PHẦN I
VĂN TỰ SỰ
Đề 1: Tưởng tượng 20 năm sau, vào một ngày hè ,em về thăm lại trường xưa.Hãy viết thư cho một bạn học hồi ấy kể về buổi thăm trường đầy xúc động đó.
Đáp án :
Hà Nội ngày .tháng năm
Sơn Ca thân mến!
Hè vừa rồi,nhân về thăm quê mình có ghé thăm trường cũ.Sau 20 năm,mái trường xưa đã có rất nhiều thay đổi.Mình muốn viết thư cho bạn ngay,vừa để hỏi thăm sức khoẻ của gia đình bạn vừa muốn tâm sự cùng bạn những chuyện ngày xưa .
Đó là vào một buổi chiều muộn,không gian làng quê yên ả,thanh bình đến kỳ lạ. Mình bước trên con đường làng,vẫn là con đường ngày xưa có nhiều hoa và cỏ nhưng cảm giác của mình thật lạ:hồi hộp,xao xuyến như cô học trò nhỏ ngày nào mỗi sớm mai đến lớp .Từ xa mình đã trông thấy trường:nhà cao tầng,lợp ngói đỏ,nổi bật trên nền trời ngày hè xanh trong.Bước những bước chân chậm rãi đến gần ngôi trường xưa yêu dấu,mình cảm nhận rõ ràng cảm giác thân quen gần gũi khi nhìn thấy tấm biển: “Trường THCS Quất Lâm”.Sơn Ca còn nhớ lời cô đã nói:“Bước qua cánh cổng này là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra”.Đúng là như vậy.Ngôi trường của chúng ta giờ đã thay đổi khá nhiều:to đẹp hơn,khang trang hơn,có tường bao,vườn thực vật và rất nhiều cây cảnh.Chỉ có những hàng cây trên sân trường là vẫn thế:xanh biếc đến nao lòng.Cuối sân trường, hàng phượng vĩ vẫn nở hoa đỏ rực như mùa thi chỉ vừa mới qua thôi.Mình bước chầm chậm lên hành lang tầng hai, giật mình khi trông thấy bác bảo vệ .Có lẽ nhìn cái vẻ bần thần của mình bác ấy cũng đoán ra là học sinh cũ về thăm trường nên chỉ cười mà không hỏi gì cả.Lòng bồi hồi bước đến bên lớp cũ ,nhìn qua cửa sổ , cảm thấy mình vẫn là cô học trò nhỏ ngày nào.Trong “ngôi nhà chung”ấm cúng này , bốn mươi thành viên của lớp đã học tập,vui chơi,cùng chia sẻ với nhau những niềm vui,nỗi buồn, những tâm tư tình cảm của tuổi học trò hồn nhiên trong sáng.Những dãy bàn,những giờ học hăng say,dường như còn thoảng đâu đây cả lời cô giáo giảng Sơn Ca còn nhớ chỗ ngồi của bọn mình ngày xưa không?Bàn thứ hai,bên trái,chỗ ngồi đã gắn bó với chúng mình trong suốt cả năm học lớp 9.Có lần cô giáo cho làm bài tập,cả lớp cắm cúi làm còn An cúi mặt xuống bàn làm một giấc.Thấy An ngủ ngon lành quá,mình vẽ lên mũi cậu ấy một chấm tròn to nhìn y như mũi con mèo.Một lát cô giáo trông thấy, gọi An đứng dậy.Nhìn An,cô giáo bật cười còn cả lớp được một phen nghiêng ngả.Ngày ấy chúng mình quí nhất cô Mai.Với cả lớp ,cô như người chị cả,vừa nghiêm nghị vừa gần gụi,yêu thương.Giọng cô nhỏ và trong,những bài cô dạy,những câu chuyện cô kể dường như bao giờ cũng hấp dẫn hơn nhiều lần Tất cả như vừa mới đây thôi,vẫn vẹn nguyên trong ký ức,giờ ào ạt ùa về khiến nỗi nhớ trở nên cồn cào,cháy bỏng.Gió chiều mát dịu, mang theo cả vị mặn mòi của biển khiến mái trường quê thêm thân thuộc biết bao !
PHẦN I VĂN TỰ SỰ Đề 1: Tưởng tượng 20 năm sau, vào một ngày hè ,em về thăm lại trường xưa.Hãy viết thư cho một bạn học hồi ấy kể về buổi thăm trường đầy xúc động đó. Đáp án : Hà Nội ngày ...tháng năm Sơn Ca thân mến! Hè vừa rồi,nhân về thăm quê mình có ghé thăm trường cũ.Sau 20 năm,mái trường xưa đã có rất nhiều thay đổi.Mình muốn viết thư cho bạn ngay,vừa để hỏi thăm sức khoẻ của gia đình bạn vừa muốn tâm sự cùng bạn những chuyện ngày xưa . Đó là vào một buổi chiều muộn,không gian làng quê yên ả,thanh bình đến kỳ lạ. Mình bước trên con đường làng,vẫn là con đường ngày xưa có nhiều hoa và cỏ nhưng cảm giác của mình thật lạ:hồi hộp,xao xuyến như cô học trò nhỏ ngày nào mỗi sớm mai đến lớp .Từ xa mình đã trông thấy trường:nhà cao tầng,lợp ngói đỏ,nổi bật trên nền trời ngày hè xanh trong.Bước những bước chân chậm rãi đến gần ngôi trường xưa yêu dấu,mình cảm nhận rõ ràng cảm giác thân quen gần gũi khi nhìn thấy tấm biển: “Trường THCS Quất Lâm”.Sơn Ca còn nhớ lời cô đã nói:“Bước qua cánh cổng này là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra”.Đúng là như vậy.Ngôi trường của chúng ta giờ đã thay đổi khá nhiều:to đẹp hơn,khang trang hơn,có tường bao,vườn thực vật và rất nhiều cây cảnh.Chỉ có những hàng cây trên sân trường là vẫn thế:xanh biếc đến nao lòng.Cuối sân trường, hàng phượng vĩ vẫn nở hoa đỏ rực như mùa thi chỉ vừa mới qua thôi...Mình bước chầm chậm lên hành lang tầng hai, giật mình khi trông thấy bác bảo vệ .Có lẽ nhìn cái vẻ bần thần của mình bác ấy cũng đoán ra là học sinh cũ về thăm trường nên chỉ cười mà không hỏi gì cả.Lòng bồi hồi bước đến bên lớp cũ ,nhìn qua cửa sổ , cảm thấy mình vẫn là cô học trò nhỏ ngày nào.Trong “ngôi nhà chung”ấm cúng này , bốn mươi thành viên của lớp đã học tập,vui chơi,cùng chia sẻ với nhau những niềm vui,nỗi buồn, những tâm tư tình cảm của tuổi học trò hồn nhiên trong sáng.Những dãy bàn,những giờ học hăng say,dường như còn thoảng đâu đây cả lời cô giáo giảngSơn Ca còn nhớ chỗ ngồi của bọn mình ngày xưa không?Bàn thứ hai,bên trái,chỗ ngồi đã gắn bó với chúng mình trong suốt cả năm học lớp 9.Có lần cô giáo cho làm bài tập,cả lớp cắm cúi làm còn An cúi mặt xuống bàn làm một giấc.Thấy An ngủ ngon lành quá,mình vẽ lên mũi cậu ấy một chấm tròn to nhìn y như mũi con mèo.Một lát cô giáo trông thấy, gọi An đứng dậy.Nhìn An,cô giáo bật cười còn cả lớp được một phen nghiêng ngả.Ngày ấy chúng mình quí nhất cô Mai.Với cả lớp ,cô như người chị cả,vừa nghiêm nghị vừa gần gụi,yêu thương.Giọng cô nhỏ và trong,những bài cô dạy,những câu chuyện cô kể dường như bao giờ cũng hấp dẫn hơn nhiều lầnTất cả như vừa mới đây thôi,vẫn vẹn nguyên trong ký ức,giờ ào ạt ùa về khiến nỗi nhớ trở nên cồn cào,cháy bỏng.Gió chiều mát dịu, mang theo cả vị mặn mòi của biển khiến mái trường quê thêm thân thuộc biết bao ! Mỗi chúng ta giờ đều đã khôn lớn trưởng thành.Những ước mơ xưa giờ đã thành hiện thực.Nỗi lo toan của cuộc sống khiến ta đôi lúc lãng quên nhiều thứ.Chỉ riêng ở nơi này,những kỷ niệm của chúng mình vẫn chờ đợi những học trò xưa .. Chiều muộn,mình trở về.Đã bước chân ra khỏi ngôi trường lưu giữ những tháng năm học trò hồn nhiên và đẹp như một câu chuyện cổ tích mà thấy lòng mình vẫn xao xuyến bâng khuâng .. Sơn Ca!Thư đã dài,mình dừng bút nhé.Hẹn gặp nhau một ngày gần nhất khi chúng mình cùng trở lại trường xưa ! Bạn . Thảo Nguyên. Đề 2: Kể về 1 giấc mơ trong đó em gặp người thân đã xa cách lâu ngày. Đáp án : Đã bao giờ bạn tin rằng sau một giấc mơ những điều bạn hằng mong ước bấy lâu sẽ trở thành sự thật ?Đã có lúc tôi rất tin vào điều đó và luôn nhớ khoảnh khắc kỳ diệu mà giấc mơ đã đem đến cho tôi . Hôm ấy là một buổi tối cuối tuần,trời đầy sao và gió thì dịu nhẹ.Tôi nằm trên trần nhà mơ mộng đếm những vì sao.Bỗng nhiên tôi thấy cả không gian như bừng sáng.Trong vầng hào quang sáng lấp lánh,ông tôi cười hiền từ bước về phía tôi.Tôi sung sướng đến nghẹt thở ngắm nhìn gương mặt phúc hậu, hồng hào và mái tóc bạc phơ của người ông yêu quí.Ông tôi vẫn thế:dáng người cao đậm,bộ quân phục giản dị và cái nhìn trìu mến!Tôi ngồi bên ông,tay nắm bàn tay của ông,tận hưởng niềm vui được nâng niu như thuở còn thơ bé...Tôi muốn hỏi những ngày qua ông sống như thế nào?Ông ở đâu?Ông có nhớ đến gia đình không Tôi muốn hỏi nhiều chuyện nhưng chẳng biết bắt đầu từ đâu cả. Ông kể cho tôi nghe những câu chuyện cổ tích mà ngày xưa ông vẫn kể.Giọng ông vẫn thế:rủ rỉ,trầm và ấm.Ông hỏi tôi chuyện học hành,kiểm tra sách vở của tôi.Đôi mày ông nhíu lại khi thấy tôi viết những trang vở cẩu thả.Ông không trách mà chỉ ân cần khuyên nhủ tôi cố gắng học tập chăm chỉ hơn.Ông nhìn tôi rất lâu bằng cái nhìn bao dung và khích lệ.Ông còn bảo những khát vọng mà ông làm dang dở,cháu hãy giúp ông biến nó thành hiện thực.Những khát vọng ấy ông ghi lại cả trong trang giấy này.Muốn làm được điều ấy chỉ có con đường học tập mà thôi Ông dẫn tôi đi trên con đường làng đầy hoa thơm và cỏ lạ.Hai ông cháu vừa đi vừa nói chuyện thật vui.Ông bảo đến chợ hoa xuân,ông muốn đem cả mùa xuân về căn nhà của cháu.Ông chọn một cành đào, cành khẳng khiu nâu mốc nhưng hoa thì tuyệt đẹp:màu phấn hồng,mềm,mịn và e ấp như đang e lệ trước gió xuân.Nụ hoa chi chít,cánh hoa thấp thoáng như những đốm sao.Tôi tung tăng đi bên ông,lòng sung sướng như trẻ nhỏ.Ông cầm cành đào trên tay.Có lẽ mùa xuân đang nấp cả trong những nụ đào e ấp ấyXung quanh ông cháu tôi,kẻ mua,người bán,ồn ào và náo nhiệt.Họ cũng đang chuẩn bị đón xuân về ! Tôi đang bám vào tay ông,ríu rít trò chuyện về những ngày xuân mới sắp đến,chợt nghe tiếng mẹ gọi rất to.Tôi giật mình tỉnh dậy,thấy mình vẫn đang nằm trêm trần nhà.Lòng luyến tiếc nhận ra tất cả chỉ là một giấc mơ thôi .. Giấc mơ chỉ là khoảnh khắc kỳ diệu đáp ứng niềm mong nhớ của tôi. Tôi nuối tiếc song cũng học được nhiều điều từ giấc mơ đó.Và quan trọng nhất là tôi được gặp ông , được ông truyền cho niềm tin và sự nỗ lực cố gắng thực hiện những ước mơ của chính mình. ___________________ Đề 3 Đã có lần em cùng gia đình đi thăm mộ người thân trong dịp lễ tết .Hãy viết bài văn kể về buổi đi thăm đáng nhớ đó . Đáp án : “Thanh minh trong tiết tháng ba Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh ”. Từ lâu lắm Nguyễn Du đã viết như thế về phong tục tảo mộ ngày thanh minh,và tôi chờ đợi ngày ấy để được đi thăm mộ bà với biết bao nỗi niềm, cảm xúc. Trời đất vạn vật choàng tỉnh sau giấc ngủ đông,khoác tấm áo mùa xuân tươi tắn.Những giọt nắng đầu tiên trải trên nẻo đường làng nâu sậm thành từng vùng ấm dịu.Những bông lau bên đường khẽ đưa mình trong gió,gợn sóng mềm mại.Hương mùa xuân thoảng nhẹ đâu đây.... Đường làng đẹp đến lạ lùng ! Tôi và gia đình bước vào khu yên nghỉ của những người đã khuất.Gió ở đây lạnh, heo hút và hoang vắng.Những nấm mộ trắng nằm lặng yên tưởng chừng như không gian ở đây ngưng lại trong sự vĩnh hằng.Mẹ tôi đã chuẩn bị đầy đủ những thứ cần thiết trong chiếc làn nặng trĩu:nào nhang,hoa và cả đồ lễ nữa.Bà tôi nằm ở đây.Mẹ và chị tôi sửa sang phần mộ bà chu đáo,cẩn thận.Đưa mấy nén nhang đã đốt sẵn,mẹ bảo chị tôi đi thắp nhang cho các ngôi mộ xung quanh.Mẹ bày đồ lễ,tôi đứng lặng trước mộ bà,trong hương trầm nghi ngút,những kỷ niệm ngày xưa tràn về Tất cả chỉ như vừa mới hôm qua thôi.Tôi nhớ những ngày bà bế tôi rong chơi khắp làng.Nhớ hơi ấm đặc biệt của bà,hình bóng bà mỗi sớm tinh sương,thổi bếp rạ,nướng củ khoai thơm phức.Tôi thường theo bà dậy sớm,thích ngồi cuộn lại trong lòng bà như một con mèo nhỏ,với tay đun bếp cùng bà.Hơi lửa làm nóng bừng hai má ,tôi vừa thổi vừa ăn miếng khoai nướng ngọt đến mềm môi...Thuở bé thơ, hai chị em tôi thường dành nhau chải tóc cho bà.Tóc bà dài, lốm đốm sợi bạc,thoảng mùi sả thơmTôi nhớ khôn nguôi mùi hương ấm nồng làm cay sống mũi ấy.Lúc nhỏ,tôi là đứa trẻ hậu đậu,vụng về nhưng bà chẳng bao giờ mắng tôi. Bà dạy tôi mọi thứ,cẩn trọng,rõ ràng như người ta truyền cho nhau kinh nghiệm đã được chắt chiu cả một đời.Thuở ấy,mỗi lúc đông về,bà thường nhắc tôi mặc áo cho thật ấm,vậy mà giờ đây bà nằm một mình trong lòng đất lạnh,trống trải và cô đơnTôi yêu bà,gắn bó bên bà cả một thời thơ bé.Tâm hồn tôi trong trẻo hơn,trái tim hiểu thế nào là nhân ái từ sự dạy dỗ của bà,từ những câu chuỵên cổ tích mà bà đã kể.Bây giờ tôi đã lớn khôn.Đông về biết tự mặc áo ấm,làm việc nhà không còn hậu đậu vụng về,bà tôi lại chẳng còn có dịp nhìn thấy thành quả của mình được nữa. Tiếng mẹ gọi hoá vàng,tro tiền giấy bay kéo tôi ra khỏi thế giới tuổi thơ tràn ngập hình bóng của bà.Tôi trở về nhà trên con đường cũ nhưng sao thấy không gian như ảm đạm hơn.Dường như tôi đang mong chờ một điều kỳ diệu vẫn thường xảy ra trong các câu chuyện cổ tích để không gian buồn trên con đường về nhạt bớt đi chăng? Có thể bà đã đi xa mãi nhưng bà vẫn sống trong lòng tôi và tất cả mọi người trong gia đình.Tôi tin bà đang dõi theo từng bước đường đời của đứa cháu yêu và nhất định sẽ để bà được mỉm cười về tôi nơi chín suối. ___________________ Đề 4 : Hãy kể lại một lần em trót xem nhật ký của bạn. Đáp án : Trong ngăn ký ức ngày hôm qua của mình,tôi có thể quên nhiều thứ nhưng không thể quên lần trót xem trộm nhật ký của Mai . Mai là cô bạn gái thân thiết nhất của tôi.Chúng tôi chơi với nhau từ hồi còn bé xíu nên tôi hiểu Mai rất rõ .Mai xinh xắn và dễ mến:mái tóc dài đen mượt,cái miệng chúm chím thật đáng yêu.Mai thông minh,học giỏi và rất tình cảm với bạn bè . Một lần tôi đến nhà Mai mượn sách.Mai đang mải làm bánh nên để tôi tự tìm.Cả một tủ sách khiến tôi hoa mắt.Tôi phát hiện ra một khe hở nhỏ cạnh kệ sách,tôi tò mò lôi từ đó ra một quyển sổ nhỏ và mở ra xem.Không!Tôi vội vàng gập lại và định để vào chỗ cũ.Nhưng tôi lại ngập ngừng,tôi muốn biết thêm về Mai,muốn biết Mai ghi nhật kí như thế nào?Tôi không kìm được tay mình tiếp tục mở cuốn sổ và cũng không kìm được mắt mình đọc nó.Tôi đã cố gắng nhưng mắt tôi vẫn dán vào.“Trời ơi ! lẽ nào cuộc sống của Mai là như vậy ?”Bỗng tôi giật bắn mình,Mai xuất hiện ngay trước mặt.Tay tôi run bắn,cuốn nhật kí rơi bộp xuống đất,tôi đứng trân trân,bất động,không nói được lời nào.Tôi chỉ nhớ ánh mắt rưng rưng,đôi môi run rẩy đầy tức giận của Mai.Tôi vụt chạy đi,lòng nặng trĩu .. Đó là lần đầu tiên tôi thấy Mai giận dữ như vậy.Tôi chạy,chạy như trốn ánh mắt ấy,tôi muốn khóc quá.Tôi rất sợ,sợ sự giận dữ Mai ném cho tôi,sợ cả chính việc mình vừa làm.Về đến nhà tôi đóng sập cửa phòng lại,thở hổn hển,bần thần ngồi xuống ghế,tôi tự trách mình tại sao lại làm như vậy ?Tại sao tôi không chiến thắng được sự tò mò của chính mình?Tại sao?Tôi buồn bực quăng cả chồng sách xuống đất.Sự xấu hổ và hối hận làm tôi day dứt không yên . Đêm đó tôi trằn trọc mãi.Tôi ước gì chuyện đó chưa bao giờ xảy ra và ngày mai chúng tôi lại cùng nhau đến lớp.Tôi suy nghĩ miên man,nhớ lại những trang nhật ký đầy nước mắt của bạn.Làm sao tôi có thể tưởng tượng được rằng gia đình Mai không hề hạnh phúc,suốt ngày Mai phải nghe những trận cãi vã của bố mẹ.T ... ớc mắt người đọc một tuổi thơ đầy ắp những kỷ niệm êm đềm ,tuổi thơ được vui đùa, được hoà mình với thiên nhiên,sông,bể Và khi đã trở thành người lính,trăng và người vẫn gắn bó bên nhau: hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Vầng trăng đẹp đẽ ân tình ,gắn với những kỷ niệm thiếu thời và những tháng năm chinh chiến .Trăng là hình ảnh của thiên nhiên hồn nhiên tươi mát ,là trò chơi tuổi thơ ,là ước mơ trong sáng ,là ánh sáng ,là niềm vui bầu bạn của người lính . Con người khi ấy sống giản dị và hoà hợp với thiên nhiên trong lành : Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa . Vậy mà, hoàn cảnh sống thay đổi ,hết chiến tranh , con người trở về thành phố, quen với cửa gương và ánh điện của cuộc sống hiện đại lúc nào cũng rực rỡ sáng loà ,vầng trăng tri kỉ ,vầng trăng tình nghiã của ngày xưa đã mau chóng trở thành quá khứ. Nếu ở khổ thơ đầu ta rung động trước một tình cảm gắn bó bền chặt thì đến đây người đọc lại sửng sốt , ngỡ ngàng: Vầng trăng đi qua ngõ như người dưng qua đường Vẫn là vầng trăng ngày xưa nhưng con người giờ đã khác xưa, quen với ánh sáng nhân tạo nên coi trăng hoàn toàn xa lạ. Một sự thay đổi đến phũ phàng,tê tái Người lính đã quên những tình cảm chân thành ,những tháng năm gian khổ nhưng chan chứa ân tình thuở trước.Mặc dù vậy trăng vẫn không quên, vẫn đến với bạn xưa bằng tình cảm tràn đầy không hề sứt mẻ .Người lính chỉ nhận ra điều đó khi: Thình lình đèn điện tắt phòng buyn đinh tối om vội bật tung cửa sổ đột ngột vầng trăng tròn . Việc mất điện như một tình huống có vấn đề đột ngột xảy ra ,theo thói quen con người vì cần ánh sáng mà mở tung cửa sổ, lại nhìn thấy hình ảnh vầng trăng vẫn hiện diện trên bầu trời và toả sáng khắp căn phòng.Chính vầng trăng xuất hiện bất ngờ trong bối cảnh ấy đã gây ấn tượng mạnh ,thổi bùng nỗi nhớ về một thời quá khứ chưa xa : Ngửa mặt lên nhìn mặt có cái gì rưng rưng như là đồng là bể như là sông là rừng . Phép nhân hoá tài tình khiến trăng và người đối diện đàm tâm là một cách viết lạ và sâu sắc của riêng Nguyễn Duy .Trong cuộc gặp mặt không lời ,người lính xưa xúc động“ rưng rưng” .Cảm xúc nghẹn ngào ,khoắc khoải như chỉ chực trào nước mắt.Sự xuất hiện đột ngột của vầng trăng làm ùa dậy trong tâm trí nhà thơ bao kỷ niệm xưa : những kỷ niệm thiếu thời ,những tháng năm chinh chiến giữa thiên nhiên, đất nước bình dị , hiền hoà. Tất cả hiện hình trong nỗi nhớ ,trong cảm xúc thiết tha và cả trong tư thế lặng im thành kính của tác giả Vào lúc đó ông đã nhận ra, trăng vẫn tròn đầy, tình nghĩa ,thuỷ chung và vị tha, cao thượng : Trăng cứ tròn vành vạnh kể chi người vô tình . ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình . Hình ảnh“ vầng trăng tròn vành vạnh” không chỉ thể hiện vẻ đẹp bình dị và vĩnh hằng của cuộc sống mà còn có ý nghĩa biểu tượng cho nghiã tình quá khứ đẹp đẽ, vẹn nguyên, chẳng thể phai mờ .Trăng xuất hiện không một lời oán hờn trách cứ, nhưng đôi khi , im lặng lại là sự trừng phạt nghiêm khắc nhất .Không gian như chững lại,lặng yên trong cuộc gặp mặt không lời của hai người tri kỉ .Giây phút ấy tác giả nhận ra trăng chính là người bạn ,là nhân chứng đã chứng kiến trọn vẹn quá khứ nghĩa tình giờ lặng yên như nghiêm khắc nhắc nhở ta :con người có thể vô tình, có thể lãng quên ,nhưng thiên nhiên và nghiã tình quá khứ thì luôn luôn tròn đầy,luôn luôn bất diệt .Điều đó đã tạo nên cái “giật mình ” đầy ý nghĩa của tác giả: giật mình để nhớ lại,để tự vấn lương tâm ,để nhận ra và hoàn thiện chính mình Giọng điệu tâm tình ,nhịp thơ lúc trầm lắng suy tư, lúc lại nhịp nhàng,ngân nga, tha thiết đã góp phần làm nổi bật chủ đề ,tạo nên sự chân thành và sức truyền cảm sâu sắc của bài thơ . Từ một câu chuyện riêng ,tiếng thơ của Nguyễn Duy như một lời cảnh tỉnh, nhắc nhở thấm thía về thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”,“ân nghĩa thuỷ chung” cùng quá khứ.Có lẽ vì vậy mà đến với “ánh trăng”,người đọc nào cũng thấy lòng mình dường như lắng lại ?! ĐỀ BÀI : C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt «ng häa sÜ trong LÆng lÏ Sa Pa Bµi lµm Trong truyÖn LÆng lÏ Sa Pa cña nhµ v¨n NguyÔn Thµnh Long, ngoµi nh©n vËt chÝnh - anh thanh niªn, c¸c nh©n vËt kh¸c nh «ng giµ häa sÜ, c« kÜ s, b¸c l¸i xe, kh«ng chØ tham gia vµo c©u chuyÖn, lµm râ nÐt h¬n cho nh©n vËt chÝnh mµ cßn lµm phong phó, s©u s¾c h¬n chñ ®Ò cña truyÖn. Trong sè nh©n vËt phô ®ã, ®¸ng chó ý nhÊt lµ nh©n vËt «ng häa sÜ giµ. Ngêi kÓ chuyÖn trong t¸c phÈm hÇu nh nhËp vai vµo c¸i nh×n, suy nghÜ cña «ng häa sÜ ®Ó quan s¸t, miªu t¶ tõ c¶nh thiªn nhiªn ®Õn nh©n vËt chÝnh trong truyÖn. Ngay tõ phót gi©y ®Çu gÆp anh thanh niªn, cïng tríc ®ã víi nh÷ng lêi giíi thiÖu cña b¸c l¸i xe lµm nhµ häa sÜ giµ xóc ®éng m¹nh vÒ h×nh d¸ng mét ngêi con trai cã tÇm vãc nhá bÐ, nhng nÐt mÆt r¹ng rì. Nh÷ng phót ®Çu gÆp gì, b»ng sù tõng tr¶i nghÒ nghiÖp, niÒm khao kh¸t cña ngêi nghÖ sÜ ®i t×m ®èi tîng cña nghÖ thuËt, khiÕn häa sÜ giµ xóc ®éng vµ bèi rèi "b¾t gÆp mét ®iÒu thùc ra «ng vÉn ao íc ®îc biÕt. Mét nÐt th«i ®ñ kh¼ng ®Þnh mét t©m hån, kh¬i gîi mét ý s¸ng t¸c, mét nÐt míi ®ñ lµ gi¸ trÞ cña mét chuyÕn ®i dµi". ë tuæi giµ, tuæi cña nh÷ng nghØ ng¬i, tr¸i tim ngêi nghÖ sÜ nµy bçng nh trÎ l¹i, thÊy cuéc sèng cßn bao ý nghÜa, kh¸t khao sèng, kh¸t khao s¸ng t¹o. ¤ng häa sÜ muèn ghi l¹i h×nh ¶nh anh thanh niªn b»ng nÐt bót ký häa : "Ngêi con trai Êy ®¸ng yªu thËt nhng lµm cho «ng nhäc qu¸. Víi nh÷ng ®iÒu lµm ngêi ta suy nghÜ vÒ anh, vµ vÒ nh÷ng ®iÒu anh suy nghÜ... cuån cuén hiÖn ra khi gÆp ngêi". Víi nhµ häa sÜ, vÏ bao giê còng lµ mét viÖc khã nhäc, gian nan. C¶m gi¸c "nhäc mÖt" mµ ngêi thanh niªn cho «ng chÝnh lµ niÒm vui, h¹nh phóc, sung síng ®îc gÆp con ngêi ngoµi ®êi, ch©n dung nghÖ thuËt mµ «ng kh¸t khao ®i t×m. Mét tr¸i tim nghÖ thuËt, mét kh¸t khao tiÕp tôc ®îc s¸ng t¹o, ®îc cèng hiÕn sèng dËy, thóc dôc «ng ph¶i vÏ. Gi©y phót xóc ®éng Êy, «ng nhËn ra ®îc nh÷ng ©m vang ®Ñp ®Ï, ngät ngµo cña cuéc ®êi, ®Ó råi vang väng m·i trong t©m hån «ng, biÕn thµnh tac phÈm nghÖ thuËt. Nh÷ng lêi nãi, suy nghÜ, øng xö, th¸i ®é ch©n thµnh cña anh thanh niªn ®· b¾t «ng suy nghÜ vÒ nh÷ng c¸i ®· lµm vµ cha lµm ®îc, c¸i «ng d¸m nghÜ mµ kh«ng d¸m lµm. Nh÷ng nghÜ suy vÒ nghÖ thuËt víi søc m¹nh vµ sù bÊt lùc "cã s½n mµ cha râ hay cha ®óng" vÒ m¶nh ®Êt Sa Pa mµ «ng nghÜ ®Õn "nghØ ng¬i trong giai ®o¹n cuèi ®êi". Cho nªn nh©n vËt ho¹ sÜ giµ cßn lµ ho¸ th©n b»ng x¬ng thùc cña mét tuyªn ng«n nghÖ thuËt. Nh©n vËt «ng häa sÜ giµ lµ nÐt ®Ñp trong cuéc sèng, mét con ngêi ý thøc ®îc vÞ trÝ, tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc, lµ ngêi nh¹y c¶m tríc c¸i ®óng, c¸i sai, ¸i ®Ñp lu«n híng thiÖn, mong muèn lµm ®iÒu tèt ®Ñp cho cuéc sèng. H×nh ¶nh «ng cïng c¸c nh©n vËt kh¸c ®Ó l¹i cho LÆng lÏ Sa Pa nh÷ng vang väng, t¸c ®éng m¹nh ®Õn t tëng, t×nh c¶m cña mçi ngêi. ĐỀ BÀI : Häc xong truyÖn ChiÕc lîc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng em h·y viÕt hai bµi v¨n ng¾n ®Ó triÓn khai c¸c néi dung : a) BÐ Thu vµ mét t×nh yªu cha ®»m th¾m, k× l¹. b) ¤ng S¸u - Ngêi hi sinh c¶ cuéc ®êi ®Ó g×n gi÷ t×nh cha con bÊt diÖt. Bµi lµm a) BÐ Thu vµ mét t×nh yªu cha ®»m th¾m, k× l¹ Cã mét nhµ v¨n ®· nãi r»ng : "Kh«ng cã c©u chuyÖn cæ tÝch nµo ®Ñp b»ng chÝnh cuéc sèng viÕt ra". Cuéc chiÕn tranh chèng MÜ cña d©n téc ta víi biÕt bao c©u chuyÖn ®· trë thµnh huyÒn tho¹i ®îc c¸c nhµ v¨n ghi l¹i nh nh÷ng c©u chuyÖn cæ tÝch hiÖn ®¹i. Trong sè Êy ph¶i kÓ ®Õn "ChiÕc lîc ngµ" cña NguyÔn Quang S¸ng. Nh©n vËt c« bÐ Thu t¸m tuæi cã mét t×nh yªu cha ®»m th¾m, k× l¹, tiªu biÓu cho nh÷ng ®iÒu k× diÖu mµ nh÷ng con ngêi ViÖt Nam ®· viÕt nªn. Trong hoµn c¶nh chiÕn tranh cha ph¶i ®i chiÕn ®Êu biÒn biÖt xa nhµ ®Õn khi Thu lªn 8 tuæi, hai cha con míi ®îc gÆp nhau. VËy mµ trong suèt 3 ngµy gÇn gòi c« bÐ ®· kh«ng nhËn cha m×nh. C« nãi n¨ng céc lèc, c xö vïng v»ng, ¬ng ng¹nh, tëng chõng t×nh cha con sÏ kh«ng h×nh thµnh, vËy mµ thËt bÊt ngê tríc khi «ng S¸u ®i xa, t×nh c¶m thiªng liªng Êy ®· bïng ch¸y lªn. Trong ®«i m¾t mªnh m«ng cña con bÐ bçng x«n xao, miÖng nã cÊt tiÕng gäi "ba", cö chØ «m chÆt lÊy ba, h«n ba vµ h«n c¶ vÕt thÑo dµi trªn m¸ cña ba. Nã cßn hÐt lªn "Kh«ng", hai tay siÕt chÆt cæ ba, dang c¶ hai ch©n quÆp chÆt lÊy ba, ®«i vai nhá cña nã run run. §ã lµ tiÕng khãc ©n hËn. Trong ý nghÜ ng©y th¬ cña nã, ngêi cha thËt ®Ñp, nhng v× bom ®¹n qu©n thï c« bÐ ®· kh«ng hiÓu ®îc, khi hiÓu ®îc th× ®· muén. §Ó diÔn t¶ t×nh c¶m ®Æc biÖt, ®»m th¾m nµy, t¸c gi¶ kh«ng viÕt nhiÒu, chØ chän mét chi tiÕt lµm chóng ta xóc ®éng bëi nã trong trÎo, ch©n thµnh : ®ã lµ chi tiÕt Thu siÕt chÆt lÊy cæ cha... tiÕng kªu cña nã nh lµ tiÕng xÐ, xÐ sù im lÆng vµ xÐ c¶ ruét gan mäi ngêi. TiÕng ba nh vì tung ra tõ lßng nã. Dêng nh tõ giê phót thøc tØnh ®ã, Thu b¾t ®Çu thay ®æi, c« kh«ng chØ yªu cha mµ cßn tù hµo vÒ ngêi cha - mét ngêi anh hïng. Cã thÓ nãi ë tuæi thiÕu nhi, Thu lµ c« bÐ cã t×nh c¶m m¹nh mÏ, s©u s¾c, hån nhiªn, ng©y th¬. TÊt c¶ nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch Êy ®Òu tËp trung thÓ hiÖn vÒ mét t×nh yªu cha ®»m th¾m, k× l¹. V¨n häc lµ thÓ hiÖn t©m hån con ngêi vµ thêi ®¹i mét c¸ch cao ®Ñp. Nhµ v¨n NguyÔn Quang S¸ng ®· ®em ®Õn mét nÐt tÝnh c¸ch ®iÓn h×nh cho vÎ ®Ñp con ngêi ViÖt Nam thêi chèng MÜ. b) ¤ng S¸u - Ngêi hy sinh c¶ cuéc ®êi ®Ó g×n gi÷ t×nh cha con bÊt diÖt ChiÕc lîc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng lµ mét t¸c phÈm v¨n häc thµnh c«ng kh«ng ph¶i nhµ v¨n nµo còng thµnh c«ng khi viÕt vÒ t×nh c¶m cha con - mét t×nh c¶m thiªng liªng. H×nh ¶nh «ng S¸u ®· ®Ó l¹i Ên tîng s©u s¾c vÒ mét ngêi cha hy sinh c¶ cuéc ®êi ®Ó gi÷ g×n t×nh cha con bÊt diÖt. ¤ng S¸u tham gia cuéc chiÕn ®Êu cña d©n téc, v× nhiÖm vô chung ®ã «ng ph¶i hi sinh vÎ ®Ñp trai trÎ cña m×nh. §ã lµ nçi ®au vÒ thÓ x¸c. Nhng ®iÒu ®¸ng nãi ë ®©y lµ nçi ®au tinh thÇn cña «ng S¸u. MÊy ngµy vÒ th¨m nhµ, ®øa con g¸i duy nhÊt mµ «ng yªu th¬ng ®· kh«ng nhËn cha, kh«ng mét lêi gäi ba. M·i ®Õn phót cuèi cïng tríc khi chia tay «ng míi ®îc hëng h¹nh phóc cña ngêi cha, nhng thËt ng¾n ngñi ®Ó råi cuèi cïng «ng m·i m·i ph¶i xa con. ThËt lµ xãt xa, trong nh÷ng ngµy chiÕn ®Êu gian khæ, sèng vµ chÕt ®Òu ph¶i bÝ mËt. Tuy nhiªn, ngêi cha ®au khæ, lÆng lÏ Êy lµ mét chiÕn sÜ anh hïng vµ kh«ng bao giê chÕt v× «ng lµ ngêi cha hÕt mùc yªu th¬ng con, «ng íc hÑn sÏ lµm chiÕc lîc ngµ thËt ®Ñp cho con, «ng ®· dµnh tÊt c¶ t×nh th¬ng yªu, t©m huyÕt ®Ó lµm chiÕc lîc ngµ nh mét biÓu tîng cïa t×nh cha con bÊt diÖt. Dï cha trao tËn tay con g¸i chiÕc lîc nhng tríc khi mÊt «ng ®· kÞp trao nã cho mét ngêi b¹n vµ «ng hi väng chiÕc lîc sÏ t×m ®îc ®Þa chØ ®Ó m·i m·i t×nh cha con kh«ng chÕt. C©u chuyÖn ChiÕc lîc ngµ gîi nªn t×nh c¶m s©u nÆng cña ngêi cha dµnh cho con. T×nh c¶m Êy lµ bÊt diÖt. ChiÕn tranh gieo ®au th¬ng, mÊt m¸t, vµ chÕt chãc lµ mét ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái nhng t×nh c¶m thiªng liªng cña con ngêi mµ ë ®©y lµ t×nh cha con kh«ng bao giê mÊt. §©y còng lµ chñ ®Ò cña t¸c phÈm nµy.
Tài liệu đính kèm: