Bài soạn Hình học 9 - Tiết 18, 19

TuÇn 10 : Ngµy so¹n 15/10/ 2010 
Tiết 18 
 ÔN TẬP CHƯƠNG I ( T2)
A. Mục tiêu
- Hệ thống hoá các hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông.
- Rèn luyện kĩ năng dựng góc a khi biết một tỉ số lượng giác của nó, kĩ năng giải tam giác vuông và vận dụng vào tính chiều cao, chiều rộng của vật thể trong thực tế; giải các bài tập có liên quan đến hệ thức lượng trong tam giác vuông.
B. Chuẩn bị
*GV: Bảng phụ tóm tắt các kiến thức cần nhớ( phần 4), thước thẳng, com pa, êke, thước đo độ, phấn màu , MTBT.
* HS : Làm các câu hỏi ôn tập chương I. Thước kẻ, com pa, êke, thước đo độ, MTBT.
C.Tiến trình 
 A. KiÓm tra : ( kÕt hîp trong giê )
 B. Bµi míi : 
Hoạt động 1: I. Kiểm tra bài cũ ôn tập lý thuyết
+ HS1: ViÕt c¸c hÖ thøc gi÷a c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng ?
 1 hs lªn b¶ng 
 1 hs kh¸c nhËn xÐt .
+ HS2: Để giải một tam giác vuông, cần biết ít nhất mấy góc và cạnh ? có lưu ý gì về số cạnh ?
+ Bài tập áp dụng: Cho tam giác vuông ABC. Trường hợp nào sau đây không thể giải được tam giác vuông này.
A. Biết một góc nhọn và một cạnh góc vuông.
B. Biết hai góc nhọn.
C. Biết một góc nhọn và cạnh huyền.
D. Biết cạnh huyền và một cạnh góc vuông.
4. Các hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông.
B
A
a
c
b
C
 b = a sinB c = a.sinC
 b = a cosC c = a cosB
 b = c tgB c = b tgC
 b = c cotgC c = b cotgB.
5. Để giải tam giác vuông cần biết hai cạnh hoặc một cạnh và một góc nhọn. Vậy để giải một tam giác vuông cần biết ít nhất một cạnh.
Đáp án. Trường hợp B.
Hoạt động 2: ( 25 phút ) II. Luyện tập
+ GV yªu cÇu hs lµm bµi 38
 - HS đọc bài toán
- GV vẽ hình lên bảng .
- Bài toán cho biết gì? yêu cầu làm gì?
 1 hs tr¶ lêi 
- Muốn tính AB ta phải biết gì?
- Tính IB như thế nào?
- Tính IA như thế nào?
 1 hs tr¶ lêi 
Gv gäi 1 hs lªn b¶ng tr×nh bµy bµi lµm 
 1 hs kh¸c nhËn xÐt .
Gv nhËn xÐt cho ®iÓm .
H: Gi¶i bµi tËp 38 c¸c em ®· vËn dông nh÷ng kiÕn thøc nµo ?
 1 hs tr¶ lêi 
* GV cho HS đọc đề bài.
- Bài toán cho biết gì?
- Bài toán yêu cầu tìm gì?
- Muốn tính khoảng cách giữa hai cọc CD ta phải biết gì?
- Tính CE như thế nào?
Tính ED như thế nào ?
1 hs tr¶ lêi 
1 hs lªn b¶ng tÝnh CE, DE
1 hs kh¸c nhËn xÐt 
Gv nhËn xÐt cho ®iÓm 
Vậy khoảng cách giữa hai cọc CD ta tính như thế nào?
1 hs tr¶ lêi 
1 hs kh¸c nhËn xÐt 
H: Gi¶i bµi tËp 39 c¸c em ®· vËn dông nh÷ng kiÕn thøc nµo ?
 1 hs tr¶ lêi .
Bµi 3 yªu cÇu g× ?
 1 hs tr¶ lêi 
Gv gäi 1 hs tr×nh bµy c¸ch lµm 
C¶ líp lµm nh¸p .
 1 hs lªn b¶ng tr×nh bµy 
 1 hs kh¸c nhËn xÐt 
+ HS làm bài tập 97( SBT)
- Bài toán cho biết gì? yêu cầu tìm gì?
- Hãy nêu giả thiết, kết luận của định 
lí. 
 D ABC; Â = 900
GT = 300; BC = 10
KL a, Tính AB, AC ?
 b, MN //BC.
 c, D MAB ~ D ABC
Muốn tính AB, AC ta áp dụng kiến thức nào?
1 hs tr¶ lêi 
1 hs lªn b¶ng tr×nh bµy 
1 hs kh¸c nhËn xÐt 
-Chứng minh MN //BC như thế nào?
 1 hs tr¶ lêi 
 1 hs lªn b¶ng tr×nh bµy .
 1 hs kh¸c nhËn xÐt .
- Nêu các trường hợp đồng dạng của hai tam giác.
- Muốn chứng minh hai tam giác MAB và ABC ta chứng minh thoả mãn điều gì?
 1 hs tr¶ lêi 
- Tìm tỉ số đồng dạng như thế nào?
 1 hs lªn b¶ng tr×nh bµy 
 1 hs kh¸c nhËn xÐt 
Bài 38.
3380m
B
K
I
A
Giải.
XÐt ∆IBK 
Ta có:
 IB = IK. tg( 500+ 150) = IK. tg 650
XÐt ∆AIK 
 IA = IK . tg 500Þ AB = IB - IA 
 = IK .tg 650 - IK . tg 500
 = IK. ( tg 650 - tg 500)
 » 380.(2,1445 -1,1917 ) 
 = 380 . 0,9528 » 362 ( m)
Bài 39. 
 Giải.
 XÐt ∆ACE (
 cos 500 = 
 CE = = 
 » » 31,11 ( m)
XÐt ∆FED có sin 500 = 
 Þ DE == 
 » 6,53( m)
Vậy khoảng cách giữa hai cọc CD là:
 31,11 - 6,53 » 24,6 ( m).
Bµi 3 . Dùng gãc α biÕt :
sin α = 0,25
tg α = 1
4
B
1
A
C
Bài 97.
Giải.
a, Trong tam giác vuông ABC 
AB = BC . sin 300 = 10. 0,5 = 5 ( cm)
AC =BC. cos 300 =10 . = 5 ( cm)
b. Xét tứ giác AMBN có 
Þ AMBN là hình chữ nhật 
Þ OM = OB ( tính chất hình chữ nhật)
Þ OMB = 
Þ MN // BC( vì có hai góc so le trong bằng nhau) và MN = AB ( t/c hình chữ nhật)
c, Tam giác MAB và ABC có 
 = = 900 
 2 = = 300
Þ DMAB ~ D ABC ( g- g)
Tỉ số đồng dạng bằng 
 k = 
 C. Cñng cè 
- Qua tiÕt häc h«m nay c¸c em ®· ®­îc «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc nµo ?
- Qua hai tiÕt «n tËp c¸c em ®· gi¶i ®­îc mÊy bµi tËp , thuéc nh÷ng d¹ng nµo ?
Nªu ph­¬ng ph¸p gi¶i mçi lo¹i 
- Ôn tập lí thuyết và bài tập của chương để tiết sau kiểm tra 1 tiết
- BTVN: 40, 41, 42 , 43 (SGK- 95 - 96).
 Caàn Kieäm, ngaøy thaùng naêm 2010
 XÐt duyÖt cña nhµ tr­êng .
 Ngµy so¹n 18/10/ 2010
Tiết 19 KIỂM TRA (1t) 
I.Mục tiêu
- Kiểm tra sự hiểu bài của HS.
- Biết áp dụng các kiến thức về hệ thức lượng trong tam giác vuông và các kiến thức đã học để giải bài tập.
- Rèn luyện kỹ năng trình bày bài giải toán hình học.
II. Đề bài : §Ò I
PhÇn tr¾c nghiÖm : ( 3,5 ®iÓm ) 
Câu1: H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®øng tr­íc c©u tr¶ lêi sai :
Cho α = 350, . Khi ®ã : 
A .Sin α = Sin β B. Sin α = cos β 
C. tg α = cotg β D. Cosα = sin β 
C©u 2: Cho gãc nhän α . H·y ®iÒn sè 0 hoÆc 1 vµo chç trèng (....) cho ®óng 
 a) sin2 α + cos2 α = ..... b) tg α . cotg α = ....... 
 c) .......< sin α < ....... d) ........< ccos α < .....
 C©u 3: H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®øng tr­íc c©u tr¶ lêi ®óng .
Gi¸ trÞ cña biÓu thøc sin 360- cos 540b»ng :
A. 1 ; B. 0 ; C. 2 sin 360 ; D. 2cos 540
 C©u 4 : H·y ®iÒn biÓu thøc thÝch hîp vµo chç trèng (....)
XÐt tam gi¸c ABC víi c¸c yÕu tè ®­îc cho trong h×nh vÏ . Ta cã :
h
c’
b’
b
c
C
B
H
A
H
A
 PhÇn tù luËn ( 6,5 ®iÓm )
Câu5: (1,5đ) 
 Tính giá trị của biểu thức: cos2200 + cos2400 + cos2500 + cos2700 
Câu 6: (5đ) Cho tam giác ABC vuông ở A, AB = 3 cm, AC = 4 cm.
a, Tính BC, gãc B vµ C ?
b, Kẻ AH ^ BC . Tính AH?
c, Lấy M bất kì trên cạnh BC. Gọi hình chiếu của ®iÓm M trên AB, AC lần lượt là P và Q. Chứng minh PQ = AM. Hỏi M ở vị trí nào thì PQ có độ dài nhỏ nhất?
B
§Ò II
I . Tr¾c nghiÖm :( 3,5 ®iÓm )
C©u1 : Cho h×nh vÏ . H·y ®iÒn vµo chç trèng(...) 
a
c
®Ó ®­îc c¸c hÖ thøc liªn hÖ gi÷a c¹nh vµ gãc ®óng:
 b = ....sinB = .....cos C
b
A
C
c =.......sinC =......cos B
b =.......tg B =........cotg C
c =........tgC =........cotg B
C©u 2: Cho h×nh vÏ sau :
Q
sin R =
cos R = 
tgR = 
I
R
P
cotg R = 
C©u 3 : §iÒn dÊu ( ,= ) thÝch hîp vµo « trèng 
 a)Sin 70013/ cos 190 47/ b) tg 400 tg720
PhÇn tù luËn : ( 6,5 ®iÓm )
Bµi 1:( 1,5 ®iÓm ) 
. Đơn giản biểu thức: cos2a + tg2a.cos2a
Bµi 2: (5đ) Cho tam giác ABC vuông ở A , AB = 3 cm, AC = 4 cm.
a, Tính BC, gãc B vµ C ?
b, Kẻ AH ^ BC . Tính AH?
c, Lấy M bất kì trên cạnh BC. Gọi hình chiếu của ®iÓm M trên AB, AC lần lượt là P và Q. Chứng minh PQ = AM. Hỏi M ở vị trí nào thì PQ có độ dài nhỏ nhất?
 ĐÁP ÁN –BIỂU ĐIỂM
Câu
Đáp án
Điểm
Câu 1:
(0,5)
Câu 2
(1,5 )
C©u 3
(0,5)
C©u 4
A
Mçi chç ®iÒn ®óng 
B
Mçi chç ®iÒn ®óng
Mçi c©u ®iÒn vµo chç trèng ®óng 
0,5
0,25
(0,5)
0,25
0,5
Câu 5
Câu 6
(5đ)
cos2200 + cos2400 + cos2500 + cos2700
= sin2700 + sin2500 + cos2500 + cos2700
= (sin2700 + cos2700 ) + (sin2500 + cos2500 ) = 2
Bài 3( 5 đ)
Hình vẽ đúng 
a, Tính đúng : BC = 5 cm 
 = 530 8’ 
 = 360 52’ 
b, Tính đúng AH = 2,4 (cm) 
c, Chứng minh tứ giác AQMP là hình chữ nhật
 Þ PQ = AM 
Vậy PQ nhỏ nhất khi AM nhỏ nhất Û AM ^BC Û M º H
0,75
0,75
0,75
0,5
0,5
0,5
1 
1 
0,25 
0,5