Tạo lập và sử dụng chương trình tính điểm, quản lý điểm cấp trung học cơ sở góp phần nâng cao chất lượng giáo dục

I/ Tên đề tài: TẠO LẬP VÀ SỬ DỤNG CHƯƠNG TRÌNH TÍNH ĐIỂM, QUẢN LÝ ĐIỂM CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC.
II/ Đặt vấn đề: Thế giới hôm nay đang chứng kiến những đổi thay có tính chất khuynh đảo trong mọi hoạt động phát triển kinh tế - xã hội nhờ những thành tựu của công nghệ thông tin (CNTT). CNTT đã góp phần quan trọng cho việc tạo ra những nhân tố năng động mới, cho quá trình hình thành nền kinh tế tri thức và xã hội thông tin. Chính vì thế ,việc ứng dụng CNTT trong các hoạt động giáo dục là vô cùng cần thiết. Việc ứng dụng CNTT để tính điểm, quản lý điểm và thông tin minh bạch điểm số của học sinh trong nhà trường là nhu cầu cần thiết của ngành giáo dục hiện nay.
Việc ứng dụng CNTT trong việc tính điểm, quản lý điểm học sinh đã được nhiều trường thực hiện. Nhưng nhìn chung các trường xử dụng những phần mềm ấy vẫn chưa được đồng bộ, chưa phát huy hết tính năng của CNTT, còn gây cho nhà trường, giáo viên và học sinh những phiền toái nhất định.
Chính vì thế , trong cố gắng của mình, tôi chọn và thực nghiệm đề tài này và thấy bước đầu đã thành công. Nói chung, chương trình tính điểm này có độ phủ cao hầu hết các yêu cầu trong việc tính và quản lý điểm, thông tin ,báo cáo của nhà trường một cách kịp thời, chính xác và tiện lợi. Chương trình tính điểm này trợ giúp một cách thiết thực và vô cùng hiệu quả cho ban giám hiệu nhà trường, cho giáo vụ , cho tổ trưởng, nhóm trưởng chuyên môn và đặc biệt hơn cả là cho giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn để các lực lượng này toàn tâm toàn ý cho công tác giảng dạy, góp phần một cách tích cực nâng cao chất lượng dạy học. Đối với phụ huynh và học sinh, chương trình tính điểm này nếu được sử dụng một cách đầy đủ ( đưa lên cả mạng internet) thì hiệu quả học tập rất cao vì thông tin về điểm số đến với học sinh một cách kịp thời, nhanh chóng. Nếu nhà trường chưa sử dụng mạng thì chương trình cung cấp cho phụ huynh và học sinh những phiếu liên lạc chuẩn mực, chính xác.
III/ Cơ sở lý luận: - Xuất phát từ các văn bản chỉ đạo của Đảng và nhà nước nhất là chỉ thị 58-CT/TW của Bộ Chính Trị ngày 07 tháng 10 năm 2001 về việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT phục vụ sự nghiệp Công nghiệp hóa và Hiện đại hóa đã chỉ rõ trọng tâm của ngành giáo dục là đào tạo nguồn nhân lực về CNTT và đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác giáo dục và đào tạo. Đây cũng là nhiệm vụ mà Thủ tướng Chính phủ đã giao cho ngành giáo dục giai đoạn 2001 – 2005 thông qua quyết định số 81/2001/QĐ-TTg. Từ năm học 2008-2009 , phó thủ tướng, bộ trưởng Bộ giáo dục đào tạo cũng đã chỉ đạo đẩy mạnh việc ứng dụng CNTT trong nhà trường.
IV/ Cơ sở thực tiễn: Việc quản lý điểm bằng CNTT , trong vài năm trở lại đây được thực hiện tương đối rộng rãi. Tuy nhiên, những phần mềm tính điểm đã phát huy hết tính năng chưa, đã đáp ứng nhu cầu cập nhật thông tin báo cáo về các cấp quản lý giáo dục chưa là một vấn đề đáng được quan tâm. Tôi nhận thấy việc sử dụng những phần mềm đã có thương hiệu như School Viewer thì rất tốn kém cho nhà trường và hiệu quả sử dụng cũng chưa cao vì thiếu tính cập nhật, thiếu tính thực tế của mỗi đơn vị , địa phương. Phầm mềm School viewer cũng chưa tích hợp được với việc điều tra phổ cập giáo dục, một công việc cũng vô cùng quan trong trong trường trung học cơ sở. Nếu sử dụng những phần mềm miễn phí khác thì lại càng không đáp ứng được những nhu cầu tối thiểu.	Chính vì vậy, tôi tự xây dựng một chương trình tính điểm nhằm đáp ứng các nhu cầu trên một cách đầy đủ ,tiện ích, chính xác, khoa học mà dung lượng cũng rất gọn nhẹ, có thể sử dụng trên bất kỳ máy tính nào.
V/ Nội dung nghiên cứu:
Chương trình tính điểm mà tôi lập sau đây gồm 4 thư mục của 4 khối lớp: 6,7,8,9 (mỗi khối đang được lập là 6 lớp, nếu số lớp trong khối có nhiều hơn 6 thì việc chỉnh sửa cũng dễ dàng) và 10 file thống kê báo cáo toàn trường. Trong mỗi khối lớp, tôi lập 6 file cho 6 lớp và các file thống kê báo cáo của khối lớp đó. Tất cả các thư mục và các file đều có đường line liên kết chặt chẽ, liên thông tất cả các số liệu trong các bảng tính nhằm hạn chế đến mức thấp nhất công sức nhập dữ liệu vào các bảng tính của GVCN và GVBM. Sau đây , tôi xin giới thiệu lần lượt từng file và công dụng của nó.
1/Sổ ghi điểm của từng lớp: Sổ ghi điểm của từng lớp ( trong thư mục là tên lớp ví dụ 6.1) có 20 sheet gồm 14 môn học, 3 sheet dành cho tổng hợp, xếp loại 2 học kỳ và tổng kết năm học và 2 sheet là trang PLL1 và PLL2 nhằm thông tin cá nhân dành cho việc cập nhật thông tin điểm số của từng học sinh . Nhà trường có thể sử dụng thông tin này để cập nhật vào website của trường trong trang thông tin mỗi học sinh. 1 sheet là danh sách học sinh. Đối với lớp 9, có riêng một sheet Xét tốt nghiệp THCS.
Đầu năm học , Giáo viên chủ nhiệm lớp làm việc với sheet DSHS (danh sách học sinh ) ghi đầy đủ thông tin về lý lịch của mỗi học sinh như ghi trong sổ điểm lớp và tên giáo viên bộ môn (GVBM) cho lớp của mình. Máy tính sẽ tự động cập nhật tên học sinh (HS) , GVBM đến tất cả các trang khác của sổ điểm, đến file hồ sơ phổ cập giáo dục, đến thống kê, báo cáo, đến file Sổ liên lạc. Bởi vậy đây là thông tin duy nhất về lý lịch HS để liên thông với tất cả các file nên đòi hỏi phải rất chính xác và đầy đủ. Cuối mỗi học kỳ, và cuối năm học, GVCN nhập kết quả xếp loại hạnh kiểm cho từng HS ở các sheet kết quả học kỳ và cuối năm (HK và CN ). Khi có điểm bộ môn, GVBM cập nhật điểm con vào trang bộ môn của mình. Máy tính sẽ tự động thống kê tỷ lệ mỗi loại ( có thống kê số học sinh nữ) của từng bài kiểm tra. Khi có điểm kiểm tra học kỳ, máy tính sẽ tự động cộng cho từng học sinh, thống kê từng loại bài kiểm tra HK, thống kê trung bình môn của từng lớp. Máy tính cũng tự báo lỗi khi một HS nào đó không đủ cột điểm tối thiểu theo qui định của Bộ Giáo dục hoặc một con điểm nào đó ghi không đúng qui định để giáo viên kịp thời cho kiểm tra bổ sung hoặc sửa sai. Khi tất cả các môn học của lớp đó đều có điểm trung bình môn, chương trình sẽ tự động tổng hợp xếp loại học lực theo thông tư 40 và thông tư 29/TT/GD-ĐT, thống kê từng loại học lực ( có nữ) của lớp đó trong bản tổng hợp của khối lớp và toàn trường. Như vậy, GVCN lớp chỉ lập DSHS, giáo viên bộ môn chỉ có ghi điểm con vào từng lớp là xong công việc. Việc thực hiện trang Sổ điểm lớp là vô cùng đơn giản nhưng lại là trang tính quyết định tới độ chính xác của toàn chương trình. Chỉ cần những thao tác dễ dàng, không đòi hỏi phải có trình độ về CNTT, mọi thầy cô giáo đều có thể thực hiện thành công. Cuối cùng là trang xét Tốt nghiệp đối với học sinh lớp 9. Trang này, GVCN chỉ việc nhập cột ngoại ngữ và cột ưu tiên thì máy tính sẽ hiển thị đầy đủ thông tin của biểu mẫu theo qui định của sở về xét tốt nghiệp. Tôi cũng giành 1 trang cho việc lập GIẤY CHỨNG NHẬN TỐT NGHIỆP TẠM THỜI để Hiệu trưởng cấp cho HS.
2/ Danh sách học sinh phòng thi: Đây là file giành cho giáo vụ nhà trường. Sau khi GVCN lớp lập xong DSHS thì máy tính có thể tạo lập được danh sách phòng thi. Tùy theo số lượng học sinh trong khối lớp và số chỗ ngồi hiện có của mỗi phòng, giáo vụ dự định mỗi phòng thi là bao nhiêu thí sinh và chỉ nhập số lượng thí sinh của mỗi phòng vào ô qui định, Máy tính tự động lập danh sách phòng thi theo thứ tự A,B,C với đầy đủ số báo danh và những thông tin khác của học sinh phòng thi đó. Chỉ cần qua khâu in ấn, nhà trường có ngay danh sách thí sinh phòng thi.
3/Danh sách học sinh giỏi và học sinh tiên tiến cuối học kỳ và cuối năm học: Sau khi có kết quả hai mặt giáo dục của từng lớp, máy tính tự động cập nhật danh sách học sinh Giỏi, học sinh tiên tiến của cả khối lớp với điểm trung bình của từng học sinh. Danh sách này có nhiều mẫu khác nhau , có mẫu sắp xếp theo thứ tự điểm số từ cao đến thấp của mỗi khối, có mẫu sắp xếp theo từng lớp. Ta dễ dàng chọn theo cách nào là tùy ý.
4/ Danh sách học sinh thi lên lớp: Sau khi có kết quả 2 mặt giáo dục của từng học sinh cuối năm học, máy tính tự đông lập danh sách học sinh ở lại lớp hẳn và danh sách HS phải thi lên lớp, rèn luyện trong hè theo qui định của bộ Giáo dục đào tạo. Danh sách này có cả các môn học mà học sinh đó được đề nghị thi lại.
5/ Thống kê bài kiểm tra định kỳ: Đây là file thống kê bài kiểm tra định kỳ của môn, từng lớp, từng khối và toàn trường giúp cho giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm, tổ trưởng chuyên môn và ban giám hiệu nhà trường trong việc nắm bắt kịp thời kết quả bài kiểm tra định kỳ ( bài hệ số 2) của mỗi lớp mỗi môn học . Mục đích để GVBM kịp thời điều chỉnh nội dung kiểm tra phù hợp với đối trượng, GVCN nắm bắt kịp thời về tình hình học tập của lớp, các cấp quản lí từ tổ đến trường có những nhắc nhở, điều chỉnh, hoặc động viên khen thưởng về chất lượng học tập của học sinh sau mỗi bài kiểm tra, giúp nhà trường có những biện pháp kịp thời để nâng cao chất lượng đến cuối học kỳ. Máy tính sẽ tự động cập nhật thông tin khi GVBM vào điểm xong cho lớp đó.
6/ Các file thống kê gồm thống kê điểm bài kiểm tra học kỳ I và học Kỳ II, thống kê trung bình môn hai học kỳ và cả năm. Tất cả những thống kê này đều đúng với biểu mẫu của ngành yêu cầu kể cả thống kê số học sinh nữ từng loại, thống kê theo bộ môn, thống kê theo khối lớp và thống kê toàn trường. Các file thống kê này máy tính tự động cập nhật số liệu, nhà trường không tốn bất kỳ thao tác nào. Những biểu mẫu thống kê mới theo yêu cầu của ngành tôi cũng cho máy tính cập nhật số liệu một cách dễ dàng.
7/Thư mục thống kê toàn trường: 
a/ Thống kê phổ cập giáo dục: Đây là file hổ trợ tích cực công tác phổ cập giáo dục THCS trong nhà trường. Sau khi giáo viên chủ nhiệm cập nhật xong danh sách học sinh (DSHS) như đã nói ở trên, ở file này, máy tính tự động sắp xếp học sinh đang học trong trường vào từng thôn ,khối phố theo thứ tự từng độ tuổi (mỗi khối phố một danh sách, học sinh ngoài địa bàn một danh sách). Danh sách này có đầy đủ về lý lịch học sinh như nữ, năm sinh con ông ,bà, hoặc người đở đầu, nghề nghiệp của cha mẹ. Máy tính cũng giành 1 sheet để thống kê số lượng từng độ tuổi, số nữ học sinh đang học theo độ tuổi của từng khối phố và toàn địa bàn. Máy tính tự động cập nhật tất cả những số liệu cần thiết của file này vào biểu mẫu điều tra phổ cập giáo dục của ngành. Tồn tại của file này là không thống kê được trẻ trong độ tuổi ngoài nhà trường. Tiện ích của file là GVCN lớp không làm bất cứ điều gì cho công tác điều tra phổ cập của lớp mình. Nhà trường có số liệu hoàn toàn chính xác, không đá nhau. Công tác điều tra phổ cập giáo dục vì thế mà chóng hoàn thành. Đây cũng là tiện ích mà chưa có chương trình tính điểm nào thực hiện được.
b/ Phiếu liên lạc học kỳ I và cả năm: Việc lập phiếu liên lạc để báo kết quả các mặt giáo dục và lời nhận xét của GVCN cũng như môn học đề nghị thi lại (nếu có) của từng học sinh trong hai học kỳ và cả năm là việc làm cần thiết . Tuy nhiên, GVCN rất tốn công với công việc này. Chương trình này tôi có giành 2 file để lập và in phiếu liên lạc một cách chính xác và rất nhanh chóng gồm điểm thi học kỳ và điểm trung bình môn, điểm tổng hợp và xếp loại, môn đề nghị thi lại. GVCN chỉ cần in ấn, nhận xét và ký tên là xong.
c/ Thống kê Học lực và Hạnh kiểm toàn trường: Việc thống kê này, thường các trường yêu cầu GVCN báo cáo. Việc báo cáo rất tốn kém cả về thời gian, công sức và giấy tờ mà vẫn khó chính xác. Chương trình tính điểm này, tôi giành 2 file thống kê HL và HK( 1 file thống kê có nữ và 1 file thống kê không có nữ). Trong bản thống kê này, HL hoặc HK được chia ra nhiều loại theo qui định của ngành. Việc thống kê này rất chính xác, nhanh chóng và không tốn kém.
d/ Thống kê bài kiểm tra học kỳ và điểm trung bình môn toàn trường theo bộ môn. Đây là tiện ích giúp cho nhóm trưởng bộ môn, tổ trưởng chuyên môn, và nhà trường nắm bắt được một cách nhanh nhất, chính xác nhất kết quả từng bộ môn đạt được để có những đối sách điều chỉnh phù hợp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Trong 2 file này, mỗi file có 3 sheet cho hai học kỳ và cả năm. Trong mỗi sheet, chất lượng được phân thành nhiều loại với tỷ lệ của từng loại.
VI/ Kết quả nghiên cứu:
Các kết quả, như tôi đã trình bày ở từng phần. Nhìn chung ,trong chương trình này, kết quả thấy rõ nhất là:
Tính chính xác cao: Không ai có thể cho rằng máy tính sẽ tính sai. Có sai chăng là do ở con người sử dụng. Chương trình này, tôi thấy độ chính xác rất cao.
Không tốn công sức: Hầu như chúng ta chỉ nhập dữ liệu một lần, từ đầu, máy tính sẽ liên thông cập nhật vào tất cả các bản tính. Chương trình cũng không đòi hỏi người có kỷ năng xử dụng máy tính mới làm việc được mà chỉ cần vài thao tác đơn giản là ta đã hoàn thành việc nhập dữ liệu.
Chương trình đề cập đến rất nhiều mãng hoạt động trong nhà trường mà chủ yếu là dạy và học.
Sử dụng chương trình này đem lại hiệu quả cao, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường.
VII/ Kết luận: Trong đề tài ngắn gọn này, với khả năng hạn chế của mình, cộng với thực tế công tác nhiều năm trong ngành giáo dục, tôi đã lập chương trình tính điểm với nhiều chức năng thực tế và tiện ích. Góp phần đưa và ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường để nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo. Thuận lợi của việc sử dụng chương trình này là tôi thường xuyên bảo trì, nâng cấp một cách nhanh chóng để đáp ứng nhu cầu thực tế. Dù cố gắng rất nhiều, song chương trình không khỏi có những thiếu sót, rất mong người sử dung góp ý để ngày một hoàn thiện hơn.
VIII/Đề nghị: - Các cấp sử dụng và giúp đở tôi để đề tài ngày một hoàn thiện hơn.
IX/Phụ lục: Sau đây là một số mẫu mà chương trình đã thực hiện:
Trường: THCS HUỲNH THÚC KHÁNG
DANH SÁCH THÍ SINH PHÒNG THI SỐ
KIỂM TRA HỌC KỲ  Năm học: 2009-2010
TT
SBD
Họ và tên
Lớp
Ghi chú
1
K6 001
Trần Thị 
Chân
6.4
2
K6 002
Nguyễn Thanh 
Chân
6.5
3
K6 003
Trần Thị Thu
Chanh
6.5
4
K6 004
Nguyễn Thanh 
Châu
6.6
5
K6 005
Trần Thị 
Châu
6.6
6
K6 006
Nguyễn Hồ Văn 
Diệp
6.1
7
K6 007
Nguyễn Hồ Văn 
Diễm
6.2
Trên đây là một phàn trong đề tài SKKN của tôi, hiện nay chương trình Quản lý điểm của tôi đang được áp dụng ở một số trường và rất thành công. Cơ quan quản lý giáo dục hoặc các thầy cô nào muốn áp dụng chương trình này xin liên hệ : Thầy Nguyễn Đình Yến , gv trường THCS Huỳnh Thúc Kháng, thành phố Tam Kỳ,Quảng Nam. Đt số 0510 6252178 hoặc 0987170043.