Phân tích giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo chuyện người con gái Nam Xương

Đề : Phân tích giá trị hiện thực , giá trị nhân đạo chuyện ng` con gái Nam Xương 
 Dàn bài 
I/ Mở bài 
- Thế kỷ 16 tình hình xh VN ko còn ổn định như thế kỷ 15 , con ng` nhất là ng` phụ nữ chịu nhìu đau khổ do chế độ pk gây nên 
- Truyền kỳ mạn lục là tập truyện viết = chữ Hán của Nguyễn Dữ 1 nhà nho sống ẩn dật ở TK16 . Tập truyện đã p/ánh những mặt xấu xa của cđpk đương thời đồng thời bày tỏ thái độ của t/giả . 
- Chuyện NCGNX co g/trị về nhìu mặt trong đó nổi bật nhất là g/trị hiện thực và g/trị nhân đạo 
II/ Thân bài 
1/ Giá trị hiện thực 
a) Truyện p/ánh sinh động thân phận của ng` phụ nữ trong xhpk . Đó là xh bất công gây nhìu đau khổ cho ng` phụ nữ 
- Lên án cuộc chiến tranh phi nghĩa gây bao đau thương cho ng` phụ nữ 
- Trương Sinh đi lính phải xa cách mẹ già, vợ trẻ
+ Vợ ở nhà 1 mình vừa nuôi dạy con thơ vừa chăm sóc mẹ già
+ Mẹ già thương nhớ con lâm bệnh qua đời 
- Số phận đau khổ của ng` phụ nữ trong xh cũ
+ 1 lòng 1 dạ thủy chung vẫn bị chồng nghi oan
+ Nỗi oan ko thanh minh đc phải tìm đến cái chết 
- Lên án lễ giáo pk bất công chế độ nam q` độc đoán 
+ Ng` chồng k có học, đa nghi, ghen tuông nghe theo lời con trẻ ko chịu suy xét
+ Ng` đàn ông có nhìu q` hành ko cho ng` phụ nữ đc phân trần, giảng giải vội kết án ruồng rẫy ng` phụ nữ dẫn đến cái chết oan ức
b) Giá trị tố cáo càng cao vì tuy nỗi oan đc giải nhưng nàng ko thể trở về cõi trần đc vì nơi đó luôn luôn gieo tai họa cho ng` phụ nữ 
2/ Giá trị nhân đạo 
ND đã x/dựng nên hình tượng Vũ Nương 1 hình tượng phụ nữ đẹp với những đức tính đáng quý nhằm đề cao phẩm chất tốt đẹp của ng` phụ nữ 
_Đảm đang : 1 mình gánh vác mọi công việc gđ khi chồng đi lính ở nhà nuôi dạy con thơ phụng dưỡng mẹ chồng 
_ Hiếu nghĩa : chăm sóc mẹ già ốm đau , lo ma chay tế lễ khi mẹ chồng qua đời
_ Thủy chung :
+ Khuôn phép nhường nhịn để ko xảy ra cảnh thất hòa
+ Trước sau vẫn giữ trọn trinh tiết với chồng , vô tội nhưng bị nghi oan đành lấy cái chết để minh oan . Chính vì vô tội nên nàng đc các tiên cá cứu vớt về sống với Linh Phi
+ Nỗi oan đc giải chồng ân hận càng quý mến đức hạnh 
III/ Kết bài
_ Hình tượng Vũ Nương đã để lại tình cảm xót thương cho số phận bi thảm của ng` phụ nữ trong xhpk 
_ T/giả đứng về phía nạn nhân để lên án xh , lên án chiến tranh đồng thời bênh vực nâng cáo ng` phụ nữ . Điều đó thể hiện cách nhìn tiến bộ, tấm lòng ưu ái và nhân đạo cao cả của nhà văn 
Đề: Số phận ng` phụ nữ xưa qua h` tượng nhân vật Vũ Nương
Dàn bài :
I/ Mở bài 
_ Ng` phụ nữ trong xhpk xưa đã trở thành cảm hứng trg văn học cổ
_Trg đó tiêu biểu là CNCGNX trích trong truyền kỳ mạn lục của ND đã x/dựng hình tượng n/vật nàng Vũ Nương tiêu biểu cho số phận ng` phụ nữ trg xh xưa 
II/ Thân bài 
_ Trình bày lại thân phận của Vũ Nương : con nhà nghèo đẹp ng` tốt nết (d/c)
_ Bít giữ đạo làm ng` làm con, làm mẹ
_ Thủy chung son sắt với chồng , hiếu thảo với mẹ, gắn bó đảm đang việc nhà nghĩa là ng` phụ nữ trọn vẹn trg quan niệm đạo đức lễ giáo pk xưa 
_ 1 biểu tượng cho những vẻ đẹp của ng` phụ nữ truyền thống tuy nhiên hình tượng Vũ Nương là điển hình cho số phận ng` phụ nữ trg xhpk xưa . Dẫu rằng trọn vẹn cả sắc và đức độ nhưng số phận ko mỉm cười với nàng mà trớ trêu hẩm hiu
_ 1 lòng vun vén cho gđ mà gđ tan nát 
_ 1 lòng son sắt thủy chung mà bị nghi oan
_ Trọn vẹn trg quan hệ đạo đời thế mà cuộc đời tan nát phải dẫn đến cái chết 
_ Nguyễn Dữ đã qua hình tượng 1 Vũ Nương mà khái quát thân phận ng` phụ nữ nói chung . Bản thân họ rất trọn vẹn đến mức tuyệt với mà số phận họ thật cai đắng bi thương 
_ Sau này Hồ Xuân Hg cũng đã khái quát
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi 3 chìm với nc non”
Và Ng~ Du cũng đã khái quát thành hiện thực chung 
“Đau đớn thay thân phận đàn bà
Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung”
III/ Kết bài
_ Khẳng định lại số phận của ng` phụ nữ trg xhpk
_ Liên hệ đến số phận của ng` phụ nữ trong xh hiện nay 
Đề : Phân tích tình huống để toát lên phẩm chất phong cách Vũ Nương
 Dàn bài:
I\Mở bài:
_Giới thiệu t\giả, tp
_Nêu n~ th` công đặc sắc về nghệ thuật biết tạo ra n~ tình huống để bộc lộ tính cách về phẩm chất nhân vật
II\ Thân bài:
Lần lượt nêu 4 tình huống và mỗi tình huống thể hiện bộc lộ pc của n\vật
_Vũ Nương con nhà nghèo nhờ tư dung tốt đẹp thùy mị nết na đc TS xin mẹ 100 lượng hỏi về làm vợ
=> biết chồng cả ghen với vợ phòng ngừa quá đối => nàng bit giữ gìn khuôn phép => vợ chồng chưa hề bị bất hòa
_Có giặc chồng phải đi giết giặc, ngày chồng lên đg “Rót đầy chén rượu” và căn dặn chồng “xin 2 chữ bình yên” thể hiện ng` phụ nữ ko ham danh lợi, đặt lên trên hất là sự sống còn, an toàn cua3 chồng và hp vợ chồng.
_Khi chồng xa nhà: Vũ Nương sanh con trai đặt tên là bé Đản => Vũ Nương gánh vác mọi việc cùa gđ => ng` phụ nữ đảm đang=> chăm sóc an ủi mẹ chồng khi ốm lo lắng chu tất làm đám tang cho bà=> thể hiện ng` con dâu hiếu thảo
_Xa vắng chồng nàng luôn luôn mong nhớ khắc khoải chờ đợi “mỗi khi bướm lượn đầy vườn, may giăng kín núi, nàng lại chạnh lòng nhớ chồng nơi xa.” Đêm khuya chỉ có 2 mẹ con, nàng thường chỉ bóng mình trên vách và bảo đó là cha nó=> n~ chi tiết ấy đã nói đc rất chân thực và cảm động tấm lòng son sắc, khát vọng xum họp hp gđ.
_Trg hoàn cảnh TS trở về: Tường là xum vầy hp nhưng ko ng` chồng vô học kém văn hóa kia đã nghe lời con trẻ ko suy xét cân nhắc mà nghi oan cho nàng, thô lỗ chửi bới đánh đập và đuổi nàng ra khỏi nhà. Trg hoàn cảnh ấy Vũ Nương vẫn dùng lời phân bua xin chồng hiểu, ko đc nàng thất vọng roi682 cuối cùng ko thể cứu vãn đc nàng thất vọng, mấy ngày chay sạch ra sông Hoàng Giang mà khấn với trời đất “thiếp ko sạch ghìm lòng chết cho quạ diều”
III\ Kết bài 
Tóm lại 1 phương tiện đặc sắc của nghệ thuật là Ng~ Dữ đã dựa vào cốt truyện cổ Vợ chàng Trương mà s\tác n~ tình huống lô gic khéo léo thể hiện phẩm chất n\vật 1 nàng Vũ Nương đảm đang, hiếu nghĩa, thủy chung.
Đề : Viết bài văn g/thiệu về t/giả NG~ Dữ và t/p CNCGNX 
Dàn bài
I/ Mở bài
Nêu n/xét khái quát : Ng~ Dữ là 1 trg những t/giả lớn của văn học trung đại VN . Tên tuổi của ông gắn liền với những sáng tác đc xưng tụng là “thiên cổ kỳ bút” 
II/ Thân bài
_ Thuyết minh về cuộc đời và sự nghiệp văn học của Ng~ Dữ 
_ Thân thế : ông sống ở TK16 ng` huyện Trường Tân nay là huyện Thanh Miện , tỉnh Hải Dương . Ông là học trò của Tuyết Giang phu tử Nguyễn Bỉnh Khiêm . Ông sống trg thời kỳ lịch sữ nhìu biến động, các tập đoàn pk Lê, Mạc Trịnh tranh giành q` lợi, gây ra các cuộc nội chiến kéo dài . Ông học rộng tài cao nhưng chỉ làm quan có 1 năm rồi xin nghỉ về nhà nuôi mẹ già , viết sách sống ẩn dật như nhìu trí thức đương thời khác 
_ T/p chính của ông : truyền kỳ mạn lục . TKML là 1 tập truyền kỳ , 1 thể loại văn học cổ co nguồn gốc từ Trung Quốc . Truyền kỳ mạn lục gồm 20 thiên truyện, khai thác đề tài từ các truyện cổ dân gian và các truyền thuyết lịch sử , n/vật chình thường là những ng` phụ nữ đức hạnh khao khát 1 cuộc sống bình yên hạnh phúc nhưng các thế lực tàn bạo và lễ giáo pk khắc nghiệt đã xô đẩy họ vào những cảnh ngộ éo le . 1 loại n/vật khác là những ng` trí thức có tâm huyết bất mãn với thời cuộc ko chịu trói mình vào vòng nhân lợi chật hẹp . CNCGNX là 1 trg 20 truyện của t/p này .
* Thuyết minh về t/p CNCGNX
_ Đề tài : truyện khai thác đề tài từ 1 truyện cổ tích có tên là Vợ chàng Trương . Chuyện cổ tích này kể về 1 ng` phụ nữ đức hạnh bị chồng nghi oan đã trầm mình xuống sông lấy cái chết để minh oan 
_ Từ cốt truyện của chuyện cổ tích Ng~ Dữ đã có những sáng tạo nghệ thuật độc đáo 
+ Có thêm những đoạn độc thoại nội tâm
+ Chuyện có thêm những chi tiết kỳ ảo với những sáng tạo ấy chuyện thêm phần độc sắc về nghệ thuật và sâu sắc về nội dung có thêm những giá trị mới so với chuyện Vợ chàng Trương 
_ Về nội dung : 
+ Giá trị hiện thực : truyện giúp ng` đọc cảm nhận đc cuộc sống gđ dưới xhpk nam q` và thấp thoáng bòng dáng của cuộc chiến tranh pk phi nghĩa
+ Giá trị nhân đạo : đề cao và ca ngợi vẻ đẹp đức hạnh, phẩm chất của ng` phụ nữ, đòi q` sống cho họ . Lên án tố cáo lễ giáo pk nghiệt ngả đã gây ra bao oan khóc bất hạnh cho ng` phụ nữ 
+ Giá trị nghệ thuật : cách kể chuyện hấp dẫn đầy kịch tính , thắt nút, mở nút . X/dựng tính cách n/vật
+ TS : đa nghi, thất học ..
Sử dụng nhiều yếu tố hoang đường kỳ ảo 
Kết hợp nhiều yếu tố độc thoại nội tâm , đối thoại 
III/ Kết bài 
Cảm nghĩ của em về t/giả t/p 
Nghĩ chuyện trên đời kì lạ thật. Chuyện tình duyên, sống chết, số phận của con người lại được định đoạt tù một câu chuyện đùa về một cái bóng. Ngày xưa, thân mẫu của Trịnh Trang Công trong Ðông Chu liệt quốc đã gây ra bao chuyện phiền phức dẫn đến cảnh đầu rơi máu chảy chỉ vì bà ghét Trịnh Trang Công khi xưa sinh ngược khiến bà phải đau đớn. Chuyện đời vẫn thế, đó là chỗ éo le phức tạp trong đời sống tâm hồn con người. Chỗ kì bút của Nguyễn Dữ là đã bắt nắm được một tình huống éo le như vậy. Trong văn chương nước ta cũng như thế giới không hiếm những câu chuyện xen những yếu tố truyền kì. Nét riêng của Chuyện người con gái Nam Xương là hai yếu tố thực và truyền kì không đan xen vào nhau mà kết cấu thành hai phần. Phần truyền kì vùa làm cho câu chuyện thêm lung linh hư ảo, vùa góp phần làm rõ những yếu tố ở phần thực. Phần thực là cơ sở để xây dựng phần truyền kì (phần thực, tôi muốn nói thực của văn học). Bằng mối liên hệ giữa hai phần, nhà văn làm nổi bật tính cách nhân vật và thể hiện chủ đề của tác phẩm.
Người con gái Nam Xương Vũ Thị Thiết là nhân vật chính xuyên suốt hai phần của tác phẩm. Nguyễn Dữ không chú trọng việc miêu tả hình thức, chúng ta chỉ biết Vũ nương là người “có tư dung tốt đẹp”. Tính cách nhân vật được thể hiện qua hai mối quan hệ cơ bản là quan hệ với chồng và mẹ chồng. Mối quan hệ đó diễn ra ở những thời điểm khác nhau. Ở tùng thời điểm ấy, nhân vật bộc lộ cá tính của mình. Mối quan hệ với Trương Sinh diễn ra trên bốn thời điểm: khi chồng ở nhà, khi chia tay, khi xa chồng và khi chồng trở về. Khi chung sống với nhau, biết Trương Sinh là người có tính đa nghi, hay ghen nên “nàng giữ gìn khuôn phép” cho gia đình hoà thuận. Khi tiễn chồng đi tòng quân, tính cách của Vũ nương được thể hiện ở lời đưa tiễn. Nàng nói với chồng: “Lang quân đi chuyến này, thiếp chẳng dám mong được đeo ấn hầu trở về quê cũ, chỉ xin ngày về mang theo được hai chữ bình yên”. Nàng nghĩ đến những khó nhọc, gian nguy của người chồng trước rồi mới nhận ra sự lẻ loi của mình. Tù cách nói đến nội dung của những câu nói hiện lên một Vũ nương dịu dàng, thiết tha với hạnh phúc, không hư danh, thương chồng và giàu lòng vị tha, một tâm hồn có văn hoá. Trong những ngày xa chồng, nàng nuôi con thơ, chăm sóc mẹ chồng như mẹ đẻ của mình. Ngòi bút Nguyễn Dữ tỏ ra già dặn, nhà văn đã để cho chính người mẹ chồng ấy nhận xét về tấm lòng hiếu thảo của nàng trước khi bà cụ qua đời: “Sau này trời giúp người lành ban cho phúc trạch, giống giòng tươi tốt xanh  ... ưởng chùng rất riêng ấy lại là vấn đề điển hình của cuộc sống. Tất nhiên trong tấn bi kịch này có phần của Vũ nương. Nàng vùa là nạn nhân nhưng cũng là tác nhân. Bởi chính nàng đã lấy cái bóng làm cái hình, lấy cái hư làm cái thật. Âu đó cũng là một bài học sâu sắc của muôn đời vậy.
Phần truyền kì trong câu chuyện là chuyện Vũ nương không chết, trở về sống trong Quy động của Nam Hải Long Vương đó là cuộc sống đời đời. Nhà văn đã tạo ra một cuộc gặp gỡ kì thú giữa Phan Lang - một người dương thế - với Vũ Nương nơi động tiên. Cuộc gặp gỡ ấy đã làm sáng tỏ thêm những phẩm chất của Vũ nương. Khi Phan Lang nhắc đến chuyện nhà của tổ tiên thì Vũ nương “ứa nước mắt khóc”. Nàng quả thật là một con người thiện căn, thiết tha gắn bó với quê hương đời sống mà không được sống. Tính cách của nàng và bi kịch như được tô đậm khơi sâu một lần nữa. Nhưng dụng ý của nhà văn đưa phần truyền kì vào câu chuyện không chỉ có thế. Nguyễn Dữ muốn khẳng định một chân lí nghệ thuật: cái Ðẹp là bất tủ. Vũ nương không sống được ở cõi đời thì sẽ sống vĩnh hằng ở cõi tiên, vì nàng là cái Ðẹp.
Nói cho cùng, hiện thực của câu chuyện là hiện thực về tấm lòng của nhà văn trước những vấn đề của cuộc sống. Nhà văn đã đi sâu khai thác những vẻ đẹp và nỗi đau khổ xót xa phức tạp của tâm hồn con người, nhất là người phụ nữ trong xã hội đương thời như Vũ nương. Cũng qua đó, nhà văn khẳng định một chân lí nghệ thuật phảng phất như trong các truyện cổ dân gian Thánh Gióng về trời, An Dương Vương xuống biển kì lạ mà cũng rất thực
ĐỀ BÀI :
 Suy nghĩ về nhân vật Vũ Nương trong tác phẩm “Chuyện người con gái Nam Xương”của Nguyễn Dữ .
ĐÁP ÁN :
 Trong văn học Việt Nam đã có không ít tác phẩm mang tên gọi truyền kỳ hoặc có tính chất truyền kỳ song được tôn vinh là “ thiên cổ kỳ bút” thì cho đến nay chỉ có một “Truyền kỳ mạn lục” của Nguyễn Dữ .“Chuyện người con gái Nam Xương” được rút trong tập những câu chuyện kỳ lạ đó .Nhân vật chính của tác phẩm là Vũ Nương đã để lại trong lòng người đọc niềm cảm thương sâu sắc.
	 Tác phẩm là tiếng nói đồng cảm,trân trọng,ngợi ca của tác giả đối với con người đặc biệt là người phụ nữ.Toàn bộ câu chuyện xoay quanh cuộc đời và số phận bi thảm của người con gái xinh đẹp,nết na tên là Vũ Thị Thiết quê ở Nam Xương.Phải nói rằng Nguyễn Dữ không có ý định cho Vũ Nương mang đức tính của một phụ nữ yêu nước hay một mỹ nhân nơi gác tía lầu son .Vũ Nương là người phụ nữ bình dân vốn con kẻ khó có một khát khao bao trùm cả cuộc đời-Đó là thú vui nghi gia nghi thất.Nàng mang đầy đủ vẻ đẹp của một người phụ nữ lý tưởng “tính đã thuỳ mỵ nết na lại thêm có tư dung tốt đẹp ”.Càng đi sâu vào câu chuyện ta càng thấy vẻ đẹp của nàng được tác giả tập trung thể hiện rõ nét.Trong những ngày đoàn viên ít ỏi,dù Trương Sinh con nhà hào phú tính vốn đa nghi, đối với vợ thường phòng ngừa quá sức nhưng nàng khéo léo cư xử, giữ gìn khuân phép nên gia đình không khi nào phải thất hoà.Khi tiễn chồng đi lính,mong ước lớn nhất của nàng không phải là công danh phú quí mà là khao khát ngày chồng về “mang theo hai chữ bình yên thế là đủ rồi”.Những ngày chồng đi xa, nàng thực sự là một người mẹ hiền,dâu thảo,chăm sóc thuốc thang tận tình khi mẹ chồng đau yếu,ma chay tế lễ chu tất khi mẹ chồng qua đời.Nguyễn Dữ đã đặt những lời ca ngợi đẹp đẽ nhất về Vũ Nương vào miệng của chính mẹ chồng nàng khiến nó trở nên vô cùng ý nghĩa “sau này trời xét lòng lành ban cho phúc đức ,giống dòng tươi tốt con cháu đông đàn,xanh kia quyết chẳng phụ con cũng như con đã chẳng phụ mẹ”.Người thiếu phụ tận tuỵ ,hiếu nghiã ấy còn là một người vợ thuỷ chung đối với chồng .Trong suốt ba năm chồng đi chinh chiến,người thiếu phụ trẻ trung xinh đẹp đó một lòng một dạ chờ chồng,nuôi con:“cách biệt ba năm giữ gìn một tiết,tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng ,ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót”.Dưới ngòi bút của Nguyễn Dữ,Vũ Nương được mọi người yêu mến bằng tính tình,phẩm hạnh của nàng.Trong cái nhìn nâng niu trân trọng của ông,Vũ Nương là con người của gia đình,đức hạnh của nàng là đức hạnh của một người vợ hiền,dâu thảo,một người yêu mến cuộc sống gia đình và làm mọi việc để giữ gìn,vun vén cho hạnh phúc.
 Người phụ nữ dịu dàng ,hiếu nghĩa ,tận tuỵ và chung tình đó đáng ra phải được đền bù xứng đáng bằng một gia đình êm ấm, phúc lộc đề huề.Nhưng tai ác thay ,một ngày kia chồng nàng đi chinh chiến trở về,nghe lời con trẻ đinh ninh là vợ hư,mắng nhiếc,đánh đập và đuổi nàng đi bất chấp sự can ngăn của xóm giềng và lời than rớm máu của người vợ trẻ.Không có cơ hội để thanh minh,trái tim tan nát,tuyệt vọng bởi “bình rơi,trâm gãy,mây tạnh,mưa tan,sen rũ trong ao,liễu tàn trước gió ”.Đến bến Hoàng Giang,người thiếu phụ đau khổ nguyền rằng:“Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu chồng con rẫy bỏ,điều đâu bay buộc tiếng chịu nhuốc nhơ,thần sông có linh xin ngài chứng giám,thiếp nếu đoan trang giữ tiết,trinh bạch gìn lòng,xuống nước xin làm ngọc Mỵ Nương,vào đất xin làm cỏ Ngu Mĩ” Với nàng ,cái chết là hành động quyết liệt cuối cùng cần phải có để bảo toàn danh dự .Nhịp văn dồn dập ,lời văn thống thiết như cực tả nỗi niềm đồng cảm,xót thương của tác giả đối với người thiếu phụ chung tình mà bạc mệnh! Thương nàng ông sáng tạo ra một thế giới thần tiên êm đềm trong chốn làng mây cung nước để Vũ Nương được sống như một nàng tiên .Phải chăng đó cũng chính là dụng ý của tác giả:người tốt sẽ được được đền bù xứng đáng, ở hiền ắt sẽ gặp lành? 
	 Điều gì đã khiến người phụ nữ đẹp người,đẹp nết đó phải tìm đến cái chết bi thảm?Đó chính là do chiến tranh phong kiến phi nghĩa đã làm cho gia đình phải li tán. Đó còn là lễ giáo phong kiến hà khắc với tư tưởng nam quyền độc đoán đã biến Trương Sinh thành một bạo chúa gia đình Để ngàn đời trên bến Hoàng Giang, khắc khoải niềm thương và nỗi ám ảnh dai dẳng về một người thiếu phụ trẻ trung,xinh đẹp , hiếu nghĩa, chung tình mà bạc mệnh !
	Câu chuyện về nàng Vũ Nương khép lại nhưng dư âm về sự bất bình, căm ghét xã hội phong kiến bất lương, vô nhân đạo thì còn mãi.Có lẽ vì thế mà em càng yêu mến, trân trọng xã hội tốt đẹp mà em đang sống hôm nay. 
“Truyeàn kì maïn luïc” laø moät taùc phaåm coù giaù trò cuûa vaên hoïc coå nöôùc ta theá kæ XVI, moät taäp truyeän vaên thô ñaàu tieân baèng chöõ Haùn ôû Vieät Nam. Truyeän “Ngöôøi con gaùi Nam Xöông” laø moät truyeän hay trong taùc phaåm. 
Truyeän keå raèng, Vuõ Thò Thieát laø moät phuï nöõ ñöùc haïnh ôû Nam Xöông, choàng laø Tröông Linh, ngöôøi nhaø giaøu nhöng khoâng coù hoïc, tính lai ña nghi. Trieàu ñình baét lính, Tröông Linh phaûi toøng quaân trong khi vôï ñang mang thai. Choàng ñi xa môùi ñöôïc möôøi ngaøy thì naøng sinh con trai ñaët teân laø Ñaûn. Naêm sau, giaëc tan, vieäc quaân keát thuùc, Tröông Linh trôû veà thì con ñaõ bieát noùi, nhöng ñöùa treû nhaát ñònh khoâng nhaän Tröông Linh laøm boá. Noù noùi: “Ô hay! Theá ra oâng cuõng laø cha toâi ö ? OÂng laïi bieát noùi, chöù khoâng nhö cha toâi tröôùc kia chæ thin thít. Tröôùc ñaây thöôøng coù moät oâng ñeâm naøo cuõng ñeán, meï Ñaûn ñi cuõng ñi, meï Ñaûn ngoài cuõng ngoài nhöng chaúng bao giôø beá Ñaûn caû.”
Tính Tröông Linh hay ghen, nghe con noùi vaäy ñinh ninh raèng vôï hö, ñaõ vu oan cho Vuõ Nöông, ruoàng raãy vaø ñaùnh ñuoåi naøng ñi. Vuõ Nöông bò oan öùc ñaõ nhaûy xuoáng soâng töï vaãn.
Ñoïc kó taùc phaåm, em thaáy truyeän khoâng phaûi khoâng heù môû khaû naêng coù theå deã daøng traùnh ñöôïc thaûm kòch ñau thöông ñoù. Taøi keå chuyeän cuûa taùc giaû laø ôû choã ñoù, côûi ra roài laïi thaét vaøo ñaãy caâu chuyeän ñi tôùi, khieán ngöôøi ñoïc höùng thuù theo doõi vaø suy nghó, chuû ñeà cuûa taùc phaåmtöøng böôùc noåi leân theo doøng keå cuûa caâu chuyeän. Lôøi con treû nghe nhö thaät maø chöùa ñöïng khoâng ít ñieàu voâ lí khoâng theå tin ngay ñöôïc, neáu Tröông Linh bieát suy nghó, ngöôøi cha gì maø laï vaäy: “khoâng bieát noùi, chæ nín thin thít” chaúng bao giôø beá con mình, maø heät nhö “caùi maùy” - “meï Ñaûn ñi cuõng ñi, meï Ñaûn ngoài cuõng ngoài”. Caâu noùi ñoù cuûa ñöùa treû chaúng phaûi laø moät caâu ñoá, giaûng giaûi ñöôïc thì caùi cheát cuûa Vuõ Nöông seõ khoâng xaûy ra. Nhöng Tröông Linh caû ghen, ít hoïc, thieáu suy nghó, ñaõ voâ tình boû dôû khaû naêng giaûi quyeát taám thaûm kòch, daãn tôùi caùi cheát oan uoång cuûa ngöôøi vôï maø chaøng khoâng phaûi khoâng coù tình yeâu thöông. Taát nhieân söï ñôøi coù theá môùi thaønh chuyeän, vaû laïi treân ñôì laøm gì coù söï ghen tuoâng saùng suoát.
Bi kòch coù theå traùnh ñöôïc khi vôï hoûi chuyeän kia ai noùi, chæ caàn Tröông Linh keå laïi lôøi con noùi moïi chuyeän seõ roõ raøng. Vuõ Nöông seõ chöùng minh cho choàng roõ ôû moät mình naøng hay ñuøa vôùi con troû vaøo boùng mình vaø noùi laø cha Ñaûn. Maõi sau naøy, moät ñeâm phoøng khoâng vaéng veû, ngoài buoàn döôùi boùng ñeøn khuya, chôït ngöôøi con chæ vaøo boùng mình treân vaùch maø baûo ñoù laø cha noù, Tröông Linh môùi tænh ngoâ, thaáu hieåu noãi oan cuûa vôï thì moïi chuyeän ñaõ xong. Vuõ Nöông khoâng coøn nöõa treân ñôøi.
Caâu chuyeän baét ñaàu töø moät bi kòch gia ñình, moät chuyeän trong nhaø, moät vuï ghen tuoâng. Khoâng ít taùc phaåm xöa nay ñaõ vieát veà caùi chuyeän thöôøng tình ñaày tai hoaï naøy. Vuõ nöông khoâng may laáy phaûi ngöôøi choàng caû ghen, nguyeân nhaân tröïc tieáp daãn naøng ñeán caùi cheát bi thaûm laø “maùu ghen” cuûa ngöôøi choàng noâng noåi. Nhöng söï thöïc vaãn laø söï thöïc!caùi cheát oan uoång quaù vaø ngöôøi choàng ñoäc ñoaùn quaù!
Moät phuï nöõ ñöùc haïnh, taâm hoàn nhö ngoïc saùng maø bò nghi oan bôûi moät chuyeän khoâng ñaâu ôû moät lôøi con treû, moät caâu noùi ñaøu cuûa meï vôùi con maø phaûi tìm ñeán caùi cheát bi thaûm, ai oaùn trong loøng soâng thaêm thaúm. Caâu chuyeän ñau loøng vöôït ra ngoaøi khuoân khoå cuaû moät gia ñình, noù buoäc chuùng ta phaûi suy nghó tôùi soá phaän mong manh cuûa con ngöôøi trong moät xaõ hoäi maø nhöõng oan khuaát, baát coâng, tai hoaï coù theå xaûy ra baát cöù luùc naøo ñoái vôùi hoï maø nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán nhieàu khi raát laï luøng khoâng theå löôøng tröôùc ñöôïc. Ñoù laø xaõ hoäi phong kieán ôû nöôùc ta, nhaát laø ôû thôøi noù ñaõ suy vong. Xaõ hoäi ñoù ñaõ sinh ra nhöõng chaøng Tröông Linh, nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñaëc ñaàu oùc “nam quyeàn”, chaø ñaïp leân quyeàn soáng cuûa ngöôøi phuï nöõ. Tính ghen tuoâng cuûa caù nhaân coäng vôùi tö töôûng “nam quyeàn” trong xaõ hoäi ñaõ laøm neân moät Tröông Linh ñoäc ñoaùn ñeán kyø cuïc, khö khö theo yù rieâng, nhaát thieát khoâng nghe yù kieán cuûa ngöôøi khaùc. Ñöùa treû noùi thì tin ngay, coøn vôï than khoùc giaõi baøy thoáng thieát thì nhaát ñònh khoâng tin, hoï haøng, laøng xoùm phaân giaûi coâng minh cuõng chaúng aên thua gì. Haäu quaû laø caùi cheát thaûm thöông cuûa Vuõ nöông maø nguyeân nhaân saâu xa laø cheá ñoä phong kieán baát coâng cuøng cheá ñoä “nam quyeàn” baát bình ñaúng cuûa noù ñaõ gaây ra bao nhieâu tao hoaï cho ngöôøi phuï nöõ noùi rieâng vaø con ngöôøi thôøi ñoù noùi chung.