Bài soạn Hình học khối 9 - Tiết 20: Sự xác định đường tròn tính chất đối xứng của đường tròn

Chương II. Đường tròn 
Ngày soạn:/./ 2009 
Ngày giảng: 9a.././ 2009
9b.././ 2009
 Tiết 20
Sự xác định đường tròn
tính chất đối xứng của đường tròn
 A.Mục tiêu:
 - HS nhận ra được những nội dung chính của chương.
 - HS nhận ra định nghĩa đường tròn, các cách xác định đường tròn, đường tròn ngoại tiếp tam giác, tam giác nội tiếp đường tròn.
 - HS nắm được đường tròn là hình có tâm đối xứng tâm, trục đối xứng.
 - Biết cách xác định đường tròn đi qua 3 điểm không thẳng hàng, biết chứng minh 1 điểm nằm trên, trong, ngoài đường tròn.
 - Biết vận dụng vào thực tế.
 B.Chuẩn bị: 
	GV : 1 tấm bìa hình tròn; thước thẳng ; com pa; bảng phụ.
	HS : thước thẳng; com pa; 1 tấm bìa hình tròn.
 C.Phương pháp: Hoạt động nhóm, cá nhân để phát hiện và giải quyết vấn đề
 D.Tiến trình dạy học: 
* Khởi động:
Mục tiêu: Tìm hiểu nội dung của chương. thấy được các vấn đề cần nghiên cứu của chương. tạo hứng thú trong quá trình học tập 
Cách tiến hành:
Cả chương gồm 4 nội dung cơ bản
+) Sự xác định đường tròn và các tính chất của đường tròn.
+) Vị rí tương đối của đường thẳng và đường tròn.
+) Vị trí tương đối của 2 đường tròn.
+) Quan hệ giữa đường tròn và tam giác.
 HĐ của thầy
 HĐ của trò
 Ghi bảng
*HĐ2: Nhắc lại về đường tròn.
Mục tiêu: HS nhận ra định nghĩa đường tròn, các cách xác định đường tròn, đường tròn ngoại tiếp tam giác, tam giác nội tiếp đường tròn
Cách tiến hành:
? yêu cầu 1 HS vẽ 1 đường tròn tâm 0 bán kính R lên bảng?
? hãy nhắc lại định nghĩa đường tròn tâm O bán kính R ?
- GV chốt lại và giới thiệu cách ký hiệu
- giả sử có (O;R) và 1 điểm M thì các vị trí nào có thể xảy ra với đường tròn và điểm M đó ?
?vậy khi nào điểm M nằm trong,trên 
, ngoài đường tròn (O;R) 
- GV chốt lại các hệ thức đó.
- vận dụng kiến thức đó. Gv treo bảng phụ với nội dung (?1) lên bảng , yêu cầu HS quan sát trả lời nhanh?
- GV chốt lại kết quả đúng.
? Vậy những vị trí nào có thể xảy ra giữa đường thẳng với đường tròn?
- 1 HS lên bảng, dưới lớp cùng thực hiện vào vở.
- HS nhắc lại 
- HS ghi vở
- HĐ cá nhân nêu.
- HS suy nghĩ phát hiện ra các hệ thức.
- HS trả lời miệng nhanh.
- HS nêu: 3 vị trí
1)Nhắc lại về đường tròn.
*Định nghĩa: SGK tr.97.
K/h : (O;R) hoặc (O).
*HĐ3: Cách xác định đường tròn.
Mục tiêu: Tìm ra những cách xác định đường tròn
Cách tiến hành
- yêu cầu HS nghiên cứu SGK .
? muốn xác định được 1 đường tròn ta cần phải biết những yếu tố nào? 
 ( biết tâm và bán kính)
? ngoài cách đó ra còn cách nào khác không ?
 (biết 1 đoạn thẳng làđường kính) 
- bây giờ chúng ta cùng xét xem muốn xác định 1đường tròn thì cần biết bao nhiêu điểm của đường tròn ấy? 
? yêu cầu HS / HĐ theo 4 nhóm với nội dung sau:
+) Nhóm1và2: Làm (?2)nêu cách vẽ
 a, vẽ đường tròn đi qua 2 điểm A,B
 b, Có bao nhiêu đường tròn như vậy
 tâm của chúng nằm ở đâu?
+) Nhóm 3: Làm(?3)Vẽ đường tròn đi qua 3 điểm A, B, C không thẳng
(nêu cách vẽ). Vẽ được được bao nhiêu đường tròn.
+) Nhóm 4: Vẽ đường tròn đi qua3 điểm thẳng hàng A, B, C (nêu cách vẽ).
- Sau 5 phút yêu cầu đại diện các nhóm báo cáo kết quả.
- GV chốt lại kết quả đúng của mỗi nhóm .
- GV chốt lại phần đóng khung và chú ý SGK.
- GV giới thiệu kỹ đường tròn đi qua 3 điểm A, B, C được gọi là đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC, tam giác ABC gọi là tam giác nội tiếp đường tròn.
? áp dụng làm bài tập 2SGK tr. 100.
 ( GV sử dụng bảng phụ )
- HĐ cá nhân.
- HĐ theo 4 nhóm trong 5 phút.
- Đại diện nhóm báo cáo.
- HS ghi vở.
- HS đọc SGK tr.99.
- yêu cầu HS quan sát bảng phụ để nối.
2)Cách xác định đường tròn
*Qua 3 điểm không thẳng hàng chỉ vẽ được duy nhất 1 đường tròn.
*Chú ý: Qua 3 điểm thẳng hàng không vẽ được đường tròn nào.
*HĐ4: Tâm đối xứng
Mục tiêu: HS nhận ra đường tròn là hình có tâm đối xứng tâm.
Cách tiến hành:
- yêu cầu HS làm (?4)
? Vậy đường tròn có là hình có tâm đối xứng không ?Tâm đối xứng là điểm nào?
- 1 HS giải trên bảng, dưới lớp cùng thực hiện.
- HS trả lời.
3) Tâm đối xứng:
*Kết luận:SGK tr.99.
*HĐ5:Trục đối xứng.
Mục tiêu: HS nhận ra đường tròn là hình có Trục đối xứng.
Cách tiến hành
- yêu cầu HS lấy miếng bìa đã chuẩn bị sẵn ra làm theo yêu cầu của GV.
+) kẻ 1 đường thẳng đi qua tâm.
+) gập miếng bìa theo đường thẳng đó.
? Từ đó hãy nhận xét?
? làm tương tự với đường thẳng qua tâm khác ? rồi nhận xét ?
? vậy đường tròn có bao nhiêu trục đối xứng ? 
- Để kiểm tra lại điều đó yêu cầu HS cùng làm (?5) 
+) GV đưa nội dung (?5) lên bảng phụ yêu cầu HS quan sát chứng minh.
- GV chốt lại kết quả đúng và giới thiệu kết luận SGK
- HĐ cá nhân làm theo sự hướng dẫn của GV, rồi rút ra nhận xét.
- HS nêu.
- HĐ cá nhân.
- HS quan sát chứng minh.
- HS ghi.
4)Trục đối xứng:
* Kết luận: SGK tr.99
* Củng cố hướng dẫn về nhà:
 - ? những kiến yhức cần nhớ trong bài là gì?
 - GV chốt lại 
 - BTVN: 3; 4; 5; 6; SGK tr.100.
 - Riêng lớp chọn cho làm thêm bài tập nâng cao sau:
Bài tập nâng cao:
Cho AB có .Gọi D, E, F lần lượt là chân đường cao kẻ từ A, B, C.
 CMR: 
 a, A, D, B, E cùng nằm trên 1 đường tròn.
 b, A, D, C, F cùng nằm trên 1 đường tròn.
 c, B, C, E, F cùng nằm trên 1 đường tròn.
----------------------------------------------------------------