Giáo án Lớp 9 môn Địa lí - Tuần 4 - Tiết 7 - Bài 7: Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp

Tuần: 4
Tiết ppct: 7
Ngày soạn: 2 tháng 9 năm 2008
Ngày dạy: tháng 9 năm 2008
BÀI 7: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN
VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1. Kiến thức: 
- HS phải nắm được vai trò của các nhân tố tự nhiên và kinh tế xã hội đối với sự phát triển và phân bố nông nghiệp ở nước ta 
- Những nhân tố này đã ảnh hưởng đến sự hình thành nền nông nghiệp nước ta là nền nông nghiệp nhiệt đới, đang phát triển theo hướng thâm canh và chuyên môn hoá.
2. Kĩ năng:
- Kĩ năng đánh giá kinh tế các tài nguyên thiên nhiên
- Sơ đồ hoá các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp.
- Liên hệ với thực tế địa phương 
 3. Thái độ tình cảm:
 	- Yêu quí tài nguyên thiên nhiên, biết giữ gìn và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.
II/ CHUẨN BỊ:
 1. Tài liệu tham khảo:
	- Sách địa lý kinh tế Việt Nam, SGK, SGV.
 2. Phương pháp:
- Phương pháp trực quan, phương pháp hỏi đáp, thảo luận nhóm, phương pháp tích hợp.
 3. Đồ dùng dạy học:
 	- Bản đồ địa lí tự nhiên Việt Nam
 	- Bản đồ khí hậu Việt Nam. Tranh ảnh
III/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
 1. Ổn định:
	9A1  	9A4 .......................................
9A2  	9A5 .
 	9A3  	9A6 .
 2. Kiểm tra bài cũ:
CH: Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nước ta thể hiện ở những mặt nào?
CH: Những thành tựu và thách thức của nền kinh tế nước ta?
 3. Bài mới:
	* Nước ta là một nước có đặc điểm khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm, điều này có những thuận lợi rất lớn cho sự phát triển kinh tế nông nghiệp. Song cũng gặp không ít những khó khăn cho sự phát triển kinh tế nói chung và nền kinh tế nông nghiệp nói riêng.
	Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
CH: Những nhân tố nào ảnh hưởng đến sự phát triển nông nghiệp nước ta ?
HĐ1: HS Làm việc theo nhóm (điền vào sơ đồ)
Tìm hiểu về tài nguyên đất . phân bố ở đâu và thích hợp với loại cây trồng nào? (Gv nên hướng dẫn HS tham khảo lược đồ 28.1; 31.1;35.1 để hiểu thêm về sự phân bố đất badan, phù sa cổ (đất xám) đất phè, mặn)
- Tài nguyên đất ở nước ta khá đa dạng 14 nhóm 2 nhóm chiếm diện tích lớn nhất là: Đất phù sa. đất fe ralit.
+ Đất phù sa có diện tích 3 triệu ha, ở các đồng bằng, thích hợp với trồng lúa và nhiều cây ngắn ngày khác.
+ Các loại đất fe ralit chiếm diện tích miền núi thích hợp với trồng cây công nghiệp lâu năm, cây ăn quả và một số cây ngắn ngày
+ Các loại đất khác: đất phèn, đất mặn, đất xám bạc màu phù sa cổ
- Hiện nay diện tích đất nông nghiệp là hơn 9 triệu ha
Tìm hiểu về tài nguyên khí hậu (sơ đồ SGV)
CH: Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 8, hãy trình bày đặc điểm khí hậu của nước ta.( Nhiệt đới gió mùa ẩm)
- Phân hoá rõ rệt theo chiều B-N, theo độ cao và theo mùa
- Tai biến về thiên nhiên)
CH: Những đặc điểm đó có thuận lợi và khó khăn như thế nào đến sản xuất nông nghiệp ?
CH: Hãy tìm hiểu về các cây trồng chính và cơ cấu mùa vụ ở địa phương em.
Tìm hiểu về tài nguyên nước:
CH: Nêu những thuận lợi và khó khăn của tài nguyên nước đối với nông nghiệp?
CH: Tại sao thủy lợi là biện pháp hàng đầu trong thâm canh nông nghiệp ở nước ta?
(Chống úng lụt trong mùa mưa bão. Đảm bảo nước tưới cho mùa khô. Cải tạo đất mở rộng diện tích canh tác. Tăng vụ thay đổi cơ cấu mùa vụ và cơ cấu cây trồng)
Tìm hiểu về tài nguyên sinh vật nước ta 
GV Các nhân tố tự nhiên nào tạo cơ sở nền tảng cho sự phân bố nông nghiệp?
HĐ2: HS làm việc theo 4 nhóm 
Nhóm 1: Nhận xét về dân cư và lao động ở nước ta?
Nhóm 2: Kể tên các loại cơ sở vật chất kĩ thuật trong nông nghiệp để minh họa rõ hơn sơ đồ trên (sơ đồ hình 7.2)
- Hệ thống thuỷ lợi
- Hệ thống dịch vụ, trồng trọt, chăn nuôi. Các cơ sở vật chất kĩ thuật khác
- Nông nghiệp có hơn 20.000 công trình thuỷ lợi phục vụ cho nông nghiệp
Nhóm 3: Nhà nước đã có những chính sách gì để phát triển nông nghiệp?
Nhóm 4: Tình hình thị trường trong và ngoài nước như thế nào?
Gv nhấn mạnh đến vai trò trung tâm của các chính sách kinh tế xã hội tác động đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp vai trò ngày càng tăng của công nghiệp đối với nông nghiệp và tác động yếu tố thị trường 
I. Các nhân tố tự nhiên:
1. Tài nguyên đất:
- Là tài nguyên vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất không thể thay thế được của ngành nông nghiệp 
2. Tài nguyên khí hậu: 
- Khí hậu của nước ta. Nhiệt đới gió mùa ẩm
ð cây cối xanh quanh năm, trồng 2-3 vụ một năm.
- Khí hậu nước ta phân hoá rõ rệt theo chiều B-N, theo độ cao và theo mùa
ð trồng cây nhiệt đới, cận nhiệt đới, ôn đới
- Khó khăn: Gió Lào, sâu bệnh, bão
3. Tài nguyên nước:
- Mạng lưới sông ngòi dày đặc, nguồn nước dồi dào.
- Lũ lụt, hạn hán.
4. Tài nguyên sinh vật:
Tài nguyên thực động vật phong phú là cơ sở tạo nên các cây trồng, vật nuôi có chất lượng tốt.
II: Các nhân tố kinh tế- xã hội: 
1. Dân cư và lao động nông thôn:
- Năm 2003 nước ta còn khoảng 74% dân số sống ở nông thôn, 60% lao động là ở nông nghiệp 
-Nông dân Việt Nam giàu kinh nghiệm sản xuất, cần cù sáng tạo.
2. Cơ sở vật chất kĩ thuật.
- Cơ sở vật chất kĩ thuật phục vụ cho trồng trọt và chăn nuôi ngày càng hoàn thiện
- Công nghiệp chế biến nông sản được phát triển và phân bố rộng khắp.
3. Chính sách phát triển nông nghiệp: 
- Phát triển kinh tế hộ gia đình, kinh tế trang trại, nông nghiệp hướng xuất khẩu.
4. Thị trường trong và ngoài nước:
- Mở rộng thị trường và ổn định đầu ra cho xuất khẩu
 4. Củng cố:
a/ Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 8, hãy trình bày đặc điểm khí hậu của nước ta.
b/ Hãy tìm hiểu về các cây trồng chính và cơ cấu mùa vụ ở địa phương em.
c/ Tại sao thủy lợi là biện pháp hàng đầu trong thâm canh nông nghiệp ở nước ta?
 5. Hướng dẫn bài về nhà: 
Trả lời câu hỏi 1: ý B
 	Chuẩn bị bài sau: Bài 8
Khí hậu Việt Nam 
Thuận lợi
Khó khăn
Đặc điểm1: Nhiệt đới gió mùa ẩm
Đặc điểm2: Phân hoá chiều B-N , độ cao, mùa
Thuận lợi
Khó khăn
Khó khăn
Đặc điểm3: Tai biến thiên nhiên
 6. Rút kinh nghiệm: