bè cña sinh vËt?
C©u 6 ( 3,0 ®iÓm).
ë mét loµi thùc vËt: Khi lai hai c©y thuÇn chñng víi nhau thu ®­îc F1 100% qu¶ bÇu dôc, ngät. Cho F1 tiÕp tôc giao phÊn víi nhau, ë F2 gi¶ thiÕt thu ®­îc tØ lÖ sau ®©y: 
6 qu¶ bÇu dôc, ngät : 3 qu¶ trßn, ngät : 3 qu¶ dµi , ngät : 2 qu¶ bÇu dôc, chua : 1 qu¶ trßn, chua : 1 qu¶ dµi, chua.
H·y biÖn luËn vµ viÕt s¬ ®å lai tõ P ®Õn F2.
( BiÕt mçi gen quy ®Þnh mét tÝnh tr¹ng).
C©u 7 (3,0 ®iÓm).
ë mét loµi sinh vËt, trong qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö cã kh¶ n¨ng t¹o ra 1048576 sè lo¹i giao tö (khi kh«ng x¶y ra sù trao ®æi chÐo vµ kh«ng x¶y ra ®ét biÕn ë c¸c cÆp NST).
NÕu c¸c tinh bµo bËc 1 vµ no·n bµo bËc 1 cña loµi sinh vËt nµy cã sè l­îng b»ng nhau cïng tiÕn hµnh gi¶m ph©n ®· t¹o ra c¸c tinh trïng vµ c¸c trøng chøa tÊt c¶ 1600 NST. C¸c tinh trïng vµ trøng tham gia thô tinh t¹o ra 12 hîp tö. H·y x¸c ®Þnh:
1) Bé NST 2n cña loµi.
2) HiÖu suÊt thô tinh cña trøng vµ cña tinh trïng.
3) Sè NST mµ m«i tr­êng cung cÊp cho mçi tÕ bµo mÇm sinh dôc ®ùc vµ mÇm sinh dôc c¸i ®Ó t¹o ra sè tinh trïng vµ sè trøng trªn.
------------HÕt------------
së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o	 kú thi häc sinh giái tØnh 
 thõa thiªn huÕ	 líp 9 thcs	n¨m häc 2007 - 2008
 ®Ò chÝnh thøc	 M«n : sinh häc 
	Thêi gian lµm bµi: 150 phót
C©u 1: (2.5 ®iÓm)
Tr×nh bµy kh¸i niÖm vÒ cung ph¶n x¹ vµ vßng ph¶n x¹. Nªu c¸c ®iÓm kh¸c nhau gi÷a cung ph¶n x¹ vµ vßng ph¶n x¹.
C©u 2: (3 ®iÓm)
Nªu nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau gi÷a ®éng m¹ch víi tÜnh m¹ch vÒ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng; Mao m¹ch lµ g×? Nªu chøc n¨ng cña mao m¹ch vµ gi¶i thÝch c¸c ®Æc ®iÓm cÊu t¹o phï hîp víi chøc n¨ng cña mao m¹ch (ë ng­êi).
C©u 3: (1.5 ®iÓm)
Nªu c¬ chÕ vµ gi¶i thÝch sù trao ®æi khÝ ë phæi vµ ë tÕ bµo.
C©u 4: (1.5 ®iÓm)
Ph¶n x¹ lµ g×? Nªu kh¸i niÖm vµ vÝ dô vÒ ph¶n x¹ kh«ng ®iÒu kiÖn vµ ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn.
C©u 5: (2.75 ®iÓm)
Cã thÓ sö dông phÐp lai ph©n tÝch vÒ 2 cÆp tÝnh tr¹ng ®Ó kiÓm tra kiÓu gen cña mét c¬ thÓ nµo ®ã lµ thuÇn chñng hay kh«ng thuÇn chñng kh«ng? Cho vÝ dô vµ lËp s¬ ®å lai minh häa.
C©u 6: (2.5 ®iÓm)
Tr×nh bµy nguyªn nh©n vµ c¬ chÕ t¹o ra thÓ ®a béi (cã s¬ ®å minh häa).
C©u 7: (2.5 ®iÓm)
ThÕ nµo lµ nhiÔm s¾c thÓ kÐp vµ cÆp nhiÔm s¾c thÓ t­¬ng ®ång? Ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a nhiÔm s¾c thÓ kÐp vµ cÆp nhiÔm s¾c thÓ t­¬ng ®ång.
C©u 8: (3.75 ®iÓm)
ë cµ chua; A: qu¶ ®á, a: qu¶ vµng; B: l¸ chÎ, b: l¸ nguyªn. Hai cÆp tÝnh tr¹ng vÒ mµu qu¶ vµ vÒ d¹ng l¸ di truyÒn ®éc lËp víi nhau. Ng­êi ta thùc hiÖn c¸c phÐp lai sau :
 + PhÐp lai 1: P: Qu¶ ®á l¸ chÎ X qu¶ vµng l¸ nguyªn; F1: 100% ®á chÎ.
 + PhÐp lai 2: 	P: Qu¶ ®á l¸ nguyªn X qu¶ vµng l¸ chÎ
	F1: 120 ®á chÎ : 118 ®á nguyªn : 122 vµng chÎ : 120 vµng nguyªn.
 + PhÐp lai 3: 	P: Qu¶ ®á chÎ X qu¶ vµng chÎ
	F1: 360 ®á chÎ : 120 ®á nguyªn.
Gi¶i thÝch kÕt qu¶ vµ lËp s¬ ®å cho mçi phÐp lai.
---------- HÕt ----------
 Së Gi¸o dôc vµ §µo t¹o	Kú thi chän häc sinh giái tØnh
	Thõa Thiªn HuÕ	Khèi 9 THcs - N¨m häc 2007-2008
	§Ò thi chÝnh thøc	
H­íng dÉn chÊm M¤N sinh häc
C©u 1: (2.5®)
- Cung ph¶n x¹: lµ con ®­êng dÉn truyÒn cña xung thÇn kinh tõ c¬ quan thô c¶m qua trung ­¬ng TK ®Õn c¬ quan ph¶n øng.
- Vßng ph¶n x¹: lµ tËp hîp c¸c cung ph¶n x¹ nèi tiÕp nhau nh»m ®Ó chÝnh x¸c hãa ph¶n øng cña c¬ thÓ tr­íc mét kÝch thÝch nµo ®ã.
Kh¸c nhau:
Cung ph¶n x¹
Vßng ph¶n x¹
0.25 - Chi phèi 1 ph¶n øng
0.25 - Chi phèi nhiÒu ph¶n øng
0.25 - Mang nhiÒu tÝnh b¶n n¨ng
0.25 - Cã thÓ cã sù tham gia cña ý thøc
0.25 - Thêi gian ng¾n
0.25 - Thêi gian kÐo dµi
C©u 2: (3®)
Kh¸c nhau gi÷a ®éng m¹ch vµ tÜnh m¹ch:
§éng m¹ch
TÜnh m¹ch
CÊu 
0.25 - Thµnh dµy h¬n TM¹ch
0.25 - Thµnh máng h¬n
t¹o
0.25 - Cã c¸c sîi ®µn håi
0.25 - Kh«ng cã sîi ®µn håi
0.25 - Kh«ng cã van riªng
0.25 - Cã thÓ cã van ë TM¹ch ch©n
Chøc n¨ng
0.25 - ChuyÓn m¸u tõ tim ®Õn c¸c c¬ quan
0.25 - ChuyÓn m¸u tõ c¸c c¬ quan vÒ tim 
0.25	- Mao m¹ch lµ nh÷ng m¹ch rÊt nhá nèi liÒn hÖ ®éng m¹ch víi hÖ tÜnh m¹ch.
0.25	- Chøc n¨ng: lµ n¬i x¶y ra trao ®æi chÊt vµ khÝ víi c¸c tÕ bµo.
0.25	- Thµnh mao m¹ch rÊt máng gióp thuËn lîi cho khuÕch t¸n c¸c chÊt vµ khÝ gi÷a m¸u vµ tÕ bµo.
0.25	- §­êng kÝnh mao m¹ch rÊt nhá lµm m¸u di chuyÓn chËm thuËn lîi cho viÖc trao ®æi hÕt c¸c chÊt vµ khÝ.
C©u 3: (1.5®)
0.25	- C¸c khÝ trao ®æi ë phæi vµ ë tÕ bµo ®Òu theo c¬ chÕ khuÕch t¸n tõ n¬i cã nång ®é cao ®Õn n¬i cã nång ®é thÊp.
0.25	- Mµng phÕ nang cña phæi, mµng tÕ bµo vµ thµnh mao m¹ch rÊt máng, t¹o thuËn lîi cho khuÕch t¸n khÝ.
ë phæi:
0.25	- KhÝ « xi: trong phÕ nang cao h¬n trong mao m¹ch nªn « xi khuÕch t¸n tõ phÕ nang vµo m¸u.
0.25	- KhÝ CO2: trong mao m¹ch cao h¬n trong phÕ nang nªn CO2 khuÕch t¸n tõ m¸u vµo phÕ nang.
ë tÕ bµo:
0.25	- KhÝ ¤ xi: trong mao m¹ch cao h¬n trong tÕ bµo nªn « xi khuÕch t¸n tõ m¸u vµo tÕ bµo.
0.25	- KhÝ CO2: trong tÕ bµo cao h¬n trong mao m¹ch nªn CO2 khuÕch t¸n tõ tÕ bµo vµo m¸u.
C©u 4: (1.5®)
0.5	- Ph¶n x¹ lµ ph¶n øng cña c¬ thÓ th«ng qua hÖ thÇn kinh, / nh»m tr¶ lêi nh÷ng kÝch thÝch cña m«i tr­êng.
0.25	- Ph¶n x¹ kh«ng ®iÒu kiÖn: lµ lo¹i ph¶n x¹ lËp tøc x¶y ra khi cã kÝch thÝch mµ kh«ng cÇn 1 ®iÒu kiÖn nµo kh¸c.
0.25	- VD: ch©n co giËt ngay khi dÉm ph¶i gai nhän. (HS cã thÓ cho VD kh¸c).
0.25	- Ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn lµ lo¹i ph¶n x¹ chØ ®­îc h×nh thµnh khi kÝch thÝch t¸c ®éng ph¶i ®i kÌm theo 1 ®iÒu kiÖn nµo ®ã.
0.25	- VD: ®Ó g©y ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn tiÕt n­íc bät víi kÝch thÝch ¸nh ®Ìn ë chã th× kÌm theo kÝch thÝch ¸nh ®Ìn ph¶i cho chã ¨n. (HS cã thÓ cho VD kh¸c).
C©u 5: (2.75®)
0.25	- Cã thÓ sö dông phÐp lai ph©n tÝch vÒ 2 cÆp tÝnh tr¹ng ®Ó kiÓm tra kiÓu gen cña 1 c¬ thÓ nµo ®ã lµ TC hay kh«ng TC.
0.25	- VD: ë ®Ëu Hµ Lan; A: h¹t vµng; a: h¹t xanh; B: h¹t tr¬n; b: h¹t nh¨n.
0.5	- Cho ®Ëu vµng tr¬n lai víi ®Ëu xanh nh¨n (lÆn) mµ con lai chØ cho 1 kiÓu h×nh chøng tá c©y mang lai TChñng.
0.5	- Ng­îc l¹i nÕu con lai xuÊt hiÖn tõ 2 kiÓu h×nh trë lªn chøng tá c©y mang lai kh«ng TChñng.
S¬ ®å minh ho¹:
	- NÕu c©y vµng tr¬n TC: AABB
0.25	- P: AABB x aabb
	GP: AB	ab
	F1: 	AaBb ( 100% vµng tr¬n )
	- NÕu c©y vµng tr¬n kh«ng TC: AABb, AaBB, AaBb
0.25	- P: AABb x aabb
	GP: AB, Ab	ab
	F1: 	AaBb vµ A abb( vµng tr¬n vµ vµng nh¨n )
0.25	- P: AaBB x aabb
	GP: AB, aB	ab
	F1: 	AaBb vµ aaBb( vµng tr¬n vµ xanh tr¬n )
0.25	- P: AaBb x aabb
	GP: AB,Ab aB,ab	ab
	F1: 	AaBb , A abb , aaBb , aabb( vµng tr¬n, vµng nh¨n, xanh tr¬n, xanh nh¨n )
C©u 6: (2.5®)
0.25	- Nguyªn nh©n: do c¸c t¸c nh©n lý, ho¸ hoÆc rèi lo¹n qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt.
0.5	- C¬ chÕ: Do t¸c nh©n ®ét biÕn dÉn ®Õn kh«ng h×nh thµnh thoi v« s¾c trong ph©n bµo / lµm cho toµn bé NST kh«ng ph©n ly ®­îc trong qu¸ tr×nh ph©n bµo.
0.25	- Trong nguyªn ph©n: Thoi v« s¾c kh«ng h×nh thµnh dÉn ®Õn t¹o ra tÕ bµo con 4n tõ tÕ bµo mÑ 2n.	
0.25	- TÕ bµo mÑ 2n nguyªn ph©n ®a béi ho¸ TÕ bµo con 4n.
0.25	- Trong gi¶m ph©n: kh«ng h×nh thµnh thoi v« s¾c t¹o ra giao tö ®ét biÕn l­ìng béi 2n.
Trong thô tinh:
- Giao tö ®ét biÕn 2n kÕt hîp víi giao tö b×nh th­êng n t¹o hîp tö 3n.
0.25	- Giao tö ®ùc vµ c¸i ®Òu bÞ ®ét biÕn (2n) kÕt hîp t¹o hîp tö 4n.
0.25	- S¬ ®å:	P: 2n x 2n	0.25	- S¬ ®å:	P: 2n x 2n
	 ® b	 ® b	 ® b
	 GF1: n 2n	 GF1: 2n 2n
	F1:	3n	F1:	 4n
C©u 7: (2.5®)
- NST kÐp: gåm 2 Cr«matit gièng hÖt nhau vµ dÝnh nhau ë t©m ®éng, / hoÆc cã nguån gèc tõ bè hoÆc cã nguån gèc tõ mÑ.
- CÆp NST t­¬ng ®ång: gåm 2 NST gièng nhau vÒ h×nh d¹ng vµ kÝch th­íc, / 1 chiÕc cã nguån gèc tõ bè, 1 chiÕc cã nguån gèc tõ mÑ.
Sù kh¸c nhau:
NST kÐp
CÆp NST t­¬ng ®ång
0.25 - ChØ lµ 1 NST gåm 2 cr«matit dÝnh nhau ë t©m ®éng
0.25 - Gåm 2 NST ®ång d¹ng
0.25 - ChØ 1 nguån gèc: hoÆc tõ bè hoÆc tõ mÑ
0.25 - Cã 2 nguån g«c: 1 tõ bè, 1 tõ mÑ
0.25 - 2 cr«matit ho¹t ®éng nh­ 1 thÓ thèng nhÊt
0.25 - 2 NST cña cÆp t­¬ng ®ång ho¹t ®éng ®éc lËp nhau
C©u 8: (3.75®)
XÐt phÐp lai 1: P: ®á chÎ (A-B-) x vµng nguyªn (aabb). F1: 100% ®á chÎ.
- C©y P: vµng nguyªn (aabb) chØ cho 1 lo¹i giao tö ab.
0.5	- §Ó F1: 100% ®á chÎ (A-B-) th× c©y P: ®á chÎ ph¶i chØ t¹o 1 lo¹i giao tö AB; suy ra kiÓu gen lµ AABB.
- S¬ ®å lai ®óng.
XÐt phÐp lai 2:
- P: ®á nguyªn (A-bb) x vµng chÎ (aaB-)
0.5 - §Ó F1 xuÊt hiÖn vµng nguyªn (aabb) chøng tá c¶ 2 c©y ë P ®Òu ph¶i cho giao tö ab.
- VËy c©y P: ®á nguyªn (A-bb) ph¶i lµ Aabb.
 C©y P: vµng chÎ (aaB-) ph¶i lµ aaBb. 
- S¬ ®å lai ®óng.
XÐt phÐp lai 3:
	P: ®á chÎ x vµng chÎ; F1: 3 ®á chÎ : 1 ®á nguyªn. Ph©n tÝch tõng tÝnh tr¹ng ta cã:
VÒ mµu qu¶: P: ®á x vµng; F1 100% ®á (A-)
- Do c©y P:vµng (aa) chØ cho 1 lo¹i giao tö a, v× vËy c©y P: chÎ ph¶i chØ t¹o 1 loai giao tö A chøng tá kiÓu gen lµ AA.
VÒ d¹ng l¸:
- P: chÎ x chÎ; F1: 3 chÎ : 1 nguyªn. F1 cã tû lÖ cña ®Þnh luËt ph©n tÝnh suy ra P: bè vµ mÑ ®Òu dÞ hîp tö, kiÓu gen lµ Bb.
0.25	- Tæ hîp c¶ 2 tÝnh tr¹ng: C©y P: ®á chÎ cã kiÓu gen lµ: AABb
	 C©y P: vµng chÎ cã kiÓu gen lµ: aaBb
- S¬ ®å lai ®óng.